MANAAYAM so pamilya mi ed kaumaan na Northern Ostrobothnia, diad Finland. Samplora kamin sanaagi. Ugugaw kami ni nen ginmapoy Sankamundoan a Guerra II. Anggano arawi so abung mid panlalabanan, agmi nalingwanan iray makapataktakot ya agawa. Sakey ya labi, anengneng min binmalangay tawen lapud binomba day syudad na Oulu tan Kalajoki. Binilin kami na atateng mi ya no wala ray eroplanon mangipepelag na bomba, onamot kamin tampol. Kanian nen imbagad sikami na kuya min si Tauno so nipaakar ed paraison dalin ya anggapo lay manirap, manliket kami.

Naaralan nen kuya Tauno so katuaan diad libro na Saray Estudyante na Biblia nen 14 años to. Nen ginmapoy Sankamundoan a Guerra II, agto labay so mansundalo lapud saray naaralan tod Biblia, kanian apriso tan minaltrato da. Lapud satan, lalo laingen ya kinmasil so linawa ton manlingkor ed si Jehova, tan nen nibulos la, lalon kinmulin manpulong. Apaseseg kami na maong ya ehemplo to ya onatendid aral na Saray Tasi diad asingger ya baryo. Inmatendi kami met ed saray kombension anggano kaukolan min itiponay pamasahe. Indaitan mi kawes iray kakaabay mi, nantanem kami sibuyas, tan namburbor na nanduruman berry. Lapud dakel so kimey ed alog, agkami makapanbabansag ya mikombension, kanian mansusublayan kami.

Lapud saray naaralan mi nipaakar ed si Jehova tan ed saray gagala to, inmaralem so panangaro mid sikato tan indedika mi bilay mi. Nen 1947, nampabautismo kami. (Annikki, 15 años tan Aili, 17 años.) Nampabautismo met so atsi min si Saimi diad saman lanlamang ya taon. Inyaralan mi met na Biblia so atsi min si Linnea. Sikato tan say pamilya to et nagmaliw met ya Tasi nen Jehova. Kayari min abautismoan, implano mi ya panapanaon et man-vacation (odino, auxiliary) payunir kami.

Nen 1955, inmalis kamid bandad norte, diad syudad na Kemi. Anggano full-time kamid trabaho, labay mi nin siansiay manpayunir. Balet manaalangan kami ompano agmi nasuportaay sarili mi. Kanian naisip min mantipon ni. Diad saman mi akatongtong may payunir ya sister ya binitla mid gapo. Amoria mid saman ya say full-time ya panlingkor ed si Jehova et aglabat akadependid tipon odino suporta na pamilya. Say sankaimportantian et say panmatalek ed Ama tayod tawen.

Diad saman et wala lay tipon min parad duay bulan ya pampayunir. Kanian nen Mayo 1957, nan-aplay kamin manpayunir ya duay bulan diad Pello, Lapland, diad tagey na Arctic Circle. Manaalangan kami, balet kayari duay bulan,  ag-abawasan may tipon mi kanian nampayunir kami lamet. Balet kayari lamet na duay bulan, agnin siansia abawasan may kuarta mi. Segurado kami la natan ya agkami paulyanan nen Jehova. Kayari na 50 taon ya pampapayunir, wala nin siansia may tipon mi! No nononoten mi apalabas, say pakalikna mi et bebembenan nen Jehova so lima mi tan ibabaga ton: ‘Agkayo natatakot. Tulongan ta kayo.’—Isa. 41:13.

Nen 1958, inrekomenda na manangasikasod sirkito ya man-espisyal payunir kamid Sodankylä, Lapland. Diad saman et saksakey labat so Tasi ed saman ya lugar, sakey a sister. Nikadkadumay impakalmo tod katuaan. Walay field trip na anak ton laki diad Helsinki, say capital na Finland. Legan ya manaakar so grupo ed syudad, inderew na sakey a maedad lan sister ed ugaw so sakey ya isyu na The Watchtower, tan imbilin ton iter tod nanay to. Nen abasa nen nanay to, amoria ton tampol ya aya so katuaan.

Nanrenta kami kuarto diad tagey na panaglabraan. Ditan mi gagawaen so aral. Nen unaan, sikamin dua labat so miaaral kaiba may sister tan say anak ton bii. Saniiba min babasaen iray aaralen ya artikulo. Ag-abayag, walay lakin nantrabahod panaglabraan ya datin inyaralan na Biblia na Saray Tasi. Akiaral iran sankapamilya ed sikami. Asabi panaon, abautismoan iran sanasawa. Kanian sikato lay mangidadaulod aral mi. Ontan met, saray arum ya lalakin mantratrabahod panaglabraan et akiaral met tan nagmaliw ya Tasi. Kayari pigaran taon, nagmaliw lan kongregasyon so grupo mi.

Lapud ararawi ray teritorya, aliwan mainomay so manpulong. No tiagew, manakar, manbisikleta, tan manbaloto kami pian nasabi ray totoo. Mausausar so bisikleta mi. Manbibisikleta kami no mikombension tan no bisitaen mi ray ateng mi ya nilasus kilometroy kaarawi dad panaayaman mi. No winter, masakbay kamin onlulugan ed bus paonlad sakey a baryo insan kami manakar ya mankabkaabungan. No nasumpal kami, manakar kami lamet paonlad sananey. Makapal so snow tan mabetbet ya napapanoy snow so karsada. Kaslakan et tontonen mi dinalan na saray galosan guguyoren na  kabayo. Balet no maminsan natatabunay snow iratan, tan no onggapo lay spring, natetenaw lay snow kanian mair-irap so manakar.

