Sigui pa e contenido

Sigui pa e index

Mustra Amor y Respet dor di Controla Bo Lenga

Mustra Amor y Respet dor di Controla Bo Lenga

Mustra Amor y Respet dor di Controla Bo Lenga

“Laga cada un di boso tambe stima su esposa manera su mes; y e esposa percura pa e respeta su esposo.” —EFESIONAN 5:33.

1, 2. Ki pregunta importante tur hende casa mester haci nan mes, y dicon?

SUPONE bo haya un paki lora den papel di regalo cu un etiket geplak riba dje cu ta bisa: “Trata cu Cuidou.” Con lo bo trata e paki ei? Un cos ta sigur, lo bo tuma tur precaucion necesario pa e no haya daño. Kico di e regalo di matrimonio?

2 E viuda Israelita, Noemi, a bisa e muhernan hoben Orfa y Ruth: “Cu Jehova duna boso un regalo, y boso haya un luga di descanso, cada un di boso den e cas di su esposo.” (Ruth 1:3-9, NW) Bijbel ta bisa relaciona cu un bon esposa: “Cas y rikesa ta herencia di tatanan, ma un esposa prudente ta di SEÑOR.” (Proverbionan 19:14) Si bo ta casa, bo tin cu mira bo casa como un regalo di Dios. Con bo ta tratando e regalo cu Dios a duna bo?

3. Ki conseho di Pablo ta bon pa esposo y esposa haci caso di dje?

3 Den un carta na e cristiannan di prome siglo, apostel Pablo a bisa: “Laga cada un di boso tambe stima su esposa manera su mes; y e esposa percura pa e respeta su esposo.” (Efesionan 5:33) Ban wak con esposo y esposa por haci caso di e conseho aki den nan manera di papia.

Tene Cuidou cu un Lenga “Malbado, Incontrolabel”

4. Con lenga por tin un efecto bon of malo?

4 E escritor biblico Santiago a bisa cu e lenga “ta malbado, incontrolabel y yena cu veneno mortal.” (Hakobo [Santiago] 3:8, BPK) Santiago tabata conciente di e berdad masha importante aki: Un lenga incontrolabel ta destructivo. Sin duda e tabata conoci cu e proverbio biblico cu a compara palabranan cu hende ta papia sin pensa, cu “hinca di spada.” Na contraste, e mesun proverbio ta bisa cu “lenga di hende sabi ta trece curamento.” (Proverbionan 12:18) Si, palabra por tin un efecto masha grandi. Nan por haci daño of nan por cura. Ki efecto bo palabranan tin riba bo casa? Si bo haci bo casa e pregunta ei, kico lo e contesta?

5, 6. Cua factornan ta pone cu ta dificil pa algun hende frena nan lenga?

5 Si pocopoco den bo matrimonio un manera di papia cu ta causa dolor a drenta, bo por drecha e situacion. Sinembargo, esei lo rekeri esfuerso. Dicon? Pa cuminsa, lo bo tin cu lucha contra e carni imperfecto. Pica hereda ta eherce un mal influencia riba e manera cu nos ta pensa di otro y ta papia cu otro. Santiago a skirbi: “Si un hende no ta trompica den loke e ta bisa, e ta un hende perfecto, capas pa frena henter e curpa tambe.”—Santiago 3:2.

6 Fuera di imperfeccion humano, e ambiente familiar den cua un persona a lanta ta hunga un rol den e mal uzo di lenga. Tin hende a lanta den casnan caminda mayornan tabata “ireconciliabel, . . . sin dominio propio, grosero.” (2 Timoteo 3:1-3) Hopi biaha, muchanan cu lanta den un ambiente asina ta desplega e mesun caracteristicanan ora cu nan bira grandi. Claro cu ni imperfeccion ni un mal criansa no ta un excuse pa nos uza abla perhudicial. Sinembargo, siendo conciente di e factornan aki ta yuda nos compronde dicon pa algun hende ta asina dificil pa nan frena nan lenga di papia cosnan cu ta causa dolor.

