Bai na kontenido

Bai na kontenido

Evitá Abla Ku Ta Kousa Daño

Evitá Abla Ku Ta Kousa Daño

E Punto di Bista Bíbliko

Evitá Abla Ku Ta Kousa Daño

“For di e mesun boka ta sali tantu bendishon komo maldishon. Mi rumannan, e kosnan aki no mester t’asina.”—SANTIAGO 3:10.

E KAPASIDAT di papia ta un karakterístika úniko ku ta distinguí nos for di bestia. Lamentablemente, tin hende ta hasi mal uso di e don aki. Insulto, palabra malu i vulgar, blasfemia, chistenan sushi i opseno, tur por kousa daño, i tin biaha mas daño ku leshon físiko. Beibel ta bisa: “Tin hende ta papia sin pensa, manera hinká di spada.”—Proverbionan 12:18.

Mas i mas hende tin e kustumber di papia palabra malu tur ora. Skolnan ta informá ku tin un oumento den papiamentu di palabra sushi serka muchanan. Sin embargo, tin hende ta pretendé ku abla ofensivo por ta probechoso ora us’é komo un manera pa deshogá emoshon. Un studiante di siensia polítiko a skirbi: “Mester usa palabra malu prinsipalmente komo un akto potente, ora ku vokabulario normal simplemente no ta transmití e profundidat di bo sintimentunan.” Kristiannan mester tin un aktitut nonshalant asina pa ku abla ofensivo? Kiko ta Dios su punto di bista?

Odia Chansanan Vulgar

Lenguahe vulgar no ta un fenómeno moderno. Lo ta un sorpresa pa bo si bisa bo ku hende a usa abla vulgar den tempu di e apòstelnan, kasi 2.000 aña pasá? Por ehèmpel, algun disipel den e kongregashon di Kolosas aparentemente tabata papia palabra malu ora nan rabia. Kisas nan a usa e palabranan ei pa ataká òf hùrt otro hende intenshonalmente, podisé komo represaya. Di igual manera, hopi hende awe ta usa palabranan vulgar ora nan rabia. P’esei Pablo su karta na e Kolosensenan ta apropiá pa nos tempu tambe. Pablo a skirbi: “Mester pone tur esakinan un banda: rabia, furia, malisia, kalumnia i palabra sushi for di boso boka.” (Kolosensenan 3:8) Pues kristiannan klaramente ta haña e spièrtamentu pa evitá eksploshon di rabia i e uso di palabra sushi ku hopi bes ta kompañá esei.

Ta bèrdat ku hopi hende ta usa palabra malu sin intenshon di ataká òf kousa daño na otro hende. Probablemente nan ta usa palabranan vulgar mayoria bes den un manera kasual, sin pensa. Asina ekspreshonnan vulgar ta pega duru na nan abla diario. Pa algun hende ta asta difísil pa nan papia sin usa palabra malu. Hopi bes, hende ta usa lenguahe vulgar asta pa pone otronan hari. Pero mester mira tal chansanan vulgar komo un ofensa ménos serio i mas aseptabel? Konsiderá lo siguiente.

Chansanan vulgar ta un manera di papia sumamente ofensivo ku e intenshon di entretené otro hende. Awendia chansanan vulgar ta prinsipalmente tokante sèks. I hopi persona ku ta konsiderá nan mes hende desente, ta haña e manera di papia ei prèt. (Romanonan 1:28-32) P’esei no ta un sorpresa ku tantu komportashon seksual normal komo innatural ta e tópiko di chiste di hopi komediante profeshonal. Chansanan vulgar ta ser presentá den hopi pelíkula i tambe den programanan di televishon i radio.

Beibel no ta keda ketu tokante e tema di chansanan vulgar. Apòstel Pablo a skirbi kristiannan na Efeso: “No laga inmoralidat òf kualkier sorto di impuresa òf golosidat ni wòrdu mentá mes meimei di boso, manera ta pas pa santunan, ni sushedat, ni papiamentu di ko’i loko, ni chansanan vulgar, ku no ta pas.” (Efesionan 5:3, 4) Klaramente antó, abla vulgar, sin importá kiko ta e intenshon, ta ofensivo pa Dios. E ta algu malu. E ta abla ku ta kousa daño.

Palabranan Skèrpi Ku Ta Desagradá Dios

Abla ku ta kousa daño ta enserá hopi mas kos ku solamente lenguahe vulgar. Insulto, sarkasmo (palabra skèrpi), hasimentu di bofon i krítika severo por hùrt hende profundamente. Ta bèrdat ku nos tur ta peka ku nos lenga, foral den e ambiente di sarkasmo i kalumnia ku ta reina rònt di nos. (Santiago 3:2) No opstante esei, kristiannan berdadero nunka no mester tuma un aktitut nonshalant pa ku abla ofensivo. Beibel ta mustra bon kla ku Yehova Dios ta desaprobá tur abla ku ta kousa daño.

