Sigui pa e contenido

Sigui pa e index

Con pa Proteha Bo Yiunan pa Medio di e Sabiduria di Dios

Con pa Proteha Bo Yiunan pa Medio di e Sabiduria di Dios

Con pa Proteha Bo Yiunan pa Medio di e Sabiduria di Dios

TUR dia nos curpa ta den guera. E tin cu bringa contra un cantidad di microbio, parasit y virus. Afortunadamente, mayoria di nos a hereda un sistema imunologico cu ta defende nos contra tal atake y ta spar nos di bira victima di varios malesa contagioso.

Den un manera similar, cristiannan tin cu lucha contra ideanan y normanan no biblico y contra e presionnan cu por destrui nos salu spiritual. (2 Corintionan 11:3) Pa nos por resisti e atake diario aki contra nos mente y curason, nos tin cu desaroya un sistema di defensa pa proteha nos mes spiritualmente.

Specialmente nos yiunan tin mester di tal defensa, ya cu nan no ta nace cu e defensa aki cu por contraresta e spirito di mundo. (Efesionan 2:2) Segun cu yiunan ta crece, ta masha importante pa mayornan yuda nan desaroya nan propio defensa. Riba kico e defensa ei ta basa? Bijbel ta splica: “Yehova mes ta duna sabiduria; ... e mes lo proteha e caminda di esnan cu ta leal na dje.” (Proverbionan 2:6, 8, NW) E sabiduria di Dios por proteha e caminda di hobennan cu di otro manera kisas no ta para firme contra mal asociacion, presion di nan pareunan of entretenimento insaludabel. Con mayornan por sigui e guia di Yehova y inculca Dios su sabiduria den nan yiunan?

Busca Asociacion Edificante

Ta di compronde cu teenagernan gusta compania di otro teenager, pero si nan ta asocia exclusivamente cu personanan sin experencia esei lo no yuda nan haya e sabiduria di Dios y uz’e. Un proverbio ta spierta: “Locura ta mara den curason di un mucha.” (Proverbionan 22:15) Pues con algun mayor a yuda nan yiunan aplica e sabiduria di Dios den e asunto di asociacion?

Un tata cu yama Don * a bisa: “Nos yiu hombernan a pasa basta tempo cu amigonan di nan mes edad, pero mayoria di e tempo ei nan a pas’e den nos cas, den nos presencia. Nos portanan semper tawata habri pa nan amigonan y pesei constantemente nos cas tawata yen di hoben; nos a duna nan cos di come y laga nan sinti cu nan tawata bonbini. Gustosamente nos a tolera e bochincha y desordo den nos cas afin di percura un ambiente safe den cua nos yiunan por a gosa.”

Brian cu Mary tin tres yiu cu ta bon mucha pero nan ta admiti cu no tawata semper facil pa educa nan. Nan a conta: “Den nos congregacion, tawatin masha poco hoben rond di 17 aña pa asocia cu nos yiu mohe Jane. Sinembargo, e tawatin un amiga cu yama Susan, un mucha mohe alegre y amigabel. Pero Susan su mayornan tawata mas liberal cu nos. Nan a permiti Susan keda riba caya mas laat cu Jane, bisti saya mas cortico, scucha musica cuestionabel y wak peliculanan inapropiado. Pa basta tempo Jane tawatin problema pa compronde nos punto di bista. Den su bista, Susan su mayornan a parce mas comprensivo, mientras cu el a considera nos demasiado stricto. Ta te ora cu Susan a hay’e den problema, Jane a realisa cu nos firmesa tawata un proteccion p’e. Nos ta contento cu nos a keda para riba loke nos tawata kere ta miho pa nos yiu mohe.”

Mescos cu Jane, tin hopi hoben cu a siña cu ta sabi pa busca e guia di nan mayornan den e tipo di asociacion aki. Un proverbio ta bisa: “Horea cu ta scucha reprendemento di bida lo biba meimei di e sabinan.” (Proverbionan 15:31) Sabiduria di Dios ta guia hobennan pa busca compania di amigonan edificante.

Con pa Resisti e Presion pa Haci Mescos Cu Otro Hoben

Asociacion y presion di pareu ta estrechamente liga cu otro. Dia aden dia afo, e presion pa haci mescos cu otro hoben ta ataca e defensa di nos yiunan. Como cu hobennan normalmente ta busca e aprobacion di esnan di nan mes edad, e presion di nan pareunan por moldea nan den e forma cu e mundo ta considera esun deseabel.—Proverbionan 29:25.

Bijbel ta recorda nos cu “e mundo ta pasa bai y su deseonan tambe.” (1 Huan 2:17) Pues, mayornan no mester permiti pa e puntonan di bista di mundo tin demasiado influencia riba nan yiunan. Con nan por yuda nan yiunan pensa manera un cristian?

