Bai na kontenido

Bai na kontenido

“E Palabra di Nos Dios Ta Permanesé pa Semper”

“E Palabra di Nos Dios Ta Permanesé pa Semper”

“Yerba ta seka, flor ta marchitá, ma e palabra di nos Dios ta permanesé pa semper.”—ISA. 40:8.

KANTIKA: 95, 97

1, 2. (a) Kon nos bida lo tabata sin Beibel? (b) Kiko lo yuda nos benefisiá mas di e Palabra di Dios?

BO POR imaginá kon bo bida lo tabata sin Beibel? Lo bo no tabatin un guia konfiabel pa bo bida di tur dia. Tampoko lo bo no a haña kontesta pa preguntanan tokante Dios, bida i futuro. Ademas, lo bo no a sa di Yehova su trato ku hende den pasado.

2 Pero nos por ta masha gradisidu ku nos no tin un situashon tristu asina. Yehova a duna nos su Palabra, Beibel, i el a sigurá nos ku su mensahe lo permanesé, òf dura, pa semper. Apòstel Pedro a sita Isaías 40:8. E versíkulo ei no ta referí spesífikamente na Beibel, pero den un sentido mas amplio por apliká e palabranan inspirá ei na e mensahe di Beibel sí. (Lesa 1 Pedro 1:24, 25.) Naturalmente nos por benefisiá mas di Beibel si e ta disponibel den un idioma ku nos ta komprondé bon. Anto hende ku ta stima e Palabra di Dios semper a rekonosé esaki. Atraves di siglonan, tabatin hende di bon kurason ku a perseverá den tradusí i distribuí e Skritura, aunke no tabata semper fásil pa hasi esei. Nan deseo tabata di akuerdo ku e boluntat di Dios, esta, “pa tur sorto di hende ser salbá i yega na un konosementu eksakto di e bèrdat.”—1 Tim. 2:3, 4.

3. Kiko nos lo konsiderá den e artíkulo akí? (Wak e promé plachi.)

3 Den e artíkulo akí, nos lo konsiderá algun ehèmpel ku ta mustra kon e Palabra di Dios a sobrebibí (1) kambio den idioma (2) desaroyonan polítiko ku a influensiá idioma komun i (3) intentonan pa oponé e trabou di tradukshon di Beibel. Ki benefisio nos lo haña ora nos analisá e puntonan akí? Nan lo yuda nos haña mas amor pa e Palabra di Dios i mas apresio pa su Outor, kende a perkurá Beibel pa nos benefisio.—Mik. 4:2; Rom. 15:4.

KAMBIO DEN IDIOMA

4. (a) Ku tempu, kon idioma sa kambia? (b) Kiko ta mustra ku nos Dios ta imparsial, i kon esei ta pone bo sinti bo?

4 Ku tempu, idioma sa kambia, anto sierto palabra- i ekspreshonnan kisas despues por nifiká algu kompletamente diferente. Podisé bo por pensa kon e idioma ku bo ta papia a kambia atraves di añanan. Asina ta e kaso tambe ku hebreo i griego, e idiomanan den kua gran parti di Beibel a ser skirbí. E hebreo i griego di nos tempu ta basta diferente for di esnan di den tempu bíbliko. Pues, práktikamente tur hende ku ke komprondé e Palabra di Dios mester lesa un tradukshon di dje, asta esnan ku konosé hebreo òf griego di nos tempu. Algun hende a pensa ku nan mester siña hebreo i griego di antigwedat pa nan por lesa Beibel den su idiomanan original. Pero, esei kisas no ta asina benefisioso manera nan ta pensa. * Nos por ta kontentu ku awe Beibel kompleto òf en parte a ser tradusí den kasi 3.000 idioma. Klaramente anto, Yehova ke pa hende di “tur nashon, tribu [i] idioma” haña e chèns pa benefisiá di su Palabra. (Lesa Revelashon 14:6.) Esei no ta hala bo mas serka nos Dios ku ta stima nos i ku ta imparsial?—Echo. 10:34.

5. Kiko a hasi e tradukshon di King James signifikante?

5 E realidat ta ku idioma ta kambia ku tempu, inkluso e idiomanan den kua Beibel a ser tradusí. Kisas un tradukshon di Beibel tabata fásil pa komprondé tempu ku nan a kaba di produsié, pero despues esei por kambia. Por ehèmpel, wak un tradukshon di Beibel na ingles. E tradukshon di King James a ser publiká pa promé biaha na aña 1611. El a bira un di e Beibelnan ingles di mas popular, i ku tempu el a hasi un impakto grandi riba e idioma ingles. * Ta remarkabel pa nota ku e tradukshon di King James no a pone hopi atenshon na e nòmber di Dios. El a usa “Yehova” den algun versíkulo i a usa e palabra “SEÑOR” ku lèter kapital den otro versíkulo di e Skritura Hebreo kaminda e nòmber divino originalmente ta aparesé. Mas despues, otro ehemplarnan a usa e palabra “SEÑOR” ku lèter kapital den algun versíkulo di e Skritura Griego Kristian. Esaki tabata un rekonosementu di ku e nòmber di Dios mester a aparesé den e asina yamá Tèstamènt Nobo.

