Sigui pa e contenido

Sigui pa e index

Puntonan Sobresaliente di e Buki di Hosue

Puntonan Sobresaliente di e Buki di Hosue

E Palabra di Yehova Ta Bibo

Puntonan Sobresaliente di e Buki di Hosue

E ISRAELITANAN cu tawata kampeer riba e Sabana di Moab na aña 1473 prome cu nos era, lo mester tawata hopi emociona ora nan a tende e palabranan aki: “Prepara provision pa boso mes, pasobra denter di tres dia boso mester crusa e Yordan aki, pa drenta y podera di e tera cu SEÑOR boso Dios ta duna boso pa podera di dje.” (Hosue 1:11) Nan estadia di 40 aña den desierto tawata a punto di termina.

Un poco mas cu dos decada despues, e lider Hosue ta para den curason di e tera di Canan y ta declara na e ancianonan di Israel: “Mira, mi a parti pa boso e nacionnan aki cu a resta como un herencia pa boso tribunan, hunto cu tur e nacionnan cu mi a destrui, for di Yordan te na Lama Grandi den direccion di caminda solo ta baha. Y SEÑOR boso Dios, e lo saca nan for di boso dilanti, y core cu nan for di boso dilanti; y boso lo podera di nan tera, mescos cu SEÑOR boso Dios a priminti boso.”—Hosue 23:4, 5.

E buki di Hosue, skirbi door di Hosue na aña 1450 prome cu nos era, ta un relato historico masha emocionante di loke a tuma luga durante e 22 añanan ei. Awor cu nos ta para na drempel di e mundo nobo priminti, nos situacion ta casi mescos cu di e yiunan di Israel cu tawata cla pa podera di e Tera Priminti. Pesei, laga nos considera e buki di Hosue cu sumo atencion.—Hebreonan 4:12.

RUMBO PA “E SABANANAN DI YERICO”

(Hosue 1:1–5:15)

Ta un asignacion hopi importante Hosue ta haya ora Yehova bis’e: “Moises, mi sirbido, a muri; pesei, lant’ariba awor, crusa e Yordan aki, abo y henter e pueblo aki, bai na e tera cu mi ta duna nan—e yiunan di Israel.” (Hosue 1:2) Hosue ta esun cu tin cu guia un nacion di varios miyon hende pa drenta den e Tera Priminti. Como preparacion, e ta manda dos spion Yerico, e prome stad cu nan tin cu conkista. Den e stad ei ta biba e prostituta Rahab, kende a tende tocante e obranan poderoso cu Yehova a haci na fabor di Su pueblo. Rahab ta proteha y yuda e spionnan y a cambio e ta haya e promesa cu nan lo spar su bida.

Ora e spionnan a regresa, Hosue y e pueblo ta cla pa crusa Yordan. Aunke ta temporada cu e riu ta bai over, esei no ta resulta un obstaculo pa nan, pasobra Yehova ta laga e awanan cu ta core for di ariba keda para y wanta manera den un dam y e awanan cu a sigui cu e coriente ta core bai basha den Lama Morto. Despues di crusa Yordan, e Israelitanan ta kampeer na Gilgal, serca di Yerico. Cuater dia despues, riba e anochi di e di 14 dia di luna abib, nan ta celebra e Pasco riba e sabananan di Yerico. (Hosue 5:10) E siguiente dia, nan ta cuminsa come loke e tera ta produci, y nan ta stop di haya mana. Durante e tempo aki Hosue ta sircuncida tur hende homber cu a nace den desierto.

Contesta Riba Pregunta Biblico:

2:4, 5—Dicon Rahab deliberadamente ta despista e hombernan di rei cu ta busca e spionnan? Rahab ta risca su bida pa proteha e spionnan pasobra el a bin haya fe den Yehova. Pues, e no ta bou di ningun obligacion di divulga paradero di e spionnan na hende cu ta trata di haci daño na e pueblo di Dios. (Mateo 7:6; 21:23-27; Huan 7:3-10) De echo, Rahab a “wordo hustifica”, es decir, declara husto pa medio di su obranan, di cua un di nan, ta ora el a despista e mensaheronan di rei.—Santiago 2:24-26.

