Bai na kontenido

Bai na kontenido

Ta Konsehabel pa Mi Wak Videoclip?

Ta Konsehabel pa Mi Wak Videoclip?

Hóbennan Sa Puntra . . .

Ta Konsehabel pa Mi Wak Videoclip?

“Videoclip ta great. Tin di nan ta manera un pelíkula kòrtiku. Nan ta konta un historia, i mi ta gusta wak e pasonan di e bailenan.”—Casey.

“Nan ta un bon manera pa deskubrí muzik nobo. Nan ta laga bo sera konosí ku mas kantika ku solamente e tòp 40 normal. Tambe videoclip por ta un bon kos pa kòmbersá di dje.”—Josh.

“Detayenan di un videoclip ta importante pa mi: ken ta e kantante, kiko e tin bistí, kon e ta aktua. Tur e kosnan aki huntu ta splika e nifikashon di e letranan.”—Kimberley.

“Mi gusta wak kiko mi bandanan favorito ta bai hasi e biaha aki. Mi stima e efektonan spesial. I tin videoclip prèt. Pero, bo tin ku tene kuidou.”—Sam.

KISAS abo tambe ta gusta wak videoclip. Tempu ku nan a kuminsá pasa nan na televishon, nan tabata produkshonnan basta simpel i barata. Pero ora a resultá ku videoclip no tabata un moda pasahero i ku nan tabatin un tremendo impakto riba benta di disko, rápidamente nan a bira mas i mas sofistiká, tantu riba tereno artístiko komo tékniko. Awe nan ta un parti importante di mundu di muzik i a resultá masha popular mes serka hóbennan. Den algun pais tin kanalnan di televishon ku ta pasa videoclip so henter dia!

Pero dikon hóbennan manera Sam, sitá ariba, ta bisa ku mester tene kuidou? Akaso videoclipnan por tin un efekto negativo riba bo? Nan lo por perhudiká bo manera di pensa i bo balornan moral òf asta daña bo relashon ku bo Kreadó? E preguntanan ei kisas ta parse un tiki eksagerá. Pero pensa riba esaki: Si bo ta bayendo laman pa landa, i kantu di kaminda bo ta mira bòrchinan ku ta bisa ku ta peligroso pa landa einan, lo ta sabí pa ignorá e spièrtamentunan ei? Nò. Wèl p’esei, lo ta sabí di bo parti pa analisá algun spièrtamentu relashoná ku videoclip.

E Áreanan di Peliger

Na promé lugá, bo tin ku rekonosé e echo ku loke bo ta wak i tende por influensiá bo! Beibel ta bisa nos ku Saul, e promé rei di Israel, a usa muzik pa un bon propósito: pa kalma su emoshonnan. (1 Samuel 16:14-23) Ta posibel ku muzik tin un efekto negativo tambe? E buki Rock and Roll—Its History and Stylistic Development (Historia i Desaroyo di Estilo di Rock and Roll) ta enfatisá e punto aki: “Esun no ta bai sin e otro. Si nos ta atmití ku músika di ròk tabatin efektonan positivo (manera ta e kaso), nos mester ta dispuesto pa atmití tambe ku e tabatin efektonan negativo (manera ta e kaso). E persona ku orguyosamente ta deklará: ‘Ai, ami ta skucha e muzik, pero e no ta hasi mi nada,’ sea ta hopi kèns òf hopi mal informá.”

Bes tras bes Beibel ta hala atenshon na e influensia ku nos wowo tin riba nos manera di pensa i riba nos emoshonnan. (Proverbionan 27:20; 1 Huan 2:16) P’esei dor di agregá elementonan visual potente na muzik, produktornan di videoclip ta oumentá drástikamente e efekto ku muzik tin riba e oyentenan. Ki sorto di elementonan visual nan ta usa normalmente?

Segun un investigashon, un 57 porshentu di vidio di ròk ta kontené aktonan violento. Un 76 porshentu ta presentá aktividatnan seksual. Un otro análisis resien a saka afó ku 75 porshentu di videoclip ku ta konta un historia, tin tambe imágennan seksual, i mas ku mitar ta trata di violensia, por lo general kontra hende muhé. Pues, wakmentu di e tipo di vidionan ei realmente por perhudiká bo? Un revista a mustra ku “investigashonnan di eksperimentu a saka afó ku wakmentu di videoclip eigenlijk por influensiá adolesentenan su aktitut pa ku aktividat seksual na un edat yòn òf aktividat seksual ku no ta safe.” I niun hende no por nenga ku segun ku músikonan ta purba presentá algu ku ta mas eskandaloso ku di tur otro músiko, videoclipnan en general ta bira mas i mas bibu i detayá.

Un eksperto riba tereno di edukashon a komentá: “Hopi hende ta bisa ku loke nan ta tende—i mira, danki na videoclipnan—no ta diferente for di e influensia musikal di generashonnan di ántes . . . Pero ta parse ku mayoria artista djawe di un manera arogante ta usa palabra malu i kosnan sumamente straño i ekstremo komo medionan aseptabel pa oumentá nan benta di disko.” I e revista Chicago ta bisa di e hendenan ku ta wak un sierto kanal di videoclip: “Nan ta ser bombardiá nònstòp ku pornografia leve pero sumamente provokativo.”

