Bai na kontenido

Bai na kontenido

Un Hermandad Uní i Firme

Un Hermandad Uní i Firme

Un Hermandad Uní i Firme

DJE CORESPONSAL DI SPIERTA! NA EL SALVADOR

DIA 13 DI JANUARI 2001, PA 11:34 DI MAINTA, UN TEMBLOR CU TA MIDI 7,6 RIBA ESCALA DI RICHTER A SHOK HENTER EL SALVADOR I HENDE FOR DI PANAMÁ TE NA MÉXICO A SINTIÉ. POCO HENDE LO LUBIDÁ LOKE NAN TABATA HACI NA MOMENTO CU E TEMBLOR A CUMINSÁ.

“ORA e sagudimentu di mas fuerte a pasa, nos a wak ariba i mira con e top dje ceru tabata habri for di otro, i despues a parce cu el a para ketu pa algun seconde,” Miriam Quezada ta corda. “Mi yu muher a grita: ‘Core Mama! Core!’” Anto e parti dilanti dje ceru a los bini abou nan dilanti. Rond di 500 hende a perde nan bida den e comunidad di Las Colinas di Nueva San Salvador of Santa Tecla i un 300 cas a ser destruí.

Roxana Sánchez ta relatá: “Mi a caba di sali cas i tabata warda na parada di bus ora cu e temblor a cuminsá. Ora e sagudimentu a stop, mi a yuda un señora piki su sacunan, i mi a pensa: ‘Mihó mi bai cas bek pasobra mi famia lo ta preocupá pa mi.’” Ora Roxana a bira n’e skina, el a mira cu e caya a caba di ripiente na pia di un monton di sushi. Su cas a disparcé!

Percurando Yudansa Inmediato

Na tur tin mas cu 28.000 Testigo na El Salvador, i miles di nan ta biba den e zona di desaster, e área cu ta keda cant’i costa di El Salvador. Maske hopi di nan ainda tabata traumatisá, tog nan a cuminsá concentrá mesora riba necesidad di otronan. Mario Suarez, un superintendente biahero di Testigonan di Jehova cu ta sirbi na Santa Tecla ta relatá: “Rond di un ora despues di e temblor mi a ricibí un yamada pa yudansa. Nan a bisa cu tabatin algun ruman homber i ruman muher cristian cu a keda atrapá den nan casnan. Mesora a mobilisá un grupo di boluntario.

Nos a pensa cu kisas ta algun muraya a cai i cu tabata djis un cuestion di kita e loke a basha abou i traha un salida pa esnan cu tabata atrapá. Sin embargo, ningun di nos no por a imaginá nos con grandi e desaster tabata. Ta p’esei ora nos a yega n’e sitio, nos a puntra unda e casnan ta. Ora nan a bisa nos cu nos ta pará riba nan, nos a keda hororisá! E casnan a keda derá te na segundo piso bou di 3 meter di tera. Esta un experencia devastador!”

Segun cu atardi tabata cerando, mas o ménos 250 Testigo di congregacionnan den becindario a basha bin den e área pa yuda. Cu yudansa di solamente piki, skop, i conchi di plestik i sin handschoen e boluntarionan tabata purba desesperadamente di alcansá e sobrebibientenan. Sin embargo, masha poco hende a ser rescatá na Santa Tecla. Tabatin cincu Testigo di Jehova entre e cientos di hendenan cu a muri sea di stik of plechá bou di tonelada di tera.

Esfuersonan Organisá pa Duna Yudansa

Congregacionnan di Testigonan den henter e pais a participá den e actividad pa duna yudansa. Hopi Testigo den e pueblonan Comasagua, Ozatlán, Santa Elena, Santiago de María i Usulután, a perde nan cas. A combertí Salonnan di Reino i casnan den centronan di colecta. “E apoyo tabata tremendo,” segun e superintendente biahero Edwin Hernández. “E rumannan a bini cu cuminda, paña, matras, remedi i asta placa pa paga gastu di entiero.”

Un comité di auxilio cu e oficina di sucursal di Testigonan di Jehova a nombra, a haci areglo pa gruponan di congregacionnan ménos afectá percurá pa necesidad di esnan cu a haña sla mas duru. Nan a forma gruponan di 10 pa 20 Testigo, i esakinan a haci e reparacionnan necesario.