5:14, 15—Ken ta ‘capitan di e ehersito di Yehova’? E capitan (of, “prins”, NW) cu a bin pa fortalece Hosue ora cu e conkista di e Tera Priminti a cuminsa probablemente no ta ningun otro persona cu “e Palabra”, Hesucristo, den su existencia prehumano. (Huan 1:1; Daniel 10:13) Ta masha fortalecedor cu nos tin e siguransa cu Hesucristo glorifica ta cu e pueblo di Dios awe segun cu nan ta participa den e guera spiritual.

Les pa Nos:

1:7-9. Pa nos tin exito den actividadnan spiritual ta esencial pa nos lesa Bijbel tur dia, medita cu regularidad riba loke e ta bisa y pone na practica loke nos ta siña.

1:11. Hosue ta pidi e pueblo cuminsa prepara provision y no sinta warda man crusa pa Dios percura pa nan. Hesus su spiertamento pa stop di precupa tocante necesidadnan di bida, hunto cu su promesa cu “tur e cosnan aki lo wordo añadi na boso”, no kiermen cu nos no tin cu haci esfuerso pa mantene nos mes.—Mateo 6:25, 33.

2:4-13. Despues cu Rahab a tende di e hazañanan grandi cu Yehova a haci y el a realisa cu tempo tawata critico, el a tuma e decision pa scohe e banda di adoradonan di Yehova. Si ya bo tin algun tempo ta studia Bijbel y bo ta reconoce cu nos ta bibando den “e ultimo dianan”, lo bo no tin cu tuma un decision pa sirbi Dios?—2 Timoteo 3:1.

3:15. Unabes cu e informe di e spionnan cu a bai Yerico tawata positivo, Hosue ta actua lihe, sin warda pa e awanan di Yordan baha. Ora nos tin cu haci cosnan relaciona cu adoracion berdadero, nos tin cu actua cu curashi en bes di pospone e asunto te ora e situacion ta parce mas cumbiniente.

4:4-8, 20-24. E 12 piedranan cu nan a saca for di fondo di Yordan mester a sirbi como un conmemoracion of recordatorio pa Israel. E maneranan cu Yehova a libra su pueblo di tempo moderno for di man di Su enemigonan, tambe ta keda como un recordatorio cu e ta cu nan.

E CONKISTA TA SIGUI

(Hosue 6:1–12:24)

E stad di Yerico ta “bon sera . . . ; ningun hende no tawata sali y ningun hende no tawata drenta.” (Hosue 6:1) Con nan lo captura e stad? Yehova ta duna Hosue e strategia. Poco despues e murayanan ta basha abou y e Israelitanan ta destrui e stad. Ta Rahab cu su famia so ta scapa.

E siguiente conkista ta e stad real di Ai. E spionnan cu nan a manda einan ta informa cu e stad tin tiki habitante, pues nan lo no tin mester di hopi homber pa derot’e. Sinembargo, e 3.000 soldanan cu Hosue ta manda pa ataca e stad ta haya nan ta hui pa e hombernan di Ai. E motibo? Yehova no ta cu e Israelitanan. Acan di e tribu di Huda a peca ora nan a invadi Yerico. Despues di atende e asunto, Hosue ta bolbe bai ataca Ai. Como cu e rei di Ai a derota e Israelitanan un biaha caba, e ta ansioso pa bolbe bringa contra nan. Pero Hosue ta probecha di e demasiado confiansa cu e hombernan di Ai tin den nan mes y ta uza un strategia cu ta yud’e captura e stad.

