Sigui pa e contenido

Sigui pa e index

Puntonan Sobresaliente di e Buki di Rut

Puntonan Sobresaliente di e Buki di Rut

E Palabra di Yehova Ta Bibo

Puntonan Sobresaliente di e Buki di Rut

E BUKI biblico di Rut ta un drama alentador di lealtad entre dos hende mohe. E ta un relato di aprecio pa Yehova Dios y confiansa den su areglo. E ta un historia cu ta enfatisa Yehova su interes profundo den e liña di desendencia di e Mesias. E ta un naracion conmovedor di e goso- y tristesanan di un famia. E ta tur esei y mas.

E buki di Rut ta abarca un periodo di mas o menos 11 aña “den e dianan cu e huesnan tawata goberna” na Israel. (Rut 1:1) E susesonan cu e ta conta lo mester a tuma luga na principio di e periodo di e Huesnan, ya cu e doño di tereno Boaz, un di e personahenan den e drama di bida real aki, tawata yiu homber di Rahab di tempo di Hosue. (Hosue 2:1, 2; Rut 2:1; Mateo 1:5) Profeta Samuel probablemente a skirbi e relato na aña 1090 prome cu nos era. Esaki ta e unico buki den Bijbel cu ta carga nomber di un mohe no Israelita. E mensahe cu e ta contene ta “bibo y activo.”—Hebreonan 4:12.

“UNDA CU BO BAI, LO MI BAI”

(Rut 1:1–2:23)

Ora cu Noemi cu Rut a yega Betlehem, nan a capta e atencion di tur hende. Mustrando riba esun mayo di nan dos, e mohenan di e pueblo tawata puntra: “No ta Noemi esei?” Riba esaki Noemi a contesta: “No yama mi Noemi; yama mi Mara, pasobra e Todopoderoso a trata mi cu hopi amargura. Mi a bai yen, ma SEÑOR a trece mi bek bashi.”—Rut 1:19-21.

Ora cu un hamber den Israel a pone Noemi su famia muda bai for di Betlehem pa e tera di Moab, Noemi tawata “yen” den e sentido cu e tawatin un casa y dos yiu. Pero algun tempo despues cu nan a establece nan mes na Moab, su esposo Elimelek a muri. Mas despues, e dos yiu hombernan a casa cu e mohenan Moabita Orfa y Rut. Mas o menos dies aña a pasa, y e dos yiu hombernan a muri sin cu nan tawatin yiu, lagando e tres mohenan nan so. Ora cu Noemi a dicidi di regresa Huda, e biudanan di su yiu hombernan a bai cu ne. Na caminda, Noemi a urgi su nueranan pa bai bek Moab y busca casa entre nan mes hendenan. Orfa a bai di acuerdo cu esei. Sinembargo, Rut a keda cu Noemi, bisando: “Unda cu bo bai, lo mi bai, y unda cu bo keda, lo mi keda. Bo pueblo lo ta mi pueblo, y bo Dios, mi Dios.”—Rut 1:16.

E dos biudanan, Noemi cu Rut, a yega Betlehem na comienso di e cosecha di puspas. Probechando di un areglo cu tawatin den e Lei di Dios, Rut a cuminsa piki loke a resta di cosecha den un cunucu cu a pertenece na un Hudiu di edad cu yama Boaz, eigenlijk un pariente di Elimelek. Rut a gana fabor di Boaz y a sigui piki loke a resta di cosecha den su cunucu “te na fin di e cosecha di puspas y e cosecha di trigo.”—Rut 2:23.

Contesta Riba Pregunta Biblico:

1:8—Dicon Noemi a bisa su nueranan pa “bolbe cada un di boso na cas di su mama”, en bes di na cas di nan tata? E relato no ta bisa si Orfa su tata tawata na bida e tempo ei. Pero Rut su tata si tawata na bida. (Rut 2:11) Toch Noemi a papia di e cas di nan mama, podise pensando cu door di menciona nan mama esei lo a recorda nan di e consolacion di cariño maternal. Esaki lo tawata specialmente un consuelo pa e nueranan cu tawata hopi tristo pa bai laga nan suegra cu nan a stima manera un mama. Kisas e comentario ta pa mustra tambe cu distinto for di Noemi, e mamanan di Rut cu Orfa tawatin cas bon estableci.

1:13, 21—Ta Yehova a haci bida amargo pa Noemi y a afligie? No, y Noemi no a culpa Dios di ningun malecho. Sinembargo, en bista di tur loke a pasa cu ne, el a pensa cu ta Yehova tawata contra dje. El a sintie amarga y desilusiona. Ademas, den e temponan ei nan a considera fruta di bariga como un bendicion di Dios y ser steril tawata un maldicion. Como cu Noemi no tawatin nieto y su dos yiu hombernan tawata morto, el a sinti su mes hustifica pa pensa cu Yehova a afligie.

2:12—Ki ‘pago completo’ Rut a ricibi for di Yehova? Rut a haya un yiu homber y tawatin e privilegio di bira parti di e liña di desendencia di mas importante den historia—esun di Hesucristo.—Rut 4:13-17; Mateo 1:5, 16.

