Sigui pa e contenido

Sigui pa e index

Uzo di Altar—Kico Ta Su Luga den Adoracion?

Uzo di Altar—Kico Ta Su Luga den Adoracion?

Uzo di Altar—Kico Ta Su Luga den Adoracion?

BO TA considera altar como un parti fundamental di bo adoracion? Pa hopi hende cu ta bai e misanan di cristiandad, tur cos ta drei rond di altar. Abo a yega di analisa kico Bijbel ta revela tocante uzo di altar den adoracion?

E prome altar menciona den Bijbel ta esun cu Noe a traha pa ofrece sacrificio di bestia ora cu el a sali for di e arca despues di a sobrevivi e Diluvio. *Genesis 8:20.

Despues cu hende su idioma a wordo confundi na Babel, humanidad a plama riba henter e superficie di tera. (Genesis 11:1-9) Como cu hende tawatin un inclinacion natural pa adora, nan a busca manera pa hala serca Dios, kende casi nan no tawata conoce mas. Manera hende ciego nan a ‘fula’ pa haya Dios. (Echonan 17:27; Romanonan 2:14, 15) For di tempo di Noe en adelante, hopi pueblo a traha altar pa nan diosnan. Religionnan y pueblonan a uza altar den adoracion falso. Siendo cu nan tawata separa for di e Dios berdadero, algun di nan a uza altar pa tene ritonan teribel caminda nan a ofrece sacrificionan humano, asta mucha. Ora algun rei di Israel a bandona Yehova, nan a traha altar pa diosnan pagano, manera Baal. (1 Reinan 16:29-32) Pero kico di e uzo di altar den adoracion berdadero?

Altarnan y Adoracion Berdadero den Israel

Despues di Noe, tawatin otro hombernan fiel cu a traha altar pa uza den nan adoracion di e Dios berdadero, Yehova. Abraham a traha altar na Sikem, tambe na un luga serca di Bet-el, na Hebron y riba Sero Moria, caminda el a sacrifica un chubato di carne cu Dios a percura, en bes di ofrece Isaak. Mas despues, Isaak, Yacob y Moises di nan propio boluntad a traha altar pa uza den nan adoracion na Dios.—Genesis 12:6-8; 13:3, 18; 22:9-13; 26:23-25; 33:18-20; 35:1, 3, 7; Exodo 17:15, 16; 24:4-8.

Ora Dios a duna e pueblo di Israel su Lei, el a manda nan traha e tabernakel—un tent portatil, cu a ser yama tambe “e tent di reunion”—como e rasgo principal di e areglo pa acerc’e. (Exodo 39:32, 40) E tabernakel, of tent, tawatin dos altar. Esun pa ofrenda kima, traha di palo di acasia y fura cu brons, nan a pone dilanti dje entrada y a wordo uza pa ofrece sacrificio di bestia. (Exodo 27:1-8; 39:39; 40:6, 29) E altar di sencia, tambe traha di palo di acasia pero fura cu oro, a ser poni paden dje tabernakel, dilanti dje cortina dje Santisimo. (Exodo 30:1-6; 39:38; 40:5, 26, 27) Dos biaha pa dia nan a kima sencia special riba dje, mainta y anochi. (Exodo 30:7-9) E tempel permanente cu Rei Salomon a traha tawata segun e diseño di e tabernakel y e tambe tawatin dos altar.

“E Tabernakel Berdadero” y e Altar Simbolico

Ora Yehova a duna Israel e Lei, el a duna hopi mas cu simplemente regla pa dirigi bida di su pueblo y nan manera di acerc’e den sacrificio y oracion. Hopi di e areglonan di e Lei a forma loke apostel Pablo a yama “un copia”, “un simbolo” of “sombra di e cosnan celestial.” (Hebreonan 8:3-5; 9:9; 10:1; Colosensenan 2:17) Cu otro palabra, hopi aspecto di e Lei no solamente a guia e Israelitanan te na e binida di Cristo, sino tambe a duna un idea adelanta di e propositonan di Dios cu lo mester a cumpli mediante Hesucristo. (Galationan 3:24) Si, cierto aspectonan di e Lei tawatin balor profetico. Por ehempel, e lamchi di Pasco, cua su sanger a ser uza como un señal di salbacion pa e Israelitanan, a prefigura Hesucristo. E ta “e Lamchi di Dios cu ta kita pica di mundo”, kende su sanger a ser drama pa libra nos di pica.—Huan 1:29; Efesionan 1:7.

Hopi cos relaciona cu e tabernakel y sirbishi di tempel a representa realidadnan spiritual. (Hebreonan 8:5; 9:23) De echo, Pablo a skirbi tocante “e tabernakel berdadero, cual Señor a lanta, y no hende.” Anto el a sigui bisa: “Ma Cristo a aparece como un sumo sacerdote di e cosnan bon cu mester bin, el a drenta pa medio di e tabernakel mas grandi y mas perfecto, no traha cu man, esei kiermen, no di e creacion aki.” (Hebreonan 8:2; 9:11) “E tabernakel mas grandi y mas perfecto” tawata Yehova su gran tempel spiritual. E forma di expresa di e Scritura ta indica cu e gran tempel spiritual ta e areglo mediante cua hende por acerca Yehova a base di Hesucristo su sacrificio di reconsiliacion.—Hebreonan 9:2-10, 23-28.

Ora nos siña for di e Palabra di Dios cu algun di e stipulacionnan y normanan di e Lei ta representa realidadnan spiritual mas grandi y mas significativo, esei sigur ta combence nos mas ainda cu Bijbel ta inspira pa Dios. Tambe esei ta profundisa nos aprecio pa e sabiduria di Dios cu na un manera unico ta bini dilanti den e Scritura.—Romanonan 11:33; 2 Timoteo 3:16.