6. Dikon nos ta gradisidu ku nos tin e Tradukshon di Mundu Nobo?

6 Apesar di esei, hopi palabra di e tradukshon di King James a bira antikuá atraves di siglonan. Esei ta e kaso tambe ku e promé tradukshonnan di Beibel den otro idiomanan. Pues, nos no ta gradisidu ku nos tin e Tradukshon di Mundu Nobo di e Santu Skritura den idioma moderno? E tradukshon akí ta disponibel, sea kompleto òf en parte, den mas ku 150 idioma. Esei ta nifiká ku e ta disponibel pa mayoria di e poblashon di mundu awe. Su palabranan simpel i fásil pa komprondé ta laga e mensahe di e Palabra di Dios yega na nos kurason. (Sal. 119:97) Anto ta interesante pa tuma nota ku e Tradukshon di Mundu Nobo a pone e nòmber di Dios bèk na su debido lugá den e Skritura.

DESAROYONAN POLÍTIKO KU A INFLUENSIÁ IDIOMA KOMUN

7, 8. (a) Kon bini hopi hudiu di siglo 3 promé ku Kristu no por a komprondé e Skritura Hebreo? (b) Kiko e Septuaginta griego ta?

7 Tin biaha, desaroyonan polítiko ta determiná ki idioma mayoria di hende ta papia den un sierto periodo di tempu. Kiko Dios a hasi pa e desaroyonan akí no hasi su Palabra difísil pa komprondé? Un ehèmpel di pasado lo yuda nos haña kontesta pa e pregunta ei. E eskritornan di e promé 39 bukinan di Beibel tabata israelita, òf hudiu. Na promé instante, nan tabata e hendenan ku “Dios a konfia ku su deklarashonnan sagrado.” (Rom. 3:1, 2) Ma, pa siglo 3 promé ku Kristu, hopi hudiu no por a komprondé hebreo mas. Dikon nò? Pasobra e Imperio di Gresia a bira mas grandi mediante e konkistanan di Aleksander e Grandi. (Dan. 8:5-7, 20, 21) Segun ku e imperio tabata bira mas grandi, griego a bira e idioma komun pa mayoria di su súpditonan, inkluso hudiunan ku tabata plamá den e imperio. E Skritura Hebreo a bira mas difísil pa mayoria di hudiu komprondé komo ku hopi di nan a kuminsá papia griego. Kiko tabata e solushon?

8 Meimei di siglo 3 promé ku Kristu, e promé sinku bukinan di Beibel a ser tradusí di hebreo pa griego. Na siglo 2 promé ku Kristu a kaba di tradusí sobrá di e Skritura Hebreo. E kolekshon akí di e bukinan di Beibel ta konosí komo e Septuaginta griego. E Septuaginta ta e promé tradukshon skirbí di henter e Skritura Hebreo.

9. (a) Kon e Septuaginta i otro tradukshonnan di promé a yuda hende ku tabata lesa e Palabra di Dios? (b) Menshoná bo pasashi faborito di e Skritura Hebreo.

9 E Septuaginta a yuda hudiu i otronan ku tabata papia griego komprondé i lesa e Skritura Hebreo. Djis imaginá bo kon kontentu nan lo tabata di por a tende òf lesa e Palabra di Dios den loke a bira nan idioma materno. Ku tempu, algun parti di Beibel a ser tradusí na otro idiomanan komun, manera siriako, gótiko i latin. Segun ku hende tabata analisá e Skritura Santu den un idioma ku nan por a komprondé, sin duda nan lo mester tabatin un pasashi faborito, meskos ku nos tin awe. (Lesa Salmo 119:162-165.) Sí, e Palabra di Dios a sobrebibí apesar di kambio den e idioma komun.

INTENTONAN PA OPONÉ E TRABOU DI TRADUKSHON DI BEIBEL

10. Den tempu di John Wycliffe, kon bini mayoria di hende no tabatin akseso na Beibel?

10 Tin biaha, hendenan poderoso a purba di stroba hende komun di tin un Beibel. Apesar di esei, algun hende di bon kurason a para firme kontra e oposishon ei. Un di nan tabata un teólogo di siglo 14 ku yama John Wycliffe. E tabata kere firmemente ku tur hende mester por a benefisiá di e Palabra di Dios. Pero den su tempu, hende komun na Inglatera no tabatin Beibel. Dikon nò? Un motibu ta ku hopi di nan no por a afòrt nan propio Beibel komo ku kopia di Beibel tabata skirbí na man i hopi karu. Ademas, mayoria di hende no por a lesa ni skirbi bon. Kisas nan por a tende algun pasashi ora nan a bai misa, pero kasi sigur nan lo no a komprondé loke nan a tende. Dikon? Pasobra e Beibel ofisial di Iglesia (e Vulgata) tabata skirbí na latin, ku ya pa Edat Medio tabata un idioma morto pa hende komun. Pero ta kon nan lo por a siña di e mensahe presioso di Beibel?—Pro. 2:1-5.

