Bai na kontenido

Bai na kontenido

“Nos Ta Topa den Paradeis!”

“Nos Ta Topa den Paradeis!”

“Lo bo ta ku mi den Paradeis.”—LUK. 23:43.

KANTIKA: 145, 139

1, 2. Riba kiko algun hende ta pensa ora nan tende e palabra Paradeis?

TABATA un momento masha emoshonante. E rumannan lokal a rondoná e delegadonan di diferente pais segun ku e delegadonan tabata sali for di e stadion despues di un kongreso na Seul, Korea. Nan tabata yama ayó i bisa: “Nos ta topa den Paradeis!” Ki paradeis nan tabata referí na dje?

2 Awe, hende tin diferente idea di loke paradeis ta. Algun hende ta pensa ku paradeis ta djis un fantasia. Otro ta pensa ku paradeis ta kualke lugá kaminda bo ta sinti bo felis. Un hòmber morto di hamber ku ta sintá na un mesa yen di kuminda kisas ta sinti ku e ta den paradeis. Hopi aña pasá, un señora ku a mira un vaye yen di flor bunita a keda asina impreshoná ku el a bisa: “Ki un bunita paradeis!” Te awe e lugá ei yama Paradeis, maske tur aña mas ku 15 meter di sneu ta kai einan. Kiko Paradeis ta pa bo? Bo ta kere ku lo tin un Paradeis?

3. Unda den Beibel Paradeis ta ser menshoná pa promé bes?

3 Beibel ta papia di un paradeis ku a eksistí den pasado i un paradeis ku lo eksistí den futuro. E promé bes ku Beibel ta menshoná Paradeis ta na Génesis 2:8. Ei e ta bisa: “I SEÑOR Dios a planta un hòfi . . . na Eden [òf, “paradeis di plaser,” Douay Version, Beibel katóliko]; i ayanan el a pone e hòmber ku el a forma.” Na idioma hebreo, e versíkulo akí ta papia di e hòfi di Eden. E palabra “Eden” ta nifiká “Plaser,” i e hòfi ei tabata un lugá berdaderamente plasentero. E tabata un lugá masha bunita kaminda tabatin hopi kuminda, i pas entre hende i bestia.—Gén. 1:29-31.

4. Dikon nos por bisa ku e hòfi di Eden tabata un paradeis?

4 Ora a tradusí e buki di Génesis for di hebreo pa griego, e traduktornan a tradusí e palabra hebreo pa “hòfi” komo parádeisos na griego. Cyclopaedia di M’Clintock i Strong ta bisa ku ora un persona griego tabata tende e palabra parádeisos e tabata imagin’é un parke espasioso i bunita ku hopi palu impreshonante ku ta produsí un variedat di fruta. E tabata pensa tambe riba un roi di awa limpi ku yerba na kantu, kaminda tounan di karné i otro bestia ta kome. E deskripshon akí ta yuda nos komprondé ku e hòfi di Eden di bèrdat tabata un paradeis.—Kompará ku Génesis 2:15, 16.

5, 6. Dikon Adam ku Eva a pèrdè e privilegio di biba den Paradeis, i ki pregunta un persona lo por hasi su mes?

5 Dios a pone Adam ku Eva den un paradeis asina, pero nan no a keda den dje. Kon bini? Nan a desobedesé Dios i p’esei tantu nan i nan desendientenan a pèrdè e privilegio di biba den Paradeis. (Gén. 3:23, 24) Aunke no tabatin hende ta biba mas den e paradeis ei, ta parse ku e hòfi ei a keda eksistí te na Diluvio di tempu di Noe.

6 Kisas un hende por puntra su mes si lo tin Paradeis riba tera atrobe. Ki evidensia nos tin? Bo ta anhelá pa biba huntu ku bo sernan kerí den Paradeis? Si ta asina, ki base bo tin pa bo speransa? Bo por splika dikon nos por tin sigur ku lo tin un paradeis den futuro?

EVIDENSIA DI UN FUTURO PARADEIS

7, 8. (a) Kiko Dios a primintí Abraham? (b) Kiko Abraham lo a komprondé for di e promesa di Dios?

7 E Kreador di e Paradeis original a inspirá Beibel. Pues, ta lógiko ku ta den Beibel nos por haña kontesta pa pregunta tokante Paradeis. Laga nos wak kiko Dios a bisa su amigu Abraham. Dios a bisa Abraham ku lo e multipliká su simia i ku nan lo ta “manera e santu ku tin kantu di laman.” Anto, Yehova a dun’é e siguiente promesa importante: “Den bo desendientenan tur e nashonnan di e tera lo ta bendishoná, pasobra bo a obedesé mi bos.” (Gén. 22:17, 18) I Dios a ripití e promesa akí na Abraham su yu i na Abraham su ñetu.—Lesa Génesis 26:4; 28:14.

