Sigui pa e contenido

Sigui pa e index

Pregunta di Lector

Pregunta di Lector

Antes nos publicacionnan tabata papia hopi di tipo y antitipo, pero ultimo tempo no dje tanto ey mas. Dicon?

E revista La Atalaya di 15 di mei 1951 a splica kico ta un “tipo” y un “antitipo.” Un tipo ta un persona, un suceso of un obheto cu ta representa un persona of algo mas importante den futuro. Un antitipo ta e persona, suceso of obheto cu e tipo ta representa. Tambe nan tabata yama e tipo un sombra, y e antitipo nan tabata yama e realidad.

Hopi aña pasa, nos publicacionnan tabata splica cu personanan fiel manera Debora, Eliu, Jefta, Job, Rahab, Rebeca y hopi otro mas tabata tipo cu a representa sea e unginan of e “multitud grandi.” (Rev. 7:9) Por ehempel, nos tabata bisa cu Jefta, Job y Rebeca a representa e unginan y cu Debora cu Rahab a representa e multitud grandi. Pero ultimo añanan nos no ta haci e comparacionnan ey mas. Ban wak dicon.

TIPO

E lamchi cu a ser sacrifica na e Pasco Hudiu den antiguo Israel.—Num. 9:2

ANTITIPO

Pablo a bisa cu Cristo ta “nos lamchi di Pasco.”—1 Cor. 5:7

E Scritura ta indica cu algun personahe den Bijbel ta representa un persona of algo mas importante den futuro. Por ehempel, na Galationan 4:21 pa 31, apostel Pablo ta papia di dos muher: Agar cu Sara. El a bisa cu nan historia tabata “un drama simbolico.” Agar, e cria di Abraham, a representa e nacion di Israel, cu mediante e Ley di Moises tabata mara na Jehova. Pero Sara, e casa di Abraham, tabata “e muher liber” y a simbolisa e esposa di Dios, esta, e parti celestial di Jehova su organisacion. Anto den e carta na e Hebreonan, Pablo a bisa cu e Rey sacerdote Melkisedek a representa Hesus, y el a hasta indica algun similaridad specifico entre nan dos. (Heb. 6:20; 7:1-3) Tambe Pablo a compara Isaias y su yiunan cu Hesus y e unginan. (Heb. 2:13, 14) Nos por ta sigur cu e comparacionnan aki ta corecto pasobra Pablo a skirbi nan bou di guia di spirito santo.

Pero hasta ora Bijbel ta indica cu un persona ta representa un otro hende, nos no mester pensa cu tur detaye di e persona su bida tin un nificacion special. Por ehempel, Pablo a bisa cu Melkisedek a representa Hesus. Pero e no a bisa nada di e ocasion cu Melkisedek a trece pan cu biña pa Abraham despues cu el a derota cuater rey. Pues, no tin un base biblico pa busca un nificacion scondi den e suceso ey.—Gen. 14:1, 18.

Durante e siglonan despues di e morto di Cristo, algun escritor a comete un eror grave: nan tabata mira cumplimentonan profetico den tur relato di Bijbel. Un enciclopedia cu a describi e siñansanan di Origenes, Ambrosio y Jeronimo a splica cu nan “tabata busca tipo den tur incidente y suceso registra den e Scritura, pa chikito cu nan tabata. Y claro cu nan a haya nan. Segun nan, hasta den e detayenan di mas insignificante tabatin un berdad scondi ..., si, hasta den e cantidad di [153] pisca cu e discipelnan a coy e anochi cu nan Salbador a aparece na nan despues di su resureccion. Nan a purba di duna e number 153 ey tur sorto di splicacion.”—The International Standard Bible Encyclopaedia.

Agustin di Hipo, un otro escritor, a analisa extensamente e relato caminda Hesus a alimenta un 5.000 homber cu cinco pan di puspas y dos pisca. Ki splicacion el a duna? Agustin tabata kere cu e “Testament Bieu” tabata inferior na e “Testament Nobo.” Y como cu antes nan tabata pensa cu puspas ta inferior na trigo, el a yega na e conclusion cu e cinco pannan mester ta representa e prome cinco bukinan di Bijbel cu Moises a skirbi. Kico el a bisa di e dos piscanan? Segun e, eseynan a representa un rey y un sacerdote. Anto un otro escritor, cu tambe tabata gusta busca tipo y antitipo den Bijbel, a papia di e relato caminda Jacob a cumpra e derecho di prome yiu for di Esau pa un tayo di stoba cora. Segun e escritor aki, esey a representa e echo cu Hesus a cumpra e speransa celestial pa humanidad cu su sanger cora.

Kico bo ta pensa di e splicacionnan ey? Dificil pa kere, no ta asina? Con nos por sa si un relato di Bijbel ta un sombra of modelo di algo cu lo sosode den futuro of no? E cos mas sabi pa haci ta lo siguiente: Si Bijbel ta bisa cu un persona, suceso of obheto tin un cumplimento profetico, nos ta acepta esaki. Pero si Bijbel no ta bisa esey, nos no tin motibo pa duna un nificacion simbolico na un relato biblico.

Con anto nos por beneficia di e relatonan den e Scritura? Na Romanonan 15:4, apostel Pablo a bisa: “Tur loke a ser skirbi anteriormente a ser skirbi pa nos instruccion, pa asina mediante nos perseverancia y e consuelo for di e Scritura nos por tin speransa.” Pues, Pablo a dirigi e palabranan ey na e cristiannan ungi di e prome siglo y a bisa nan cu nan por siña lesnan valioso for di e sucesonan registra den Bijbel. Pero no ta nan ta e uniconan cu por a beneficia di e lesnan ey. Cristiannan di tur epoca, entre nan, esnan di “e ultimo dianan”—sea ungi of “otro carne”—a beneficia di “tur loke a ser skirbi anteriormente.”—Juan 10:16; 2 Tim. 3:1.

Esey ta conta pa mayoria di relato biblico. Pues, en bes di pensa cu ta un grupo di hende so (ungi of “otro carne”) of hende di un cierto tempo so por saca les for di nan, tur cristian, tanto di pasado como di presente, por beneficia for di nan. Por ehempel, e pruebanan cu Job a sufri no ta representa solamente e pruebanan cu e unginan a sufri durante Prome Guera Mundial. Hopi sirbidor di Dios, tanto homber como muher, tanto ungi como di e multitud grandi, a enfrenta dificultadnan manera esnan di Job y a beneficia di un estudio di e relato ey. Nan a lesa di “e bendicion cu Jehova a dun’e” y “a mira cu Jehova tin masha cariño, compasion y misericordia.”—Sant. 5:11.

Pensa tambe riba esaki: Awe, den tur congregacion tin ruman muher di edad cu ta fiel manera Debora, y tambe anciano hoben y sabi manera Eliu. Ademas, nos ta haya pionero cu tin entusiasmo y curashi manera Jefta, y tambe rumannan homber y muher fiel cu tin pasenshi manera Job. E historia di e sirbidornan di Dios di pasado “a ser skirbi pa nos instruccion” y pa duna nos animo, consuelo y speransa. Esta agradecido nos ta cu Jehova a conserva tur e relatonan ey den su Palabra!

Pues, pa e motibonan aki nos no ta purba di haya un nificacion simbolico of cumplimento profetico den delaster un relato di Bijbel. Mas bien, nos publicacionnan ta concentra mas riba e lesnan valioso cu nos por siña for di e Scritura.