Bai na kontenido

Bai na kontenido

Kon pa Satisfasé Nos Hamber pa Amistat

Kon pa Satisfasé Nos Hamber pa Amistat

Kon pa Satisfasé Nos Hamber pa Amistat

“SOLEDAT no ta un malesa,” segun e buki In Search of Intimacy. “Soledat ta un hamber saludabel . . . , un señal natural ku nos ta sinti falta di kompaño.” Meskos ku hamber ta motivá nos pa kome kuminda nutritivo, sintimentunan di soledat mester motivá nos pa buska bon amigunan.

Sin embargo, manera Yaël, un mucha muhé na Fransia, a komentá, “tin personanan ku ta evitá tur kontakto ku otro hende.” Pero sea kual sea e motibu, nos no ta resolvé nada dor di isolá nos mes, i inevitablemente esei ta laga nos sinti mas soledat ku nunka. Un proverbio bíbliko ta bisa: “Esun ku isolá su mes ta buska su mes deseo; su furia ta lanta kontra tur sabiduria sano.” (Proverbionan 18:1) Pues, promé nos tin ku rekonosé ku nos tin mester di amistat, anto despues sea determiná pa hasi algu al respekto.

Dal Pasonan Práktiko pa Logra Amistat

En bes di sinti duele di bo mes òf envidiá hende ku ta parse di tin mas tantu òf mihó amistat ku bo, dikon bo no ta adoptá un aktitut positivo, manera Manuela di Italia a hasi? El a konta: “Foral komo tiner, mi tabata sinti ku semper nan tabata laga mi afó. Pa superá esaki, mi a sinta studia hende ku tabatin bon amistat. Anto mi a purba kultivá e bon kualidatnan ku nan tabatin, pa asina hasi mi mes un persona mas agradabel.”

Un paso práktiko ta di kuida bo kurpa i tambe bo mente. Un dieta saludabel, debido sosiegu i sufisiente ehersisio, tur ta kosnan ku ta yuda bo mustra bon i sinti bon. Un aparensia limpi, na òrdu i bon areglá no solamente ta duna hende mas smak pa ta den bo kompania, sino tambe ta duna bo un midí sano di rèspèt propio. Sin embargo, no kai den e trampa di bira demasiado preokupá ku bo aparensia. Gaëlle, di Fransia, a remarká: “Bistimentu di paña ku ta na moda no ta nesesario pa bo haña berdadero amigu. Loke bon hende ta interesá den dje ta e persona ku bo ta di paden.”

Al fin i al kabo, nos pensamentu- i sintimentunan di mas íntimo ta influensiá loke nos ta papia di dje i asta nos aparensia. Bo ta mira bida ku konfiansa? Esaki lo yuda bo haña un ekspreshon kontentu riba bo kara. Un sonrisa sinsero ta sumamente atraktivo i, segun e eksperto di “body language” Roger E. Axtell, “e ta universal” i “masha poko biaha hende ta komprond’é robes.” * I si huntu ku esei bo tin un bon sentido di humor, hende di mes lo sinti nan atraí na bo.

Kòrda ku e bon kualidatnan ei ta sali di paden. Pues, tuma e inisiativa pa yena bo mente i kurason ku pensamentu- i sintimentunan sano i positivo. Lesa tokante tópikonan interesante i signifikativo: susesonan aktual, diferente kultura, fenómenonan natural. Skucha músika edifikante. Pero evitá di sinta pasivamente i permití televishon, pelíkula i buki di novela chòk bo mente i emoshonnan ku fantasia. E relashonnan humano ku normalmente ta ser presentá riba pantaya no ta bida real, no ta amistatnan real, sino ta produkto di un sierto persona su imaginashon.

Habri Bo Kurason!

Zuleica, kende ta biba na Italia, ta kòrda: “Tempu ku mi tabata mas yòn, mi tabata tímido, i tabata difísil pa mi sera amistat. Pero mi tabata sa ku si nos ke tin amigu, nos tin ku tuma inisiativa, siña konosé otro hende, i laga hende konosé nos.” Sí, pa nos por tin berdadero amigu, nos tin ku habri nos kurason pa otro hende, laga nan sa ken nos realmente ta. Tal komunikashon i ekspreshon di bo sintimentunan ta hopi mas importante pa un berdadero amistat, ku si bo tin nèchi aparensia i un personalidat atraktivo. Dr. Alan Loy McGinnis, un konsehero, a komentá: “Hende ku tin amistatnan íntimo i duradero kisas ta reservá, sosial, hóben, bieu, sai, inteligente, di aparensia gewon, di bunita aparensia; pero ún karakterístika ku semper nan tin en komun ta frankesa. Nan tin sierto transparensia ku ta permití hende mira loke tin den nan kurason.”

