Sigui pa e contenido

Sigui pa e index

Pastonan Mester Mete den Politica?

Pastonan Mester Mete den Politica?

Pastonan Mester Mete den Politica?

“UN ARSOBISPO Canades a bisa peregrinonan cu pa yuda hende pober, pastonan mester drenta politica . . . Asta si e sistema politico no ta parce di cuadra cu e boluntad di Dios, ‘nos tin cu drenta aden pa nos por trece husticia pa hende pober.’”—Catholic News.

Informenan di lidernan grandi di iglesia cu ta boga pa nan mete den politica no ta nada nobo; cu nan tin puestonan politico tampoco no ta nada straño. Algun a purba di trece cambio den politica. Otronan ta ser admira y recorda pa nan campañanan relaciona cu cuestionnan manera igualdad racial y abolicion di sclabitud.

No obstante, hopi laico no ta sinti nan comodo ora nan pastonan ta duna opinion riba asuntonan politico. Un articulo tocante teologia politico, den e revista Christian Century, a bisa cu “baidonan di misa protestant sa cuestiona e envolvimento publico di nan pastonan den politica.” Hopi hende religioso ta haya cu misa ta un luga mucho sagrado pa politica.

Esaki ta lanta algun pregunta interesante cu ta importante pa tur hende cu ta desea di mira un miho mundo. Cleronan cu ta predica cristianismo por trece cambio den politica? * Ta Dios ta manda pastonan mete den politica pa logra un miho gobierno y un miho mundo? E proposito original di cristianismo tawata pa introduci un manera nobo pa practica politica?

Con Politica den Nomber di Cristo A Cuminsa

Historiado Henry Chadwick ta bisa den e buki The Early Church (E Iglesia di Prome Aya) cu e congregacion cristian di prome siglo tawatin e fama di “no ta interesa den busca poder den e mundo aki.” E tawata un “comunidad no politico, discreto y pasifista.” A History of Christianity ta bisa: “Mayoria cristian tawata combenci cu nan miembronan no tawatin mag di acepta puestonan politico di estado . . . Na cuminsamento di siglo 3 Hipolito a bisa cu segun e custumber cristian, un magistrado civico por a join Iglesia solamente si el a renuncia su puesto.” Sinembargo, gradualmente hombernan cu tawatin sed pa poder a cuminsa dirigi cosnan den hopi congregacion, dunando nan mes titulonan pa impresiona. (Echonan 20:29, 30) Algun tawata kier ta tanto lider religioso como politico. Un cambio inespera den gobierno di Roma a duna e lidernan di iglesia ei e oportunidad cu nan tawata busca.

Na aña 312 di nos era, e Emperado pagano di Roma, Constantino, a cuminsa haya simpatia pa e asina yama cristiannan. Pa asombro di hopi hende, e obisponan di iglesia tawata dispuesto pa sera un combenio cu e emperado pagano a cambio di e privilegionan cu el a concede nan. Henry Chadwick a skirbi cu “iglesia a haya mas y mas influencia den decisionnan politico importante.” Ki efecto tal metemento den politica tawatin riba lidernan di iglesia?

Con Politica A Influencia Pastonan

Un di esnan cu mas a propaga e idea cu Dios ta uza lidernan di iglesia como politico tawata Agustin, un teologo catolico di siglo 5 cu tawatin hopi influencia. El a imagina su mes con iglesia ta goberna riba e nacionnan y trece pas pa humanidad. Pero historiado H. G. Wells a skirbi: “E historia di Europa for di siglo 5 te na siglo 15 ta trata principalmente e manera cu intento pa realisa e gran idea di un gobierno mundial dibino a fracasa.” Cristiandad no a trece pas ni na Europa, pa no papia mes di mundo. Loke un tempo nan a kere tawata cristianismo a perde su credibilidad den bista di hopi hende. Kico a bai robes?

