1-3. Anto ray problema ya naeeksperiensya na saray sanasawa? (Nengnengen so litratod sayan pahina.)

“NO GAWAEN moy anggaay nayarian mo tan ipanengneng mo ya labay mon magmaliw a maliket so relasyon yon sanasawa, bendisyonan kayo nen Jehova,” so kuan na asawan laki ya 38 taon lan maliket so panamaley to. On, posiblin magmaliw a maliket so sanasawa tan nasuportaan day sakey tan sakey anggano wala ray onsabin problema.—Uli. 12:4.

² Balet, normal labat ed saray sanasawa ya makaeksperiensyay “kairapan ed laman da.” (1 Cor. 7:28) Akin? Say sakey ya rason et saray inagew-agew ya problema. Anggano maong so ulopan na sanasawa, nayarin nasakitan day liknaan na sakey tan sakey tan wala ray agda pantatalosan lapud ag-ira perpekto. (Sant. 3:2, 5, 8) Naiirapan met so dakel ya sanasawa ed makapa-stress ya trabaho da tan ed pamapabaleg dad ananak da. Lapud kesaw, ngalngali anggapo lay panaon na sanasawa ya makapaniba, ya kaukolan komon pian ombiskeg so panamaley da. Nayarin ombetel so aroan da tan nabawasay respeto dad sakey tan sakey lapud problemad kuarta, sakit, odino arum  nin subok. Sakey ni, anggano singa malet so sakey ya panamaley, nayarin onkapuy itan lapud saray “gawa na laman,” singa say seksual ya imoralidad, anggapoy-baing a kagagawa, pambubusolan, pankokolkol, imon, sanok, tan sangsangan.—Gal. 5:19-21.

³ Mas grabe situasyon ed sayan “kaunoran iran agew” ta saray totoo et makasarili tan anggapoy respeto dad Dios. Saratan ya ugali et makasamal ed relasyoy sanasawa. (2 Tim. 3:1-4) Tan walay kalaban ya determinadon maneral ed panamaley. Impasakbay nen apostol Pedro: “Say Diablo a kabusol yo et siber-siber a singa managlem a leon, a manaanap na buagen to.”—1 Ped. 5:8; Apo. 12:12.

4. Panon a posible so malet tan maliket ya panamaley?

⁴ Oniay inamin na asawan laki a tagad Japan: “Na-stress ak ya maong ed panaanap na kuarta. Tan lapud anggapoy maabig ya komunikasyon mi nen asawak, pati sikato et aprobleman maong. Insan nansakit ni na grabe. No maminsan et mankolkol kami lapud stress.” Tua, walan wala ray problema ed panamaley, balet agto labay ya ibagan anggapoy solusyon na saratan. Diad tulong nen Jehova, magmaliw ya malet tan maliket so ulopan na sanasawa. (Basaen so Salmo 127:1.) Aralen tayoy limaran paraan pian mansiansian malet so panangasawa. Insan aralen tayo met no akin ya say panangaro so pinagkasemento ya mamapaelet ed relasyon na sanasawa.

5, 6. Antoy gawaen na sanasawa pian nipila day Jehova diad panamaley da?

⁵ Ombiskeg so relasyon na sanasawa no matoor tan mapasakop ira ed samay angiletneg na panangasawa. (Basaen so Eclesiastes 4:12.) Nipila day Jehova ed panamaley da no tumboken day maaron panangigiya to. Oniay ibabaga na Biblia: ‘Saray layag mo et makadngel na salita ed beneg mo, a kuan to, Saya so dalan, ondalan kayod saya; sano onarap kayo ed nikawanan, tan sano onarap kayo ed nikawigi.’ (Isa. 30:20, 21) ‘Narengel’ na sanasawa so salita nen Jehova no saniba dan basaen so Biblia. (Sal. 1:1-3) Lalon onelet so ulopan da no walay regular ya Panagdayew na Pamilya da. Nepeg itan ya maliket tan makarepreskod espiritual. Makatulong met so saniban pampikasi diad inagew-agew pian nalabanan da so panangataki na mundo nen Satanas.

⁶ “No nababalang lay liket mi lapud problema o agpantatalosan,” so kuan nen Gerhard ya tagad Germany, “ontutulong so simbawa na Salitay Dios pian magmaliw kamin maanos tan maperdona. Importante irayan kualidad pian magmaliw a maliket so panamaley.” No pansagpotan na sanasawa ya ipila so Dios ed panamaley da diad saniban panggawa na espiritual iran aktibidad, onelet so relasyon dad Dios tan ed sakey tan sakey.

7. Panon so nepeg ya pangidaulo na asawan lalaki?

⁷ Baleg so nitulong na paraan na panangidaulo na asawan laki pian magmaliw ya malet tan maliket so ulopan na sanasawa. Ibabaga na Biblia: “Say ulo na balang laki et say Kristo; tan say ulo na bii et say laki.” (1 Cor. 11:3) No nengnengen tayoy konteksto na satan, naamtaan tayo no panon so nepeg ya pangidaulo na asawan lalaki—nepeg dan aligen so impantrato nen Kristo ed saray disipulo to. Aliwan maruksa o is-istrikto si Jesus noagta maar-aro,  maomaong, makatunongan, mauyamo, tan mapaabeba.—Mat. 11:28-30.

