1, 2. (a) Antoy kabaliksan na itatalona parad dakel a totoo? (b) Panon mon naamtaan so panmoriam ed itatalona?

ANTOY labay ya ibaga na pagmaliw a matalonad bilay? No itepet mo iyad totoo, nandurumay ebat da. Singa bilang, dakel so mangibabagan matalona ira no mayaman, marakep so trabaho, odino atagey so aral da. Wala met iray mangibabagan matalona ira no maabig so relasyon dad kapamilya, kakaaro, odino katrabaho. Nayarin isipen na sakey a lingkor na Dios a sikatoy matalona no wala ray responsabilidad tod kongregasyon odino maaligwas ed ministeryo.

² Pian naamtaan moy panmoriam ed itatalona, nayarin ilistam so ngaran na saray totoon ikokonsideram ya matalona​—saramay talagan pandinayewan tan rerespetoen mo. Anto ran kualidad so nampaparaan da? Kasin mayaman odino kabkabat ira? Napatnagan ed ebat mod saraya no antoy walad pusom, tan walaan iya na baleg ya epekto ed panggawam na saray desisyon tan kalat mo.​—Luc. 6:45.

3. (a) Antoy nepeg a gawaen nen Josue pian ontalona? (b) Antoy pantongtongan tayod sayan artikulo?

³ Say sankaimportantian et no kasin momoriaen itayo nen Jehova a matalona, lapud say bilay tayo et akadependid panangabobon to. Nen ingganggan nen Jehova si Josue ya idaulo iray Israelita paonlad Insipan a Dalin, binilin toy Josue ya “agew tan labi” ton basaen so Mosaikon Ganggan tan maalwar ton unoren itan. Oniay impaseguro na Dios ed sikato: “Diad ontan et ontalona ka ed dalan mo, tan onkiwas kan walaay karunongan.” (Jos. 1:7, 8, NW) Tan talagan tinmalona si Josue. Sikatayo balet ey? Panon tayon naamtaan no kasin say panmoria tayod itatalona et miparad Dios? Pantongtongan tayo so bilay na duaran lalaki ya abitlad Biblia.

4. Panon a nagmaliw a matalonay Solomon?

⁴ Diad dakel ya aspekto et talagan tinmalonay Solomon. Akin? Lapud diad dakel a taon, sikatoy nambilay a walaay takot ed si Jehova tan tinmulok kanian sikatoy abendisyonan. Sanen tinepet nen Jehova no antoy labay to, say kinerew na ari et karunongan pian nigiya to ray totoo. Kanian sikatoy inikdan na Dios na karunongan tan kayamanan. (Basaen so 1 Arari 3:10-14.) Say karunongan to et “tinalonaan to so kakabatan na saray amin ya anak ed bukig, tan amin a kakabatan na Ehipto.” Nagmaliw a bantog si Solomon ed “amin a nasyon” a walad kaliberliber. (1 Ara. 4:30, 31) Kada taon say naaawat nen Solomon a balitok et manbelat na manga 25 a tonilada! (2 Awa. 9:13) Sikatoy maong ed pitatalosan ed arum a bansa, panagpaalagey, tan negosyo. Tan legan ton gagawaen so panlabayan na Dios, sikatoy ontatalona.​—2 Awa. 9:22-24.

5. Antoy imbaga nen Solomon nipaakar ed saramay matalona ed pakanengneng na Dios?

⁵ Ipapanengneng na insulat nen Solomon diad libro na Eclesiastes ya agton balot inisip a say itatalona tan liket et nagamoran labat na saray mayaman odino sikat. Oniay insulat to: “Amtak ya anggapo so bengatla a magmaong nipaakar ed sikara, nen say panliket, tan panggawa na maong ed leleg na panbilay da. Et ontan met a balang too mangan tan oninum, tan manliket a maong ed amin a kimey to, sikato so pamalangkap na Dios.” (Ecl. 3:12, 13) Tan amoria ton saratan et talagan makapaliket no say sakey et aabobonan na Dios, tan walaay maapit a relasyon ed Sikato. Oniay imbaga nen Solomon: “Kanian say punto na amin a nadngelan et: Takotan moy tuan Dios tan unor mo ray ganggan to. Ta saya so manunan obligasyon na too.”​—Ecl. 12:13, NW.

