“Miaayam Labat” Diad Sayan Mauges a Mundo

“Amin irayan totoo . . . a walaan na pananisia, . . . inyabawag da a sikaray sangkaili tan miaayam labat ed dalin a kawalaan da.”​—HEB. 11:13.

1. Antoy imbaga nen Jesus a panmoria na papatumbok to nipaakar ed sayan mundo?

ONIAY inkuan nen Jesus nipaakar ed saray disipulo to: “Wadia ra ed sayan mundo.” Balet imbaga to met ya: “Ag-ira kabiangan na mundo, a singa siak ya agkabiangan na mundo.” (Juan 17:11, 14) Malinew ya impaimano nen Jesus so panmoria na tuan papatumbok to nipaakar ed “sayan sistema na mundo,” a say dios na saya et si Satanas. (2 Cor. 4:4) Anggaman manaayam ira ed mauges a mundo, ag-ira kabiangan na saya. Sikaray “sangkaili tan miaayam ed sayan mundo.”​—1 Ped. 2:11.

‘Akiayam Ira Labat’

2, 3. Akin et nibagan nambilay a “sangkaili tan miaayam labat” si Enoc, Noe, Abraham tan Sarah?

² Manlapu la nensaman, saray matoor a lingkor nen Jehova et sankaimano a duma ed saray mauges a totoo ed kaliberliber da. Antis na Delap, “akiulop-ulop ed Dios” si Enoc tan Noe. (Gen. 5:22-24; 6:9) Sikaray makpel ya  angipulong ed pangukom nen Jehova ed mauges a mundo nen Satanas. (Basaen so 2 Pedro 2:5; Judas 14, 15.) Akiulop-ulop ira ed tuan Dios anggaman mauges iray totoo kanian ‘apaliket a maong nen Enoc so Dios’ tan pinaneknekan nen Noe a sikatoy “andiay kabalawan ed limog na saray kapanaonan to.”​—Heb. 11:5; Gen. 6:9, NW.

³ Makaaral tayo met ed alimbawa di Abraham tan Sarah. Inunor day Dios sanen ingganggan ton taynan day komportablen ayaman da diad Ur a syudad na saray Caldeo. Tan inawat day mairap ya asainmin a manayam ed nanduruman lugar diad arum a nasyon. (Gen. 11:27, 28; 12:1) Insulat nen apostol Pablo: “Lapud pananisia, si Abraham et tinmulok sanen sikatoy tinawag na Dios pian onla ed sakey a pasen a niganan tawiren to; tan sikatoy linma, anggano agto amta no iner so laen to. Lapud pananisia, sikatoy nanayam bilang sangkaili diad insipan a dalin, a singa diad sananey a bansa, tan nanayam ed saray tolda a kaiba toy Isaac tan si Jacob, saray kaiba ton manawir ed satan lanlamang a sipan.” (Heb. 11:8, 9) Onia ni imbaga nen Pablo nipaakar ed sarayan matoor a lingkor nen Jehova: “Amin irayan totoo et inaatey a walaan na pananisia, anggano agda la naalagar so kasumpalan na saray sipan, balet abayag da lan anengneng iratan tan maliket dan inilaloan tan inyabawag da a sikaray sangkaili tan miaayam labat ed dalin a kawalaan da.”​—Heb. 11:13.

Pasakbay ed Saray Israelita

4. Antoy impasakbay ed saray Israelita antis iran nanayam ed dalin da?

⁴ Saray Israelita ya ilalak nen Abraham et dinmakel tan nagmaliw ya nasyon, sikaray naikdan na ganggan tan dalin. (Gen. 48:4; Deu. 6:1) Nepeg ya agbalot lingwanan na Israel a say tuan Akankayarian ed dalin et si Jehova. (Lev. 25:23) Sikaray miaayam labat kanian kaukolan dan unoren so panlabayan na Akankayarian. Niarum ni, kaukolan dan tandaan ya “say too agnabilay ed tinapay labat.” Nepeg ya agda abuloyan so kayamanan a sengegan na pakalingwan dad si Jehova. (Deu. 8:1-3) Antis na impanayam na saray Israelita ed dalin da, oniay impasakbay ed sikara: “Nagawa naani, a sano si Jehova a Dios mo et iyakar to ka naani ed dalin ya insipan to a malet ed saray atateng mo, dia ed kinen Abraham, dia ed kinen Isaac, tan dia ed kinen Jacob, ya iter ed sika, so abalbaleg tan sankaabigan ira a syudades, ya agmo la ipaalagey, tan saray kaabungan, a napno ra na puros ya ankaabig a bengabengatla ya agmo ra pinapano, tan cisternas [odino bobon] ira a kinotkot ya agmo kinotkot, tan kaubasan, tan kakiewan na olivas, ya agmo ra intatanem, et sika mangan ka tan napesel ka. Et ingen ta manlikas ka ompan nalingwanan mo si Jehova.”​—Deu. 6:10-12.