Esaki no ta nifiká ku bo mester revelá bo sintimentunan abiertamente na tur hende òf revelá bo sekretonan di mas íntimo na hende ku bo no ta sinti bo kómodo kuné. Pero e ta nifiká sí ku selektivamente i progresivamente bo ta revelá bo berdadero pensamentu- i sintimentunan na otro hende. Michela, di Italia, ta bisa: “Na prinsipio, mi tabatin e problema ku mi ta skonde loke mi ta sinti. Mi tabatin ku hasi kambio, purba revelá mi sintimentunan mas, pa mi amiganan por a komprondé kiko mi tabata sinti i pa nan sinti nan mas serka di mi.”

Sin embargo, asta si di naturalesa bo ta gusta ta ku hende, tòg tempu i eksperensianan en komun ta nesesario pa desaroyá konfiansa mutuo entre amigunan. Miéntras tantu, purba di no ta demasiado preokupá ku kiko otro hende lo ta pensa di bo. Elisa, na Italia, ta kòrda: “Mi problema tabata ku tur biaha ku mi kier a bisa algu, mi tabatin miedu ku lo e no sali bon. Despues mi a pensa, ‘si e hendenan realmente ta mi amigunan, nan lo komprondé.’ Pues si mi a bisa un kos robes, mi tabata gewon hari mi mes, i tur hende tabata hari ku mi.”

P’esei, keda bo trankil! Djis ser bo mes. Fingimentu no ta yuda. F. Alexander Magoun, konsehero di famia, a skirbi: “Ningun hende no por ta mas atraktivo ku ora e ta su mes, na un manera sinsero i lo mihó ku e por.” Hende ku ta realmente felis no tin ku fingi ku nan ta felis òf purba impreshoná otro hende. Solamente dor di ta sinsero nos por disfrutá di amistat sinsero. Di igual manera, nos tin ku laga otro hende ta nan mes. Hende felis ta aseptá otronan manera nan ta, i no ta keda kunsumí ku nan debilidatnan menor. Tampoko nan no ta sinti ku nan tin ku pone nan amigunan kambia pa esakinan aktua konforme sierto ideanan ku nan tin den nan kabes. Hasi esfuerso pa bo ta e tipo di persona felis ku no ta krítika otro hende.

Pa Bo Tin un Amigu, Abo Ser un Amigu

Tin un faktor asta mas importante ainda, esun di mas fundamental. Kasi 2.000 aña pasá Hesus a mustra ku e klave pa éksito den tur relashon humano ta amor sin egoismo. Hesus a siña hende: “Meskos ku boso kier pa hende hasi ku boso, boso tambe hasi ku nan.” (Lukas 6:31) E siñansa aki a bira konosí komo e Regla di Oro. Sí, e úniko manera pa bo tin berdadero amigu ta di abo mes ser un amigu generoso, sin egoismo. Ku otro palabra, pa bo tin un amigu, abo ser un amigu. Pa un amistat tin éksito, e mester ta basá mas tantu riba e echo ku bo ta duna di bo mes ku riba e echo ku bo ta haña. Nos mester ta prepará pa pone e nesesidatnan di nos amigu promé ku nos propio preferensia i kumbinensia.

Manuela, sitá anteriormente, a komentá: “Nèt manera Hesus a bisa, berdadero felisidat ta bin di duna. E persona ku ta haña ta felis, pero e dunadó ta mas felis. Un manera simpel di duna ta dor di puntra nos amigunan sinseramente kon ta ku nan, dor di purba komprondé nan problemanan i dor di hasi tur loke nos por, sin warda pa nan pidi nos.” Pues, tuma inisiativa i mustra interes den otro hende, inkluso den e amigunan ku bo tin kaba. Fortalesé bo relashonnan. No sakrifiká amistat pa aktividatnan ménos noble i ku ta duna ménos satisfakshon. Amigunan ta meresé tempu i atenshon. Ruben, na Italia, ta komentá: “Pa haña amigu i keda ku nan, básikamente ta tuma tempu. Na promé lugá, ta tuma tempu pa bo ta un bon skuchadó. Nos tur por mehorá den skucha i mustra interes den loke otro hende tin di bisa dor di no interumpí nan.”

Mustra Rèspèt pa Otro Hende

Un otro elemento klave di amistatnan felis i duradero ta rèspèt un pa otro. Esaki ta enserá mustra konsiderashon pa sintimentu di otro hende. Bo ke pa bo amigunan mustra takto i diskreshon ora nan gustu òf opinion ta diferente for di esun di bo, tòg? Abo tambe no tin ku trata nan meskos?—Romanonan 12:10.

Un otro manera ku nos ta mustra rèspèt ta dor di no hoga nos amistatnan ku kariño. Berdadero amistat no ta yalurs ni posesivo. Na 1 Korintionan 13:4, Beibel ta bisa: ‘Amor no ta yalurs.’ Pues tene kuidou ku e tendensia di ke bo amigunan pa bo so. Si nan ta konfia kos na otro hende, no sinti bo ofendí i kisas asta kita pia for di nan. Siña ku nos tur tin ku ekspandé nos amistatnan. Permití bo amigunan tambe kultivá otro amistat.