6. Antoy naaralan tayod alimbawa nen Solomon nipaakar ed itatalona?

⁶ Diad dakel a taon, nambilay a walaay takot ed Dios si Solomon. Nabasa tayon “inaro to si Jehova, a manaakar ed saray panontonan nen David ya ama to.” (1 Ara. 3:3) Agta paneknek itan na tuan itatalona? Diad tulong na Dios, akapangipaalagey si Solomon na balibalin templo parad dugan panagdayew tan angisulat na taloran libro na Biblia. Anggaman agtayo kaukolan a gawaen iray ginawa nen Solomon, say alimbawa to nen sikato ni matoor ed Dios so ontulong ed sikatayon naamtaan no anton talagay kabaliksan na tuan itatalona tan no panon tayo itan a nagamoran. Insulat nen Solomon, diad tulong na masanton espiritu a say kayamanan, karunongan, inkasikat, tan pakayari ya ipapasen na totoon basiyan na itatalona et andi-kakanaan. Sarayan bengatla et agmakana tan “panguusil ed dagem.” Agta naiimano tayon saray mangaaro ed kayamanan et mas labay da ni onyaman? Pampapagaan dan naynay so kayamanan da ta ompan alaen na arum.​—Basaen so Eclesiastes 2:8-11, 17; 5:10-12.

7, 8. Akin ya ag-apansiansia nen Solomon so katooran to, tan antoy resulta?

⁷ Amta tayon diad kaunoran et agnansiansian matoor si Solomon. Ibabaga na Biblia: “Ta agawa, sanen si Solomon masiken la a saray asawa to pinapawil da so puso to ya ontumbok ed saray dirios da, et say puso to sikato so aliwa a naskey ed Jehova a Dios to, singa say puso nensaman nen David ya ama to. . . . Et si Solomon ginawa to so mauges ed pakanengneng nen Jehova.”​—1 Ara. 11:4-6.

⁸ Adismayan maong si Jehova, kanian inkuan tod Solomon: “Bangta saya so ginawam, tan agmo inunor so sipan ko tan saray panontonan ko, ya ingganggan ko ed sika, petepeteg a pignisen ko so nanarian  ed sika, tan iter ko ed aripen mo.” (1 Ara. 11:11) Talagan makapaermen so resulta! Anggan nagmaliw a matalona si Solomon diad dakel ya aspekto, sinmabi panaon et pinaermen toy Jehova. Agto apansiansiay katooran tod si Jehova. Kanian tepetan tayoy sarili tayo, ‘Kasin determinado ak ya iyaplika iray naaralan ko nipaakar ed bilay nen Solomon pian ontalona ak?’

9. Diad panmoria na mundo, kasin matalonay Pablo? Ipaliwawa.

⁹ Baleg so pidumaan na bilay nen Pablo ed si Arin Solomon. Ag-asali nen Pablo so nagmaliw ya ari odino akirungod saray ari diad piesta. Imbes, naeksperiensya toy naerasan, napgaan, ontan met ed betel tan inkalakseban. (2 Cor. 11:24-27) Sanen inawat toy Jesus bilang Mesias, abalang toy posisyon tod Judion relihyon. Si Pablo et binusol na saray lider na Judion relihyon. Sikatoy inkulong, siniplatan, pinekpek, tan tinutupak. Imbaga nen Pablo ya sikato tan saray kapara ton Kristiano et minudmora, pinasegsegang, tan pinauges. Insulat to: “Nagmaliw kamin singa basura ed mundo, say dutak na amin a bengatla, anggad natan.”​—1 Cor. 4:11-13.

10. Akin et singa imbaliwala nen Pablo so ontalona?

¹⁰ Sanen kalangweran ni Saul, dakel komon so marakep ya oportunidad a manatalaran ed sikato. Bilang kabiangan na kabkabat a pamilya, sikatoy imbangat nen Gamaliel, sakey a respetadon managbangat, kanian nibaga ton: “Mas inmaligwas ak ed Judaismo nen say dakel a kaedaran ko.” (Gal. 1:14) Lapud sikatoy maong a mansalitay Hebreo tan Griego, tan mibabaley na Roma, sikatoy awalaan na saray pribilehyo tan kanepegan a pipilaleken na arum. No pinili to iratan, nayarin sikatoy mas sinmikat tan mas yinmaman. Balet, pinili toy bilay a nayarin parad arum tan ed kakanayon to et kakulangkulangan. Akin?

