Panon so Pagmaliw a Maong ya Ama

“Kaamaan, agyo paningongoten iray anak yo, pian ag-ira nadismaya.”​—Colosas 3:21, The Holy Bible​—New International Version.

PANON a napaliisan na ama a paningongoten iray anak to? Kaukolan ya amtaen to so kaimportantian na betang to bilang ama. “Say betang na ama et walaay baleg ya epekto’d iyaaligwas ed emosyon tan ed panagnonot na ugaw,” so kuan na sakey a dyurnal nipaakar ed mental health.

Anto so betang na ama? Diad kaslakan a pamilya, mabetbet a say ama so manidisiplina. Dakel a nanay so mangibabaga ed saray benger ya anak dan, ‘Nanengneng mo naani no onsabi tatay mo!’ Tua, kaukolan na saray ugugaw so balansin disiplina tan dugan inkapekder pian ombaleg iran makalakal. Balet, aliwan satan labat so nakaukolan pian magmaliw a maong ya ama.

Makapaermen, aliwan amin ya ama et binmaleg a walaan na maong ya alimbawa. Singa bilang, arum a lalaki et binmaleg ya agda kaibay tatay da. Saray arum balet a pinabaleg na sakey ya aman masyadon estrikto tan agmaaro et nayarin ontan met so pantrato da ed dilin anak da. Panon a napaliisan na ama so panumbok ed ontan a panamabaleg ed ananak, tan panon a sikatoy magmaliw a mas maong ya ateng?

Wala so napangalaan na praktikal tan napanmatalkan a simbawa no panon so pagmaliw a maong ya ama. Karga na Biblia iray sankarakepan a simbawa nipaakar ed pamilya. Say simbawa na satan et aliwa labat a teorya, tan say panangiwanwan na satan et naynay a parad pankaabigan tayo. Napatnagan ed simbawa na Biblia so kakabatan na say Autor na satan, si Jehova a Dios, say Angigapo na pamilya. (Efeso 3:14, 15, Maung a Balita) No sakey kayon ama, makatulong no konsideraen yoy ibabaga na Biblia nipaakar ed pagmaliw ya ateng. *

Importante so pagmaliw a maong ya ama aliwa labat lan diad pisikal tan emosyonal a pankaabigan na ananak, noagta ontan met ed pamaaligwas ed relasyon da ed Dios. Say ugaw a walaay maaro tan maapit a relasyon ed ama to et nayarin mas mainomay met a nawalaay maapit tan maaron relasyon ed Dios. Nagkalautla ta ibabaga na Biblia, a si Jehova, say Manamalsa tayo et Ama tayo. (Isaias 64:8) Konsideraen tayo natan so anemiran bengatla a kaukolan na ananak ed ama ra. Diad balang sakey ed saratan, pantongtongan tayo no panon a say pangiyaplika ed prinsipyo na Biblia et makatulong ed sakey ya ama pian niiter iratan a pankaukolan.

 1 Kaukolan na Ananak so Panangaro na Ama Ra

Si Jehova so angipanengneng na perpekton alimbawa bilang sakey ya Ama. Oniay impaneskribe na Biblia nipaakar ed nalilikna na Dios ed si Jesus, say panguloan ya Anak to: “Say Ama inaro to so Anak.” (Juan 3:35; Colosas 1:15) Aliwa labat lan aminpinsan ya imbalikas nen Jehova so panangaro tan panangabobon ed Anak to. Nen abautismoan si Jesus, nansalita si Jehova manlapud tawen, a kuan to: “Sika so Ana’ko ya inad-aro, dia ed sika napaliket ak a maong.” (Lucas 3:22) Agbalot nanduaruwaan nen Jesus so panangaro nen Ama to’d sikato. Sikayo ran kaamaan, anto so naaralan yo’d ehemplo na Dios?

Agkayo nababaingan a mangibaga ed ananak yo ya inaro yo ra. Oniay imbaga nen Kelvin, a walaan na limaran anak: “Naynay kon ipapalikna so panangarok ed ananak ko, agko labat ibabagan inarok ira, noagta ipapanengneng koy personal ya interes ed balang sakey ed sikara. Mangiiba ak a mansalat na diaper da tan aamesen ko ira.” Kaaruman ni, nepeg a nalikna na ananak yo ya aabobonan yo ra. Kanian, ag-alablabas a makritiko, a say piimano yo et saray lingo ra. Imbes, mabetbet iran komendaan. Si Donizete, a walaan na duaran tinedyer a mamarikit, so angiter na onian suhestion: “Nepeg a panseetan na ama ya anapen iray pankanawnawa pian komendaan so ananak to.” No amta na ananak yon aabobonan yo ra, natulongan yo ran nawalaan na respeto ed sarili. Satan so nayarin ontulong pian onapit ira ed Dios.

