Puntonan Sobresaliente di e Buki di Segundo Reinan
E Palabra di Yehova Ta Bibo
Puntonan Sobresaliente di e Buki di Segundo Reinan
E BUKI biblico di Segundo Reinan ta un continuacion di e buki di Prome Reinan. E ta un relato tocante 29 rei—12 di e reino di nort di Israel y 17 di e reino di sur di Huda. Segundo Reinan ta conta tambe di e actividadnan di e profetanan Elias, Eliseo y Isaias. Aunke e relato no ta exactamente den un orden cronologico, e ta yega te den e tempo di e destruccion di Samaria y Herusalem. En total, Segundo Reinan ta cubri un periodo di 340 aña—for di 920 te 580 prome cu nos era, ora profeta Yeremias a caba di skirbi e buki aki.
Ki balor Segundo Reinan tin pa nos? Kico e ta siña nos tocante Yehova y su trato cu hende? Ki les nos por saca for di e accionnan di e reinan, e profetanan y otro personanan menciona den e buki? Laga nos mira kico nos por siña for di Segundo Reinan.
ELISEO A SIGUI ELIAS
Rei Ocozias di Israel a sufri un caida den su cas y a bira malo. El a ricibi un notificacion di profeta Elias cu e lo a muri. En berdad Ocozias a muri y su ruman Joram a bira Rei. Mientrastanto, Josafat a bira Rei di Huda. Elias a ser hiba den un warwaru, y su asistent, Eliseo, a siguie como profeta. Durante e mas o menos 60 añanan di Eliseo su ministerio cu a sigui, el a haci hopi milager.—Mira e cuadro “Milagernan di Eliseo.”
Ora un rei Moabita a rebela contra Israel, Joram, Josafat y e rei di Edom a sali pa bai bringa contra dje. Pa motibo di e fieldad di Josafat, nan a obtene e victoria. Despues, e rei di Siria a plania un atake di sorpresa contra Israel. Sinembargo, Eliseo a pone e plan fracasa. E rei di Siria a bira furioso y a manda “cabai, garoshi y un ehersito grandi” pa captura Eliseo. (2 Reinan 6:14) Eliseo a haci dos milager y a manda e Sirionan bek na pas. Cu tempo, e Rei Sirio Ben-adad a sitia Samaria. Esaki a resulta den un hamber severo, pero Eliseo a profetisa cu lo a bini un fin na e hamber.
Poco tempo despues Eliseo a bai Damasco. Rei Ben-adad, cu tawata malo e tempo ei, a manda Hazael puntr’e si e lo a recupera di su enfermedad. Eliseo a pronostica cu e Rei lo a muri y cu Hazael lo a bin goberna na su luga. E siguiente dia mes, Hazael a sofoca e Rei bou di un ‘clechi muha’ y a tuma e reinado. (2 Reinan 8:15) Na Huda, Joram, yiu di Josafat a bira rei, y despues di dje a sigui su yiu Ocozias.—Mira e cuadro “Reinan di Huda y di Israel.”
Contesta Riba Pregunta Biblico:
2:9—Pakico Eliseo a pidi ‘un porcion dobel di Elias su spirito’? Pa Eliseo por a cumpli cu e responsabilidad como profeta pa Israel, e tawatin mester di e mesun spirito cu Elias a demostra, esta, e spirito di curashi y balentia. Realisando esaki, Eliseo a pidi un porcion dobel di e spirito di Elias. Elias a nombra Eliseo como su susesor y Eliseo tawata su asistent pa seis aña, di manera cu Eliseo a mira Elias como su tata spiritual; Eliseo tawata manera e primogenito spiritual di Elias. (1 Reinan 19:19-21; 2 Reinan 2:12) Pesei, mescos cu un yiu primogenito a ricibi dos parti di e herencia di su tata, Eliseo a pidi y a ricibi dos parti di e herencia spiritual di Elias.
2:11—Ora Elias ‘a subi bai den e warwaru’, ta cua “shelo” el a bai? No tawata trata aki di e universo fisico ni di e luga spiritual caminda Dios y su yiunan angelical ta biba. (Deuteronomio 4:19; Salmo 11:4; Mateo 6:9; 18:10) E “shelo” na cua Elias a subi tawata e atmosfera di tera. (Salmo 78:26; Mateo 6:26) Aparentemente, pasando door di e atmosfera, e garoshi di candela a transferi Elias na un otro parti di tera, caminda el a sigui biba pa un tempo. De echo, añanan despues, Elias a skirbi un carta na Joram, Rei di Huda.—2 Cronicanan 21:1, 12-15.
