Sigui pa e contenido

Sigui pa e index

Nos A Dicidi Firmemente pa Dios Su Gobernacion

Nos A Dicidi Firmemente pa Dios Su Gobernacion

Storia di Bida

Nos A Dicidi Firmemente pa Dios Su Gobernacion

SEGUN E RELATO DI MICHAL ŽOBRÁK

Despues di a pasa un luna mi so sera den un cel, nan a lastra mi hiba mi pa interogacion. No a tarda hopi cu e persona cu tawata interoga mi a bira cora cora y cuminsa grita: “Spion boso ta! Spionnan Mericano!” Kico a pon’e rabia asina tanto? El a djis puntra mi ki religion mi ta y mi a contest’e: “Mi ta un Testigo di Yehova.”

ESAKI a sosode mas cu mei siglo pasa. E tempo ei, e pais caminda mi a biba tawata bou di mando comunista. Sinembargo, ya nos a experencia hopi prome cu esei oposicion feros contra nos obra cristian educativo.

Nos Ta Sinti e Efectonan Doloroso di Guera

Mi tawatin ocho aña ora cu Prome Guera Mundial a cuminsa na 1914. E tempo ei mi pueblito, Zálužice, tawata cai bou di e monarkia di e Imperio di Austria-Hungria. Guera no solamente a perturba e esena mundial sino cu tambe el a pone un fin di golpi na mi infancia, y obliga mi carga responsabilidad di hende grandi. Mi tata, cu tawata solda, a muri den e prome aña di e guera. Esaki a laga ami cu mi mama y mi dos ruman mohenan mas chikito den miseria. Siendo e yiu mayo y unico mucha homber den cas, mi a haya mi un poco despues ta atende hopi responsabilidad den nos cunucu chikito y rond di cas. For di chikito mi tawata masha religioso. E domi di nos Iglesia Reforma (calvinista) asta a pidi mi pa remplas’e y duna mi compañeronan di scol les durante su ausencia.

Na 1918 e Prome Guera Mundial a caba, y nos a hala un rosea di alivio. E Imperio di Austria-Hungria a wordo tumba y nos a bira ciudadano di e Republica di Checoslovakia. Poco despues, hopi hende di nos area cu a imigra bai Merca a bolbe bek. Den nan tawatin Michal Petrík, kende a bin biba den nos pueblito na 1922. Un dia cu el a bishita un famia den nos bario, ami cu mi mama tambe a ser invita.

Dios Su Gobernacion Ta Bira Real pa Nos

Michal tawata un Studiante di Bijbel, manera nan tawata yama Testigonan di Yehova e tempo ei, y el a papia tocante algun topico importante di Bijbel cu a fasina mi. Esun cu mas a hala mi atencion tawata e binida di e Reino di Yehova. (Daniel 2:44) Ora Michal a bisa cu e siguiente diadomingo lo bai tin un reunion cristian den e pueblito di Záhor, mi tawata dicidido pa bai. Mi a lanta 4’or di marduga y a cana un 8 kilometer pa yega na cas di mi primo pa mi fia un bais. Despues di drecha un flat tire, mi a core 24 kilometer te Záhor. Mi no tawata sa unda nan lo a tene e reunion, pesei mi a core pocopoco den un di e cayanan. Anto diripiente mi a tende un hende ta canta un cantica di Reino den un di e casnan. Mi a bira loco di contento. Mi a drenta e cas y splica nan dicon mi a bini einan. E famia a invita mi pa desayuna cu nan, y despues nan a hiba mi e reunion. Aunke mi mester a bolbe biaha 32 kilometer pa yega cas, mi no a sinti mi ni un tiki cansa.—Isaias 40:31.

E splicacionnan cla y basa riba Bijbel cu Testigonan di Yehova tawata siña, a fasina mi. E chens di por disfruta di un bida di satisfaccion bou di Dios su gobernacion a conmove mi. (Salmo 104:28) Ami cu mi mama a dicidi di entrega un carta di renuncia na nos iglesia. Esei a pone nos pueblito aribabou. Tawatin hende cu pa un tempo no kier a ni papia cu nos, sinembargo nos tawatin bon asociacion cu e tantisimo Testigonan di Yehova den nos area. (Mateo 5:11, 12) No mucho tempo despues mi a batisa den Riu Uh.