Hopi lider religioso cu a pretende di ta predica cristianismo a sinti nan atrai na politica cu bon intencion, pero despues nan a haya nan meti den cosnan malo. Por ehempel, Martin Luther, un predicado y traductor di Bijbel, ta famoso pa su esfuersonan pa reforma Iglesia Catolico. Sinembargo, su posicion di balentia contra doctrina di iglesia a hacie popular serca esnan cu tawatin motibonan politico pa rebela. Luther a perde e respet di hopi hende ora e tambe a cuminsa expresa su opinionnan riba asuntonan politico. Na prome instante, e tawata na fabor di e campesinonan cu a rebela contra e noblenan opresivo. Anto, ora e rebelion a bira violento, el a anima e noblenan pa caba cu e rebelion, loke nan a haci tambe masacrando miles di campesino. No tawata nada straño anto cu e campesinonan a consider’e un traido. Tambe Luther a anima e noblenan den nan mes rebelion contra e emperado catolico. De echo, e protestantnan, manera a cuminsa yama e siguidonan di Luther, a forma un movemento politico for di cuminsamento. Con poder a afecta Luther? Wel, el a corumpi Luther. Por ehempel, aunke na prome instante e no tawata di acuerdo pa obliga disidentenan religioso bai contra nan boluntad, despues el a anima su amigonan politico pa kima esnan cu tawata contra bautismo di mucha.

Tambe tin e caso di Johannes Calvijn cu tawata un clero famoso na Genève, pero cu tambe a bin haya un enorme influencia politico. Ora Michael Servet a demostra cu e siñansa di Trinidad no tin base biblico, Calvijn a uza su influencia politico pa sostene e ehecucion di Servet, kende a ser kima na staca. E hendenan aki si a desvia completamente for di e siñansanan di Hesus!

Podise nan a lubida loke Bijbel ta bisa na 1 Huan 5:19: “Henter mundo ta bou di control di e malbado.” Nan tawatin un deseo sinsero pa reforma e politica di nan tempo? Of ta e posibilidad di haya poder y amigo den puestonan halto a atrae nan? Sea cual sea e caso, nan mester a corda e palabranan inspira di Santiago, disipel di Hesus: “Boso no sa cu amistad cu mundo ta enemistad pa cu Dios? Pesei, ken cu kier ta amigo di mundo ta haci su mes enemigo di Dios.” (Santiago 4:4) Santiago tawata sa cu Hesus a bisa di su siguidonan: “Nan no ta di mundo, mescos cu ami no ta di mundo.”—Huan 17:14.

Sinembargo, aunke hende ta reconoce cu cristiannan no mester ta parti di e maldad di e mundo aki, hopi di nan no ta dispuesto pa keda neutral pa loke ta politica, y berdaderamente no ser parti “di mundo.” Nan ta pretende cu e posicion neutral ei ta stroba cristiannan di mustra amor na otro hende pa medio di obra. Nan ta kere cu lidernan di iglesia mester laga hende tende nan bos y yuda combati corupcion y inhusticia. Pero e neutralidad cu Hesus a siña hende ta realmente incompatibel cu interes activo den otro hende? Un cristian por keda leu for di asuntonan politico cu ta causa division y toch duna otronan yudansa practico? E siguiente articulo ta analisa e preguntanan aki.

[Nota]

^ par. 5 Politica ta ser defini como actividadnan cu tin di aber cu gobernacion di un pais of area, specialmente e lucha cu hende of partidonan politico ta hiba pa yega na poder.

[Plachi na pagina 4]

Den nan sed pa haya poder politico, lidernan di iglesia a compromete nan mes cu gobernantenan, manera Emperado Constantino

[Reconocemento]

Musée du Louvre, Paris

[Plachi na pagina 5]

Kico a atrae lidernan religioso bon conoci na politica?

Agustin

Luther

Calvijn

[Reconocemento]

Agustin: ICCD Photo; Calvijn: Cuadro di Holbein, for di e buki The History of Protestantism (Vol. II)