Bai na kontenido

Bai na kontenido

Ki Futuro Tin pa Control di Arma?

Ki Futuro Tin pa Control di Arma?

Ki Futuro Tin pa Control di Arma?

DURANTE añanan recien gobiernunan rond mundu a papia tocante maneranan pa combatí e tráfico ilegal di armanan chikitu. E Asamblea General di Nacionnan Uni a considerá e tópico. Nan a traha raport, haci recomendacion i a adoptá resolucionnan. Sin embargo, críticonan ta señalá cu enfocando solamente riba e mercado ilegal ta nificá cu e negoshantenan mas grandi di arma, esta gobiernunan mes, no ta ser controlá.

En realidad tin un liña masha vago entre benta legal i ilegal di arma. Hopi arma ilegal un tempu a ser bendí legalmente. Armanan cu na promé instante a ser bendí cu departamentonan militar of cu polis hopi bes ta ser hortá i introducí pa benta riba e mercado ilegal. Ademas, no ta nada straño cu arma ta ser bendí na un segundo doño sin cu e bendedó original sa esei i sin su permit. Un artículo den e revista Arms Control Today ta declará: “Specialmente gobiernunan nacional lo tin cu tuma mas accion contra traficacion ilegal di arma leve i examiná e papel cu nan ta hunga den e negoshi legal di arma actualmente.” Maske hopi hende ta spera cu e nacionnan finalmente lo tuma medida contra negoshi di arma chikitu, un periodista a remarcá: “Siendo cu e cincu miembronan permanente di e conseho [di siguridad di Nacionnan Uní] so ta responsabel pa mas cu 80% di e negoshi mundial di arma, kisas nos no tin cu spera ansiosamente pa accion.”

Loke ta haci e problema di controlá e fluho di arma chikitu i arma leve mas grandi ta cu e tipo di armanan aki ta relativamente fácil pa producí. Miéntras e fabricacion di armanan mas compleho manera tanki, avion i barcu di guera ta limitá na solamente un dozijn di pais, mas cu 300 fábrica ta producí arma leve den 50 pais. E cantidad grandi i aumentante di productor di arma di candela no solamente ta expandé e arsenal nacional sino tambe ta duna mas chens pa arma miembronan di milicia, gruponan rebelde i organisacionnan criminal.

Cuestionnan Masha Discutí

Te asina leu nos a duna hopi atencion na e uso di armanan chikitu den paisnan asotá pa guera. Sin embargo, ta ser discutí fuertemente riba e asuntu di controlá arma den paisnan relativamente stabil caminda no tin guera. Esnan cu ta boga pa ley pa control severo di arma ta para ariba cu mas arma, ta causa mas morto. Nan ta argumentá cu na Merca, caminda no tin control severo i tin abundancia di arma, tin un porcentahe haltu di asesinato pa cabes, pero na Inglatera, caminda tin un control severo di arma, tin un porcentahe abou di asesinato. Anto e ora ei oponentenan di legislacion pa control di arma ta contestá unbes cu na Suisa mayoria hende tin acceso fácil na arma, pero tog e porcentahe di homicidio ta abou.

Pa complicá asuntu mas ainda, estudionan ta indicá cu Merca su porcentahe di asesinato cometí sin scopet ta mas haltu cu e porcentahe total di asesinato di hopi pais europeo. Sin embargo, tin otro paisnan cu nan porcentahe di asesinato cometí sin scopet ta mas haltu cu e porcentahe total di asesinato na Merca.

Ta masha comun pa usa—i malusá—estadística pa apoyá un cierto punto di bista. I riba e tereno di control di arma ta parce cu pa cada argumento tin un aparente contra-argumento razonabel. E cuestionnan enbolbí ta complicá. Sin embargo, expertonan generalmente ta di acuerdo cu hopi factor, fuera di derecho di poseé arma, ta influenciá cantidad di asesinato i crímen.

E poderoso Asociacion Nacional di Rifle na Merca hopi bes ta remarcá: “No ta arma ta mata hende; ta hende.” Segun e punto di bista aki, un arma, maske e ta diseñá pa mata, no por haci esei su so. Un hende mester hala e gai, sea intencionalmente of accidentalmente. Naturalmente, algun hende lo argumentá cu arma ta hacié mas fácil pa hende mata hende.

Bati Spada Haci Ploeg

Segun Bijbel, e problema di hende ta mata hende lo no ser solucioná djis dor di kita arma for di man di hende cu tin intencion di mata. Criminalidad ta un problema social, no djis un problema di tin acceso na arma. E berdadero solucion ta enbolbé cambia e actitud i disposicion di hende mes. Profeta Isaías tabata inspirá pa skirbi: “[Dios lo] dicta sentencia entre e nacionnan i rectificá asuntunan relacioná cu hopi pueblo. I nan lo tin cu bati nan spada haci ploeg i nan lansa haci skèr di snui mata. Nacion lo no hisa spada contra nacion, ni nan lo no siña di guera mas.”—Isaías 2:4.

Esaki no ta algu imposibel manera algun hende por pensa. E profecia di Isaías ta haña cumplimentu awe entre cristian berdadero mundialmente. E manera simbólico cu nan a cambia nan armanan pa instrumentonan di pas ta reflehá un deseo interno profundo pa agradá Dios i pa biba na pas cu otro hende. Cu tempu, bou di e Reino di Dios tur hende riba tera lo biba den pleno pas i siguridad. (Mikéas 4:3, 4) Arma lo no mata hende. Hende lo no mata hende. Instrumentonan di morto lo ta cos di pasado.

[Plachinan na página 10]

‘Nan lo bati nan spada haci ploeg’