Richard a bisa: “Mi yiu mohe semper kier a bisti loke otro hobennan tawata bisti. Pesei cu pasenshi nos a rasona cu ne riba e bentaha- y desbentahanan di cada peticion. Asta ora tawata trata di modanan cu nos a pensa ta aceptabel, nos a sigui e conseho cu nos a tende algun aña pasa: ‘Un persona sabi ta esun cu no ta e prome pa adopta un moda nobo, ni e ultimo pa lag’e.’”

Un mama cu yama Pauline a contraresta e presion di pareu cu su yiunan a haya den un otro manera. E ta corda: “Mi a mustra interes den loke a interesa mi yiunan y cu regularidad mi tawata bai den camber serca nan pa papia cu nan. E combersacionnan largo aki a haci posibel cu mi por a influencia nan manera di pensa y yuda nan considera otro manera di mira asuntonan.”

Presion di pareu no ta algo cu lo stop. Pesei mayornan probablemente lo haya nan cu un lucha constante pa “tumba rasonamentonan” mundano y yuda nan yiunan trece nan pensamentonan “bou di control pa hacie obediente na e Cristo.” (2 Corintionan 10:5, NW) Pero door di ‘persevera den oracion’, tanto mayor como yiu lo ser fortifica pa cumpli cu e tarea sumamente importante aki.—Romanonan 12:12, NW; Salmo 65:2.

E Atraccion Fuerte di Entretenimento

Un di tres influencia cu pa mayornan kisas ta dificil pa trata cu ne ta entretenimento. Mucha chikito naturalmente gusta hunga. Hopi mucha mas grandi tambe ansiosamente ta busca dibirticion. (2 Timoteo 2:22) Pero si satisface e deseo aki den un manera imprudente, e por debilita nan defensa spiritual. E peliger ta bin principalmente den dos manera.

Prome, mayoria entretenimento ta refleha mundo su normanan moral degrada. (Efesionan 4:17-19) Sinembargo, tipicamente e ta ser presenta den un manera excitante y atractivo. Esaki ta forma un berdadero peliger pa hobennan, ya cu kisas nan no ta mira e trampanan scondi.

Di dos, e cantidad di tempo cu nan ta dedica na entretenimento tambe por causa problema. Pa algun hoben, dibirticion ta bira e cos di mas importante den bida, absorbando demasiado tempo y energia. Un proverbio ta spierta cu “no ta bon pa come hopi miel.” (Proverbionan 25:27) Asina tambe demasiado entretenimento lo kita e apetit pa alimento spiritual y hiba na flohera mental. (Proverbionan 21:17; 24:30-34) Si hobennan bai disfruta plenamente di e mundo aki esei lo stroba nan di haya ‘un gara riba loke ta e bida berdadero’, bida eterno den Dios su mundo nobo. (1 Timoteo 6:12, 19) Con mayornan a trata cu e reto aki?

Mari Carmen, mama di tres yiu mohe, a bisa: “Nos tawata kier pa nos yiunan tin recreo sano y pa nan pasa bon. Pesei nos tawata sali regularmente como famia, y tambe nan a pasa ratonan hunto cu amigonan den congregacion. Pero nos a tene recreo na su debido luga. Nos a compar’e cu desert na final di un cuminda, e ta un cos dushi pero e no ta e plato principal. Nan a siña traha na cas, na scol y den congregacion.”

Don cu Ruth tampoco no a laga entretenimento ta un asunto di casualidad. Nan a splica: “Nos a hacie un custumber pa uza diasabra como ‘dia di famia.’ Mainta nos tawata sali den sirbishi di veld, atardi nos tawata bai landa, anto anochi nos tawatin un cena special.”

E comentarionan di e mayornan aki ta mustra e balor di ta balansa den percura entretenimento sano y di ten’e na su debido luga den bida di un cristian.—Eclesiastes 3:4; Filipensenan 4:5, NW.

Confia den Yehova

Naturalmente ta tuma añanan pa desaroya un defensa spiritual. No tin un remedi milagroso cu lo duna yiunan sabiduria di Dios y motiva nan pa confia den nan Tata celestial. Mas bien, mayornan tin cu sigui “lanta nan den e disiplina y instruccion” di Yehova. (Efesionan 6:4) E dunamento regular di “instruccion” aki ta nifica cu mayornan ta yuda nan yiunan mira asuntonan manera Dios ta mira nan. Con mayornan por logra esaki?

Un factor importante pa logr’e ta di tene un estudio di Bijbel regular como famia. E estudio ta ‘habri wowo di e yiunan, pa nan por contempla e cosnan maraviyoso for di Dios su lei.’ (Salmo 119:18) Diego a tuma e estudio di famia masha na serio y asina el a yuda su yiunan hala mas serca Yehova. El a conta: “Mi tawata prepara cabalmente pa e estudio. Mi a siña con pa haci e personahenan biblico mas bibo door di haci investigacion den publicacionnan biblico. Mi a anima mi yiunan pa busca similaridadnan entre nan bida y bida di personahenan fiel. Esaki a recorda mi yiunan na un manera bibo loke ta agrada Yehova.”

