Sekreto Pian Maliket So Pamilya
No Say Anak Mo et Disable
CARLO: * “Say anak min si Angelo et walay Down syndrome to. Lapud satan et nauupot so biskeg mid pisikal, mental, tan emosyonal. Nonot yo pa labat so biskeg ya kaukolan diad pangasikasod normal ya ugaw, maminlasus nin ontan so biskeg ya nakaukolan mi parad si Angelo. No maminsan et apektado lay relasyon min sanasawa.”
MIA: “Mabayag ya ibangat si Angelo a gawaen iray anggan simplin bengatla, kanian kaukolan moy mananos. No talagan naknaksawan ak la, naupot lay anos ko tan maganggano ak ya onsyodot ed mister kon si Carlo. No maminsan wala ray agmi pantatalosan, kanian mankolkol kami.”
Nanonotan yo ni ’may agew nen nianak so anak yo? Seguradon labalabay yo lan nabembenan so ugaw. Balet parad saray atateng a singa si Carlo tan Mia, satan a liket et walay katekep ton paga nen naamtaan dan walay sakit na anak da.
Kasin walay anak yon disable? Nayarin panduaruwaan yo no kasin sarag yon asikasoen. No ontay nalilikna yo, agkayo naaandiay ilalo. Wala ray atateng a singa sikayon asarag da iratan a problema. Pantongtongan tayoy taloran problema a nayarin arapen yo tan no panon a makatulong iray karunongan a walad Biblia.
UNONAN PROBLEMA: NAIRAPAN KAYON AWATEN SO SAKIT TO.
Ansakisakit parad atateng no naamtaan dan walay sakit na anak da. Sakey ya ina ed Mexico a manngaran na Juliana so angikuan: “Nen imbaga na doktor ya walay cerebral palsy na anak min si Santiago, agak makapanisia. Agaylay ermen ko.” Nayarin say liknaan
na arum et singa ed sakey ya inan taga Italy, a si Villana. Oniay imbaga to: “Pinilik so mananak anggan amtak ya delikado itan ed onia rad edad ko. Sano nanairapan so anak ko lapud Down syndrome to, nagi-guilty ak.”No ontan so nalilikna yo, tandaan a normal labat itan. Say sakit et agkaiba ed orihinal a gagala na Dios. (Genesis 1:27, 28) Agpinalsa na Dios iray atateng ya naawat a tampol so aliwan normal. Kanian talagan “panermenan” imay naandi—say maksil ya laman na anak yo. Nakaukolan so panaon pian naawat tan onadapta ed balon kipapasen.
Panon to no iisipen yon sikayoy natetel ed kipapasen na anak yo? Tandaan ya anggapon talagay makaamta no panon a say gene, kaliberliber, tan arum nin bengatla et makaapektad kipapasen na anak yo. Odino ompan say tetelen yo et say asawa yo. Agyo itan gagawaen. Mas marakep no mikoopera kayod asawa yo tan say isipen yo et say pangasikasod anak yo.—Eclesiastes 4:9, 10.
SUHESTION: Aralen so nipaakar ed sakit na anak yo. “Kaukolan so karunongan pian nawalaay maong a pamilya, tan kaukolan so pakatalos pian magmaliw itan a mabiskeg,” so kuan na Biblia.—Uliran 24:3, New Century Version.
Dakel so naaralan yod saray eksperto tan napanmatalkan iran babasaen. Say panaral yod kipapasen na anak yo et nikomparad panaral na arum a lenguahe. Mairap ed gapo, balet naaralan mo lanlamang.
Si Carlo tan Mia ya abitlad gapo et nantepet ed doktor da tan ed sakey ya organisasyon ya ekspertod sakit na anak da. Inkuan dan: “Akatulong itan ed sikamin natalosan iray probleman arapen mi, ontan met ed saray sarag a gawaen na walaay Down syndrome. Naamtaan min anggan panon et sarag na anak mi so manbilay na normal. Talagan aliketan kamid satan.”
SALIEN IYA: Say nonot yo et say nagawaan na anak yo. Manplano na saray aktibidad a nagawaan yo bilang pamilya. No walay marakep ya agawaan na anak yo, anggan panon kamelag, mangibalikas na komendasyon tan miliket ed sikato.
KOMADUAN PROBLEMA: NAKNAKSAWAN KI LA TAN SINGA BUKBUKOR YO.
Ompan nalilikna yon nauupot lay biskeg yod pangaasikasod anak yo. Oniay inkuan nen Jenney a sakey ya ina ed New Zealand, “Nen naamtaan kon walay spina bifida na anak ko, pigay taon ya agak makagaway kaaruman a kimey ed abung tan akis ak lan akis.”
Say sakey nin problema et ompan nalilikna yon singa bukbukor yo. Say anak nen Ben et walay muscular dystrophy tan Asperger’s syndrome to. Inkuan ton: “Agtalaga natatalosan na dakel a totoo so kipapasey bilay mi.” Labalabay mon walay nakatongtong mo, balet maslak ya kaarom et anggapoy sakit na anak to. Kanian ngalngali agmo nibagay naliliknam ed sikara.
SUHESTION: Onkerew na tulong ed arum tan no walay ontulong, awat yo itan. Oniay inamin nen Juliana ya abitla ’niman: “No maminsan, nababaingan kami nen mister ko ya onkerew na tulong ed arum.” Balet oniay intuloy to: “Naisip min kaukolan mi tulong da. No walay ontulong ed sikami, agmi naliknan bukbukor mi.” No walay nanboluntaryon mangasikasod anak yo diad Kristianon pantitipon odino diad arum ya okasyon, pisalamatan yo itan. Onia so kuan na Biblia: “Say tuan kaaro et mangaaro ed amin a panaon, tan sakey ya agi a nailaloan sano walay gonigon.”—Uliran 17:17, NW.