2 Kaukolan na Ananak so Positibon Alimbawa

Agmakapanggawa si Jesus na anggan sakey a bengatla manlapud inkasikaton dili “noag say nanengneng to a gagawaen na Ama,” so kuan na Juan 5:19. Imanoen ya ibabaga na teksto a ginawa nen Jesus so anengneng ton “gagawaen” na Ama to. Ontan met so kaslakan a gagawaen na saray ugugaw. Singa bilang, no tratoen na ama so asawa to tekep na respeto tan dignidad, nayarin ombaleg so anak ton laki ya ontan met so panagtrato to ed bibii. Aliwa labat lan saray ugali na anak a lalaki so naimpluensyaan na ehemplo na ama ra, noagta pati say panmoria na saray anak a bibii ed lalaki.

Kasin nanairapan ya onkerew na perdona so ananak yo? Importante lamet dia so ehemplo yo. Nanonotan ni nen Kelvin so agawa sanen aderal na duaran anak to so mabmablin kamera. Diad sobran pasnok to et pinoniti toy tabla a lamisaan tan apaldua iya. Amoria nen Kelvin ya aliwa so ginawa to, kanian kinmerew na perdona ed sikaran amin a pati ed asawa to, lapud alablabas ya impanpasnok to. Amta ton say ikerew na perdona et walaan na positibon epekto ed ananak to, salanti, ag-ira met nairapan ya onkerew na perdona.

3 Kaukolan na Ananak so Maliket a Kaliberliber

Si Jehova et “maliket a Dios.” (1 Timoteo 1:11, NW) Kanian, agtayo sirin pankelawan, a say Anak to, si Jesus et malikeliket met no kaiba toy Ama to. Pian natulongan itayon natalosan so relasyon nen Jesus tan say Ama to, oniay ibabaga na Uliran  8:30: “Diad saman wala ak ed abay to [say Ama], singa uloen a komikimey, . . . a malikeliket lawas ed arap to.” Talagan maapit so relasyon na say Ama tan Anak!

Kaukolan na ananak yo so maliket a kaliberliber. Say pangigana na panaon a manggalaw a kaiba iray anak yo et makatulong pian nawalaan na ontan a maliket a kaliberliber. Say panggawa ed satan so makatulong pian magmaliw a maapit so relasyon na sanama. Si Felix a walaan na manbalbalolakin anak et onabobon ed satan. Inkuan to: “Say pangigana na panaon parad panagrelaks a kaibay anak ko et talagan importante ed relasyon mi. Sikami so manggagalaw, miuulop kami ed kakaaro, tan ombibisita kami’d mararakep a lugar. Akatulong iraya ed pamilya mi pian mas lalon onapit ed balang sakey.”

4 Kaukolan a Nabangatan so Ananak na Espiritual Iran Bengatla

Si Jesus et binangatan na Ama to, kanian nibaga to: “Saray bengatlan nadngel ko a nanlapu ed sikato [say Ama], saraya so salitaen ko ed mundo.” (Juan 8:26) Diad panmoria na Dios, responsabilidad na ama ya ibangat iray anak to nipaakar ed saray prinsipyo ed no anto so maong tan mauges, tan ontan met ed espiritualidad da. Sakey ed saray responsabilidad yo bilang ama et say pangipaslep na maabig iran prinsipyo diad puso na ananak yo. Nepeg ya igapo so pambangat ed sikara manlapud inkaugaw. (2 Timoteo 3:14, 15) Ginapoan nen Felix ya ibasaan na istorya na Biblia so anak ton laki manlapud inkaugaw. Inusar toy makolor tan makapainteres iran istorya, a singa say walad My Book of Bible Stories. * Legan ya ombabaleg so anak to, amili si Felix na base’d Biblia iran publikasyon ya ombagay ed edad na anak to.

Onia so inkuan nen Donizete: “Talagan mairap a pagmaliwen a makapalikliket so panagaral na Biblia bilang pamilya. Importante ya ipanengneng na atateng so apresasyon da ed espiritual a bengatla, lapud ta main-inomay a naimano na ananak no aggagawaen na atateng so ibabaga ra.” Si Carlos, a walaan na taloran anak a lalaki et nankomento: “Walaan kami na sinimban eskedyul pian pantongtongan so nipaakar ed pankaabigan na pamilya. Kada membro na pamilya et walaan na pankanawnawan mamili no anto so pantongtongan.” Aanamoten a naynay nen Kelvin ya itongtong ed ananak to so nipaakar ed Dios, inerman so kawalaan da tan antokaman so gagawaen da. Satan so mangipanonot ed sikatayo ed saray salita nen Moises: “Saraya a salita, ya iganggan ko ed sayan agew, nepeg da so ontatak ed pusom; tan nepeg mo ya ibangat iraya a sankakulian ed saray anak mo, tan nepeg mo ra a tongtongen kapagno manyurong ka ed abung mo, tan kapagno manaakar ka ed dalan, tan kapagno mandukdukol ka tan kapagno ombangon ka.”​—Deuteronomio 6:6, 7.