Sirbishi Ta Bira Nos Bida

Nos tawata uza tur chens cu nos haya pa predica tocante e Reino di Yehova. (Mateo 24:14) Nos a consentra specialmente riba campañanan bon organisa pa predica riba diadomingo. Por lo general, hende e tempo ei tawata lanta hopi tempran, pesei nos por a cuminsa predica basta tempran. Mas laat den dia, nos tawata tene un reunion publico. Mayoria biaha e oradonan biblico a papia sin manuscrito. Nan a tene cuenta cu e cantidad di persona interesa presente, nan background religioso y e topiconan cu tawata interesa e hendenan ei.

E berdadnan biblico cu nos tawata predica a habri wowo di hopi hende di curason honrado. Un poco despues cu mi a batisa, mi a bai predica den e pueblito di Trhovište. Na un cas, mi a papia cu un señora masha amabel, Sra. Zuzana Moskal. E cu su famia tawata calvinista, mescos cu ami tawata antes. Apesar cu e tawata conoce su Bijbel bon, e tawatin hopi pregunta biblico pa cua e no por a haya contesta. Nos a papia pa un ora largo, y mi a lag’e cu e buki E Harpa di Dios. *

Famia Moskal mesora a inclui lesamento di e buki Harpa den nan sesionnan regular di lesamento di Bijbel. Mas famia den e pueblito ei a mustra interes y a cuminsa asisti na nos reunionnan. Nan domi calvinista a lansa un advertencia fuerte contra nos y nos literatura. E ora ei algun di e personanan interesa a sugeri e domi pa e bin na un di nos reunionnan y refuta nos siñansanan durante un debate publico.

E domi a bin, pero e no por a presenta ni un solo argumento for di Bijbel pa apoya su siñansanan. Pa defende su mes, el a declara: “Nos no por kere tur loke tin den Bijbel. Ta hende a skirbie y bo por splica preguntanan religioso den diferente manera.” Esaki tawata un momento decisivo pa hopi persona. Algun di nan a bisa e domi cu si e no ta kere den Bijbel, anto nan lo no bin scucha su sermonnan mas. Asina nan a kibra nan lasonan cu Iglesia Calvinista, y un 30 hende di e pueblito ei a tuma un posicion firme na fabor di berdad biblico.

Predicacion di e bon nobo di Reino a bira nos bida, pesei di mes mi tawata kier un casa cu ta bin di un famia spiritualmente fuerte. Un di mi compañeronan den sirbishi tawata Ján Petruška, kende a haya e berdad na Merca. Su yiu mohe Mária tawata cla pa duna testimonio na tur hende, mescos cu su tata, y esei a impresiona mi. Na 1936 nos a casa, y durante 50 aña Mária tawata mi fiel compañera, te ora el a muri na 1986. Na 1938 nos unico yiu, Eduard, a nace. Pero na Europa e tempo ei un otro guera tawata na caminda. Con esei lo a afecta nos trabou di predica?

Nos Neutralidad Cristian Ta Ser Poni na Prueba

Ora cu Segundo Guera Mundial a cuminsa, Slovakia (cu a bira un pais separa) tawata bou di influencia Nazi. Sinembargo, no tawatin ningun accion gubernamental spesifico contra Testigonan di Yehova como organisacion. Claro cu nos mester a predica den secreto, y nos literatura tawata censura. No obstante, nos a sigui discretamente cu nos actividadnan.—Mateo 10:16.

Ora e guera a bira mas intenso, nan a manda yama mi pa drenta den ehersito, maske mi tawatin mas cu 35 aña. Debi na mi neutralidad cristian, mi a nenga di participa den guera. (Isaias 2:2-4) Afortunadamente, prome cu autoridadnan a dicidi kico pa haci cu mi, nan a libra tur hende cu tawata den mi grupo di edad.

Nos a realisa cu pa nos rumannan den stad tawata hopi mas dificil pa nan haya nan necesidadnan diario cu pa nos cu a biba den cunucu. Nos kier a comparti cu nan loke nos tawatin. (2 Corintionan 8:14) Pesei nos tawata hiba mas tanto comestibel posibel cu nos por a carga y biaha mas cu 500 kilometer te na Bratislava. E lasonan di amistad y amor cristian cu nos a sera durante e añanan ei di guera a sostene nos durante e añanan dificil cu tawatin nos dilanti.