5:15, 16—Pakico Eliseo no a acepta e regalo di Naaman? Eliseo a nenga e regalo pasobra el a reconoce cu no ta cu su poder el a haci e milager di cura Naaman, sino cu poder di Yehova. Eliseo no a pensa mes pa saca probecho di e funcion den cua Dios a nombr’e. Adoradonan berdadero djawe no ta busca manera pa saca probecho personal for di nan sirbishi na Yehova. Nan ta tuma e siguiente spiertamento di Hesus na pecho: “Pornada boso a ricibi, pornada boso mester duna.”—Mateo 10:8.
5:18, 19—Ta pordon Naaman tawata pidi pa motibo cu e tawatin cu participa den un acto religioso? Aparentemente e rei Sirio tawata bieu y suak y e tawatin cu tene na man di Naaman pa e no cai. Ora e rei a buig abou pa adora Rimon, Naaman tambe a buig. Pero Naaman no a buig abou pa rindi adoracion sino djis pa wanta e curpa di e rei. Naaman a pidi Yehova pordon’e pa e echo cu el a cumpli cu e deber civil aki. Eliseo a kere Naaman, pesei el a bis’e: “Bai na pas.”
Les pa Nos:
1:13, 14. Un hende por salba su bida door di siña a base di e cosnan cu e ta observa y door di actua cu humildad.
2:2, 4, 6. Aunke Eliseo tawata asistent di Elias pa un seis aña asina, el a insisti pa no bai laga Elias. Ki un ehempel magnifico di lealtad y amistad!—Proverbionan 18:24.
2:23, 24. E motibo principal cu e muchanan a haci bofon di Eliseo ta pasobra aparentemente e tawata pelon y tawatin e pañanan oficial di Elias bisti. Nan a reconoce Eliseo como representante di Yehova y simplemente no kier a mir’e banda di nan. Nan a bis’e pa e “subi”, esta, pa e sigui subi bai Bet-el of ser tuma ariba mescos cu Elias. Aparentemente e muchanan a refleha e actitud hostil di nan mayornan. Ta masha importante pa mayornan siña nan yiunan respeta Dios su representantenan!
3:14, 18, 24. Yehova su palabra ta cumpli semper.
3:22. E refleho di e lus di mainta tempran a crea e impresion cu e awa tawata cora manera sanger, talbes pa motibo cu e suela den e roinan resien traha tawata contene klei cora. Yehova por opta pa uza fenomenonan natural pa cumpli cu su propositonan.
4:8-11. Un mohe na Sunem cu a reconoce cu Eliseo tawata “un homber santo di Dios” a extende hospitalidad na dje. Nos no mester haci mescos pa adoradonan fiel di Yehova?
5:3. E hobensita Israelita tawatin fe cu Dios por haci milager. Tambe e tawatin e curashi pa papia tocante su fe. Hobennan, boso ta haci esfuerso pa fortifica boso fe den e promesanan di Dios y boso tin e curashi pa papia tocante e berdad cu boso maestronan y compañeronan di scol?
5:9-19. E ehempel di Naaman ta mustra cu un persona orguyoso por siña bira humilde, no ta berdad?—1 Pedro 5:5.
5:20-27. Gehazi a paga caro pa su mentira! Ora nos pensa bon riba e dolor di curason y tragedia cu hibamento di un bida dobel por trece cu ne, nos ta evita e tipo di accionnan ei.
ISRAEL Y HUDA A BAI DEN EXILIO
Jehu a ser ungi como rei di Israel. Mesora el a cuminsa un campaña pa caba cu e cas di Acab. Como un homber competente, Jehu a ‘elimina adoracion di Baal for di Israel.’ 2 Reinan 10:28) Ora Atalia, mama di Ocozias, a haya sa cu Jehu a mata su yiu, “[Atalia] a lanta y a destrui henter e desendencia di rei” di Huda y a tuma e trono. (2 Reinan 11:1) Ta solamente Joas, yiu homber chikito di Ocozias, a scapa y despues cu nan a scond’e seis aña, el a ser nombra rei di Huda. Siguiendo e instruccionnan di Joiada e sacerdote, Joas a sigui haci loke ta corecto den bista di Yehova.
