Bai na kontenido

Bai na kontenido

“E Tambú di Mil i Un Kara”

“E Tambú di Mil i Un Kara”

“E Tambú di Mil i Un Kara”

DI E KORESPONSAL DI SPIÈRTA! NA SENEGAL

“E TA sklama, borotá, yora i grita. E ta flùister i e ta kanta. . . . Ta e tambú ku ta saka tur tipo di tono, e tambú di mil i un kara.” Kiko a stimulá e imaginashon di e eskritor aki? E tambú afrikano ku nan ta yama djembe.

Djembe ta kurason di e tradishon di toka tambú di algun tribu di Wèst Afrika. Kada ritmo típiko di djembe ta ligá ku un òf otro evento kultural di bida di pueblo, manera matrimonio, morto i nasementu, selebrashonnan spesial, kosecha i asta paña nobo.

Tin diferente forma i tamaño di djembe. De echo, e paisnan di Burkina Faso, Guinea, Mali i Senegal kada un tin nan propio estilo úniko di djembe. E instrumènt ta wòrdu trahá di un tronkon sólido, ku nan ta koba hasi bashí i asina forma kaska di e tambú. Algun di nan tin adorno simpel, miéntras ku otronan ta ser labrá ku dibuhonan elaborá.

Unabes e kaska ta kla, un trahadó di tambú ábil ta transformá e frame di palu den un instrumènt musikal úniko. Promé, e trahadó di tambú ta refiná e kaska ku beitel, kaba feila i skür e te ora ku e tin e midínan presis ku lo produsí e zonidu deseá. E artesano aki kisas ta hunta e paden di e barí ku zeta di palma i ta lag’é seka den solo. Esaki ta yuda konserbá e palu.

Nan ta traha e tapa di e djembe ku kueru di kabritu i ta peg’é na un renchi di metal i pon’é parti ariba di e barí. Nan ta ten’é na su lugá dor di kabuyanan di flègtu konektá na dos otro renchi. Kon steif e trahadó di tambú ta hala e kabuyanan? Tur kos ta dependé di e zonidu ku e kier produsí. Segun ku e artesano ta stèl e tono, e ta kontrol’é dor toka su ritmo preferí de bes en kuando.

Djembe ta enkantá tantu afrikano komo bishitante. De echo, unabes bo presensiá un presentashon improvisá di músikonan ábil, ta difísil pa bo lubidá “e tambú di mil i un kara.”