Sigui pa e contenido

Sigui pa e index

Un Bista Riba e Tesoronan di Chester Beatty

Un Bista Riba e Tesoronan di Chester Beatty

Un Bista Riba e Tesoronan di Chester Beatty

RICO na tesoronan di masha hopi civilisacion perdi, . . . impresionante den e beyesa di su miniaturanan y cuadronan.” Asina exdirector R. J. Hayes, a resumi e Biblioteca di Chester Beatty na Dublin, Irlanda. E biblioteca tin un coleccion inmenso di cosnan antiek baliosisimo, obranan di arte precioso y buki- y manuscritonan masha scars di balor casi incalculabel. Pero ken Chester Beatty tawata? Y kico ta e tesoronan cu el a colecciona?

Alfred Chester Beatty a nace na 1875 na New York, Merca, di desendencia Escoces, Irlandes y Ingles. Pa ora e tawatin 32 aña, el a acumula un fortuna grandi como ingeniero y asesor di mina. Durante henter su bida el a uza su rikesa enorme pa colecciona articulonan di gran beyesa y excelencia. Ora el a muri na 1968 na edad di 92 aña, Beatty a laga henter su coleccion pa e pueblo di Irlanda.

Kico El A Colecciona?

Beatty su coleccion ta extenso y varia. Ora tin exhibicion, nan ta mustra apenas 1 porshento di su coleccion. El a colecciona articulonan precioso y sumamente scars cu a bin di masha hopi periodo y cultura cu ta abarca miles di aña; articulonan Europeo di Edad Medio y di Renaissance y tambe cosnan for di cantidad di pais Asiatico y Africano. Por ehempel, su coleccion di cuadronan Japones sumamente precioso graba den palo ta ser considera un di esnan mas fini na mundo.

Un contraste grandi cu e obranan di arte fini, ta e coleccion hopi interesante di mas cu shen tabla di klei di Babilonia y Sumer cu cosnan skirbi riba nan den spijkerschrift di antiguedad. Hende cu tawata biba na Mesopotamia mas cu 4.000 aña pasa, a skirbi relatonan detaya di nan bida riba tablanan di klei muha, cu despues nan a hinca den forno. Hopi di e tablanan ei a keda existi te den nos tempo y ta duna nos evidencia bon cla con bieu e arte di skirbi ta.

Su Fasinacion cu Buki

Ta parce cu e habilidad artistico envolvi den trahamento di buki di calidad fini, a atrae Chester Beatty masha hopi. El a colecciona miles di buki religioso y no religioso, incluso algun ehemplar di Coran cu decoracionnan masha elabora. Segun un escritor, Beatty tawata “fasina cu e proporcionnan matematico di e letra Arabir, . . . y su sentido di color a ser stimula door di e manera cu nan a dorna e caligrafia cu capanan fini di oro y plata y cu otro mineralnan di color bibo.”

E piedra precioso jade a fasina Chester Beatty, mescos cu el a fasina algun di e emperadonan di China den siglonan mas prome. E emperadonan tawata considera jade fini como e mineral di mas precioso cu tur, y hopi mas balioso cu oro. E gobernantenan aki a encarga artesanonan habil pa transforma blokinan di jade den blachinan fini y lizo. Artistanan talentoso e ora ei a yena e paginanan aki di jade cu caligrafia fini y plachinan graba cu oro, y asina a produci algun di e bukinan mas asombroso cu hende hamas a traha. Beatty su coleccion di e bukinan aki ta gosa di renombre mundial.

Manuscritonan Baliosisimo di Bijbel

Pa amantenan di Bijbel, Chester Beatty su tesoronan di mas grandi ta su inmenso coleccion di manuscritonan di Bijbel di antiguedad y di Edad Medio. E manuscritonan masha bunita decora ta refleha e pasenshi y habilidad artistico di e escribanan cu a copia nan na man. E bukinan imprimi ta demostra e habilidad y artesania di e prome imprimidonan y trahadonan di buki. Por ehempel, Anton Koberger a imprimi e Biblia Latina na Nuremberg na aña 1479. El a biba rond di e tempo di Johannes Gutenberg y ta ser describi como “un di e prome imprimidonan di mas importante y activo.”

Un di e articulonan excepcional di e Biblioteca di Chester Beatty cu ta ser exhibi ta un manuscrito riba percament di principio di siglo 4 skirbi door di Ephraem, un comentarista Sirio. Ephraem ta cita extensamente for di un obra di siglo 2 yama Diatessaron. Den e obra ei e escritor Taciano a combina e cuater relatonan di Evangelio di e bida di Hesucristo den un solo naracion harmonioso. Escritornan cu a biba mas despues a referi hopi biaha na e Diatessaron, pero no tin ningun ehemplar di dje awe. Algun comentarista di siglo 19 asta tawata duda cu el a existi. Sinembargo, na 1956 Beatty a descubri Ephraem su comentario riba Taciano su obra Diatessaron. Esei tawata un descubrimento cu a duna mas evidencia cu Bijbel ta autentico y veridico.