Hayando e Animacion Necesario

Despues di Segundo Guera Mundial, Slovakia a bolbe bira parti di Checoslovakia. Di 1946 pa 1948, tawatin congresonan di Testigo di Yehova pa henter e pais, y a tene nan sea na Brno of na Praga. Nos cu tawata biba den parti oost di Slovakia a biaha den treinnan reserva specialmente pa e delegadonan di congreso. Bo por a yama e treinnan ei treinnan cantante, ya cu nos tawata canta henter caminda.—Echonan 16:25.

Mi ta corda specialmente e congreso di 1947 na Brno, caminda tres superintendente cristian di e sede mundial tawata presente, entre nan, Ruman Nathan H. Knorr. Pa haci propaganda pa e discurso publico, hopi di nos a cana den stad cu pancarta bisti cu tawata anuncia e tema. Nos yiu homber, Eduard, cu tawatin nuebe aña so e tempo ei, no tawata ni un tiki contento cu e no a haya un pancarta. Pesei e rumannan a traha borchinan mas chikito no pa e so, sino tambe pa hopi otro mucha mas. E grupo di hobennan aki a yuda nos bon cu e campaña di anuncia e discurso!

Na februari 1948 e comunistanan a bin na poder. Nos tawata sa cu tardi of tempran gobierno lo a tuma medida pa frena nos sirbishi. Tawatin un congreso na Praga na september 1948, y nos tawatin sintimentonan mixto ya cu nos a spera un otro prohibicion riba nos reunionnan publico, despues di apenas tres aña di libertad pa reuni. Prome cu nos a bandona e congreso, nos a tuma un resolucion cu a bisa en parti: “Nos, Testigonan di Yehova, cu a reuni hunto aki . . . , ta determina pa haci mas ainda den e sirbishi bendiciona aki, y, pa gracia di Señor, persevera den tempo bon y den tempo di prueba, y publica e evangelio di e Reino di Dios cu asta mas celo ainda.”

“Enemigonan di Estado”

Apenas dos luna despues di e congreso na Praga, polis secreto a invadi e cas di Betel pega cu Praga. Nan a pone beslag riba e propiedad, confisca tur literatura cu nan por a haya y aresta tur e betelitanan y algun otro ruman. Pero tawatin mas cos pa bin.

Durante e anochi di 3 pa 4 di februari 1952, forsanan di siguridad a pasa rond e pais y aresta mas cu 100 Testigo. Ami tawata un di nan. Rond di tres or di marduga, polis a lanta henter mi famia. Sin duna ningun splicacion, nan a pidi mi bai cu nan. Nan a boei mi, tapa mi wowo y benta mi hunto cu varios otro ruman den baki di un truck. Despues nan a sera mi mi so den un cel.

Henter un luna a pasa sin cu ningun hende a papia cu mi. E unico persona cu mi tawata mira ta e bewaker cu tawata pusha un tiki cuminda door di un buraco den porta. Anto un dia e persona menciona den introduccion cu a interoga mi a manda busca mi. Despues cu el a yama mi spion, el a sigui bisa: “Religion ta ignorancia. Dios no ta existi! Nos no por permiti bo nek nos clase trahado. Sea bo ta wordo horca of lo bo putri den prizon. Y si bo Dios mester bin akinan, nos lo mata e tambe!”

Como cu e autoridadnan tawata sa cu no tin un lei spesifico cu a prohibi nos actividadnan cristian, nan kier a redefini nos actividadnan pa nan cai bou di leinan existente door di presenta nos como “enemigonan di Estado” y como spionnan stranhero. Pa haci esei, nan tawatin cu kibra nos forsa di boluntad y pone nos “confesa” acusacionnan falso. Despues di e interogacion di e anochi ei, nan no a laga mi drumi. Denter di un par di ora, nan a bolbe interoga mi. E biaha aki nan tawata kier pa mi firma un declaracion cu a bisa: “Ami como enemigo di Checoslovakia Democratico di Pueblo no a join e [boerderij colectivo] pasobra mi tawata warda riba e Mericanonan.” Ora mi a nenga di firma tal mentira, nan a manda mi un cel di coreccion.

Nan a taha mi di drumi, di pone mi curpa abou of di asta sinta abou. Unico cos cu mi tawatin mag di haci ta para y cana rond. Ora mi a cansa, mi a cai drumi abou riba e vloer di beton. E ora ei e bewakernan a hiba mi bek na oficina pa otro interogacion. E oficial a puntra mi: “Bo ta cla pa firma awor?” Ora mi a nenga atrobe, el a dal mi den mi cara. Mi a cuminsa sangra. E ora ei el a gruña na e bewakernan: “E kier mata su curpa. Wak e pa e no comete suicidio!” Nan a bolbe sera mi mi so den un cel. Seis luna largo nan a ripiti e tacticanan aki di interogacion na masha hopi ocasion. Ningun persuasion ideologico ni intento pa pone mi reconoce cu mi tawata un enemigo di Estado a mengua mi determinacion pa warda mi integridad na Yehova.

