Sigui pa e contenido

Sigui pa e index

Puntonan Sobresaliente di e Buki di Exodo

Puntonan Sobresaliente di e Buki di Exodo

E Palabra di Yehova Ta Bibo

Puntonan Sobresaliente di e Buki di Exodo

ESAKI ta un historia real di e liberacion di hendenan cu a wordo obliga pa haci ‘trabou di catibo y a ser maltrata.’ (Exodo 1:13, Beibel na papiamentu koriente) Tambe e ta un relato emocionante di e formacion di un nacion. Milagernan asombroso, legislacion excelente y construccion di e tabernakel ta algun di su aspectonan fasinante. Basicamente, esei ta loke e buki biblico di Exodo ta contene.

E profeta Hebreo Moises a skirbi Exodo, y e buki ta relata loke e Israelitanan a pasa aden durante un periodo di 145 aña—for di morto di Yosef (Hose) na aña 1657 prome cu nos era, te ora nan a termina e tabernakel na aña 1512 prome cu nos era. Sinembargo, e relato ta mas cu djis algo di interes historico. E ta un parti di Dios su palabra, of mensahe, pa humanidad. Como tal, e “ta bibo y activo” y ta eherce poder. (Hebreonan 4:12) Pesei Exodo tin berdadero nificacion pa nos.

“DIOS A TENDE NAN KEHAMENTO”

(Exodo 1:1–4:31)

E desendientenan di Yacob cu tawata biba den Egipto a aumenta asina rapido cu mediante un decreto real e Egipcionan ta obliga nan bira catibo y ta pone nan sufri. Farao ta asta decreta cu mester mata tur baby Israelita cu ta mucha homber. Un baby di tres luna cu yama Moises, ta scapa e destino ei y e yiu mohe di Farao ta adopt’e. Aunke Moises ta lanta den e cas real, na edad di 40 aña e ta tuma parti pa su propio pueblo y ta mata un Egipcio. (Echonan 7:23, 24) E ta hay’e obliga di hui, y ta bai Madian. Einan e ta casa y ta biba como un wardado di carne. Na un mata cu tawata kima milagrosamente, Yehova ta encarga Moises pa regresa Egipto y libra e Israelitanan for di sclabitud. Su ruman homber Aron, ta keda nombra como su bosero.

Contesta Riba Pregunta Biblico:

3:1—Ki clase di sacerdote Jetro tawata? Den tempo di e patriarcanan e cabes di famia a sirbi como sacerdote pa su famia. Jetro evidentemente tawata e cabes di un tribu di Madianita. Podise, door cu e Madianitanan tawata desendiente di Abraham via Ketura, nan tawata sa di e adoracion di Yehova.—Genesis 25:1, 2.

4:11—Den ki sentido ta Yehova ‘a traha e mudo, e sordo y e ciego’? Aunke tawatin ocasion cu Yehova a pone hende bira ciego of mudo, e no ta responsabel pa tur caso caminda hende tin e defectonan ei. (Genesis 19:11; Lucas 1:20-22, 62-64) E defectonan fisico aki ta resultado di pica hereda. (Job 14:4; Romanonan 5:12) Sinembargo, como cu Dios a permiti e situacion aki existi, e por bisa di su mes cu ta e a “traha” e mudo, e sordo y e ciego.

4:16—Con Moises lo mester tawata “manera Dios” pa Aron? Moises tawata un representante di Dios. Pues, Moises a bira “manera Dios” pa Aron, pasobra Aron a papia na nomber di Moises.

Les pa Nos:

1:7, 14. Yehova a sostene su pueblo tempo cu Egipto tawata oprimi nan. Asina tambe e ta sostene su Testigonan djawe, asta ora nan ta confronta persecucion intenso.

1:17-21. Yehova ta corda nos “pa bon.”—Nehemias 13:31.

3:7-10. Yehova ta cla pa reacciona riba e sclamacion di su pueblo.

3:14. Yehova sin falta ta cumpli cu su proposito. Pesei nos por tin sigur cu lo e comberti nos speransanan basa riba Bijbel den realidad. *

4:10, 13. Moises a demostra un falta di confiansa asina grandi den su habilidad di papia cu maske Dios a sigur’e cu lo e apoy’e, toch el a roga Dios pa manda un otro hende pa papia cu Farao. Pero Yehova a uza Moises mes y a dun’e e sabiduria y fortalesa necesario pa cumpli cu su asignacion. En bes di consentra riba nos falta di habilidad, laga nos depende riba Yehova y cumpli fielmente cu nos tarea di predica y siña otro hende.—Mateo 24:14; 28:19, 20.

MILAGERNAN ASOMBROSO TA TRECE LIBERACION

(Exodo 5:1–15:21)

Moises cu Aron ta presenta dilanti di Farao, y ta pidie laga e Israelitanan bai pa nan celebra un fiesta pa Yehova den desierto. E gobernante Egipcio na un manera tribi ta nenga di haci esei. Yehova ta uza Moises pa trece golpinan potente, un tras di otro. Ta te despues di e di dies plaga numa Farao ta laga e Israelitanan bai. Sinembargo, poco despues e cu su forsa militar ta sali bela yen nan tras. Pero Yehova ta habri un ruta di escape door di Lama Cora y ta libra su pueblo. E Egipcionan cu ta persigui nan, ta hoga ora cu e lama sera riba nan.