Les pa Nos:

1:8; 2:20. Apesar di e tragedianan cu Noemi a experencia, el a mantene su confiansa den Yehova su cariño of bondad amoroso. Nos tambe mester haci mescos, specialmente ora nos ta pasa den pruebanan severo.

1:9. Un hogar mester ta mas cu djis un luga caminda miembronan di famia ta come y drumi. E mester ta un luga trankil di sosiego y consuelo.

1:14-16. Orfa “a bai bek serca su pueblo y su diosnan”, Rut no. El a bandona e comodidad y siguridad di su pais natal y a keda fiel na Yehova. Si nos cultiva amor leal pa Dios y manifesta un spirito di sacrificio propio, esei lo yuda proteha nos pa nos no entrega na deseonan egoista y “hal’atras pa destruccion.”—Hebreonan 10:39.

2:2. Rut kier a probecha di e areglo di piki loke a resta di cosecha, un areglo cu a ser institui specialmente pa beneficio di hende stranhero y esnan afligi. E tawata un persona di curason humilde. Un cristian den necesidad no mester ta mucho orguyoso pa acepta yudansa amoroso di rumannan den fe of cualkier yudansa gubernamental cu kisas e ta bin na remarca p’e.

2:7. Apesar cu Rut tawatin derecho di piki loke a resta di cosecha, el a pidi permit prome cu e haci esei. (Levitico 19:9, 10) Esaki tawata un indicacion di su humildad. Ta sabi di nos parti pa “busca humildad”, pasobra “e humildenan lo hereda e tera, y lo deleita nan mes den pas abundante.”—Sofonias 2:3; Salmo 37:11.

2:11. Rut a duna prueba di ta mas cu simplemente un famia di Noemi. E tawata un berdadero amiga. (Proverbionan 17:17) Nan amistad tawata solido pasobra e tawata basa riba cualidadnan manera amor, lealtad, compasion, bondad y un spirito di sacrificio propio. Mas importante ainda, e tawata basa riba nan spiritualidad—nan deseo di sirbi Yehova y di ta entre su adoradonan. Nos tambe tin excelente oportunidad pa cultiva amistad sinsero cu adoradonan berdadero.

2:15-17. Asta ora Boaz a percura pa suavisa Rut su trabou, Rut a sigui “piki tapushi den cunucu te atardi.” E tawata un mohe trahado. Un cristian mester tin e reputacion di ta un trahado diligente.

2:19-22. Noemi cu Rut tawatin combersacion ameno durante oranan djanochi, cu esun di mas edad mustrando un interes den e actividadnan di esun mas jong, ambos expresando libremente nan pensamento- y sintimentonan. Den un famia cristian esei tambe mester ta e caso.

2:22, 23. Distinto for di e yiu mohe di Yacob, Dina, Rut a busca asociacion cu adoradonan di Yehova. Ki un excelente ehempel pa nos!—Genesis 34:1, 2; 1 Corintionan 15:33.

NOEMI TA BIRA “YEN”

(Rut 3:1–4:22)

Noemi tawata mucho bieu pa haya yiu. Pesei el a instrui Rut pa haya yiu na su luga door di contrae matrimonio via un recumprado, e asina yama matrimonio di sua of redencion. Siguiendo e instruccion di Noemi, Rut a pidi Boaz pa actua como recumprado door cu e ta un famia yega of pega. Boaz tawata cla pa cumpli cu esei. Sinembargo, tawatin un famia mas pega cu mester a haya un chens prome cu Boaz.

Boaz no a perde tempo pa resolve e asunto. E siguiente mainta mes, el a reuni dies anciano di Betlehem dilanti di e famia pega y a puntr’e si e tawata dispuesto pa cumpli cu e areglo di cumpra of redimi Rut. E homber a nenga di haci esei. Pesei Boaz a actua como recumprado y a casa cu Rut. Nan matrimonio a produci un yiu homber, Obed, e welo di Rei David. E ora ei e mohenan di Betlehem a bisa Noemi: “Bendiciona sea SEÑOR ... Cu e lo ta pa bo tambe un restaurado di bida y un sostenedo di bo biehes; pasobra bo nuera, kende ta stima bo y ta miho pa bo cu shete yiu homber, a duna lus na dje.” (Rut 4:14, 15) E mohe cu a regresa Betlehem “bashi” a bolbe bira “yen”!—Rut 1:21.

Contesta Riba Pregunta Biblico:

3:11—Kico a duna Rut e reputacion di ta “un mohe excelente”? No tawata “vlechtmento di cabei, bistimento di hoya di oro, of bistimento di paña luhoso” cu a pone hende admira Rut. Mas bien, tawata “e persona scondi di e curason”, su lealtad y amor, su humildad y caracter manso, su actitud diligente y spirito di sacrificio propio. Cualkier mohe temeroso di Dios cu ta desea un reputacion manera esun di Rut tin cu haci esfuerso pa cultiva e cualidadnan aki.—1 Pedro 3:3, 4; Proverbionan 31:28-31.