5. Akin et impulisay nen Jehova so Israel, tan anton balon nasyon so pinaboran to?

⁵ Sayan pasakbay et makatunongan. Nen panaon nen Nehemias, anonotan na saray Levita so makapabaing ya agawa kayarin kinayarian na saray Israelita so Insipan a Dalin. Sanen nanayam la rad komportablen kaabungan tan dakel lay naakan tan alak da, “angan ira, tan naksel ira, tan nagmaliw ira a mataba.” Nanrebelde ra ed Dios, tan pinapatey da ni ingen iray propetan imbaki to a mamasakbay ed sikara. Kanian inabuloyan nen Jehova ya uleyan la ra na saray kalaban da. (Basaen so Nehemias 9:25-27; Os. 13:6-9) Asabi panaon, diad uley na saray Romano et pinatey ni ingen na saray andiay pananisian Judio so insipan a Mesias! Kanian sikaray impulisay nen Jehova, tan say pinaboran to la et say balon nasyon, say espiritual ya Israel.​—Mat. 21:43; Gawa 7:51, 52; Gal. 6:16.

‘Agkabiangan na Mundo’

6, 7. (a) Ipaliwawa no antoy imbaga nen Jesus a talindeg na papatumbok to nipaakar ed mundo. (b) Akin et agnepeg a kabiangan na sistema nen Satanas iray tuan Kristiano?

⁶ Diad gapo na sayan artikulo, impabitar na Ulo na Kristianon kongregasyon, si Jesu-Kristo,  a saray patumbok to et biig ed mundo, say mauges a sistema nen Satanas. Antis na impatey nen Jesus, imbaga tod saray disipulo to: “No kabiangan kayo na mundo, say mundo et manliket ed kayarian ton dili. Natan ta agkayo kabiangan na mundo, noagta pinili ta kayo manlapud mundo, busolen kayo sirin na mundo.”​—Juan 15:19.

⁷ Legan ya ondarakel iray Kristiano, nepeg da kasin aligen so kagagawa na mundo, tan magmaliw lan kabiangan na satan? Andi. Inerman so kawalaan da, kaukolan ya napatnagan a duma ira ed sistema nen Satanas. Manga 30 taon kayari impatey nen Kristo, nansulat si apostol Pedro ed saray Kristianon walad nanduruman sakop na Roma: “Inad-arok iran agagi, a sangkaili tan miaayam ed sayan mundo, bilinen ta kayo a paliisan yo iray pilalek na laman, a sarayan mismo et milalaban ed kamarerwa. Pansiansia yon maabig so ugali yo ed limog na saray totoo ed mundo.”​—1 Ped. 1:1; 2:11, 12.

8. Antoy imbaga na sakey ya historyador nipaakar ed panmoria na saray inmunan Kristiano ed mundo?

⁸ Pinaneknekan na historyador a si Kenneth Scott Latourette, a saray inmunan Kristiano et nambilay a “sangkaili tan miaayam” diad pananguley na Roma, insulat to: “Amta la na kaslakan a diad unonan taloran siglo na saray Kristiano et agmanunda tan grabe so panamasegsegang ya asagmak da . . . Nanduruma so akusasyon ed sikara. Lapud ag-akibiang iray Kristiano ed saray paganon seremonya, sikaray inakusaan ya ateista. Diad agda impibiang ed saray aktibidad na komunidad​—saray paganon piesta, saray panliliket ya momoriaen dan napno na paganon sisisiaen, kagagawa, tan imoralidad​—sikaray binalaw tan impasen ya mamubusol ed totoo.”

Agsigpot ya Uusaren so Mundo

9. Bilang tuan Kristiano, panon tayon papaneknekan ya agtayo ‘kabusol iray totoo’?

⁹ Anto so situasyon natan? No nipaakar ed “kaplesan a mauges a sistema na mundo,” miparay talindeg tayo ed saramay inmunan Kristiano. (Gal. 1:4) Lapud satan, aliway panmoria na dakel a totoo ed sikatayo tan kabkabusol da itayo ni ingen. Balet, seguradon agtayo ‘kabusol iray totoo.’ Imbes, lapud panangaro tayod sikara et manpupulong tayo, panggugunaetan tayon ipasabi so “maong a balita na panarian” na Dios ed amin. (Mat. 22:39; 24:14) Gagawaen tayo iya lapud kombinsido itayo a magano lan  panganggaen na Panarian nen Jehova panamegley nen Kristo so makapuy a pananguley na too, tan salatan itan na matunong a balon sistema na bengabengatla.​—Dan. 2:44; 2 Ped. 3:13.