E altar pa ofrenda kima tambe tin balor profetico. Aparentemente e ta representa e “boluntad” di Dios, es decir, su buena boluntad di acepta e sacrificio humano perfecto di Hesus.—Hebreonan 10:1-10.

Mas despues den e buki di Hebreonan, Pablo ta haci e comentario interesante aki: “Nos tin un altar, for di cual esnan cu ta sirbi e tabernakel no tin derecho di come.” (Hebreonan 13:10) Na cua altar e tawata referi, esun literal of simbolico?

Hopi comentarista catolico ta bisa cu e altar menciona na Hebreonan 13:10 ta esun cu ta ser uza pa e Eucaristia, e “sacramento” mediante cua e sacrificio di Cristo supuestamente ta ser renoba durante santo sacrificio di misa. Pero bo por saca for di e contexto cu loke Pablo tawata papia di dje ta simbolico. Varios experto ta bisa cu e palabra “altar” den e texto aki ta den sentido simbolico. Segun Giuseppe Bonsirven, un Hesuita, “esaki ta cuadra perfectamente cu tur e simbolismonan den e carta [na e Hebreonan].” El a sigui bisa: “Den lenguahe cristian, e palabra ‘altar’ na principio ta ser uza den sentido spiritual y ta te despues di Ireneo numa, y specialmente despues di Tertuliano y San Cipriano, e ta ser aplica na e ecaristia y spesificamente na e mesa di eucaristia.”

Manera un revista catolico a declara, uzo di altar a plama den e “epoca di Constantino” cu e “construccion di basilicanan.” E revista Italiano Rivista di Archeologia Cristiana a remarca: “Ta sigur cu durante e prome dos siglonan [di nos era], no por papia di un luga fiho di adoracion sino mas bien di reunionnan liturgico teni den sala di casnan priva . . . , salanan cu despues di e ceremonia, mesora a bolbe ser uza pa nan proposito original.”

Cristiandad Su Uzo di Altar

E revista catolico La Civiltà Cattolica ta bisa: “E altar ta e punto central no solamente di e edificio di iglesia sino tambe di e Iglesia bibo.” Sinembargo, Hesucristo mes no a institui ni un solo ceremonia religioso cu mester a tuma luga na un altar; ni e no a manda su disipelnan haci ceremonianan riba nan. Ora Hesus a menciona altar na Mateo 5:23 y 24, y den otro textonan, el a referi na practicanan religioso cu tawata reina bou dje Hudiunan, pero e no a indica cu su siguidonan mester a adora Dios haciendo uzo di un altar.

E historiado Mericano George Foot Moore (cu a biba di 1851 pa 1931), a skirbi: “E rasgonan principal di adoracion cristian semper tawata mescos, pero cu tempo e ritonan simpel cu Hustino a describi meimei di siglo 2 a ser comberti den formalidadnan di adoracion masha impresionante.” Catolicismo su ritonan y ceremonianan publico religioso ta asina hopi y complica cu nan ta forma un materia separa—cu yama liturgia—den seminarionan catolico. Moore a sigui bisa: “E tendencia aki [di comberti ritonan simpel den cosnan complica], cu ta algo natural den tur ritual, a ser promove mas ainda door di e influencia di e Testament Bieu ora cu hende a cuminsa mira clero cristian como susesor di e sacerdocio di e sistema religioso cu Dios a ordena anteriormente. E bisti impactante di e sumo sacerdote, e pañanan ceremonial di e otro sacerdotenan, e procesionnan solem, e koornan di cantante Levitico cu tawata canta salmo, e huma di sencia cu tawata sali for di e weya nan di sencia cu tawata zuai bai bin, tur e cosnan ei a parce un modelo cu Dios a duna pa adoracion religioso, locual a hustifica e intento cu iglesia a haci pa iguala of surpasa e splendor y espectaculo di religionnan di e mundo antiguo.”

Kisas lo bo keda asombra pa sa cu hopi rito, ceremonia, bisti y otro articulo cu varios iglesia ta uza den adoracion no ta cuadra cu e siñansanan cristian di e Evangelionan, sino cu e custumbernan y ritonan di Hudiu y pagano. E Enciclopedia Cattolica ta bisa cu catolicismo “a hereda e uzo di altar for di hudaismo y pa un parti for di paganismo.” Minucius Felix, un defensor di e fe cristian di siglo 3, a skirbi cu cristiannan no tawatin ‘ni tempel ni altar.’ E diccionario enciclopedico Religioni e Miti (Religion y Mito) tambe ta declara: “E prome cristiannan a rechasa e uzo di altar pa distingui nan mes for di adoracion Hudiu y pagano.”

Cristianismo ta basa principalmente riba principionan cu hende mester acepta y aplica den bida diario y den tur pais. Pesei ya no tin necesidad mas di un stad santo riba tera, ni di un tempel literal cu altar ni di sacerdotenan humano di rango special cu ta bisti pañanan di clase aparte pa distingui nan. Hesus a bisa: “E ora lo yega cu ni riba e sero aki, ni na Herusalem boso lo no adora e Tata. . . . E adoradonan berdadero lo adora e Tata den spirito y berdad.” (Huan 4:21, 23) E hopi iglesianan cu tin ritonan complica y cu ta uza altar, ta pasa por halto di loke Hesus a bisa tocante e manera cu mester adora e Dios berdadero.

[Nota]

^ par. 3 Mas prome, ta posibel cu Cain cu Abel a uza altar pa haci nan ofrendanan na Yehova.—Genesis 4:3, 4.