11. Anto ray bengatlan importante ed si Pablo, tan akin?

¹¹ Mas pinili nen Pablo ya aroey Jehova tan nagamoray panangabobon to nen say kayamanan tan pagmaliw a sikat. Lapud naamtaan toy katuaan, inapresya toy dondon, Kristianon ministeryo, tan ilalon manbilay ed tawen​—saray bengatlan agpaninteresan na totoo ed mundo. Naamtaan nen Pablo ya walay isyun kaukolan a resolbien. Pinapaway nen Satanas a sarag ton patundaen iray totoo diad panlingkor dad Dios. (Job 1:9-11; 2:3-5) Antokaman ya subok so naeksperiensya to, determinado si Pablo a  manmatoor ed Dios tan mansiansia ed dugan panagdayew. Saya imay kulang ed basiyan na saray totoo ed tuan itatalona.

12. Akin et maniilalo tayod Dios?

¹² Mipara kasi determinasyon mod si Pablo? Anggaman aliwan mainomay so panmatoor, amta tayon bendisyonan tan abobonan itayo nen Jehova, tan satan so talagan kabaliksan na itatalona. (Uli. 10:22) Nabebendisyonan tayo la natan tan lalo lad arapen. (Basaen so Marcos 10:29, 30.) Kanian walaan tayo na rason a lalon manilalo, “aliwan diad agnapanmatalkan iran kayamanan, noagta diad Dios, a daakan a mangitatarya ed sikatayo na amin a bengatlan panliketan tayo.” Tan ‘maalwar tayon mantipon parad inkasikatayo na sakey a maabig a pundasyon parad arapen, ta pian makabemben tayon malet ed peteg a bilay.’ (1 Tim. 6:17-19) Naseguro tayo ya sanlasus taon odino sanlibon taon ni ingen manlapud natan, nanonotan tayo ray ginawa tayo tan nibaga tayon, “Pinilik so tuan matalonan bilay!”

13. Antoy insimbawa nen Jesus nipaakar ed panagtipon na kayamanan?

¹³ Oniay inkuan nen Jesus: “Agkayo la mantitipon na saray kayamanan diad dalin, a wala ray bokbok tan lati a manderal, tan wala ray matakew ya onloob tan mantakew. Imbes, mantipon kayo na saray kayamanan ed tawen, ya anggapo iray bokbok tan lati a manderal, tan anggapo iray matakew ya onloob tan mantakew. Ta no iner so kawalaan na kayamanan mo, diman met so kawalaan na pusom.”​—Mat. 6:19-21.

14. Akin et aliwan makabat so pantipon na kayamanan ed dalin?

¹⁴ Aliwa labat a kuarta so natutukoy a kayaman ed dalin. Nayarin kabiangan ed saya iray bengatlan imbaga nen Solomon ya basiyan na totoo parad itatalona​—say inkasikat, odino pakawalaay autoridad. Miparay imbaga nen Jesus ed samay imbaga nen Solomon diad libro na Eclesiastes nipaakar ed kayamanan na mundo—​saraya et agmansiansia. Singa nanenengneng tayod mundo, amin irayan kayamanan et naandi tan temporaryo labat. Oniay insulat nen Professor F. Dale Bruner: “Amta tayon say pagmaliw a sikat et agmanbayag. Sikat ka natan, nabuas laos ka la. Mayaman kad sayan taon, diad ontumbok a taon bankrupt ka la. . . . Inaro nen [Jesus] iray totoo. Pinaseseg to ran agda aabuloyan a nadismaya ra na bengatlan mangiiter na temporaryon galang ta walay anggaan na saratan. Agto labay a nadismaya iray papatumbok to. ‘Mabetbet a no siopa imay walad tagey et iguguyor da paleksab.’” Anggaman dakel a totoo so onabobon ed saratan a komento, kasin napatnagan itan ed kabibilay da? Sika ey?