Pone Lenguahe Insultante un Banda

7. Kico Pedro tabata kiermen ora cu el a conseha cristiannan pa ‘pone tur calumnia un banda’?

7 Sin importa kico ta e causa, un manera di papia cu ta causa dolor den matrimonio ta indica un falta di amor y respet pa bo casa. Cu bon motibo anto Pedro a conseha cristiannan pa ‘pone tur calumnia un banda.’ (1 Pedro 2:1) E palabra Griego traduci como “calumnia” ta nifica “lenguahe insultante.” E ta transmiti e idea di ‘dal hende cu palabra.’ Ki un bon descripcion esei ta di e efectonan di un lenga incontrolabel!

8, 9. Abla insultante por resulta den kico, y dicon casanan mester evit’e?

8 Un manera di papia insultante of ofensivo, kisas no ta parce algo dje serio ei, pero considera loke ta pasa ora un esposo of esposa ta papia asina. Ora bo ta yama bo casa bobo, floho of egoista, bo ta bisando indirectamente cu por resumi henter su caracter den un solo palabra. Anto pa colmo un palabra humiliante! Esaki sigur ta un cos cruel. Y kico di declaracionnan exagera cu ta enfatisa bo casa su defectonan. En realidad, no ta exagera bo ta exagera cu declaracionnan manera “Semper bo ta lat” of “Nunca bo no ta scucha mi”? E palabranan ei muy probablemente ta provoca bo casa pa reacciona na un manera defensivo. Esaki e ora ei lo por causa un discusion fuerte.—Santiago 3:5.

9 Combersacion cu ta yen di palabranan insultante ta crea tension den un matrimonio, y esaki tambe por tin consecuencianan serio. Proverbionan 25:24 ta bisa: “Mihor biba den un skina riba dak, cu biba den un cas hunto cu un muher pleitado.” Claro cu esaki ta conta tambe pa un homber pleitado. Cu transcurso di tempo, palabranan ofensivo y skerpi cu ta bin for di un di e casanan lo daña e relacion, y podise laga e esposo of esposa sinti cu su casa no ta stim’e of cu e no ta digno di ser stima. Ta bisto anto, cu ta importante pa frena e lenga. Pero con por haci esaki?

‘Frena e Lenga’

10. Dicon ta importante pa controla nos lenga?

10 Santiago 3:8 ta declara: “Lenga ningun hende no por mansa.” Sinembargo, mescos cu un hende riba cabai ta uza freno pa controla e movementonan di e cabai, asina nos mester haci nos best pa frena nos lenga. “Si un hende ta kere cu e ta religioso y toch no ta frena su lenga, ma ta gaña su mes curason, e hende aki su religion ta sin balor.” (Santiago 1:26; 3:2, 3) E palabranan aki ta mustra cu e manera cu bo ta uza bo lenga ta un asunto serio. E ta afecta no solamente bo relacion cu bo casa, sino asta bo relacion cu Jehova Dios.—1 Pedro 3:7.

11. Con lo bo por evita cu un desacuerdo ta escala bira un discusion fuerte?

11 Lo ta sabi di bo parti pa tuma nota di e manera cu bo ta papia cu bo casa. Si un situacion tenso surgi, purba plakia e tension. Considera un situacion cu a surgi den bida di Isaak cu su casa, Rebeca, segun e relato na Genesis 27:46–28:4. “Rebeca a bisa Isaak: ‘Mi ta fada di mi bida pa motibo di e yiu muhernan di Het; si Jacob tuma un esposa manera esakinan, for di e yiu muhernan di Het, for di e yiu muhernan di e tera, pakico biba ainda anto?’” No tin ningun indicacion cu Isaak a reacciona na un manera bruto. Al contrario, el a manda nan yiu homber Jacob bai un otro tera pa busca un esposa temeroso di Dios cu probablemente lo no a causa Rebeca mas angustia. Supone cu un desacuerdo surgi entre un esposo y su esposa. Djis un cambio sutil den bo manera di papia, uzando kisas “ami” en bes di “abo”, por evita cu un desacuerdo chikito ta escala bira un discusion fuerte. Por ehempel, en bes di bisa: “Nunca bo no ta pasa tempo hunto cu mi!” Pakico no bisa: “Mi tin gana pa nos por pasa mas tempo hunto”? Consentra riba e problema, no djis riba e persona. Resisti e tendencia di analisa ken tin rason y ken ta robes. Romanonan 14:19 ta bisa: “Laga nos busca e cosnan cu ta trece pas y edificacion di otro.”