8. Antoy nepeg ya gawaen na asawan laki pian aroen tan respetoen na asawa to?

⁸ Agkaukolan ya paulit-ulit ya bagaan na Kristianon asawan lalaki so asawa ra ya respetoen da ra. Imbes, ‘mantultuloy iran miamong ed kaasawaan da unong ed pikakabat, tan pagalangan da ra a singa panaalwar da ed mipipisit a pananginan.’ (1 Ped. 3:7) Diad publiko man odino no sikara labat ya dua, nipanengneng na asawan laki ya papablien toy asawa to no marespeto so pitotongtong to tan maaro so panagtrato to. (Uli. 31:28) No ontan so panangidaulo na asawan laki, sikatoy aroen tan respetoen na asawa to tan bendisyonan na Dios so panamaley da.

9. Panon ya nipanengneng na asawan bii so mapaabeban panagpasakop?

⁹ Say panangarod si Jehova base ed saray prinsipyo to so ontulong ed sikatayon manpasakop ed “mabiskeg a lima na Dios.” (1 Ped. 5:6) Say sakey ya importantin paraan pian nipanengneng na mapasakop ya bii so respeto tod autoridad nen Jehova et say pitulongan tan isuporta tod asawa to. Ibabaga na Biblia: “Asawan bibii, manpasakop kayo ed kaasawaan yo, ta manepeg itan ed Katawan.” (Col. 3:18) Siempre, aliwan amin ya desisyon na asawan laki et nagustoan na asawan bii. Balet no agmet iratan kontra ed ganggan na Dios, mikoopera nin siansia so mapasakop ya asawan bii.—1 Ped. 3:1.

10. Akin et importante so maaron panagpasakop?

¹⁰ Pinagalangan nen Jehova iray asawan bibii diad impangiter tod sikara na betang bilang ‘kaiba’ na asawa ra. (Mal. 2:14) No wala ray nepeg ya desisyonan na pamilya, makapangiter so asawan bii na maabig ya suhestion diad marespeton pangibalikas ed iisipen tan nalilikna to, balet mapasakop nin siansia. Nepeg ya ondengel ya maong so asawan laki no ibabalikas na asawa to so nalilikna to. (Uli. 31:10-31) No maaron  manpasakop so asawan bii, niwalay liket, deen, tan pankakasakey ed pamilya. Bilang resulta, maliket so sanasawa lapud amta ran napapaliket da so Dios.—Efe. 5:22.

11. Akin ya importante so pamerdona?

¹¹ Say sakey ya sekreto pian mansiansia so maabig ya ulopan na sanasawa et say pamerdona. Onelet so relasyon da no ‘mantultuloy iran manaanosan tan mabulos a manpeperdonaan.’ (Col. 3:13) Balet onkapuy so panamaley da no agda lingwanan iray lingo na balang sakey tan ipanonot da iratan no walay balon agpantatalosan. No wala ray letak na sakey a bilding, aliwa la itan a malet. Ontan met ed panamaley, no wala ray sakit na linawa tan sanok ed puso na sanasawa, nairapan iran mamerdona. Balet no perdonaen day sakey tan sakey a singa panamerdona nen Jehova, mas onelet so ulopan da.—Miq. 7:18, 19.

12. Panon ya “sasakoban na aro so dakel a kasalanan”?

¹² Say tuan panangaro et ‘agmanbibilang na impakasakitan.’ Imbes, “sasakoban na aro so dakel a kasalanan.” (1 Cor. 13:4, 5; basaen so 1 Pedro 4:8.) Kanian no inaro tayoy sakey a too, aglimitado so pamerdona tayod sikato. Nen nantepet si apostol Pedro no maminpiga ton perdonaen so arum, inmebat si Jesus: “Anggad maminpitomplo tan pito.” (Mat. 18:21, 22) Idadanet nen Jesus ya anggapoy limitasyon no maminpigan mamerdona so sakey a Kristiano.—Uli. 10:12. *

13. Panon tayon nalabanan so tendensian agmamerdona?

¹³ “No aglabay na sanasawa so mamerdona,” kuan nen Annette, “agnatambal so sakit na linawa tan naandi lay talek dad sakey tan sakey. Samal itan ed relasyon da. Balet no amta ray mamerdona, onelet so ulopan da tan onapit irad sakey tan sakey.” Pian nalabanan so tendensian agmamerdona, ipasal so maapresyan ugali. Mananap na saray bengatlan nakomendaan mod asawam. (Col. 3:15) Bilang resulta, nawalaan kayoy deen na nonot, pankakasakey, tan bendisyonan kayo na Dios.—Roma 14:19.

14, 15. Anto tay Golden Rule, tan akin ya praktikal itan ed panamaley?