Ademas, e Comité di Construccion Regional di Testigonan di Jehova cu normalmente ta haci areglo pa construccion di Salonnan di Reino, a organisá gruponan pa construí casnan temporal pa esnan cu nan cas a ser destruí completamente. Na El Salvador e prijs di zim a subi masha hopi mes, p’esei e sucursal di Testigonan di Jehova na Guatemala a haci un donacion generoso di un gran cantidad di zim. E sucursalnan na Merca i Hondúras a duna palu pa lanta e lugánan di refugio.

Miéntras e trabounan duru i purá aki tabata tuma lugá, e sagudimentu di tera a sigui. Comunidadnan completo a drumi riba caya bou di tapol di plestik i klechi bieu. Tur hende tabata bou di tension pisá. Pa 12 di februari nan a registrá un total di 3.486 temblor leve.

Un Segundo Temblor Grandi

Dia 13 di februari 2001, pa 8:22 di mainta, un luna despues di e promé temblor, un di dos temblor a sagudí e centro di El Salvador. Esaki tabatin un magnitud di 6,6 riba escala di Richter. Atrobe Testigonan di Jehova a cuminsá yuda rápidamente. Un anciano cu yama Noé Iraheta a splica: “Cada conductor di Studio di Buki di Congregacion a bai busca e Testigonan cu ta asigná na su grupo pa haci sigur cu nan tur ta safe.”

E ciudadnan San Vicente i Cojutepeque i nan becindario a ser afectá hopi. E pueblonan San Pedro Nonualco, San Miguel Tepezontes i San Juan Tepezontes tabata ruiná. Na Candelaria, Cuscatlán, caminda e destruccion tabata casi total, un scol di parokia a basha abou i mata mas cu 20 mucha. Salvador Trejo, un Testigo local ta relatá: “Rond di un ora despues mi a tende un stem riba caya ta grita: ‘Ruman Trejo!’ Debí n’e stof, na promé instante mi no por a mira nada. Anto di ripiente, e Testigonan di Cojutepeque a aparecé. Nan a bin wak con ta bai cu nos!”

Atrobe e congregacionnan den becindario a haci areglo pa percurá p’e necesidadnan dje víctimanan di e segundo desaster aki. Nan a sigui e ehempel di e cristiannan di promé siglo na Macedonia cu a roga pa por haña e privilegio di duna, maske nan mes tabata den necesidad. Por ehempel, durante e promé temblor e rumannan den e congregacion di e stad di Santiago Texacuangos a sufri hopi pérdida. Awor nan a prepará cuminda cayente pa hiba pa nan rumannan di San Miguel Tepezontes cu ta keda ei cerca.

Ta ser calculá cu na tur mas cu 1.200 hende a muri den e temblornan na El Salvador, i segun informe ocho persona mas a muri n’e pais bisiña Guatemala.

Nan A Apreciá e Esfuersonan

Otro gruponan di yudansa a apreciá e esfuersonan cu Testigonan a haci pa yuda e víctimanan. Un vehículo di Comité Nacional di Emergencia a bin entregá provision di emergencia na un Salon di Reino cu a ser usá como un lugá di refugio. Un representante a sclama: “Di tur e lugánan di refugio cu nos a bishitá esaki ta esun di promé cu nos ta haña ordená. Mi ta felicitá boso!” Ningun hende no ta rondoná e truck i pusha otro manera a sosodé na e otro centronan. Echo ta cu ora a parti e donacionnan, a tene cuenta cu hende di edad promé.

E Testigonan no a haci esfuerso pa yuda nan compañeronan creyente so. Por ehempel, na San Vicente, decenas di bisiña cu no ta Testigo a busca refugio riba tereno dje Salon di Reino. Regina Durán de Cañas a bisa: “E hendenan na e Salon di Reino di Testigonan di Jehova aki tin bon curason. Nan a habri nan portanan i a bisa: ‘Drenta!’ i p’esei nos ta aki. Asta nan ta tuma turno pa cuida nos ora nos ta drumi anochi.”

Areglo pa Bibienda

Despues cu nan a evaluá e daño, e oficina di sucursal a haña recomendacion pa percurá bibienda. A cuminsá traha casnan temporal pa esnan cu a perde nan cas. Tambe a drecha casnan cu parcialmente a ricibí daño. E timnan di construccion cu tabata traha duru i eficiente, a hala basta atencion pasobra bisiñanan a bin wak nan traha.