John Wycliffe i otro hende ku tabata ke hasi e Palabra di Dios disponibel pa tur hende. Abo tambe tin e mesun deseo? (Wak paragraf 11)

11. Ki impakto e Beibel di Wycliffe tabatin?

11 Na 1382, un tradukshon di Beibel ingles, ku despues a bira konosí komo e Beibel di Wycliffe, a ser produsí. El a bira hopi popular entre e siguidónan di Wycliffe. Predikadónan biahero, konosí komo e lolardonan, tabata biaha na pia di un pueblito pa otro den henter Inglatera, pasobra nan tabatin e deseo pa hinka e Palabra di Dios den mente i kurason di hende komun. Mayoria di biaha, e lolardonan tabata lesa un pasashi for di e Beibel di Wycliffe pa hende ku nan tabata topa i tabata laga un kopia skirbí na man pa nan. Nan esfuersonan a trese un kambio grandi i a lanta interes den hende pa bolbe lesa e Palabra di Dios.

12. Kon lidernan religioso a reakshoná riba Wycliffe, su tradukshon di Beibel i su siguidónan?

12 Kon e lidernan religioso a reakshoná? Nan a odia Wycliffe, su tradukshon di Beibel i su siguidónan. E lidernan akí tabata persiguí e lolardonan i tabata buska i destruí mas tantu posibel di e Beibelnan di Wycliffe ku nan por a haña. Anto, asta despues ku Wycliffe a fayesé, nan a deklar’é un rebelde. Di mes, no tabata posibel pa kastigá un persona ku no tabata na bida mas; pero e lidernan religioso a saka i kima e wesunan di Wycliffe i a benta e shinishinan den e riu Swift. Ma e Iglesia no por a para e echo ku hende interesá tabatin e deseo pa lesa i komprondé e Palabra di Dios. Siglonan despues, hopi hende na Europa i otro parti di mundu a kuminsá promové tradukshon i distribushon di Beibel pa benefisio di hende komun.

‘ESUN KU TA SIÑA BO PA BO PROSPERÁ’

13. Di kiko nos ta konvensí, i kon esei ta fortalesé nos fe?

13 Awe, kristiannan no mester pensa ku e trabou di tradusí e Septuaginta, Beibel di Wycliffe, e tradukshon di King James òf kualke otro tradukshon tabata inspirá pa Dios. Sinembargo, ora nos wak e historia di e tradukshonnan ei i di otronan ku a ser publiká, e ta konfirmá e echo akí: manera Yehova a primintí, su Palabra a sobrebibí. Esaki ta fortalesé nos fe ku Yehova su otro promesanan tambe lo bira realidat, no ta bèrdat?—Hos. 23:14.

14. Kon e Palabra di Dios ta yuda nos haña mas amor pa Dios?

14 Ademas di fortalesé nos fe, ora nos analisá kon Beibel a sobrebibí atraves di añanan, esei ta yuda nos haña mas amor pa Yehova. * Al fin i al kabo, puntra bo mes: ‘Dikon el a duna nos su Palabra? I dikon el a sigurá nos ku lo e sobrebibí?’ Pasobra e ta stima nos i ke siña nos kon nos por prosperá, òf benefisiá nos mes. (Lesa Isaías 48:17, 18.) Klaru ku ta na su lugá pa nos, na nos turno, demostrá nos amor pa Yehova i obedesé su mandamentunan.—1 Huan 4:19; 5:3.

15. Kiko nos lo analisá den e siguiente artíkulo?

15 Pues, ta rasonabel pa konkluí ku nos ke saka pleno benefisio for di e Palabra di Dios pasobra nos ta apresi’é. Kiko nos por hasi pa nos por benefisiá mas di nos lesamentu di Beibel? Kon nos por dirigí hende su atenshon na Beibel den sirbishi? Kon ruman hòmbernan ku ta siña hende for di plataforma por pone e enfoke riba e Skritura? Nos lo analisá e kontesta di e preguntanan ei den e siguiente artíkulo.

^ par. 4 Wak e artíkulo “¿Me convendría aprender hebreo y griego?” den La Atalaya di 1 di novèmber 2009.

^ par. 5 Algun ekspreshon ingles ta bini for di e tradukshon di King James.

^ par. 14 Wak e kuadro “ Mira pa Bo Mes!