Gabaon ta ‘un stad grandi, mas grandi cu Ai, y tur su hombernan ta poderoso.’ (Hosue 10:2) Sinembargo, ora e hombernan di Gabaon ta tende di Israel su exito contra Yerico y Ai, nan ta bin gaña Hosue pa e sera un aliansa di pas cu nan. E nacionnan rond di Gabaon ta considera esei como un menasa pa nan. Cinco di nan reinan ta uni y ataca Gabaon. Israel ta rescata e Gabaonitanan y ta derota e atacadonan completamente. Bou di Hosue su liderato Israel ta conkista mas stad, entre otro, stadnan den suit y den west, y tambe nan ta derota un coalicion di rei den nort. En total nan ta derota 31 rei parti pabou di Yordan.

Contesta Riba Pregunta Biblico:

10:13—Con e fenomeno aki ta posibel? ‘Tin algo cu ta mucho dificil pa Yehova’, e Creador di shelo y tera? (Genesis 18:14) Si Yehova kier, e por manipula movemento di planeta Tera di tal manera cu pa un hende riba tera ta parce cu solo y luna no ta move. Of e por keda sin mishi cu e movemento di tera y luna, pero cambia e rumbo di e rayonan di solo y luna di tal manera cu nan lus ta sigui briya. Sea cual sea e caso, “no tawatin un dia manera esei” den historia humano.—Hosue 10:14.

10:13—Kico ta e buki di Jaser? E buki ta bolbe ser menciona na 2 Samuel 1:18 en conexion cu un poema cu yama “E Boog”, un cantica di lamento tocante Rei Saul di Israel y su yiu Yonatan. E buki probablemente tawata un coleccion di cantica y poema tocante susesonan memorabel den historia di Israel y casi sigur tawata bon conoci serca e Hebreonan.

Les pa Nos:

6:26; 9:22, 23. E maldicion cu Hosue a declara ora nan a destrui Yerico ta cumpli un 500 aña despues. (1 Reinan 16:34) Noe su maldicion contra su nieto Canan ta cumpli ora cu e Gabaonitanan bira peon. (Genesis 9:25, 26) Yehova su palabra semper ta cumpli.

7:20-25. Tin hende kisas ta hala Acan su ladronicia un banda como un violacion chikito, y podise nan ta rasona cu esei no a causa daño na ningun hende. Kisas nan ta pensa mescos di ladronicia chikito y violacionnan menor di lei biblico. Pero nos mester ta manera Hosue y keda determina pa resisti presion pa comete actonan ilegal of inmoral.

9:15, 26, 27. Nos mester tuma masha na serio e acuerdonan cu nos ta sera y cumpli cu nos palabra.

HOSUE TA CUMINSA CU SU ULTIMO TAREA GRANDI

(Hosue 13:1–24:33)

Na un edad avansa Hosue—kende ta serca di haci 90 aña—ta cuminsa reparti e pais. Esei si ta un tarea inmenso! E tribunan di Ruben y Gad y e mitar tribu di Manases ya caba a ricibi nan herencia pariba (na oost) di Yordan. E tribunan cu a resta ta haya awor un herencia parti pabou (na west) door di tira lot.

Nan ta pone e tabernakel na Silo, den teritorio di Efrain. Caleb ta haya e stad di Hebron, y Hosue ta haya Timnat-sera. E Levitanan ta haya 48 stad, entre nan 6 stad di refugio. E guereronan di Ruben, Gad y e mitar tribu di Manases riba caminda di regreso pa nan herencia pariba di Yordan, ta traha “un altar grandi, impresionante.” (Hosue 22:10) E tribunan pabou di Yordan ta considera esaki un acto di apostasia, y por poco guera ta cuminsa entre e tribunan, pero door di bon comunicacion nan ta evita dramamento di sanger.

Despues cu Hosue a biba pa algun tempo na Timnat-sera, e ta manda yama e ancianonan, e cabesantenan, e huesnan y e oficialnan di Israel y ta urgi nan pa nan tin curashi y keda fiel na Yehova. Mas despues, Hosue ta reuni tur e tribunan di Israel na Sikem. Einan e ta repasa Yehova su trato for di e tempo di Abraham en adelante, y un biaha mas e ta stimula nan pa “teme [Yehova] y sirbie cu sinseridad y den berdad.” E pueblo ta ser conmovi pa responde: “Nos lo sirbi SEÑOR nos Dios y nos lo obedece su bos”! (Hosue 24:14, 15, 24) Despues di e cosnan aki Hosue ta muri na edad di 110 aña.