10, 11. (a) Panon tayon uusaren so mundo diad limitadon paraan? (b) Panon a papaliisan na saray maalwar a Kristiano so sigpot a pangusar ed mundo?

¹⁰ Lapud magano lan manampot so kaplesan a sistema na bengabengatla, amta tayo ran lingkor nen Jehova ya aliwa iyan panaon pian iyupot so biskeg tayod sayan manpapanabos lan mundo. Uunoren tayo iyan imbaga nen apostol Pablo: “Saya so ibabagak, agagi, ya apatikeyan lay akeran panaon. Kanian, saramay . . . mansasaliw et singa agmangakayarian, tan saramay manguusar ed mundo et singa saramay agmanguusar a maong ed satan; ta say nanenengneng tayo natan ed sayan mundo et manguuman.” (1 Cor. 7:29-31) Panon ya uusaren na saray Kristiano natan so mundo? Alimbawa, uusaren day modernon teknolohiya ed komunikasyon pian nikayat so kakabatan a walad Biblia diad interon mundo tan diad nilasus iran lenguahe. Ontan met, uusaren day mundo diad limitadon paraan pian makalmoy pambilay. Tan sasaliwen da labat iray nakaukolan da. Balet agda sigpot ya uusaren so mundo ta aliwan manuna ed sikara so kaykayarian tan trabaho.​—Basaen so 1 Timoteo 6:9, 10.

¹¹ Papaliisan na saray maalwar a Kristiano so sigpot a pangusar ed mundo no nipaakar ed atagey ya edukasyon. Ipapasen na dakel a totoo ed mundo a say atagey ya edukasyon et kakkaukolan pian nakabat tan onyaman. Balet duma so kalat tayo ran Kristiano a miaayam ed sayan mundo. Papaliisan tayoy ‘mannonot na atatagey a bengatla.’ (Roma 12:16; Jer. 45:5) Lapud papatumbok itayo nen Jesus, uunoren tayo iyan pasakbay to: “Manbantay kayo tan manalwar kayo ed amin a klase na panag-agum, ta anggano dakdakel so kayarian na sakey a too, ag-iratan makapangiter ed sikato na bilay.” (Luc. 12:15) Kanian, papasesegen iray kalangweran a Kristiano ya nawalaan na espiritual iran kalat, a mangala labat na nakaukolan ya edukasyon pian nalegpet day sarili ra legan dan iyuuna so panlingkor ed si Jehova ‘ed interon puso, kamarerwa, biskeg, tan nonot.’ (Luc. 10:27) Diad ontan et magmaliw iran “mayaman ed pakanengneng na Dios.”​—Luc. 12:21; basaen so Mateo 6:19-21.

Paliisay Napabelatan na Saray Kapagaan ed Bilay

12, 13. Panon tayon nipapanengneng a duma itayo ed saray totoo ed mundo lapud panguunor tayod salita nen Jesus ya walad Mateo 6:31-33?

¹² Say panmoria na saray lingkor nen Jehova ed materyal iran bengatla et duma ed saray totoo ed mundo. Oniay imbaga nen Jesus ed saray papatumbok to: “Agkayon balot manpapaga ya ibaga yon, ‘Anto kasi kanen mi?’ odino, ‘Anto kasi inumen mi?’ odino, ‘Anto kasi isulong mi?’ Ta sarayan amin a bengatla so panseseetan ya anapen na saray nasyon. Ta amta na Ama yo ed tawen a nakaukolan yo irayan amin. Itultuloy yo sirin ya anapen nin unona so panarian tan say inkatunong to, tan sarayan amin a bengatla so niarum ed sikayo.” (Mat. 6:31-33) Naeksperiensya na dakel a kapananisiaan tayo ya itatarya na Ama tayon walad tawen iray bengatlan nakaukolan tayo.

¹³ “Baleg a pakagunggonaan so maridios a debosyon daput no pasaragen tayo no antoy walad sikatayo.” (1 Tim. 6:6) Satan so mismon kabaliktaran na panmoriay totoo ed sayan mundo. Alimbawa, iilaloan na saray balon kasal ya walan tampol so amin a labay da​—say abung odino apartment ya kompletoy gamit, marakep a luganan, tan saray balon gadyet. Balet ag-aabuloyan na saray Kristianon miaayam labat ed sayan mundo a magmaliw ya agmakatunongan iray pilpilalek da. On, makapaseseg a nanengneng ya insakripisyo na dakel so mainawan bilay pian mas nausar day panaon tan biskeg da diad panlingkor ed si Jehova bilang makulin manangipalapag na Panarian. Saray arum et payunir, Bethelite,  ombiabiahen manangasikaso, odino misionero. Talagan aapresyaen tayon amin so sigpot-puson panaglingkor na saray kapara tayon mandadayew ed si Jehova!