Un señora cu a pensa cu e trahadónan tabata e yudansa cu gobiernu a primintí masha dia, a bin keha cu ningun hende no a bin yud’é limpia e ruinanan na su cas. E muchanan bisiña a splik’é: “No señora, no ta hende di gobiernu, nan ta hende di e Reino!” Un otro persona cu no ta Testigo cu yama Moisés Antonio Díaz, a comentá: “Mira Testigonan di Jehova ta yuda hende den necesidad ta un excelente experencia. Esaki ta un organisacion masha uní, i danki Dios nan tin bon boluntad pa yuda nos cu ta pober. Mi a traha huntu cu nan i mi tin intencion di sigui haci esei.”

Un ruman muher cristian cu nan a traha un cas temporal p’e, tabata yora ora el a bisa: “Ami cu mi casá no tin palabra pa describí nos gratitud. Na promé lugá na Jehova i despues na e rumannan aki cu, maske nan ni sikiera tabata conocé nos, a bin yuda nos mesora.”

Pa meimei di april, e Testigonan a traha 567 cas temporal p’e víctimanan di temblor, i casi 100 famia mas a haña material pa drecha nan casnan cu a sufri daño. Asina cu e famianan den necesidad tabatin un porta cu ta cera i dak pa protehá nan, e Testigonan a enfocá nan atencion riba e 92 Salonnan di Reino cu mester a ser drechá of trahá di nobo.

Reconstruyendo Nan Bida

Fuera di e reconstruccion di edificio i casnan, loke a haci hopi hende keda masha gradicidu ta e echo cu nan por a ser fortalecé spiritualmente i emocionalmente.

Miriam kende a ser mencioná anteriormente a bisa: “Dor cu e sagudimentu a sigui, tabatin momentonan cu mi a bira hopi nervioso, pero e rumannan tabata un fuente constant di amor i animacion pa mi. Con nos lo a haci sin e rumannan?”

E cuido amoroso cu Jehova a demostrá mediante e areglo di congregacion a motivá e víctimanan dje temblor den maneranan sorprendente. Na Comasagua, e promé temblor a haci daño of destruí casi tur cas di e Testigonan. Tog, 12 di e 17 Testigonan cu ta biba einan, a inscribí pa traha como pionero durante april cu mei, i desde e tempu ei, dos di nan a bira minister di tempu completo.

E congregacionnan den e teritorio di Cuscatlán, un dje áreanan cu mas a ser afectá pa e di dos temblor, a tene nan dia special di asamblea na mart. Tabatin un asistencia record di 1.535 persona i 22 hende a bautisá. Pa sorpresa di e organisadónan dje asamblea, esnan cu a asistí na e Salon di Asamblea a contribuí cu basta placa, apesar dje echo cu mayoria di nan a caba di perde nan cas.

Expresando e gratitud di hopi persona, un Testigo di San Vicente a comentá: “Den e publicacionnan mi a yega di lesa con e organisacion ta reaccioná ora tin desaster, pero awor mi a experenciá esaki personalmente, i mi a sinti e apoyo dje hermandad. Mi a mira amor cristian den accion. Ta ki un privilegio pa pertenecé na e pueblo uní aki!”

[Plachi na página 23]

E avalancha di tera cu e temblor a causa a dera mas cu 300 cas na Las Colinas

[Rekonosementu]

Abou na página 23-5: Cortesia di El Diario de Hoy

[Plachi na página 24]

E habitantenan dje pueblo a usa piki, skop i hember den nan trabou di rescate

[Rekonosementu]

Cortesia di La Prensa Gráfica (potret sacá dor di Milton Flores/Alberto Morales/Félix Amaya)

[Plachi na página 25]

Ruinanan dje Salon di Reino na Tepecoyo

[Plachi na página 26]

Mesora e rumannan na Tepecoyo a traha un lugá di refugio pa tene nan reunionnan

[Plachi na página 26]

Mesora Testigonan a bolbe traha Salonnan di Reino i mas cu 500 cas temporal

[Plachi na página 26]

Un mama soltera i su yu muher gradicidu ta wak con nan ta reconstruí nan cas cu a ricibí daño