Contesta Riba Pregunta Biblico:

13:1—Esaki no ta contradeci loke tin para na Hosue 11:23? No, pasobra e conkista di e Tera Priminti a consisti di dos aspecto. Prome, e guera nacional cu a derota 31 rei di e pais di Canan y locual a kibra e poder di e Cananeonan. Di dos, e tribunan y personanan individual mester a tuma accion pa podera completamente di e pais. (Hosue 17:14-18; 18:3) Aunke e yiunan di Israel no a logra core completamente cu e Cananeonan for di entre nan, esnan cu a resta no tawata un berdadero menasa pa e siguridad di Israel. (Hosue 16:10; 17:12) Hosue 21:44 ta declara: “[Yehova] a duna nan sosiego na tur banda.”

24:2—Tare, tata di Abraham, tawata un adorado di dios falso? Na principio, Tare no tawata un adorado di Yehova Dios. Probablemente el a adora e dios-luna cu yama Sin, un dios popular na Ur. Segun tradicion Hudiu, Tare kisas asta tawata un trahado di idolo. Sinembargo, ora cu Abraham riba ordo di Dios a bandona Ur, Tare a bai Haran hunto cu ne.—Genesis 11:31.

Les pa Nos:

14:10-13. Apesar cu Caleb tawatin 85 aña di edad, e ta pidi pa e asignacion dificil di core cu e hendenan for di e region di Hebron. E area ta ser ocupa door di e Anakeonan, hombernan di tamaño extraordinario. Cu Yehova su yudansa, e guerero experencia aki ta sali victorioso y Hebron ta bira un stad di refugio. (Hosue 15:13-19; 21:11-13) Caleb su ehempel ta curasha nos pa no bula pipa pa asignacionnan teocratico dificil.

22:9-12, 21-33. Nos mester tene cuidou pa nos no mal interpreta e motibonan di otro hende.

‘Ni Un Palabra No A Faya’

Na un edad hopi avansa Hosue ta bisa e hombernan responsabel na Israel: “Ni un palabra di tur e bon palabranan cu SEÑOR boso Dios a papia tocante di boso no a faya; tur a keda cumpli pa boso.” (Hosue 23:14) E relato historico di Hosue ta ilustra esaki na un manera hopi bibo!

Segun apostel Pablo: “Tur loke a wordo skirbi prome aya a wordo skirbi pa nos instruccion, pa door di perseverancia y e encurashamento di Scrituranan nos por tin speransa.” (Romanonan 15:4) Nos por tin sigur cu nos speransa den e promesanan di Dios no ta mal funda. Ni un promesa lo faya; nan tur lo cumpli.

[Mapa na pagina 10]

(Pa e texto den su formato completo , wak e publicacion)

E pais cu nan a conkista bou di Hosue su liderato

BASAN

GALAD

ARABA

NEGEV

Riu Yordan

Lama Salo

V. di Yabok

V. di Arnon

Hazor

Madon

Lasaron

Simron

Jokneam

Dor

Meguido

Kedes

Taanak

Hefer

Tirsa

Afek

Tapua

Bet-el

Ai

Gilgal

Yerico

Gezer

Herusalem

Makeda

Jarmut

Adulam

Libna

Lakis

Eglon

Hebron

Debir

Arad

[Plachi na pagina 9]

Bo sa dicon Rahab e prostituta a ser declara husto?

[Plachi na pagina 10]

Hosue a stimula Israel pa ‘teme Yehova y sirbie’

[Plachi na pagina 12]

E ladronicia di Acan no tawata un violacion menor, el a hiba na consecuencianan grave

[Plachi na pagina 12]

“Pa medio di fe e murayanan di Yerico a cai.”—Hebreonan 11:30