Contesta Riba Pregunta Biblico:

6:3—Den ki manera e nomber di Dios no a wordo haci conoci na Abraham, Isaak y Yacob? E patriarcanan aki a uza e nomber di Dios y a ricibi promesanan for di Yehova. Sinembargo, nan no a conoce Yehova como esun cu a pone e promesanan aki cumpli ni nan no a experencia e realisacion di e promesanan aki.—Genesis 12:1, 2; 15:7, 13-16; 26:24; 28:10-15.

7:1—Con Yehova a haci Moises manera “Dios pa Farao”? Moises a haya poder y autoridad dibino riba Farao. Pues, lo e no mester tawatin miedo di e rei ei.

7:22—Na unda e magonan Egipcio a haya awa cu no a bira sanger? Nan lo por a uza awa cu hende a saca for di Riu Nijl prome cu e plaga aki. Aparentemente, tambe hende por a haya awa cu e plaga no a afecta door di coba buraco den e tera muha rond di Riu Nijl.—Exodo 7:24.

8:26, 27—Dicon Moises a bisa cu e sacrificionan di Israel lo ta “un abominacion pa e Egipcionan”? Den Egipto nan tawata adora hopi sorto di bestia. Pues e mencion di sacrificio a duna mas peso na Moises su peticion insistente pa permiti Israel bai pa ofrece sacrificio na Yehova.

12:29—Ta ken nan tawata conta como primogenito? Primogenito a inclui solamente hende homber. (Numbernan 3:40-51) Farao mes tawata un primogenito y e no a ser mata. E tawatin su propio cas di famia. No ta e cabes di cas sino e prome yiu homber di e cas di famia a muri como resultado di e di dies plaga.

12:40—Pa cuanto tempo e Israelitanan a biba den e tera di Egipto? E 430 aña menciona aki ta inclui e tempo cu e yiunan di Israel a pasa “den e tera di Egipto y den e tera di Canan.” * Na aña 1943 prome cu nos era, tempo cu Abraham tawatin 75 aña di edad, el a crusa Riu Eufrates rumbo pa Canan. (Genesis 12:4) For di e tempo ei te dia cu Yacob na edad di 130 aña a drenta Egipto, ta sera un total di 215 aña. (Genesis 21:5; 25:26; 47:9) Esaki ta nifica cu despues di esei e Israelitanan tambe a pasa un periodo di 215 aña na Egipto.

15:8—E awanan di Lama Cora cu a “cuaha” tawata en realidad awa gevries? E palabra Hebreo traduci como “cuaha” ta nifica krimp of bira diki. Job 10:10 ta menciona e palabra ei relaciona cu cuahamento di lechi. Pesei e awanan cu a cuaha no necesariamente ta indica awa gevries, esta, ijs. Si e “biento fuerte di pariba” menciona na Exodo 14:21 tawata suficiente friu pa vries e awa, Bijbel sin duda lo a menciona e friu inmenso cu tawata haci. Sinembargo, door cu nan no por a mira nada visibel ta wanta e awa, e awa tawatin e aparencia di a cuaha, di a bira stijf of diki.

Les pa Nos:

7:14–12:30. E Dies Plaganan no a tuma luga simplemente pa casualidad. Dios a predeci nan y nan a sosode precis manera el a indica. Na un manera bibo e Dies Plaganan ta demostra e poder cu e Creador tin riba awa, lus di solo, insecto, bestia y hende! Tambe nan ta demostra cu Dios por ta selectivo y trece calamidad riba su enemigonan so, mientras cu e ta proteha su adoradonan.

11:2; 12:36. Yehova ta bendiciona su pueblo. Evidentemente el a percura pa awor e Israelitanan wordo recompensa pa e trabou cu nan a haci den Egipto. Tempo nan a bin Egipto nan a drenta como un pueblo liber, no como preso di guera pa wordo esclabisa.

14:30. Nos por tin e confiansa cu Yehova lo libra su adoradonan na e benidero “gran tribulacion.”—Mateo 24:20-22; Revelacion 7:9, 14.

YEHOVA TA ORGANISA UN NACION TEOCRATICO

(Exodo 15:22–40:38)

Den e di tres luna despues di nan liberacion for di Egipto, e Israelitanan ta kampeer na pia di Sero Sinai. Ei nan ta ricibi e Dies Mandamentonan y otro leinan, nan ta sera un aliansa cu Yehova y ta bira un nacion teocratico, es decir, Yehova ta bira nan gobernante supremo. Moises ta pasa 40 dia riba e sero, ricibiendo instruccion relaciona cu adoracion berdadero y e construccion di Yehova su tabernakel, un tempel portatil. Mientrastanto, e Israelitanan ta traha un bishe di oro y ta ador’e. Ora Moises ta baha for di e sero e ta mira esaki y ta rabia asina tanto cu e ta kibra e dos tablanan di piedra cu Dios a dun’e. Despues cu e malechornan a ricibi nan debido castigo, e ta bolbe subi e sero y ta haya un otro set di tabla. Despues cu Moises bin bek, nan ta cuminsa traha e tabernakel. Na fin di Israel su prome aña di libertad, e maraviyoso tent aki cu tur su acesorionan ta cla y ta ser instala. E ora ei Yehova ta yena e tent cu su gloria.