5 Kaukolan na Ananak so Disiplina

Kaukolan na ugugaw so disiplina pian ombaleg iran walaay makanan bilay tan magmaliw iran responsablin adulto. Ipapasen na arum ya atateng a laktipen na disiplina so alablabas a panagduksa, kabiangan lay panamagyaw odino panag-insulto. Balet, ibabaga na Biblia a saray ateng et agnepeg a maruksan manisiplina. Imbes, manisiplina ira panamegley na aro, a singa gagawaen nen Jehova. (Hebreos 12:4-11) Oniay ibabaga na Biblia: “Sikayo ya atateng, agyo ilagyat a pasanoken so saray  anak yo. Noag ingen bangatan yo ra ed kadudusa [“disiplina,” NW] tan panamilin na Katawan.”​—Efeso 6:4.

No maminsan, say panaglewet et kaukolan. Balet, nepeg ya amta na ugaw no akin a sikatoy didisiplinaen. Agkomon nalikna na ugaw a sikatoy ibabaliwala lapud disiplina na ateng. Kokondenaen na Biblia so alablabas a panaglewet, a nayarin pakasugatan na ugaw. (Uliran 16:32) Oniay inkomento nen Kelvin: “No kaukolan kon korihien so ananak ko nipaakar ed seryoso iran bengatla, naynay kon ipapalinew ed sikara a say rason no akin a didisiplinaen ko ira et lapud panangarok ed sikara.”

6 Kaukolan na Ananak so Proteksion

Kaukolan na ananak so proteksion sumpad mapeligro iran impluensya tan kakaiba. Makapaermen, walaray “totoo a mauges” ed sayan mundo a determinadon biktimaen iray inosentin ugugaw. (2 Timoteo 3:1-5, 13) Panon yon naprotektaan so ananak yo? Iyoopresi na Biblia so onian makabat a simbawa: “Say masimpit a too nanengneng to so mauges, tan yamot to so inkasikato, balet say karaklan ontuloy, tan manlikna nipaakar ed sikato.” (Uliran 22:3) Pian nasalimbengay ananak manlapud sayan kapeligroan, nepeg kayon manalerto. Lawas kayon akaparaan ed saray situasyon a nayarin pansengegan na saray problema, tan manggawa na paraan pian naprotektaan ira. Alimbawa, no abuloyan yo iray anak yon man-Internet, seguroen ya amta ran usaren itan ed dugan paraan. Nayarin sankaabigan no say panginan yoy kompyuter et diad maparungtal a pasen na abung pian mainomay yo iran nanengneng.

Kaukolan ya iparaan tan bangatan na ama so ananak to nipaakar ed saray kapeligroan a nayarin nipaarap ed sikara ed sayan mundo, a no iner et walaray manag-abuso ed ugugaw. Kasin amta na ananak yo so gawaen da, no bilang ta anggapo kayo et walay manalin manmolestiya ed sikara? * Kaukolan ya amta na saray anak so manepeg tan agmanepeg a pangusar ed pribadon parte na laman da. Inkomento nen Kelvin: “Agko labay a say mangibangat ed sikara nipaakar ed saya et saray arum, anggan saray mamaestra odino mamaestro ra ni. Amtak a responsabilidad kon mismo ya ibangat ed ananak ko so nipaakar ed sekso tan no akin a mapeligro iray managmolestiya na ugugaw.” Amin ya anak to et binmaleg a maligen tan maliket ira natan ed pamilya ra.

Kerewen so Tulong na Dios

Say sankaimportantian a regalo a nayarin iter na ama ed ananak to et say panulong ed sikaran nawalaay maapit a personal a relasyon ed Dios. Say maabig ya ehemplo na ama so talagan importante. Imbaga nen Donizete: “Nepeg ya ipanengneng na saray kaamaan a talagan papablien da so mismon relasyon da ed Dios. Kaukolan a napatnagan iya sano nipapaarap ira’d saray problema odino kairapan. Diad ontan iran situasyon, ipanengneng na ama a manmamatalek iran maong ed si Jehova. Say panagpikasi na pamilya, a naynay ya atekepay pisasalamat ed kaabigan na Dios, so mangibangat ed ugugaw ya importantin ipasen so Dios bilang Kaaro ra.”

Anto sirin so sekreto pian magmaliw a maong ya ama? Ondengel ed simbawa na samay sakey ya amta toy sankaabigan nipaakar ed pamabaleg na ananak, salanti, si Jehova a Dios. No ipasal yo iray anak yo unong ed panangigiya na Salita na Dios, nayarin nanengneng yo so resulta a deneskribe na Uliran 22:6: “Anggan sano masiken la ag-onarawi ed sikato.”

[Saray paimano ed leksab]

[Litrato ed pahina 19]

Say ama et nepeg a positibon ehemplo ed saray anak to

[Litrato ed pahina 20]

Kaukolan a peneken na ama so espiritual a pankaukolan na ananak to

[Litrato ed pahina 21]

Kaukolan na saray anak so maaron disiplina