8 No tin niun indikashon den Beibel ku Abraham a pensa ku hende lo a haña rekompensa pa biba den un paradeis den shelu. Pues, ora Dios a bisa ku “tur e nashonnan di e tera” lo ta bendishoná, ta lógiko ku Abraham lo a komprondé ku e bendishonnan akí lo ta riba tera. Akaso esaki ta e úniko evidensia den Beibel ku ta mustra ku lo tin un paradeis riba tera?

9, 10. Ki otro promesa ta duna nos motibu pa spera un paradeis riba tera den futuro?

9 David, un desendiente di Abraham, a papia di un tempu den futuro den kua e “malbadonan” i e “ hasidónan di inikidat” lo disparsé. Kiko lo ta e resultado? “E malbado lo no t’ei mas.” (Sal. 37:1, 2, 10) Mas bien, “e humildenan lo heredá e tera, i lo deleitá nan mes den pas abundante.” Ademas, David a skirbi bou di inspirashon: “E hustunan lo heredá e tera, i lo biba den dje pa semper.” (Sal. 37:11, 29; 2 Sam. 23:2) Ki efekto e promesanan ei lo tabatin riba hende ku tabata ke hasi e boluntat di Dios? E promesanan ei a duna nan un bon motibu pa spera ku un dia hende hustu so lo biba riba tera i ku e tera lo bira un paradeis atrobe, meskos ku e hòfi di Eden.

10 Ku tempu mayoria di e israelitanan ku a pretendé di sirbi Yehova a bira lomba pa Dios i pa adorashon berdadero. P’esei, Dios a laga e babilonionan konkistá su pueblo, ruiná nan tera i hiba mayoria di nan den eksilio. (2 Kró. 36:15-21; Yer. 4:22-27) Tòg, e profeta di Dios a bisa ku despues di 70 aña su pueblo lo a bolbe na nan pais natal. E profesianan ei a kumpli. I nan tin nifikashon pa nos awe. Segun ku nos ta analisá algun di e profesianan ei, tuma nota kon nan ta duna nos motibu pa spera un paradeis riba tera den futuro.

11. Kon Isaías 11:6-9 a haña su promé kumplimentu, pero ki pregunta nos mester kontestá ainda?

11 Lesa Isaías 11:6-9. Pa medio di profeta Isaías, Dios a bisa ku ora e israelitanan lo a bai bèk na nan pais, lo tabatin pas. Niun hende lo no mester tabatin miedu ku hende òf bestia lo ataká nan. Tantu hende yòn komo hende di edat lo tabata safe. Esei no ta pone bo pensa riba e pas ku tabatin den e hòfi di Eden? (Isa. 51:3) Isaías a profetisá tambe ku tera, esta henter e tera i no djis e nashon di Israel, lo ta “yen di e konosementu di SEÑOR, manera awa ta tapa laman.” Na ki tempu esei lo tuma lugá?

12. (a) Ki bendishon e habitantenan ku a bolbe for di Babilonia a risibí? (b) Kiko ta mustra ku Isaías 35:5-10 tin un kumplimentu mas?

12 Lesa Isaías 35:5-10. Atrobe Isaías a bisa ku ni bestia ni hende lo no a ataká e pueblo ku lo a bolbe for di Babilonia. El a bisa ku e tera lo a produsí un abundansia di kuminda pasobra lo tabatin un bon suministro di awa meskos ku tabatin den e hòfi di Eden. (Gén. 2:10-14; Yer. 31:12) Akaso e profesia ei lo a kumpli den e tempu di e israelitanan so? Wèl, tuma nota ku e profesia a bisa tambe ku Dios lo kura hende siegu, lam i surdu. Pero esei no a tuma lugá ora e israelitanan a bolbe for di Babilonia. Pues, ku e profesia akí Dios tabata indiká ku lo e kura tur hende malu den futuro.

13, 14. Kon e hudiunan ku a bolbe for di Babilonia a mira kumplimentu di Isaías 65:21-23, pero kua parti di e profesia ei no a kumpli ainda? (Wak e promé plachi.)

13 Lesa Isaías 65:21-23. Ora e hudiunan a bolbe for di Babilonia, nan no a haña kas kómodo i kunuku di wendrùif kultivá kaba. Ku tempu e situashon ei lo a kambia pasobra Dios a bendishoná nan. Imaginá bo kon felis e pueblo lo tabata ora nan por a biba den e kasnan ku nan mes a traha i kome kuminda di e tera ku nan mes a kultivá.