Pone ‘Amargura, Furia y Rabia’ un Banda

12. Pa por controla nos lenga, kico nos tin cu pidi den oracion, y dicon?

12 Frena nos lenga ta mas cu simplemente paga tino kico nos ta bisa. De echo, nos palabranan ta refleha loke nos realmente ta pensa y sinti. Hesus a bisa: “E bon hende, for di e bon tesoro di su curason, ta saca loke ta bon; y e mal hende, for di e mal tesoro, ta saca loke ta malo; pasobra for di e abundancia di curason su boca ta papia.” (Lucas 6:45) Pues, pa controla bo lenga, lo bo tin cu pidi kisas den oracion mescos cu David a pidi: “Crea den mi un curason limpi, o Dios, y renova un spirito recto den mi.”—Salmo 51:10.

13. Con amargura, rabia y furia por hiba na abla insultante?

13 Pablo a urgi e Efesionan pa evita no solamente e palabranan cu ta causa dolor sino tambe e sintimentonan cu ta pone nos expresa nan. El a skirbi: “Laga tur amargura, furia, rabia, griteria y calumnia wordo kita for di boso, hunto cu tur malicia.” (Efesionan 4:31) Tuma nota cu prome cu Pablo a menciona “griteria y calumnia”, el a menciona “amargura, furia, rabia.” Ta e rabia cu ta herbe den un persona ta loke ta menasa di explota den un atake di palabra cu ta causa dolor. P’esei, puntra bo mes: ‘Mi ta carga amargura y furia den mi curason? Mi ta “rabia lihe”?’ (Proverbionan 29:22, BPK) Si esei ta bo caso, pidi Dios den oracion pa yuda bo vence e tendencianan aki y eherce dominio propio di manera cu bo por evita di laga bo rabia explota. Salmo 4:4 ta bisa: “Rabia, ma no haci pica; medita den bo curason riba bo cama y keda keto.” Si bo ta mira emocionnan ta subi y bo tin miedo cu lo bo perde bo dominio propio, sigui e conseho di Proverbionan 17:14: “Laga e asunto para, prome cu e rementa.” Aleha bo mes pa un rato for di e situacion te ora cu e peliger pasa.

14. Con rencor por afecta un matrimonio?

14 No ta facil pa trata cu furia y rabia, specialmente ora cu e ta origina di loke Pablo a yama “amargura.” E palabra Griego cu Pablo a uza pa “amargura” a ser defini como e caracteristica di un “spirito di carga rencor cu ta nenga reconciliacion” y un ‘malicia cu ta tene cuenta di cada eror.’ Tin biaha rencor y agresividad ta keda manera un barera diki entre un esposo y su esposa, y e situacion ei por persisti pa un tempo largo. Ora cu no resolve un keho plenamente esei por resulta den un sintimento di desprecio pa otro. Pero carga rencor pa erornan cometi den pasado ta en vano. Loke a pasa a pasa caba, bo no por drei e bek. Unabes bo a pordona un eror, lo bo mester lubid’e. Amor “no ta warda rencor.”—1 Corintionan 13:4, 5.

15. Kico lo yuda personanan cu a custumbra di uza palabranan skerpi pa cambia nan manera di papia?

15 Kico si bo a lanta den un famia caminda palabranan skerpi tabata un cos normal y bo tambe a crea e custumber di uza nan? Bo por haci cambio den esaki. Ya caba bo a fiha limite den varios area di bida caminda definitivamente lo bo no actua den un cierto manera. Ki limite lo bo fiha pa bo mes pa loke ta trata bo manera di papia? Lo bo stop di papia prome cu bo palabranan bira insultante? Lo bo kier adopta e limite describi na Efesionan 4:29: “No laga ningun palabra dañino sali for di boso boca.” Esaki ta rekeri di bo pa bo “pone un banda e hende bieu cu su practicanan malbado, y . . . bisti e hende nobo cu ta wordo renova den un conocemento berdadero segun e imagen di Esun cu a cre’e.”—Colosensenan 3:9, 10.