¹⁴ Seguradon labay mon respetoen ka na arum tan tratoen da ka tekep na dignidad. Apresyaen mo no dengelen da ka tan ikonsidera day liknaan mo. Balet wala ta lay toon arengel mon say kuan to et, “Ipataway kod sikato no antoy ginawa tod siak”? No maminsan et normal itan ya reaksion, balet ibabagad sikatayo na Biblia: ‘Agmo ibabagan, Gawaen kod sikato so unong na ginawa tod siak.’ (Uli. 24:29) Diad tua, walay inrekomenda nen Jesus ya mas positibon paraan pian naresolbe iray problema. Kabkabat itan ed tawag ya Golden Rule: “Say labay yon gawaen na totoo ed sikayo, gawa yo met ed sikara.” (Luc. 6:31) Labay ya ibaga nen Jesus ya nepeg tayon tratoen so arum diad paraan ya labay tayon pantrato dad sikatayo. Agtayo nepeg ya ibales ed sikara so makapuy ya kagagawa ra. Diad panamaley, nepeg ya gawaen na balang sakey so labay dan gawaen met na asawa ra.

¹⁵ Ombibiskeg so relasyon na sanasawa  no makonsidera irad liknaan na sakey tan sakey. “Gagawaen mi anggaay nayarian min iyaplika so Golden Rule” so kuan na asawan laki ya tagad South Africa. “Tua, no maminsan et onsyodot kamid sakey tan sakey balet pampepelengan min tratoen so balang sakey tekep na respeto tan dignidad.”

16. Antoy agnepeg ya gawaen na sanasawa ed sakey tan sakey?

¹⁶ Agmo ilalabir-labir so kakapuyan na asawam odino saray ugali ton agmo labalabay—anggano singa lurey labat. Tandaan ya say panamaley et aliwan kompetisyon no siopay mas mabiskeg so laman to, mas maksil so eyag to, odino mas makdem so dila to. Siempre, amin tayo et nalilingo tan no maminsan et onsyodot so arum ed sikatayo. Balet anggapon balot so rason na sanasawa pian pabaingan odino melmelagen so sakey tan sakey, tan nagkalalo la, agda nepeg ya sakitan so balang sakey.—Basaen so Uliran 17:27; 31:26.

17. Panon ya niyaplika na asawan lalaki so Golden Rule?

¹⁷ Diad arum ya kultura, papagyawen odino sasakitan na lalaki iray kaasawaan da pian paneknekan so inkalaki ra. Balet oniay ibabaga na Biblia: “Say matantan a manpasnok sikato so magmaong nen say makapanyari.” (Uli. 16:32) Kaukolan na sakey so biskeg na linawa pian nakontrol toy sarili to, ya singa si Jesu-Kristo, say sankamakapanyarian ya toon nambilay. Makapuy so lakin pagyawen odino sakitan toy asawa to, tan nabalang toy relasyon tod si Jehova. Oniay imbaga nen salmistan David, ya sakey met a mabiskeg tan makpel a laki: “No onsasanok ka, agka komon mankakasalanan. No walay ibagam, dia labat lad pusom, diad dukolan mo, tan mandeen ka labat.”—Sal. 4:4, NW.

18. Akin ya importantin itultuloy ya ipanengneng so panangaro?

¹⁸ Basaen so 1 Corinto 13:4-7. Say aro so sankaimportantian ya kualidad ed panamaley. “Isulong yo so panangabagey, kaabigan, kapaabebaan na nonot, inkaulimek, tan andukey a panag-anos. Balet, niarum ni ed sarayan amin a bengatla, isulong yo so aro, ta saya so ayadyarin bedber na pankakasakey.” (Col. 3:12, 14) Say masakripisyo tan singa Kriston aro so pinagkasemento ya mamapaelet ed relasyon na sanasawa. Ag-itan naderal anggano wala ray kakapuyan na balang sakey, graben sakit, makapa-stress ya problemad kuarta, tan problemad pidedeneng ed katulangan.

19, 20. (a) Panon ya makapangipaalagey so sanasawa na malet tan maliket ya panamaley? (b) Antoy aralen ed onsublay ya artikulo?

¹⁹ On, kaukolan so panangaro, katooran, tan sagpot pian magmaliw a maliket so panamaley. Imbes ya pultoten so panamaley odino anosan labat itan no wala ray onlesan problema, nepeg ya gawaen na sanasawa so anggaay nayarian da pian panlapuan na liket so relasyon da. Saray Kristianon sanasawa ya inaro day Jehova tan sakey tan sakey et determinadon resolbien iray problema da, lapud say “aro et agbalot onsaew.”—1 Cor. 13:8, footnote; Mat. 19:5, 6; Heb. 13:4.

²⁰ Talagan aliwan mainomay so pangipaalagey na malet tan maliket a panamaley ed sayan “nikadkaduma tan mair-irap a panaon.” (2 Tim. 3:1) Balet diad tulong nen Jehova, posible itan. Anggaman ontan, siansia nin nepeg ya labanan na sanasawa so abebbeban moralidad na mundo. Aralen ed onsublay ya artikulo no antoy nagawaan na asawan laki tan asawan bii pian napabiskeg day espiritual ya depensa na panamaley da.