Un Tesoro di Manuscritonan di Papiro

Beatty a colecciona tambe un cantidad enorme di manuscrito di papiro, tanto di temanan religioso como no religioso. Mas cu 50 codecs (buki di papiro) ta data prome cu siglo 4 di nos era. Algun di e papironan aki a ser rescata for di montonnan grandi di papiro—basicamente dumpnan di papiro—cu pa siglonan tawata den desierto di Egipto sin cu hende sa. Hopi di e documentonan di papiro tawata na pida pida ora hende a pone nan na benta. Bendedonan tawata bin cu cahanan yen di pida papiro. Segun Charles Horton, director di e Coleccion Occidental di e Biblioteca di Chester Beatty, “e personanan interesa pa cumpra e papironan, simplemente tawata hinca man den e caha y piki e fragmentonan mas grandi cu tawatin mas tanto cos skirbi riba nan.”

Horton a bisa cu Beatty su “descubrimento mas sensacional”, a consisti di codecsnan balioso di Bijbel cu “a inclui algun di e copianan mas bieu conoci di e Testament Bieu y Nobo di e cristiannan.” Por ta cu ta bendedonan cu tawata sa cuanto balor e codecsnan tin, a scheur nan pa bende nan los cu diferente cumprado. Sinembargo, Beatty a logra cumpra e cantidad mas grandi di e hayasgo. Con importante e codecsnan aki ta? Sir Frederic Kenyon a describi nan descubrimento como “sin duda esun mas importante” desde cu Tischendorf a descubri e Codecs Sinaitico na aña 1844.

E codecsnan aki ta data di entre siglo 2 pa siglo 4 di nos era. Entre e bukinan di e Scritura Hebreo cu tin den e version Septuaginta na Griego tin dos ehemplar di Genesis. Segun Kenyon esakinan tin balor special ‘pasobra den e manuscritonan di percament di siglo 4 di Vaticano y Sinaitico ta falta casi henter e buki di Genesis.’ Tin tres codecs cu ta contene bukinan di e Scritura Griego Cristian. E prome codecs tin mayor parti di e cuater Evangelionan y gran parti di e buki di Echonan. E di dos codecs, cu paginanan adicional cu Beatty a obtene despues, tin un ehemplar casi completo di e cartanan di apostel Pablo, incluso su carta na e Hebreonan. E di tres codecs ta contene casi un tercera parti di e buki di Revelacion. Segun Kenyon, e papironan aki a “fortalece cu evidencia hopi palpabel e base—ya caba hopi fuerte—di nos confiansa den e texto di e Testament Nobo manera nos tine awe.”

E papironan biblico di Chester Beatty ta demostra cu cristiannan a cuminsa uza e codecs na un fecha hopi tempran, probablemente prome cu fin di siglo un di nos era. E codecs, esta, un buki di pagina, a remplasa e uzo di e rolnan cu tawata dificil pa handle. E papironan ta demostra tambe cu como cu material pa skirbi ariba tawata scars, copistanan hopi bes a bolbe uza papelnan bieu di papiro. Por ehempel, un manuscrito coptico cu tin un parti di e Evangelio di Huan ta skirbi “den loke ta parce un buki di tarea di scol cu tin som Griego.”

E documentonan aki di papiro no ta di un beyesa extraordinario, pero nan ta baliosisimo. Nan ta conecta nos na un manera visibel y palpabel cu e comienso di cristianismo. Charles Horton a bisa: “Aki, dilanti bo propio wowo, bo por mira e clase di bukinan cu algun di e prome comunidadnan cristian a uza, bukinan cu nan tawata balora manera tesoro.” (Proverbionan 2:4, 5) Si bo haya chens di wak algun di e tesoronan aki den e Biblioteca di Chester Beatty, lo bo no keda decepciona.

[Plachi na pagina 31]

Cuadro Japones graba den palo door di Katsushika Hokusai

[Plachi na pagina 31]

E “Biblia Latina” tawata un di e prome ehemplarnan di Bijbel cu nan a imprimi

[Plachi na pagina 31]

Ephraem su comentario riba e “Diatessaron” di Taciano ta reforsa e autenticidad di Bijbel

[Plachi na pagina 31]

Chester Beatty P45, un di e codecsnan mas bieu na mundo, ta contene mayor parti di e cuater Evangelionan y gran parti di e buki di Echonan den un solo volumen

[Reconocemento pa Potret na pagina 29]

Reproduci cu e permit bondadoso di The Trustees of the Chester Beatty Library, Dublin

[Reconocemento pa Potret na pagina 31]

Tur potret: Reproduci cu e permit bondadoso di The Trustees of the Chester Beatty Library, Dublin