Un luna prome cu mi mester a bai corte, un fiscal a bin di Praga y a interoga cada un den nos grupo di 12 ruman homber. El a puntra mi: “Kico lo bo haci si imperialistanan di e bloke Occidental ataca nos pais?” Mi di: “Loke mi a haci tempo cu e pais aki hunto cu Hitler a ataca Union Sovietico. Mi no a bringa e tempo ei, y lo mi no bringa awor pasobra mi ta un cristian y mi ta neutral.” E ora ei e di cu mi: “Nos no por tolera Testigonan di Yehova. Nos tin mester di solda por si acaso imperialistanan di e bloke Occidental ataca nos, y tambe pa libra nos clase trahado den Occidente.”

Dia 24 di juli 1953, nan a hiba nos den sala di corte. Un pa un, nan a yama nos 12 dilanti di un panel di hues. Nos a probecha di e oportunidad pa duna testimonio tocante nos fe. Despues cu nos a contesta e acusacionnan falso contra nos, un abogado a lanta para y bisa: “Mi tawata den e sala di corte aki hopi biaha. Normalmente, tin hopi confesion, arepentimento y asta lagrima. Pero e hombernan aki lo sali mas fuerte cu ora nan a drenta.” Despues, nan a declara nos tur 12 culpabel di a conspira contra Estado. Nan a sentencia mi na tres aña di prizon y pa Estado confisca tur mi propiedadnan.

Biehes No A Stop Mi

Despues cu mi a regresa cas, polis secreto a keda tene mi na bista. Apesar di esei, mi a reanuda mi actividadnan teocratico y a ser confia cu supervision spiritual den nos congregacion. Aunke autoridadnan a permiti nos biba den nos cas confisca, ta te despues di un 40 aña nos a hay’e bek legalmente, ora cu comunismo a cai.

Mi no tawata e ultimo miembro di mi famia cu a bai prizon. Apenas tres aña despues cu mi a bin cas bek, autoridadnan a manda yama Eduard pa drenta den ehersito. Debi na su consenshi biblicamente entrena el a nenga y nan a encarsel’e. Añanan despues, asta mi nieto, Peter, a pasa door di e mesun experencia, apesar cu su salu no tawata bon.

Na 1989 e regimen comunista na Checoslovakia a cai den otro. Mi tawata masha felis cu despues di cuater decada di prohibicion, mi por a predica libremente di cas pa cas! (Echonan 20:20) Tanten cu mi salu tawata permiti, mi a disfruta di e sirbishi aki. Awor mi tin 98 aña, mi salu no ta dje bon ei mas, pero mi ta contento cu ainda mi por duna hende testimonio tocante Yehova su promesanan glorioso pa futuro.

Mi a biba bou di 12 cabes di estado di cinco diferente pais cu a goberna mi stad natal. Entre nan tawatin dictado, presidente y un rei. Ningun di nan no a bin cu solucion duradero pa e problemanan cu a afligi hende bou di nan gobernacion. (Salmo 146:3, 4) Mi ta gradicido na Yehova cu el a laga mi siña conoc’e for di tempran den mi bida. Di e manera ei mi por a compronde su solucion mediante e Reino Mesianico y evita e banidad di biba sin Dios. Pa mas cu 75 aña mi a predica activamente e miho noticia cu tin, y esei a duna mi un proposito den bida, satisfaccion y e speransa briyante di bida eterno riba tera. Kico mas mi por pidi? *

[Nota]

^ par. 14 Publica door di Testigonan di Yehova, pero awor e no ta disponibel mas.

^ par. 38 Lamentablemente, Ruman Michal Žobrák su forsa a caba lag’e. Segun cu nos tawata prepara pa publica e articulo aki, el a muri fiel, cu confiansa den e speransa di resureccion.

[Plachi na pagina 26]

Un poco despues cu nos a casa

[Plachi na pagina 26]

Hunto cu Eduard na principio di decada di 1940

[Plachi na pagina 27]

Anunciando e congreso na Brno, 1947