Por ehèmpel, den e buki bíbliko di Segundo Reinan, nos ta lesa di un grupo di mucha hòmber ku a tenta profeta Eliseo. E relato ta bisa ku nan a kuminsá “hasi bofon di dje” i “a bis’é: ‘Subi, kabes pelon; subi, kabes pelon!’” Yehova, Esun ku por a lesa kurason di e muchanan aki i mira nan intenshon malisioso, a tuma nan tentamentu masha na serio. E relato ta bisa ku Dios a mata 42 mucha hòmber debí na nan palabranan ofensivo.—2 Reinan 2:23, 24.

E pueblo di Israel “kontinuamente . . . tabata hasi bofon di e mensaheronan di Dios, i tabata despresiá su palabranan i hasi bofon di su profetanan, te ora ku e furia di SEÑOR a lanta kontra su pueblo, te ora ku no tabatin remedi mas.” (2 Krónikanan 36:16) Ounke Dios su furia a lanta prinsipalmente debí na e pueblo su idolatria i proseder desobediente, ta remarkabel ku Beibel spesífikamente ta menshoná e bofon ku nan a hasi di e profetanan di Dios. Esaki ta resaltá bon kla ku Dios ta desaprobá tal kondukta.

Di akuerdo ku esei Beibel ta spièrta kristiannan: “No reprendé un hòmber bieu na manera brutu.” (1 Timoteo 5:1) Nos mester apliká e prinsipio aki na e manera ku nos ta trata tur hende. Beibel ta animá nos “pa no kalumniá ningun hende, pa no ta pleitadó, ma suave, mustrando tur konsiderashon pa tur hende.”—Tito 3:2.

Frena Nos Lepnan

Tin biaha ta masha difísil pa resistí e gana di ataká un hende ku palabra. Ora hende hasi malu ku un persona, kisas e persona ta sinti ku e tin derecho di kastigá e ofensor ku palabranan kruel i skèrpi, sea den su kara òf tra’i su lomba. Sin embargo, kristiannan ta resistí e gana ei. Proverbionan 10:19 ta bisa: “Ora tin hopi papiamentu, piká no ta falta, ma esun ku frena su lepnan ta sabí.”

E angelnan di Dios ta pone un bon ehèmpel. Nan ta konsiente di tur e maldat ku hende ta hasi. Ounke e angelnan tin mas forsa i poder ku hende, nan no ta akusá hende ku palabranan ofensivo, nan ta “hasiendo asina pa rèspèt pa Yehova.” (2 Pedro 2:11, NW) Komo ku e angelnan sa ku Dios ta plenamente konsiente di e malecho di tur hende i ku e ta kompletamente kapas pa korigí kosnan, nan ta frena nan lepnan. Miguel, e hefe di tur angel, a frena su mes p’e no usa palabranan ofensivo, ni kontra Diabel.—Hudas 9.

Kristiannan ta hasi esfuerso pa imitá e angelnan. Nan ta sigui e spièrtamentu di Beibel: “Nunka paga malu ku malu na ningun hende. Respetá loke ta korekto den bista di tur hende. Si ta posibel, asina leu ku ta dependé di boso, sea na pas ku tur hende. Nunka no venga boso mes, stimánan, ma laga lugá pa e furia di Dios, pasobra ta pará skirbí: ‘Ta di mi vengansa ta, ami lo paga bèk, Señor ta bisa.’”—Romanonan 12:17-19.

Un punto interesante ta ku asta e tono i volúmen di nos bos por pone ku loke nos ta bisa ta bira skèrpi. Hopi bes esposo i esposa ta hùrt otro den konfliktonan ku hopi gritamentu. Hopi mayor ta grita nan yunan ku frekuensia. Sin embargo, nos no tin nodi grita pa ekspresá loke nos ta sinti. Beibel ta urgi: “Laga tur amargura, furia, rabia, griteria i kalumnia wòrdu kitá for di boso.” (Efesionan 4:31) Tambe Beibel ta bisa ku “e sirbidó di Señor no mester ta pleitadó, ma kariñoso ku tur hende.”—2 Timoteo 2:24.

Palabranan Ku Ta Kura

Komo ku ta palabranan ofensivo i sushi ta reina awe, kristiannan mester tin un estrategia pa resistí e mal influensia aki. Beibel ta presentá un bon estrategia, esta, di stima nos próhimo. (Mateo 7:12; Lukas 10:27) Berdadero interes i amor pa próhimo lo motivá nos pa semper usa palabranan ku ta kura. Beibel ta bisa: “No laga ningun palabra dañino sali for di boso boka, sino solamente palabra ku ta bon pa edifikashon, konforme e nesesidat di e momentu, pa esaki por duna grasia na esnan ku ta tende.”—Efesionan 4:29.

Un kos mas ku ta yuda nos evitá abla ku ta kousa daño ta di inkulká e Palabra di Dios den nos mente. Lesa i meditá riba e Skritura Santu por yuda nos ‘pone tur sushedat un banda.’ (Santiago 1:21) Sí, e Palabra di Dios por kura nos mente.