14 Tuma nota ku segun e profesia akí, nos dianan lo ta “manera e dianan di un palu.” Tin palu ku ta biba pa míles di aña. Pa hende por biba asina tantu tempu, nan salú mester ta hopi bon. Si huntu ku un bon salú, nan por biba den e kondishonnan ku Isaías a menshoná, esei lo ta un soño ku ta bira realidat, un paradeis! Nos por tin sigur ku e profesia ei lo kumpli!

Kon e promesa ku Hesus a hasi tokante Paradeis lo kumpli? (Wak paragraf 15, 16)

15. Ki ta algun bendishon ku profeta Isaías a menshoná?

15 Pensa kon e profesianan ku nos a kaba di analisá ta indiká ku lo tin un paradeis den futuro. Henter tera lo ta yen di hende ku Dios a bendishoná. Ningun hende lo no tin ku preokupá ku bestia òf hende violento lo ataká nan. Hende siegu, surdu i muda lo kura. Ademas, e habitantenan lo por traha nan mes kas i disfrutá di kuminda saludabel di e tera ku nan mes a kultivá. Nan bida lo ta mas largu ku e bida di un palu. Sí, nos ta haña evidensia den Beibel ku lo bai tin un paradeis asina. Kisas tòg algun hende ta bisa ku e profesianan ei no ta indiká realmente ku lo tin un paradeis. Kiko lo bo bisa nan? Ki base sólido bo tin pa kere ku lo tin un paradeis riba tera? E hòmber di mas importante ku a yega di biba riba tera a duna un motibu sólido pa kere ku esei lo tuma lugá.

LO BO TA DEN PARADEIS!

16, 17. Na ki okashon Hesus a papia tokante Paradeis?

16 Aunke Hesus tabata inosente, nan a konden’é na morto i a kolog’é na un staka, ku un malechor hudiu na kada banda di dje. Un di e malechornan a realisá ku Hesus tabata un rei i a pidié: “Kòrda riba mi ora bo drenta bo Reino.” (Luk. 23:39-42) E kontesta ku Hesus a duna e malechor na Lukas 23:43 tin efekto riba futuro di nos tur. Algun eksperto ta pone un kòma òf punto dòbel promé ku e palabra “awe” i ta tradusí e versíkulo ei asin’akí: “Di bèrdat mi ta bisa bo: Awe lo bo ta ku mi den Paradeis.” Opinion di hende ta varia enkuanto unda den e frase e signo di puntuashon mester ta. Pero kiko Hesus tabata ke men ora el a bisa “awe”?

17 Den hopi idioma moderno, hende ta usa signo di puntuashon pa yuda aklará nifikashon di un frase. Pero, den e manuskritonan griego di mas antiguo, no ta semper nan a usa signo di puntuashon. Pues, e pregunta ta: Akaso Hesus kier a bisa “Mi ta bisa bo: Awe lo bo ta ku mi den Paradeis”? Òf e kier a bisa: “Mi ta bisa bo awe: Lo bo ta ku mi den Paradeis”? Hopi traduktor ta pone e signo di puntuashon, sea dilanti òf patras di “awe,” di akuerdo ku loke nan ta pensa ku Hesus tabata ke men. Awendia, lo bo haña un di e dos vershonnan di e frase akí dependiendo di ki tradukshon di Beibel bo usa.

18, 19. Kiko ta yuda nos komprondé loke Hesus realmente tabata ke men ku “awe”?

18 Sinembargo, kòrda ku mas promé Hesus a bisa su siguidónan: “E Yu di hende lo ta tres dia i tres anochi den barika di tera.” El a bisa nan tambe: “E Yu di hende mester keda entregá den man di su enemigunan, nan lo mat’é, anto riba e di tres dia lo e ser lantá for di morto.” (Mat. 12:40; 16:21; 17:22, 23; Mar. 10:34) Apòstel Pedro a konfirmá ku esei ta loke a pasa. (Echo. 10:39, 40) Pues, Hesus no a bai Paradeis riba e dia ku e i e malechor ku tabata banda di dje a muri. Hesus tabata “den Graf [lit.: “Hádes”]” pa algun dia, te ora Dios a resusit’é.—Echo. 2:31, 32; nota. *

19 Pues, manera nos por mira, Hesus a introdusí e promesa ku el a hasi na e malechor ku e palabranan: “Di bèrdat mi ta bisa bo awe.” E ekspreshon ei tabata komun asta den tempu di Moises. Moises a bisa: “E palabranan aki, ku mi ta ordená bo awe, mester ta riba bo kurason.”—Deu. 6:6; 7:11; 8:1, 19; 30:15.

