Nainawaan Ak Manlapud Aliwliwan Impanugaw

Unong ed salaysay nen Eusebio Morcillo

Nen Setyembre 1993, binmisita ak ed guardiadon maong a prisoan. Say pegdat ko’d man et manpabautismo so sakey a priso, say agik a biin si Mariví. Saray arum a priso tan opisyal na prisoan so marespeton nanimaton legan kon indaulo so seremonya. Antis kon isalaysay no panon a sikatoy apriso tan no panon ak ya akakar diman, istoryaen kon magano so impanugaw ko.

NIANAK ak ed España nen Mayo 5, 1954 tan siak so panguloan ed waloran sanaagi. Si Mariví et komatlo. Sikami so imbangon nen bai mi bilang sarado Katoliko, tan sanen ugaw ak ni et walaray makapaliket a pakanodnonotan ko legan kon walad pudir to lapud pakaliknak et asingsingger ak ed Dios. Balet duma so kipapasen ed pudir na atateng ko ta aliwa iran matakot ed Dios. Mabetbet lan bobogbogen nen Tatay si Nanay pati sikami ran ananak to. Naynay kami lan natatakot, tan nasasakitan ak a maong sano nanenengneng kon naiirapan si Nanay.

Adismaya ak met ed saray nagagawa diad eskuelaan. Say sakey ed saray maestro mi, a sakey a pari, so mangitotogtog ed ulo mi ed dingding no aliway ebat mi ed tepet to. Walay sakey met a pari a nanmolestya ed saray eskuela to legan to ran irerebyo ed asainmin da. Niarum ni, siak so nawewetwet tan natatakot ed saray bangat na Katoliko a singa say impiernon-apoy. Lapud saratan et kalkalnan naandi so pananisiak ed Dios.

Nigalet Ak ed Andi-Kakanaan a Bilay

Lapud anggapo lay mangiwawanwan ed siak diad Dios, ginapoan koy akiulop ed totoon imoral tan bayolenti diad diskoan. Mabetbet a walaray panlalaban, ya uusaren iray kutsilyo, gulonggulong, baso, tan yurongan. Aminsan et anggano agak aktual a milalaban, siak so apangkolan kanian ayengyeng ak.

Diad kaunoran et sinmawa ak ed ontan a kaliberliber tan nananap ak na mas mareen iran diskoan. Balet anggan diad sarayan pasen et dakdakel so mandrudruga. Imbes a naliknak so liket tan deen na nonot, siak laingen so maniitaw tan aburburido.

 Tan anggano agko panliketan, nilagyat ko so sakey ed saray agik a laki, si José Luis, tan say kaarok a si Miguel, pian aligen da so kabibilay ko. Diad saman a panaon, singa met ed dakel a kalangweran ed España, sikami so nigalet a maong ed mauge-uges a mundo. Gagawaen koy amin a paraan pian nawalaan ak na kuarta a pandrugak. Talagan adera-deral so bilay ko.

Tinulongan Ak nen Jehova

Diad saman la et aminpigak ya intongtong ed kakaarok a walay Dios tan wala so kabaliksan na bilay. Ginapoan kon inanap so Dios diad inyasingger ko ed sakey a toon napangibesngawan koy naliliknak. Si Francisco, a sakey ed saray katrabahoan ko, so naimanok a nidumaruma ed arum. Sikato so malikeliket, matua, tan maong so ugali to, kanian sikato so angibagaan koy naliliknak. Sikatoy sakey ed saray Tasi nen Jehova, tan inikdan to ak na sakey a kopya na Say Panag-Bantayan a walaan na artikulon nipaakar ed druga.

Kayarik a binasa iman ya artikulo, impikasik ed Dios a tulongan to ak: “Katawan, amtak a wala ka, tan labay ta kan nakabat tan gawaen so linawam. Tulongan mo ak pa!” Pinabiskeg ak nen Francisco tan arum niran Tasi panamegley na Biblia tan inikdan da ak na saray babasaen a nibase ed Biblia. Amoriak a sikara so uusaren na Dios ya ontulong ed siak unong ya impikasik. Ag-abayag et innabang ko ed kakaarok tan ed si José Luis iray naaaralan ko.

Sakey ya agew, sanen ompaway kami lan sankakaaro kayari min nambantay na mainga-ingal a konsierto, sinmian ak ed grupo. Kaarawik na daiset et inobserbaan ko ra, tan agaylay impakabiglak ed makapabanday lan maong a kondukta na grupo mi lapud impluensya na druga. Diad saman a bekta et denesidik a pasimbaloen la so kabibilay ko tan labay ko lay magmaliw a Tasi nen Jehova.

Kinmerew ak na Biblia ed si Francisco, tan nilikud ed satan et inikdan to ak met na libron Say Katuaan a Mangitonton ed Bilay ya Andi Anggaan. * Sanen abasak so nipaakar ed sipan na Dios a punasen to so amin a lua tan anggan say ipapatey et paandien to met la, agak nanduaruwa ya aromog ko lay katuaan a makapangibulos ed katooan. (Juan 8:32; Apocalipsis 21:4) Diad saginonor et inmatendi ak ed pantitipon diad Kingdom Hall na saray Tasi nen Jehova. Nandinayewan kon maong diman so inkamakaaro tan panangabrasa ra.