3:14—Dicon Rut cu Boaz a lanta prome cu mainta a habri? Esaki no tawata pasobra algo inmoral a tuma luga durante anochi y nan kier a ten’e secreto. Rut su accionnan e anochi ei aparentemente tawata na harmonia cu loke un hende mohe cu tawata busca e derecho di matrimonio di sua tawatin custumber di haci. El a actua di acuerdo cu e instruccion di Noemi. Ademas, Boaz su reaccion ta indica bon cla cu e no a mira nada malo den loke Rut a haci. (Rut 3:2-13) Evidentemente, Rut cu Boaz a lanta tempran pa asina ningun hende no tawatin motibo pa cuminsa cu un rumor sin base.

3:15—Kico tawata nificacion di e echo cu Boaz a duna Rut seis midi di puspas? E acto aki podise a nifica cu mescos cu despues di seis dia di trabou tawatin un dia di sosiego, Rut su dia di sosiego tawata serca. Boaz lo a percura pa Rut haya “sosiego” den cas di su esposo. (Rut 1:9; 3:1) Tambe por ta cu seis midi di puspas ta tur loke Rut por a carga riba su cabes. Segun algun fuente, seis midi tawata igual na 44 liter.

3:16—Segun e texto Hebreo original, Noemi a puntra Rut: “Ken bo ta, mi yiu?” Dicon el a puntra esaki? Acaso e no a reconoce su nuera? Por ta masha bon cu e no a reconoc’e, pasobra ora Rut a bai bek serca Noemi, kisas ainda tawata scur. Pero e pregunta por nifica tambe cu Noemi de echo kier a sa si Rut a bira un mohe “nobo”, den e sentido cu su recumprado a bai di acuerdo pa casa cu ne.

4:6—Den ki manera un recumprado por a pone su herencia na “peliger” door di cumpli cu e areglo di redimi of cumpra bek? Na prome luga, si esun cu a cai den pobresa a bende su herencia di tereno, un recumprado mester a saca placa pa cumpra e tereno na un prijs cu a ser determina door di e cantidad di añanan cu a resta te na e siguiente Hubileo. (Levitico 25:25-27) Haciendo esei lo a reduci e balor di su mes propiedadnan. Ademas, si Rut a haya un yiu homber, e yiu homber ei, en bes di cualkier famia pega di e recumprado, lo a hereda e cunucu cu el a cumpra.

Les pa Nos:

3:12; 4:1-6. Boaz a cumpli masha cuidadosamente cu Yehova su areglo. Nos ta percura pa sigui proceduranan teocratico cuidadosamente?—1 Corintionan 14:40.

3:18. Noemi tawatin confiansa den Boaz. Nos tambe no mester tin mesun confiansa den nos fiel rumannan den fe? Rut tawata dispuesto pa contrae matrimonio di sua cu un homber cu e no tawata ni conoce, un homber cu Bijbel no ta menciona su nomber. (Rut 4:1) Dicon? Pasobra e tawatin confiansa den e areglo di Dios. Nos tambe tin mesun confiansa? Por ehempel, ora nos tin pensa di busca un casa, nos ta obedece e conseho pa casa “basta ta den Señor”?—1 Corintionan 7:39.

4:13-16. Aunke Rut tawata un Moabita y un exadorado di e dios Kemos, ki un privilegio grandi el a haya! Esaki ta ilustra e principio cu “no ta depende di e hende cu kier ni di e hende cu ta core, sino di Dios, kende tin misericordia.”—Romanonan 9:16.

Dios “Por Halsa Boso na e Tempo Apropiado”

E buki di Rut ta presenta Yehova como un Dios di bondad amoroso, cu ta actua na fabor di su sirbidonan leal. (2 Cronicanan 16:9) Ora nos reflexiona riba e manera cu Rut a ser bendiciona, nos ta mira e balor di pone nos confiansa den Dios cu fe absoluto, keriendo plenamente “cu e ta Esun cu ta recompensa esnan cu ta busc’e.”—Hebreonan 11:6.

Rut, Noemi y Boaz a pone nan pleno confiansa den Yehova su areglo, y nan a haya bon resultado. Di igual manera, “Dios ta haci tur cos obra hunto pa bon pa esnan cu ta stima Dios, pa esnan cu ta yama segun su proposito.” (Romanonan 8:28) Laga nos tuma na pecho anto e conseho aki di apostel Pedro: “Humilia boso mes anto bou di e man poderoso di Dios, pa e por halsa boso na e tempo apropiado, tirando tur boso precupacion riba dje, pasobra e ta percura pa boso.”—1 Pedro 5:6, 7.

[Plachi na pagina 26]

Bo sa dicon Rut no a bandona Noemi?

[Plachi na pagina 27]

Kico a duna Rut e reputacion di ta “un mohe excelente”?

[Plachi na pagina 28]

Kico tawata e ‘pago completo’ cu Rut a haya di Yehova?