Yiunan ta siña tambe den un ambiente informal. Moises a haci un yamada riba mayornan pa papia tocante e recordatorionan di Yehova ‘ora nan a sinta den nan cas, ora nan a cana riba caminda, ora nan a bai drumi y ora nan a lanta.’ (Deuteronomio 6:7) Un tata a splica: “Mi yiu homber mester di tempo pa habri su curason y expresa su sintimentonan. Ora nos bai cana hunto of ta haci un trabou hunto, ta despues di basta rato e ta cuminsa desahoga su mes. Na ocasionnan asina, nos sa tin bon combersacion cu ta beneficia nos tur dos.”

E oracionnan cu mayornan ta haci tambe tin un efecto profundo riba nan yiunan. Ora yiunan tende nan mayornan acerca Dios humildemente pa pidi yudansa y pordon, esei ta motiva e yiunan pa ‘kere cu Dios ta existi.’ (Hebreonan 11:6, BPK) Hopi mayor cu tin exito ta enfatisa e importancia di haci oracion como famia, por ehempel, oracionnan cu ta inclui asuntonan di scol y otro cosnan cu ta precupa nan yiunan. Un tata a bisa cu su casa semper ta haci oracion cu e muchanan prome cu nan sali bai scol.—Salmo 62:8; 112:7.

“No Laga Nos Cansa di Haci Bon”

Tur mayor ta haci fout y kisas ta lamenta e manera cu nan a atende cierto situacionnan. No obstante, Bijbel ta urgi nos pa sigui purba, pa nos no “cansa di haci bon.”—Galationan 6:9.

Sinembargo, tin biaha mayornan por sinti gana di entrega ora cu maske con nan trata nan no por logra compronde nan yiunan. Lo ta facil pa conclui cu e generacion mas hoben ta otro y dificil. Pero en realidad, muchanan djawe tin e mesun debilidadnan cu generacionnan anterior, y nan ta confronta e mesun tipo di tentacionnan, aunke cu kisas e presion pa comete pica a bira mas grandi. Pesei un tata, despues di a corigi su yiu homber, a suavisa su palabranan door di agrega bondadosamente: “Bo curason simplemente kier haci loke mi curason kier a haci tempo cu mi tawatin bo edad.” Podise mayornan no sa mucho cos tocante computer, pero nan sa tur cos tocante e inclinacionnan di e carni imperfecto.—Mateo 26:41; 2 Corintionan 2:11.

Podise tin mucha cu no ta masha contento cu e guia di nan mayornan y asta ta rebela contra e disiplina cu nan ta ricibi. Pero un biaha mas, ta esencial pa persevera. Apesar cu na principio nan tin mala gana of tin periodonan cu nan ta resisti guia, hopi mucha cu tempo ta reacciona faborabel. (Proverbionan 22:6; 23:22-25) Matthew, un hoben cristian cu awor ta sirbi na un oficina di sucursal di Testigonan di Yehova, a conta: “Tempo cu mi tawata teenager, mi a sinti cu e restriccionnan di mi mayornan tawata inhusto. Mi a rasona, si e mayornan di mi amigonan tawata permiti un cos, dicon esnan di mi no por a haci mescos? Y mi tawata rabia hopi ora cu tin biaha nan a straf mi door di no laga mi bai rema, un cos cu mi tawata gusta hopi. Sinembargo, awor cu mi ta wak bek, mi ta realisa cu e disiplina cu mi mayornan a duna mi tawata efectivo y tambe necesario. Mi ta gradicido cu nan a duna mi e guia cu mi tawatin mester ora cu mi tawatin mester di dje.”

No tin duda tocante esaki, maske nos yiunan tin biaha no por evita di ta den un ambiente spiritual insaludabel, toch nan por crece bira cristiannan excelente. Manera Bijbel ta priminti, e sabiduria di Dios por yuda nan desaroya un sistema di defensa pa proteha nan mes spiritualmente. “Pasobra sabiduria lo bin den bo curason, y conocemento lo ta agradabel na bo alma. Discrecion lo warda bo; comprondemento lo cuida bo. Sabiduria lo libra bo for di e caminda di maldad.”—Proverbionan 2:10-12.

No ta facil pa carga un yiu nuebe luna den bariga. Y e 20 añanan cu ta sigui despues kisas lo trece cierto cantidad di dolor y tambe felicidad. Pero como cu mayornan cristian ta stima nan yiunan, nan ta haci tur nan esfuerso pa proteha nan cu e sabiduria di Dios. Nan sintimento pa cu nan yiunan ta mescos cu loke apostel Huan a sinti pa cu su yiunan spiritual: “No tin goso mas grandi pa mi cu di tende cu mi yiunan ta cana den e berdad.”—3 Huan 4.

[Nota]

^ par. 7 A cambia algun nomber den e articulo aki.

[Plachi na pagina 24]

“Nos portanan semper tawata habri pa nan amigonan y pesei constantemente nos cas tawata yen di hoben”

[Plachi na pagina 25]

Mustra interes den loke ta interesa bo yiunan

[Plachi na pagina 26]

“Mi tawata prepara cabalmente pa e estudio”