“Papiamento Confidencial” Ta un Mester

16. Dicon nenga di papia cu bo casa ta perhudica e matrimonio?

16 Ora cu un esposo of esposa ta nenga di papia cu otro, e no ta logra masha cu esei y e por resulta den daño. No ta semper un casa ta haci esaki pasobra e kier castiga e otro, tin biaha ta debi na frustracion of desanimacion. Sinembargo, nenga di papia cu otro simplemente ta aumenta tension y no ta yuda resolve e problema cu tin. Manera un esposa a bisa: “Unabes nos cuminsa papia cu otro atrobe, nunca mas nos ta trata e problema.”

17. Kico cristiannan cu ta experencia tension den nan matrimonio mester haci?

17 Ora cu tension ta persisti den matrimonio, no tin un solucion facil. Proverbionan 15:22 [NW] ta declara: “Plannan ta frustra ora no tin papiamento confidencial, pero den e multitud di consehero tin logro.” Pues, bo tin cu sinta hunto cu bo casa y papia tocante e asunto. Mas cu tur cos, scucha bo casa cu un mente y curason habri. Si ta parce cu ta imposibel pa bo haci esei, dicon no haci uzo di e areglo di anciano cu tin den e congregacion cristian? Nan tin conocemento di e Scritura y tambe experencia den aplica principionan biblico. E ancianonan ei ta “manera un refugio contra biento, y un proteccion contra tempestad.”—Isaias 32:2.

Bo Por Gana e Lucha Contra Mal Uzo di Lenga

18. Cua lucha ta ser describi na Romanonan 7:18-23?

18 Frena nos lenga ta un lucha. Controla nos accionnan tambe ta un lucha. Pablo a duna un descripcion di e reto cu el a confronta ora el a skirbi: “Mi sa cu no tin nada bon ta biba den mi, esta, den mi carni; pasobra e deseo ta presente den mi, ma e hacimento di bon si no t’ei. Pasobra e bon cu mi ta desea di haci, mi no ta haci; ma mi ta practica exactamente e maldad cu mi no ta desea di haci. Ma si mi ta haci exactamente loke mi no ta desea di haci, anto no ta ami ta esun mas cu ta hacie, sino pica cu ta biba den mi.” Debi na “e lei di pica, cual ta den [nos] miembronan”, nos ta inclina na haci mal uzo di nos lenga y di otro partinan di e curpa. (Romanonan 7:18-23) Sinembargo, nos mester lucha contra e problema y nos por venc’e cu Dios su yudansa.

19, 20. Con e ehempel di Hesus por yuda esposo y esposa pa frena nan lenga?

19 Den un relacion cu ta ser caracterisa pa amor y respet, no tin luga pa palabranan skerpi cu ta ser papia sin pensa. Corda riba e ehempel cu Hesucristo a pone den esaki. Hesus nunca a papia na un manera ofensivo cu su discipelnan. Asta durante e ultimo anochi di su bida riba tera ora cu su apostelnan tabata discuti tocante cua di nan ta esun di mas grandi, e Yiu di Dios no a zundra nan. (Lucas 22:24-27) Bijbel ta conseha: “Esposonan, stima boso esposa, mescos cu Cristo tambe a stima e iglesia y a entrega su mes p’e.”—Efesionan 5:25.

20 Pero kico di e esposa? E mester “percura pa e respeta su esposo.” (Efesionan 5:33) Un esposa cu ta respeta su esposo lo grit’e cu palabranan ofensivo y insultante? Pablo a skirbi: “Mi kier pa boso compronde cu Cristo ta e cabes di tur homber, y e homber ta e cabes di e muher, y Dios ta e cabes di Cristo.” (1 Corintionan 11:3) Esposanan mester ta sumiso na nan cabes mescos cu Cristo ta sumiso na su Cabes. (Colosensenan 3:18) Aunke ningun hende imperfecto no por imita Hesus perfectamente, haciendo esfuerso pa “sigui den su pasonan” cu sumo cuidou y atencion lo yuda esposo y esposa gana e lucha contra mal uzo di nan lenga.—1 Pedro 2:21.

Kico Bo A Siña?

• Con un lenga incontrolabel por daña un matrimonio?

• Dicon ta dificil pa frena nos lenga?

• Kico ta yuda nos controla nos manera di papia?

• Kico bo mester haci si bo ta experencia tension den bo matrimonio?

[Preguntanan di Estudio]

[Plachi na pagina 24]

Ancianonan ta duna yudansa basa riba Bijbel