Labalabay kon ibaga ed arum so naeksperiensyak diad Kingdom Hall, kanian tinawag kon tampol si José Luis tan saray kakaarok pian ibagan amin itan ed sikara. Kalabas na pigaran agew, amin mi so inmatendi ed pantitipon. Sikami so nilingaw na sakey a marikit ya akayurong ed arapan mi, tan alikas min sikatoy abigla ed impakanengneng to ed grupo na lalakin andudurukey so buek, kanian aglan balot linmingaw lamet. Maseguron sikatoy asurprisa sanen pinmawil kami ed Kingdom Hall ed tinmumbok a simba ta diad saman et akadesente kami la.

Ag-abayag, sikami nen Miguel so inmatendi met diad sirkiton asemblea na saray Tasi nen Jehova. Anggapo nin balot so naeksperiensya min onman nensaman, a walay tuan impanaagi​—manlapud ugaw ya anggad matatken. Tan ngalngalin agkami makapanisia ta say nan-asemblean et diad parehon teatro a nambantayan mi na mainga-ingal a konsierto. Balet diad sayan okasyon et say  kaliberliber tan saray musikan arengel mi so amaligsa ed sikami.

Amin min sankakaaro so ginmapon nanaral na Biblia. Kayari na manga waloy bulan, nen Hulyo 26, 1974, sikami nen Miguel so abautismoan. Parehon 20 so edad mi ed saman. Tan kalabas na pigaran bulan, nampabautismo met so apatira ni ed grupo mi. Say inkibangat ko ed Biblia so amakiwas ed siak pian tulongan so maan-anos ya inak diad saray kimey ed abung tan pian inabang ed sikato so balon aromog kon pananisiak. Diad saman et apaapit kami ed sakey tan sakey. Angusar ak met na dakel ya oras pian tulongan iray agagik.

Asabi panaon, si nanay ko tan amin ya agagik nilikud ed sakey so nanaral na katuaan ed Biblia tan abautismoan ira bilang Tasi nen Jehova. Nen 1977 et nankasal kami nen Soledad. Sikato imay marikit ya abigla kanengneng to’d grupo mi diad samay primeron inyatendi mi ed Kingdom Hall. Kalabas na pigaran bulan, nagmaliw kamin dua a payunir, say tawag na saray Tasi nen Jehova ed saray sigpot-panaon a managpulong na maong a balita.

Arondon so Sakey ya Inad-aro

Sanen ugaw ni so agik a si Mariví, sikatoy inabuso ed sekso, tan satan a makapasinagem ya eksperiensya to so angapektan maong ed sikato. Sanen tinedyer la, nagmaliw ya imoral so kabibilay to ya alanor ed druga, panagtakew, tan prostitusyon. Diad edad ton 23, sikatoy apriso tan intultuloy to diman so pikewet a kabibilay to.

Diad saman a panaon et manseserbi ak la bilang manangasikaso na sirkito, a sakey ya ombiabiahen ministro na saray Tasi nen Jehova. Nen 1989 et nidestino kami nen Soledad diad lugar ya angiprisoan ed si Mariví. Aganggano ni ed saman ya inekal na saray autoridad so anak ton laki manlapud pudir to; sikato so maer-ermen tan agto la labay so manbilay. Sakey ya agew, sikatoy binisitak tan imbagak a sikatoy iyaralan mi na Biblia, tan inmabobon ed satan. Kayari sakey bulan a panaaral mi, intunda to lay panagdruga tan panagsigarilyo. Aliketan ak sanen naimanok a sikatoy pinabiskeg nen Jehova pian nagawaan to iratan a pananguman ed bilay to.​—Hebreos 4:12.

Anggaman aganggano kami nin manaaral, ipupulong la nen Mariví iray katuaan ed Biblia diad saray kapara ton priso tan ed saray opisyal na prisoan. Tan anggan sikatoy niyalis-alis ed nanduruman prisoan, sikatoy agtinmundan nampulong. Diad sakey a prisoan et sikato ni ingen so nampulong ed kada selda. Diad inlabas na saray taon et dakel so niyaralan nen Mariví na Biblia diad nanduruman prisoan.

Sakey ya agew, imbaga’d siak nen Mariví a labay to lan idedika so bilay to ed si Jehova tan manpabautismo. Balet sikatoy agnaikdan na permiso ya ompaway a magano ed prisoan, tan anggapo met so naabuloyan ya onloob a manbautismo ed sikato. Sikatoy nan-anos na apatira nin taon diad satan a mauge-uges a kaliberliber na prisoan. Antoy tinmulong ed sikato pian napansiansia to so pananisia to? Kapagno mantitipon la so kongregasyon ed saman a lugar, sikatoy mibabansag a manaral ed parehon programa diad mismon selda to. Sikato met so naynay a manaaral a bukor ed Biblia tan manpipikasi.