(Despues di Jehu, tur e reinan cu a goberna Israel a haci loke ta malo den bista di Yehova. Eliseo a muri un morto natural den e tempo di e nieto di Jehu. E di cuater rei di Huda cu a sigui Joas tawata Acaz, y e “no a haci bon den bista di SEÑOR.” (2 Reinan 16:1, 2) Sinembargo, su yiu Ezekias, a resulta di ta un Rei cu “a tene duro na SEÑOR.” (2 Reinan 17:20; 18:6) Na aña 740 prome cu nos era, tempo cu Ezekias tawata Rei di Huda y Oseas tawata goberna Israel, e Rei di Asiria Salmanasar “a captura Samaria y a hiba Israel den exilio na Asiria.” (2 Reinan 17:6) Despues di esei, nan a trece stranheronan den e teritorio di Israel, y e religion samaritano a cuminsa existi.
Di e shete reinan cu a sigui Ezekias na Huda, ta solamente Yosias a tuma medida pa elimina adoracion falso for di e tera. Finalmente na aña 607 prome cu nos era, e Babilonionan a captura Herusalem y “Huda a wordo hiba den exilio for di su tera.”—2 Reinan 25:21.
Contesta Riba Pregunta Biblico:
13:20, 21—E milager aki ta apoya veneracion di relikia religioso? No. Bijbel no ta mustra cu e wesonan di Eliseo a yega di ser venera. Ta e poder di Dios a haci e milager aki posibel, manera tawata e caso cu tur e milagernan cu Eliseo a efectua tempo cu e tawata na bida.
15:1-6—Pakico Yehova a dal Azarias (Uzias, 15:6, nota na pia di pagina di e Traduccion di Mundo Nobo) cu lepra? “Ma ora cu [Uzias] a bira fuerte, su curason a bira asina orguyoso cu ... el a bira infiel na SEÑOR su Dios, pasobra el a drenta e tempel di SEÑOR pa kima sencia riba e altar di sencia.” Ora e sacerdotenan a “opone Rei Uzias” y a bis’e pa e “sali for di e santuario”, el a bira furioso contra e sacerdotenan y lepra a dal e.—2 Cronicanan 26:16-20.
18:19-21, 25—Ezekias a sera un aliansa cu Egipto? No. E acusacion di Rabsakes tawata falso; e pretencion cu el a bin cu “aprobacion di SEÑOR” tambe tawata falso. E fiel Rei Ezekias a confia solamente den Yehova.
Les pa Nos:
9:7, 26. E huicio pisa contra e cas di Acab ta mustra cu Yehova ta odia adoracion falso y dramamento di sanger inocente.
9:20. E reputacion di Jehu como un hende cu tawata core garoshi cu gran velosidad a mustra cu cuanto celo el a cumpli cu su encargo. Abo ta conoci como un proclamado celoso di Reino?—2 Timoteo 4:2.
9:36, 37; 10:17; 13:18, 19, 25; 14:25; 19:20, 32-36; 20:16, 17; 24:13. Nos por tin e confiansa cu ‘e palabra cu ta sali for di e boca di Yehova semper tin exito.’—Isaias 55:10, 11.
10:15. Mescos cu Jonadab a acepta di henter su curason e invitacion di Jehu pa subi serca dje den e garoshi, asina e “multitud grandi” ta apoya Hesucristo, e Jehu moderno, y su siguidonan ungi, di buena gana.—Revelacion 7:9.
10:30, 31. Aunke Jehu su registro no tawata sin mancha, Yehova a mustra aprecio pa tur loke el a haci. En berdad, ‘Dios no ta inhusto pa lubida nos trabou.’—Hebreonan 6:10.
13:14-19. Siendo cu Joas, nieto di Jehu, no a haci tur su esfuerso, sino a dal e suela cu flecha solamente tres biaha, su exito den derota e Sirionan tawata limita. Yehova ta spera di nos pa nos haci su trabou asigna cu henter nos curason y cu celo.
20:2-6. Yehova ta ‘Esun cu ta scucha oracion.’—Salmo 65:2.
24:3, 4. Pa motibo di culpa di sanger di Manases, Yehova “no kier a pordona” Huda. Dios ta respeta sanger di hende inocente. Nos por tin e confiansa cu Yehova lo venga sanger inocente door di destrui esnan cu ta culpabel di a drama sanger inocente.—Salmo 37:9-11; 145:20.