Asikaso yo met so laman yo. Singa sakey ya ambulansya ya kaukolan a kargaan ya lanang na gasolina pian tuloytuloy a makapangibatik na pasyente ed ospital, kaukolan yo met so manpabiskeg. Kanian mangan na masustansia, man-ehersisyo, tan manpainawa kayo met pian nitultuloy yon naasikasoy anak yo. Oniay inkuan nen Javier ya walay anak ton piley: “Agmakaakar so anak ko, kanian inisip ko a kaukolan koy mangan a maong ta siak so mangaawit ed sikato. Saray salik et singa met la sali to.”
Panon kan nawalaan na panaon pian naasikasom so sarilim? Wala ray atateng ya mansusublayan ya mangasikasod anak da. Kanian makapainaway sakey odino naasikaso toy arum ya pankaukolan to. Kaukolan a bawasan moy oras mod saray ag-importantin bengatla, no maminsan et mairap itan a gawaen. Balet “napasalan mo lanlamang itan,” kuan nen Mayuri, sakey ya inan taga India.
Mitongtong ed napanmatalkan a kaaro. Anggan saray kakaaro yon anggapoy anak dan walay sakit to et makatulong met. Sarag yo met so manpikasid si Jehova. Balet, talaga kasin makatulong itan? Oniay imbaga nen Yazmin a walay duaran anak ton walay cystic fibrosis, “Wala ray panaon ya graben talagay pamoproblemak, singa agko la sarag.” Balet oniay Salmo 145:18.
intuloy to: “Manpikasi ak ed si Aman Jehova parad tulong tan biskeg. Insan naliknak a sarag ko la.”—SALIEN IYA: Imanoen no anto ray kakanen yo, kapigan kayo man-eehersisyo, tan panon karukey so ugip yo. Bawasan iray aliwan tanton importantin kimey pian naasikaso yoy laman yo. I-adjust yo labat so eskedyul yo no nakaukolan.
KOMATLON PROBLEMA: MAS IIKDAN YOY ATENSION SO MANSASAKIT YA ANAK YO NEN SAY ARUM A MEMBRO NA PAMILYA YO.
Say sakit na sakey ya ugaw et nayarin mangapektad no antoy kanen na pamilya, iner so pasyaran da, tan no panon karukey ya oras so usaren na atateng ed kada anak da. Kanian ompan nalikna na arum ya anak ya ag-ira inaro na atateng da. Likud ed satan, nayarin masyadon busy iray atateng ed pangaasikasod anak dan walay sakit, kanian naapektaan met lay relasyon dan sanasawa. “No maminsan ibaga na asawak ya sikaton lanang so naiirapan tan anggapo kunoy pibabalik ed anak mi. Pakaliknak et agto ak rerespetoen, kanian ombawi ak met,” so inkuan nen Lionel, sakey ya ama a taga Liberia.
SUHESTION: Pian nipaseguroy panangaro ed amin ya ananak yo, manplano na saray aktibidad a labalabay da. Oniay imbaga nen Jenney ya abitla ’niman, “No maminsan, walay gawaen mi ya espisyal parad panguloan ya anak mi, anggan say pangan labat ed paborito ton restawran.”
Pian mansiansian malet so relasyon yon sanasawa, mantongtong tan manpikasin saniba. Oniay inkuan nen Aseem a taga India a say anak to et makakaeksperiensyay seizure: “Anggan no maminsan et naknaksawan tan nadidismaya kamin sanasawa, seseguradoen min makapantongtong tan makapanpikasi kamin saniba. Kada kabuasan sakbay ya nabangon iray ananak mi, saniba kamin manbabasa na Biblia.” Wala met iray sanasawan mantotongtong ni sakbay iran onugip. Saray onian tongtongan pati say impapuson pikakasi et mamabiskeg ed relasyon yon sanasawa diad mairap iran panaon. (Uliran 15:22) Oniay imbaga na sakey a sanasawa, “say sankabalibalian iran parte na bilay mi ya agmi nalinglingwanan et legan na saramay mairap a panaon.”
SALIEN IYA: Pisalamatan iray ananak yo ed suportan iiter dad mansasakit ya agi ra. Naynay ya ibalikas so panangaro tan apresasyon yod sikara tan ed asawa yo.
MANSIANSIAN POSITIBO
Insipan na Biblia ya agmanbayag et ekalen na Dios so amin a sakit ya manasalot ed amin, ugaw man odino matatken. (Apocalipsis 21:3, 4) Diad satan ya panaon, “say manaayam ditan et agto la ikuan, ‘Mabeblay ak.’” *—Isaias 33:24.
Balet leleg ya agni itan sinmabi, maabig nin siansiay nagawaan yo bilang ateng ed pangasikasod anak yon walay sakit. Oniay inkuan nen Carlo tan Mia ya abitlad gapo: “Agkayo nadidismaya no singa anggapo lay marakep a nagagawa. Say pampokusan yo et saray marakep ya nagagawaan na anak yo, ta dakdakel iratan.”
^ par. 3 Sinalatan iray ngaran ed sayan artikulo.
^ par. 29 Dakel ni nabasa tayo nipaakar ed sipan na Biblia ya anggapo lay mansakit diad kapitulo 3 na libron Anto so Peteg ya Ibabangat na Biblia? ya im-publish na Saray Tasi nen Jehova.
TEPETAN MOY SARILIM . . .
-
Antoy gagawaen ko pian napansiansian mabiskeg so pisikal, emosyonal, tan espiritualidad ko anggad posible?
-
Kapigay sampot ya akisalamatan koy arum ya anak ko ed tulong da?