14. Antoy naaralan tayo ed parabolo nen Jesus nipaakar ed managtanem?

¹⁴ Diad parabolo nen Jesus nipaakar ed managtanem, imbaga to a nayarin naamper na “saray kapagaan ed sayan mundo tan say mapalikdon pakayari na kaykayamanan” so salita na Dios ed kapusoan tayo a sengegay agtayo pakapambunga. (Mat. 13:22) Napaliisan iya no kontento itayo bilang miaayam labat ed sayan mundo. Tan napansiansia tayon “simpli” so mata tayo no ‘akasentro’ so imano tayo ed Panarian na Dios tan iyuuna iya ed bilay tayo.​—Mat. 6:22, ftn.

‘Say Mundo et Agmansiansia’

15. Antoy imbaga nen apostol Juan nipaakar ed sayan mundo a mangapektad panmoria tan kondukta na saray tuan Kristiano?

¹⁵ Say manunan rason no akin ya ipapasen tayoran tuan Kristiano ya “sangkaili tan miaayam” tayo labat et lapud kombinsido tayon magano lay pangangga na mundo. (1 Ped. 2:11; 2 Ped. 3:7) Sayan panmoria so mangapekta ed saray desisyon, pilalek, tan kalat tayo. Sinimbawa nen apostol Juan iray kapara ton mananisia ya agda aaroen so mundo odino saray bengatlan walad mundo lapud “say mundo tan say pilalek na satan et agmansiansia, balet samay manggagawa na linawa na Dios et mansiansia ed andi-anggaan.”​—1 Juan 2:15-17.

16. Panon tayon nipanengneng ya talagan duma itayo?

¹⁶ Imbaga nen Jehova ed saray Israelita ya no sikatoy unoren da, magmaliw iran “pabpablien . . . a pinagka-kayamanan [to] a manuna nen saray amin a totoo.” (Exo. 19:5) Sanen matoor ni so Israel, dumay panagdayew tan kabibilay da ed arum iran nasyon. Ontan met natan, angibiig si Jehova na totoo a parad sikato, sikaray nidumaduma ed mundo nen Satanas. Oniay ingganggan ed sikatayo: ‘Ipulisay so ag-inkamaridios tan minumundo iran pilalek tan manbilay itayon walaan na maabig a panagnonot tan inkatunong tan maridios a debosyon diad sayan peles a sistema na mundo, legan tayon aalagaren so maliket ya ilalo tan say maglorian kiparungtal na makapanyarin-amin a Dios tayo tan si Kristo Jesus a Manangilaban tayo, ya inter toy inkasikato parad sikatayo pian niliktar to itayo ed amin a klase na kaugsan tan nalinisan to itayo pian magmaliw itayon totoo a parad sikato labat, a maseseg ed maabig iran gawa.’ (Tito 2:11-14) Say natutukoy ya “totoo” et saray alanaan a Kristiano tan saray minilyon ya ‘arum a karnero’ ya ontutulong tan onsusuporta ed sikara.​—Juan 10:16.

17. Akin et agbalot pagbabawian na saray alanaan tan saray kakaiba ra so impiayam da a temporaryo labat ed sayan mauges a mundo?

¹⁷ “Say maliket ya ilalo” na saray alanaan et say piuley da ed si Kristo diad tawen. (Apo. 5:10) Sano nagawa lay ilalon pambilay ed dalin na saray arum a karnero, agla ra miayam ed sayan mauges a mundo. Mararakep la ray kaabungan da tan dakel so naakan tan nainum. (Sal. 37:10, 11; Isa. 25:6; 65:21, 22) Aliwan singa saray Israelita, agdan balot lingwanan ya amin iraya et nanlapud si Jehova, “say Dios na sankamundoan.” (Isa. 54:5) Agpagbabawian na alanaan tan na arum a karnero so impiayam da a temporaryo labat ed sayan mauges a mundo.

Antoy Ebat Mo?

• Panon a saray matoor a totoo nensaman et nambilay bilang miaayam labat?

• Antoy inkiwas na saray inmunan Kristiano no nipaakar ed mundo?

• Panon a lilimitaan na saray tuan Kristiano so panguusar dad mundo?

• Akin et agtayon balot pagbabawian so piayam a temporaryo labat ed sayan mauges a mundo?

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Litrato ed pahina 18]

Pinaliisan na saray inmunan Kristiano iray bayolenti tan imoral a panagligliwaan