20. Ki otro evidensia nos tin ku ta mustrá ku nos komprondementu di Hesus su palabranan ta korekto?

20 Un traduktor di Beibel na Medio Oriente a bisa: “E énfasis den e teksto akí ta riba e palabra ‘awe,’ i mester les’é asin’akí: ‘Di bèrdat mi ta bisa bo awe: Lo bo ta ku mi den Paradeis.’ E promesa a ser hasí riba e dia ei i lo a kumpli mas despues. Esaki ta e manera ku hende na Medio Oriente tabata papia, indikando ku e promesa a ser hasí riba un sierto dia i ku lo el a kumpli sigur.” De echo, un vershon siriako di siglo 5 ta tradusí e kontesta di Hesus asin’akí: “Amèn, awe mi ta bisa bo ku lo bo ta huntu ku mi den e Hòfi di Eden.” E promesa ei sigur ta animá nos tur.

21. Na kua paradeis Hesus a referí ora e tabata papia ku e malechor? Splika.

21 Ora Hesus a papia ku e malechor tokante Paradeis, e no tabata ke men un paradeis selestial. Kon nos sa esei? Wèl, un motibu ta ku e malechor no tabata sa nada di e pakto ku Hesus a sera ku su fiel apòstelnan pa reina huntu kuné den shelu. (Luk. 22:29) Es mas, e malechor ei no tabata batisá ni ungí ku spiritu santu. (Huan 3:3-6, 12) Pues, loke Hesus a primintí e malechor tabata un paradeis riba tera. Añanan despues, apòstel Pablo a relatá un vishon di un hende ku “a ser hibá den paradeis.” (2 Kor. 12:1-4) Kontrali na e malechor ku tabata muriendo, Pablo i e otro fiel apòstelnan a ser skohí pa reina huntu ku Hesus den shelu. Sinembargo, aki Pablo tabata papia di algu ku lo tuma lugá den futuro, esta, un futuro “paradeis.” * E paradeis ei lo ta riba tera? Ta posibel ku nos tambe por ta einan?

LOKE BO POR SPERA

22, 23. Kiko nos por spera?

22 Tene na mente ku David a bisa ku lo yega e dia ku “e hustunan lo heredá e tera.” (Sal. 37:29; 2 Ped. 3:13) David tabata referí na e tempu ku hende riba tera lo biba na armonia ku Dios su normanan hustu. E profesia na Isaías 65:22 ta bisa: “Manera e dianan di un palu, asina e dianan di mi pueblo lo ta.” Esaki ta indiká ku hende lo biba pa míles di aña. Di bèrdat nos por spera ku esaki lo tuma lugá? Sí, pasobra Revelashon 21:1-4 ta mustra ku Dios lo bendishoná humanidat, i un di e bendishonnan ta ku “lo no tin morto mas.”

23 Loke Beibel ta siña tokante Paradeis ta masha kla. Adam ku Eva a pèrdè e Paradeis di Eden, pero lo e no ta pèrdí pa semper. Manera Dios a primintí, lo e bendishoná hende riba tera atrobe. David a bisa bou di inspirashon ku hende humilde i hustu lo heredá e tera i biba den dje pa semper. E profesianan den e buki di Isaías ta yuda nos spera ansiosamente riba e tempu ku nos lo disfrutá di un bunita paradeis riba tera. Na ki tempu esaki lo sosodé? Na momento ku Hesus su promesa na e malechor kumpli. Bo tambe por ta den e paradeis ei. Anto e ora ei, loke e rumannan di Korea a bisa e delegadonan lo kumpli: “Nos ta topa den Paradeis!”

^ par. 18 Profesor C. Marvin Pate a skirbi ku hopi eksperto ta kere ku ora Hesus a bisa “awe,” e tabata ke men ku lo el a muri i bai Paradeis riba e dia ei mes, òf denter di 24 ora. Profesor Pate a agregá ku e problema ku e punto di bista akí ta ku e no ta kuadra ku otro siñansa ku nos ta haña den Beibel. Por ehèmpel, Beibel ta bisa ku Hesus tabata den graf ora ku el a muri, i ku ta mas despues el a bai shelu.—Mat. 12:40; Echo. 2:31; Rom. 10:7.

^ par. 21 Wak e “Pregunta di Lektor” den e revista akí.