15. Anton itatalona so nepeg tayon pansagpotan?

¹⁵ Wala ray lider na relihyon a mangibabagan mauges so itatalona tan nepeg a  paliisan so pansagpot ya ontalona. Balet, imanoen ya agmet imbaga nen Jesus ya mauges itan. Imbes, pinaseseg to ray papatumbok ton umanen day panguusaran day panaon tan biskeg da, tan sinimbawa to ran mantipon na “saray kayamanan ed tawen.” Kaukolan a say pansagpotan tayo et say pagmaliw a matalona ed panmoria nen Jehova. Ipapanonot na saray salita nen Jesus ya sarag tayoy manpili no antoy gawaen tayo. Balet siempre say gawaen tayo et samay walad puso tayo, no antoy importante ed sikatayo.

16. Antoy sigpot a napanmatalkan tayo?

¹⁶ No talagan say labay tayo et paliketen si Jehova, makapanmatalek tayon iter to iray kaukolan tayo. Nayarin iyabuloy ton temporaryo tayon naerasan odino napegaan, a singa agawad si apostol Pablo. (1 Cor. 4:11) Balet, sigpot tayon makapanmatalek ed simbawa nen Jesus ya: “Agkayon balot manpapaga ya ibaga yon, ‘Anto kasi kanen mi?’ odino, ‘Anto kasi inumen mi?’ odino, ‘Anto kasi isulong mi?’ Ta sarayan amin a bengatla so panseseetan ya anapen na saray nasyon. Ta amta na Ama yo ed tawen a nakaukolan yo irayan amin. Itultuloy yo sirin ya anapen nin unona so panarian tan say inkatunong to, tan sarayan amin a bengatla so niarum ed sikayo.”​—Mat. 6:31-33.

17, 18. (a) Antoy akadependian na tuan itatalona? (b) Antoy ag-akadependian na itatalona?

¹⁷ Say tuan itatalona et ag-akadepende ed aligwas odino posisyon tayod mundo. Agmet itan akadepende ed saray responsabilidad tayod organisasyon. Balet, saratan a pribilehyo et mikonektaan ed no anton talagay basiyan na itatalona, say katutulok tan katooran tayod Dios, a maniseguro ed sikatayo: “Say aanapen ed saray manag-asikaso et samay toon peteg a matoor.” (1 Cor. 4:2) Tan kaukolan tayoy mansiansian matoor. Oniay imbaga nen Jesus: “Samay akapansungdo anggad anggaan et sikatoy nilaban.” (Mat. 10:22) Seguradon onabobon kayon say kilalaban et paneknek na itatalona.

¹⁸ Unong ed apantongtongan tayo, say katooran ed Dios et agmikonektaan ed pagmaliw a sikat, pakawalaay atagey ya edukasyon, kayamanan, odino kipapasen ed bilay, ni say akadepende itan ed talino, talento, tan abilidad. Antokaman so kipapasen tayod bilay, sarag tayoy makapanmatoor ed Dios. Diad saray inmunan siglon lingkor na Dios, wala ray mayaman, wala met iray mairap. Kanian susto so insimbawa nen apostol Pablo ed sikara ‘a manggawa na maong, magmaliw a mayaman ed saray maabig a gawa, mabunlok, tan akaparaan a manginabang.’ Parehon saramay mayaman tan mairap et ‘makabemben a malet ed peteg a bilay.’ (1 Tim. 6:17-19) Tua met itan natan. Amin tayo et walaay parehon pankanawnawa tan responsabilidad: Nepeg tayoy manmatoor tan ‘magmaliw a mayaman ed saray maabig a gawa.’ No ontan so gawaen tayo, magmaliw tayon matalona ed panmoria na Amalsa tan maliket tayo lapud amta tayon gagawaen tayoy panlabayan to.​—Uli. 27:11.

19. No nipaakar ed itatalona, antoy determinasyon mo?

¹⁹ Nayarin agtayo sigpot a nauman so kipapasen tayo, balet sarag tayon umanen so paraan na pangarap ed saratan. Gawaen tayoy anggaay nayarian tayon manmatoor antokaman so kipapasen tayo. Nabawbawi tayoy sagpot tayo. Naseguro tayon dakel a bendisyon so ipagamor nen Jehova ed sikatayo, natan tan ed andi-angga. Agtayon balot lilingwanan so imbaga nen Jesus ed saray alanaan a Kristiano: “Paneknekan mon matoor ka anggad patey, tan iter ko ed sika so korona na bilay.” (Apo. 2:10) Talagan satan so tuan itatalona!