Balioso pa Nos
E buki di Segundo Reinan ta describi Yehova como Cumplidor di promesa. E exilio di residentenan di e dos reinonan, prome di Israel y despues di Huda, ta hala nos atencion seriamente riba con e huicio profetico registra na Deuteronomio 28:15–29:28 a cumpli. Segundo Reinan ta describi Eliseo como un profeta cu gran celo pa e nomber di Yehova y pa adoracion berdadero. E ta pinta Ezekias y Yosias como reinan humilde cu a respeta e Lei di Dios.
Ora nos refleha riba e actitud y accionnan di e rei-, profeta- y otro personanan na cua Segundo Reinan ta referi, nos no ta siña lesnan balioso den kico nos tin cu busca cu empeño y kico nos tin cu evita? (Romanonan 15:4; 1 Corintionan 10:11) Si, “e palabra di Dios ta bibo y activo.”—Hebreonan 4:12.
[Cuadro/Plachi na pagina 10]
E MILAGERNAN DI ELISEO
1. E awanan di Riu Yordan a dividi.—2 Reinan 2:14
2. E suministro di awa di mal calidad na Yerico a bira saludabel.—2 Reinan 2:19-22
3. Beer a ataca hobennan delincuente.—2 Reinan 2:23, 24
4. E tropanan a haya awa.—2 Reinan 3:16-26
5. Un biuda a ricibi azeta cu e por a uza como alimento.—2 Reinan 4:1-7
6. Un señora Sunamita steril a consebi un yiu.—2 Reinan 4:8-17
7. Un mucha a ser lanta for di morto.—2 Reinan 4:18-37
8. Un stoba venenoso a bira bon pa come.—2 Reinan 4:38-41
9. Shen homber a ser alimenta cu 20 pan.—2 Reinan 4:42-44
10. Naaman a ser cura di su lepra.—2 Reinan 5:1-14
11. Gehazi a haya e lepra di Naaman.—2 Reinan 5:24-27
12. A pone un cabes di hacha drif.—2 Reinan 6:5-7
13. Un sirbido a mira garoshi cu angel.—2 Reinan 6:15-17
14. E ehersito Sirio a wordo ciega.—2 Reinan 6:18
15. E ehersito Sirio a haya nan bista bek.—2 Reinan 6:19-23
16. Un homber morto a bolbe haya bida.—2 Reinan 13:20, 21
[Tabel/Plachi na pagina 12]
REINAN DI HUDA Y DI ISRAEL
Saul/David/Salomon: 1117/1077/1037 prome cu nos era *
REINO DI HUDA FECHA (P.E.C.) REINO DI ISRAEL
Roboam ․․․․․․ 997 ․․․․․․ Jeroboam
Abias/Asa ․․․․ 980/978 ․․․․
․․ 976/975/952 ․․ Nadab/Baasa/Ela
․․ 951/951/951 ․․ Zimri/Omri/Tibni
․․․․․․ 940 ․․․․․․ Acab
Josafat ․․․․․․ 937 ․․․․․․
․․․․ 920/917 ․․․․ Ocozias/Joram
Joram ․․․․․․ 913 ․․․․․․
Ocozias ․․․․․․ 906 ․․․․․․
(Atalia) ․․․․․․ 905 ․․․․․․ Jehu
Joas ․․․․․․ 898 ․․․․․․
․․․․ 876/859 ․․․․ Joacaz/Joas
Amasias ․․․․․․ 858 ․․․․․․
․․․․․․ 844 ․․․․․․ Jeroboam II
Azarias (Uzias) ․․․․․․ 829 ․․․․․․
․․ 803/791/791 ․․ Zacarias/Salum/Manahem
․․․․ 780/778 ․․․․ Pecaia/Peca
Jotam/Acaz ․․․․ 777/762 ․․․․
․․․․․․ 758 ․․․․․․ Oseas
Ezekias ․․․․․․ 746 ․․․․․․
․․․․․․ 740 ․․․․․․ Samaria captura
Manases/Amon/Yosias ․․ 716/661/659 ․․
Joacaz/Joakim ․․․․ 628/628 ․․․․
Joakin/Zedekias ․․․․ 618/617 ․․․․
Herusalem destrui ․․․․․․ 607 ․․․․․․
[Nota]
^ par. 66 Algun di e fechanan ta mas o menos e aña cu e reinado a cuminsa.
[Plachi na pagina 8, 9]
Naaman a humilia su mes y a ser cura cu e poder di Yehova
[Plachi na pagina 8, 9]
Kico a sosode cu Elias ora el a ‘subi bai den e warwaru’?