Asabi panaon, si Mariví so niyalis ed sakey a guardiadon maong a prisoan a walay swimming pool. Inisip to a sikatoy nayari lan nabautismoan lapud duma lay kawalaan to. Tan onman a tua so agawa ta naabuloyan a siansia si Mariví. Saman so makasengeg ya akakar ak diman pian manpaliwawa parad pampabautismo to. Siak so kaiba to ed sankaimportantian a bekta ed bilay to.

Anggaman ontan, bilang epekto na datin paraan na kabibilay nen Mariví, sikatoy awalaan na AIDS. Balet, lapud maabig a kondukta to, sikatoy asakbay a nibulos ed prisoan, nen Marso 1994. Sikatoy akiayam ed abung di Nanay tan nambilay bilang maseseg a Kristiano anggad impatey to kayari duay taon.

No Panon Kon Alabanan so Makaderal Iran Liknaan

Agko met apaliisan ya amin iray epekto na datin bilay ko. Say sobran impamairap ed siak nen  amak tan say paraan na kabibilay ko nen tin-edyer ak ni so angapekta ed personalidad ko. Sanen matatken ak la, naynay ak a nakokonsiensia tan liknaen kon anggapoy kakanaan ko. Walaray panaon a maer-ermen ak a maong. Ingen, say Salita na Dios so baleg ya akatulong ed siak pian nalabanan ko irayan makapagonigon a liknaan. Say mabetbet ya impandalepdep ko ed saray teksto a singa say Isaias 1:18 tan Salmo 103:8-13 so akatulong ed siak ed dakel a taon pian mandeen so nonot ko.

Say pikakasi so sananey nin akatulong ed siak pian nalabanan koy liknaan kon anggapoy kakanaan ko. Mabetbet a managagus iray luak sano manpipikasi ak ed si Jehova. Anggaman ontan, saray salitan nisulat ed 1 Juan 3:19, 20 so amabiskeg ed siak: “Et dia ed saya nabirbir tayo a kien itayo na tua, tan saray kapusoan tayo apaletan ira ed arap to: Ta no say kapusoan tayo et puoten to itayo, babaleg so Dios nen say puso tayo, tan kaba’to so amin a bengatla.”

Lapud masimsimoon ak ya onaasingger ed Dios tekep na puson “maralit tan mansibsibkel,” amoriak ya aliwa ak ya onman kauges manaya ed inisip ko. Ipapaseguro na Biblia ed amin a manaanap ed si Jehova ya agto mudmoraen iramay masimoon a magbabawi ed apalabas a kondukta ra tan manggagawa la na linawa to.​—Salmo 51:17.

Bektaman a makalikna ak na panduaruwa ed dilik, panggunaetan koy mannonot na saray positibo​—saramay maespiritual a bengatla ya adeskribe diad Filipos 4:8. Impatlep ko so Salmo 23 tan samay Sermon nen Jesus ed Palandey. Sano onsebang ed nonot ko iray negatibon bengatla, ibalikas kon bukor irayan teksto ed Biblia. Say panggugunaet kon agmannonot na saray negatibo so nagkalautlan akatulong ed siak legan na saray labin agak makaugip.

Say sananey nin akatulong ed siak et say panangomenda na asawak tan arum niran Kristiano a matatken ed espiritual. Anggaman naiirapan ak diad gapo ya awaten iray makapabiskeg a salita ra, akatulong ed siak so Biblia a natalosan a say aro “amin sisiaen to.” (1 Corinto 13:7) Tan, siempre, kalkalna a mapaabeban naaralan ko ya awaten iray kakapuyan tan limitasyon ko.

Say kaabigan balet na satan et akatulong ed siak so mismon pantetepel ko ed saray negatibon liknaan pian magmaliw ak a maempatyan ombiabiahen manangasikaso. Sikamin sanasawa et ngalngalin tunggal 30 a taon mi la bilang sigpot-panaon a ministro na maong a balita. Say naliliknak a liket lapud panseserbik ed arum so akatulong ed siak pian agak la makalikna na saray negatibo tan agko la nanonotan iray aliwliwan eksperiensyak.

Sano nanonotan ko so apalabas tan saray amin a bendisyon ya impagamor nen Jehova ed siak, nibabalikas ko so singa say imbalikas na salmista: “Galangen mo si Jehova, . . . sikato so mamerdona ed saray amin a kasulitan mo; sikato paabigen to so amin a sakisakit mo; sikato so manondon na bilay mo ya alaen to ya ekalen ed kabagbagan; sikato a balangetan to ka na maaro ya abig na linawa tan matamoy ira a panangasi.”​—Salmo 103:1-4.

[Paimano ed leksab]

[Blurb ed pahina 30]

Naynay ak a nakokonsiensia tan liknaen kon anggapoy kakanaan ko. Ingen, say Salita na Dios so baleg ya akatulong ed siak pian nalabanan ko irayan makapagonigon a liknaan

[Saray litrato ed pahina 27]

Say agik a si José Luis tan say kaarok a si Miguel so angalig ed namparan makapuy tan maong ya ehemplok

[Litrato ed pahina 28, 29]

Say pamilyan Morcillo nen 1973

[Litrato ed pahina 29]

Si Mariví sanen apriso

[Litrato ed pahina 30]

Sikami nen asawak a si Soledad