Onlad karga

Onlad saray karga

Kasin Antam La?

Kasin Antam La?

Kasin Antam La?

Iner so dinalan nen apostol Pablo diad samay unonan inyakar to ed Roma?

Nabasa ed Gawa 28:13-16 a samay barkon niluganan nen Pablo ya amaarap ed Italya et dinmaong ed Puteoli (a tatawagen natan a Pozzuoli), dia ed Baybay na Naples. Insan sikatoy amaarap ed Roma, a dinmalan diad Via Appia, say sankabalgan a karsada ed satan a syudad.

Say Via Appia et inngaran ed si Appius Claudius Caecus, say Romanon opisyal ya angigapo ed sayan proyekto nen 312 B.C.E. Say kaawang na sayan karsada et limara anggad anemiran metros tan inusaran na angkakabaleg a baton nanlapud inmawet a lava. Asabi panaon, sayan karsada et inmabot ed 583 kilometro anggad abalaten-bukig na Roma. Pankonektaen na saya so Roma tan Brundisium (a tatawagen natan a Brindisi), a ditan so daongan na saray barkon mamaarap ed Bukig. Kada 24 a kilometro odino onsulok ni et walaray tundaan, a ditan so panuugipan na saray managbiahe, pansasaliwan day nakaukolan da, odino ditan ira mansasalat na kabayo odino luganan.

Si Pablo balet et nayarin nanakar labat. Samay kabiangan na Via Appia ya inakar to et 212 kilometro so kaarawi to. Ditan et adalanan to so Pontine Marshes, a mapitek a lugar ya unong ed sakey a Romanon managsulat et maageyet tan ambanget. Diad bandad norte na satan so kawalaan na Plaza odino Tindaan nen Appio​—manga 70 kilometro so kaarawi to’d Roma​—tan say Talora a Taberna, a sakey a panagpainawaan a manga 50 kilometro so kaarawi to’d syudad. Diad sarayan duaran pasen, si Pablo et inalagar na saray Kristiano ed Roma. Sanen anengneng ira nen Pablo, sikatoy “akisalsalamat ed Dios, [tan] binmiskeg so linawa to.”​—Gawa 28:15.

Anton klase na tablan panagsulatan so atukoy ed Lucas 1:63?

Diad Ebanghelyo nen Lucas, nabasa tayo a si Zacarias et tinepetan na kakaaro to no antoy ingaran ed kapkapangiyanak ya anak to. Si Zacarias et “kinmerew na tabla a pansulatan, et insulat to, a kuan to: Juan so ngaran to.” (Lucas 1:63) Unong ed sakey a reperensya, say Griegon salita a nipatalos a “tabla” et manutukoy ed “melag a tablan panagsulatan a pinuraporan na waks.” Saray aliwan pinon parte na pinankawingan iran tabla et pinuraporan na waks a nanlapud saray bayaong. Diad panamegley na sakey a klase na panagsulat (stylus), sayan tabla et nayarin pansulatan. Nayarin buralen so insulat tan napansulatan lamet so apinon tapew na tabla.

Oniay inkuan na libron Reading and Writing in the Time of Jesus: “Saray painting diad Pompeii, saray eskultura a nanlapud nanduruman lugar na Empiryo na Roma, tan saray mismon tabla ya akotkot ed dakel a pasen ed Ehipto ya anggad Padir na Hadrian [Banda’d Norte na Britanya] et mamapaneknek a dakel so angusar ed tablan panagsulatan.” Nanduruman klase na totoo so walaan na oniaran tabla​—saray negosyante, opisyal na gobierno, tan nayarin anggan say arum ed saray Kristiano nen inmunan siglo.

[Litrato ed pahina 11]

Via Appia

[Litrato ed pahina 11]

Tablan panagsulatan na estudyante, komaduan siglo C.E.

[Credit Line]

Diad impangiyabuloy na British Library