Contesta Riba Pregunta Biblico:

20:5—Den ki sentido Yehova ta “bishita inikidad di e tatanan” [of, “trece castigo pa e eror di tatanan”, NW] riba futuro generacionnan? Ora un persona yega na un cierto edad cu e mes ta carga su responsabilidad, e ta ser husga a base di su propio conducta y actitud. Pero ora e nacion di Israel a practica idolatria, e nacion a sufri e consecuencianan di esaki pa generacionnan largo. Asta Israelitanan fiel a sinti e efecto di esaki ya cu e infieldad religioso di e nacion a hacie mas dificil pa nan keda cana den e caminda di integridad.

23:19; 34:26—Kico tawata nificacion di e mandamento pa no herbe un lamchi den lechi di su mama? Segun informe, herbe un lamchi of un yiu di cabrito den lechi di su mama tawata un rito pagano pa laga awa yobe. Ademas, como cu e lechi di e mama ta pa alimenta su crio, lo ta un acto cruel pa herbe su yiunan den dje. E lei aki a yuda e pueblo di Dios mira cu nan mester tin compasion.

23:20-23—Ken e angel menciona aki tawata, y den ki sentido Yehova su nomber tawata “den dje”? Probablemente, e angel aki tawata Hesus den su forma prehumano. Dios a uz’e pa guia e Israelitanan riba nan caminda pa e Tera Priminti. (1 Corintionan 10:1-4) Yehova su nomber “ta den dje” den e sentido cu Hesus ta esun principal cu ta apoya y santifica e nomber di su Tata.

32:1-8, 25-35—Dicon Dios no a castiga Aron pasobra el a traha e bishe di oro? Aron no tawata di acuerdo di curason cu e idolatria. Despues, aparentemente el a join e otro Levitanan den tuma un posicion na fabor di Dios y contra esnan cu a resisti Moises. Despues cu nan a mata esnan culpabel, Moises a recorda e pueblo cu nan a comete un pica grandi, locual ta indica cu tawatin mas hende fuera di Aron cu tambe a ricibi Yehova su misericordia.

33:11, 20—Con Dios a papia cu Moises “cara-cara”? E expresion aki ta indica un combersacion intimo entre dos persona. Moises a papia cu Dios su representante y a ricibi instruccion oralmente for di Yehova via e representante. Pero Moises mes no a mira Yehova, ya cu ‘ningun hende no por mira Dios y keda na bida.’ De echo, Yehova no a papia personalmente cu Moises. Galationan 3:19 ta declara cu e Lei “a wordo ordena [of, transmiti] door di angelnan pa medio di man di un mediado.”

Les pa Nos:

15:25; 16:12. Yehova ta percura pa su pueblo.

18:21. E hombernan selecta pa puesto di responsabilidad den e congregacion cristian tambe mester ta hombernan capas cu ta teme Dios, confiabel, y cu no ta egoista.

20:1–23:33. Yehova ta e Legislador supremo. Ora e Israelitanan a obedece su leinan, esei a yuda nan ador’e den un manera ordena y cu goso. Yehova tin un organisacion teocratico awe. Si nos coopera cu e organisacion ei, esei lo hiba nos na felicidad y siguridad.

Berdadero Nificacion pa Nos

Kico e buki di Exodo ta revela tocante Yehova? E ta presenta Yehova como e Percurador amoroso, e Libertador incomparabel y Esun cu ta cumpli cu su proposito. E ta un Dios cu ta organisa su pueblo na un manera teocratico.

Segun cu bo ta haci bo lesamento semanal di Bijbel pa e Scol di Ministerio Teocratico, sin duda loke bo ta siña for di Exodo lo conmove bo profundamente. Si bo considera e seccion “Contesta Riba Pregunta Biblico”, lo bo compronde cierto pasashinan di Bijbel mas miho. E comentarionan bou di “Les pa Nos” lo mustra bo con bo por beneficia di e lesamento di Bijbel pa e siman.

[Nota]

^ par. 3 Wak tambe e buki Hala Serca Yehova, pagina 9, paragraf 8.

^ par. 1 E Pentateuco Samaritano, e Septuaginta, y Yosefo ta mustra cu e 430 aña ta wordo conta for di ora cu Abraham a drenta e tera di Canan te ora cu e Israelitanan a sali for di Egipto.

[Plachi na pagina 24, 25]

Yehova a encarga e homber manso Moises pa libra e Israelitanan for di sclabitud

[Plachi na pagina 25]

E Dies Plaganan a demostra e poder cu e Creador tin riba awa, lus di solo, insecto, bestia y hende

[Plachi na pagina 26, 27]

Pa medio di Moises, Yehova a organisa e Israelitanan den un nacion teocratico