E revista Chicago ta deskribí tambe un videoclip den kua “un hòmber hóben sintá na bali di un restorant ta lèn su kabes muchu patras. Un kòrtá grandi kòrá-kòrá ta sali na su garganta i su kabes ta kita kai.” Un otro vidio supuestamente ta mustra un hòmber hasiendo un striptease sangriento, durante kua e ta kita tambe su karni i su múskulonan. E vidio tabata mustra tambe otro kosnan demasiado eskandaloso pa menshoná.

Wèl, algun hende kisas ta rechasá e echonan aki, pretendiendo ku e vidionan deskribí aki ta eksagerá i ku mayoria di nan no ta dje malu ei. Tin hende asta ta bisa ku nan no ta haña e videoclipnan ègt eskandaloso òf ofensivo. Pero esei kisas no ta indiká simplemente ku e personanan ei a pèrdè heful dor di a wak e vidionan ei bes tras bes? Casey, e yònkuman sitá den e introdukshon, ta atmití: “Si bo no pone límite na kiko bo ta wak, loke na prinsipio tabata sumamente ekstremo i ofensivo, ku tempu ta bira normal. Inkonsientemente, bo kier algu mas ekstremo i pasivamente bo ta aseptá loke ántes bo tabata haña masha ofensivo.”

Kiko lo por ta e resultado? Lo e por daña bo kapasidat di tuma desishonnan moralmente sano. Debí ku ta masha fásil pa nos mente ser influensiá den un manera negativo, Beibel ta animá nos pa “protehá sabiduria práktiko i abilidat di pensa.” (Proverbionan 3:21, NW; 5:2, NW) Un otro resultado negativo ta ku esei por daña bo amistat ku Yehova Dios. Esei no ta e kos di mas balioso ku bo tin? P’esei bo tin ku protehá e amistat ei dor di tuma medida pa evitá tur tipo di dibertishon inapropiá. Kon bo por hasi esei?

Kon pa Protehá Bo Mes

Na promé lugá, por fabor aseptá ku ta malu pa wak esenanan ku abiertamente ta ignorá loke Beibel ta kondená klaramente. (Salmo 11:5; Galationan 5:19-21; Revelashon 21:8) Ora ku un videoclip ta glorifiká kosnan ku no ta ‘pas pa hende santu,’ bo mester ta desididu pa stòp di wak. (Efesionan 5:3, 4) Ta bèrdat ku kisas no ta fásil pa kambia kanal—òf paga e televishon—ora tin un videoclip eksitante ta pasa. P’esei podisé bo tin ku resa manera e salmista ku a skirbi: “Kita mi bista for di banidat.”—Salmo 119:37.

Kisas di mes bo ta hororisá pa wak vidionan ku ta ofensivo manera esnan ku nos a deskribí mas promé. Sin embargo, algun vidio ta parse di usa un presentashon mas fini. Esenanan di seksualidat kisas ta kòrtiku òf pasahero. E letranan i e imágennan kisas ta areglá i kombiná na un manera masha astuto mes pa promové algun punto di bista malbado sin ku hamas nan ta bisa òf mustra esei abiertamente. No opstante, si bo ta sinti bo maske ta un tiki kulpabel pasobra bo a wak un sierto vidio, probablemente e tabatin un òf otro aspekto ku no tabata sano òf ku no a kuadra ku normanan kristian. P’esei kon bo por disidí kiko pa wak i kiko pa evitá ora ku no ta masha bisto ku e ta desente òf nò?

Klaru ku ta bo mayornan tin e responsabilidat di disidí kiko bo por wak i kiko nò, i ta abo ku nan tin ku disidí si bo ta wak videoclip òf nò. (Efesionan 6:1, 2) Pero si bo mayornan ta laga bo wak videoclip, bo mester ser guiá dor di mas ku simplemente loke abo ta sinti ta korekto. Hebreonan 5:14 ta animá nos pa ‘entrená nos mente pa diserní loke ta bon i loke ta malu.’ Nos por entrená nos kapasidat di diserní (òf di distinguí kosnan) dor di studia prinsipionan di Beibel, ku ta duna nos un sistema pa determiná loke ta bon i loke ta malu for di e punto di bista di Yehova. Dor di meditá riba e prinsipionan di Beibel ei, lo bo por rekonosé loke ta peligroso pa bo salú spiritual, asta ora ku no tin un regla bíbliko spesífiko pa guia bo.

Pero, kua prinsipionan di Beibel spesífikamente por guia bo relashoná ku wakmentu di videoclip? Den un siguiente artíkulo nos lo trata esaki.

[Komentario na página 13]

E persona ku orguyosamente ta deklará: ‘Ai, ami ta skucha e muzik, pero e no ta hasi mi nada,’ sea ta hopi kèns òf hopi mal informá”

[Plachinan na página 14]

Di bèrdat bo por wak algu ku no ta sano, sin ku e ta influensiá bo?