Lapud agaylay betel, mansusulong kami na makakapal ya kawes, stockings, nanlalatop ya medyas, tan boots ya anggad pueg. Balet mabetbet ya naloloobay snow so boots mi. Kanian no kasabi mid sakey ya abung, ipagpag mi iratan. Onsasagar ed snow so saloy na andukey ya coat mi kanian nabasa insan onawet ya singa yelo. Oniay imbaga na sakey ya akan-abung: “Talagan mabiskeg so pananisia yo, ta ni inanosan yoy linma dia anggano oniay tiempo.” Masulok ya 11 kilometro so inakar mi paonlad saman ya abung.

Lapud ararawi teritorya mi, mabetbet kamin miuugip ed kaabungan na saray nakakatongtong mi. No mansirunget la, mantepet kami no iner so nayarin piugipan. Simpli labat iray kaabungan, balet makaaro tan maparawes iray totoo, tan agda kami labat patutuloyen noagta papakanen da kami met. Mabetbet ya katat na usa odino oso so dudukolan mi. No maminsan, masamit so bilay mi. Singa bilang, pinaugip kami na sakey a bii diad guest room na baleg ya abung to. Kapansalat na amputi-putin lace ya apis so dukolan. Mabetbet ya anggad pegley labi so pitotongtong mid akan-abung nipaakar ed Biblia. Aminsan, say inugipan mi et diad kuarto na sanasawan akan-abung, dia rad sakey a gilig tan dia kamid pagpag. Asabi mi anggad palbangon ya nantongtong nipaakar ed Biblia. Nansublayan iran sanasawa ya nantepet.

Balibali so Lapland, tan manguman-uman so dakep to depende ed tiempo. Balet mas papablien mi ray totoon mangaapresyad si Jehova. Kaibad saray napupulongan mi iray managbatang na kiew ya inmalis ed Lapland. No maminsan, diad sakey ya ayaman et pigapigaran maregkel a lalaki wadman. Palooben da kami, ondengel irad mensahe na Biblia tan labalabay dan basaen iray literatura tayo.

Dakel so makapalikliket ya eksperiensya mi. Aminsan, asakbay na limaran minuto so relo na istasyoy bus, kanian agmi nabotan. Linmugan kamid arum ya bus tan sananey lan baryoy nakar mi. Agkami nin balot akapampulong diman. Diad unonan abung, imbaga na kalangweran ya bii: “Kuan ko la et, onla kayon onla dia.” Iyaaralan mi na Biblia so atsi to, tan impaibaga tod atsi to ya labay toy pabisita ed saman ya mismon agew. Balet, agmi akatongtong so atsi to. Nigapo mi panangiyaral na Biblia ed sikato tan ed saray kakanayon to. Ag-abayag, pinanuulop mi  ran inyaralan tan labindua so onaatendi. Manlapu lad saman, dakel ed sayan pamilya so nagmaliw ya Tasi nen Jehova.

Nen 1965, niasain kamid kongregasyon na Kuusamo, diad leksab na Arctic Circle. Diad saman, pigpigara ni manangipalapag ed satan a kongregasyon. Nen inmuna, singa mairap so teritorya mi. Ag-ondengel iray totoo lapud relihyon da. Balet, walay respeto na karaklan ed Biblia kanian atan so pangigapoan mi tongtongan. Kalkalna min akabat iray totoo, tan kayari duay taon mainomay lan igapoy panangiyaral na Biblia.

Natan, agmi la sarag so mansanagew ed ministeryo, balet siansian inagew-agew kami ni lawarin ompapaway. Mas mainomay lay onlad maawang ya teritorya mi ta amta la nen Aili so manmaneho. Sikatoy akombinse na kaanakan mi ya manaral, tan nala toy lisensia to nen 1987 nen 56 años to. Nen nipaalagey so balon Kingdom Hall, lalon nagmaliw ya kombenientid sikami ta inmalis kamid apartment diad diking to.

Malikeliket kamin akatasid indakel na manangipalapag ed bandad norte na Finland. Nen ginmapo kamin nampayunir, pigpigara ni labat so manangipalapag. Natan, wala lay sakey a sirkiton tugyopey dakel a kongregasyon. Kada no asemblea tan kombension, walan walay onasingger tan mantepet no natandaan mi ni. Insan to ipaliwawa ya inyaralan mi pamilya to nen ugaw ni. Nambunga iray bini ya intanem mi pigay taon o dekada ni ingey apalabas!—1 Cor. 3:6.

Nen 2008, 50 taon mi lan espisyal payunir. Misalsalamat kamid si Jehova ta apaseseg mi sakey tan sakey pian makapantultuloy ed importantin kimey to. Simpli labat so bilay mi, balet agmi aliknan walay kulang. (Sal. 23:1) Sayang may panaon ya agkamin tampol nampayunir! Legan na sarayan amin a taon, pinabiskeg kami nen Jehova ed sipan tod Isaias 41:10: “Pabiskegen ta ka . . . On, tulongan ta ka. On, ampayaen ta ka ed nikawanan a lima na inkatunong ko.”