Tene kuenta tambe ku bo amigunan tin mester di privasidat. Personanan individual, i tambe parehanan kasá, tin mester di tempu pa nan mes. Ounke bo tin ku sinti bo liber pa buska kompania di otro hende, sea balansá i komprensivo, i no pasa asina tantu tempu serka bo amigunan te ku nan ta kansa di bo. Beibel ta spièrta: “No pone pia den kas di bo próhimo ku muchu frekuensia, pa e no fada di bo.”—Proverbionan 25:17.

No Eksigí Perfekshon

Klaru ku ora hende siña konosé otro, nan ta bira mas konsiente di e debilidatnan i tambe e puntonan fuerte di otro. Pero tòg, nos no mester laga esaki stroba nos di sera amistat. Pacôme, na Fransia, ta komentá: “Tin hende ta spera un tiki di mas for di posibel amigunan. Nan ke pa nan amigunan tin kualidatnan bon so, pero esei no ta posibel.” Ningun di nos no ta perfekto, i nos no tin derechi di eksigí perfekshon for di otro hende. Nos ta spera ku nos amigunan ta aseptá nos apesar di nos imperfekshonnan i ta tolerá nos debilidatnan. Akaso nos no tin ku purba pasa por haltu di e faltanan di nos amigunan, dor di no imaginá nan faltanan òf duna muchu énfasis na nan? Outor Dennis Prager ta rekordá nos: “Amigunan ku no tin ningun fayo (esta, esnan ku nunka no ta keha, semper bai ta amoroso, nunka no tin beis, ku ta konsentrá intensamente riba nos i nunka no ta desepshoná nos) ta konosí komo maskota.” Si nos no ke keda ku solamente maskota komo nos amigunan íntimo, nos tin ku hasi kaso di apòstel Pedro su konseho pa laga ‘amor kubri un multitut di piká.’—1 Pedro 4:8.

Hende a yega di bisa ku amistat ta hasi nos goso dòbel i ta redusí nos tristesa na mitar. Sin embargo, si nos ta realístiko nos no ta ferwagt ku nos amigunan ta satisfasé tur nos nesesidatnan òf resolvé tur nos problemanan. Esei ta un punto di bista egoista di amistat.

Amigunan Fiel den Tempu Bon i Malu

Unabes nos a haña un amiga òf amigu, nos no mester tuma su amistat komo algu ku ta kontinuá di mes. Maske tempu i distansia ta separá amigunan, nan ta pensa riba otro i hasi orashon pa otro. Asta si ta masha poko biaha nan por ta huntu, rápidamente nan por reanudá nan relashon i sinti nan mes kómodo i konektá ku otro. Spesialmente den tempu di difikultat òf nesesidat, ta masha importante pa nos ta disponibel pa nos amigunan. Den mayoria kaso, nos no mester hala atras ora nos amigunan tin problema. Ta den oranan asina kisas nan tin mas mester di nos. “Un amigu ta stima tur ora bai, i un ruman ta nasí pa tempu di atversidat.” (Proverbionan 17:17) I ora tin un mal komprondementu entre berdadero amigunan, nan ta kla pa drecha kos i pordoná otro. Berdadero amigunan no ta bandoná nan amigunan djis pasobra de bes en kuando ta surgi algun opstákulo den kaminda.

Pues, bo por gana amigu dor di no ta egoista i dor di aserká hende ku un aktitut positivo. Pero e klase di amigunan ku bo tin tambe ta importante. Kon bo por skohe bon amigu? E siguiente artíkulo lo trata e pregunta ei.

[Nota]

^ par. 7 Wak tambe e artíkulo “Smile—E Ta Bon pa Bo!” den e Spièrta! di 8 di yüli 2000.

[Kuadro/Plachinan na página 6, 7]

Un Hòmber i un Muhé Por Ta “Simplemente Amigu”?

Hende hòmber ku hende muhé ku no ta kasá ku otro por ta amigu? Esei ta dependé di loke nos ke men ku “amigu.” Hesus tabata amigu íntimo di Maria ku Marta di Betania, kendenan ámbos tabata soltera. (Juan 11:1, 5) Apòstel Pablo tabata un amigu di Prisila i di su esposo, Akila. (Echonan 18:2, 3) Nos por tin sigur ku e personanan aki tabatin kariño sinsero pa otro. Na mes momentu, nos no por imaginá ku Hesus ni Pablo hamas a permití e relashonnan aki drif bai den direkshon di un romanse.

Sosiedat moderno mas ku nunka na ántes ta pone hende hòmber ku hende muhé traha den estrecho asosiashon ku otro, i ta bira mas i mas nesesario pa hende di ámbos sekso sa kon pa nan por tin relashonnan amistoso i apropiá ku otro. Parehanan kasá tambe ta benefisiá di amistatnan sano ku otro pareha i ku hende soltero.

E revista Psychology Today ta spièrta: “Sin embargo, por ta masha difísil pa distinguí entre sintimentunan romántiko, seksual i amistoso. . . . Semper tin e posibilidat ku atrakshon seksual lo por lanta kabes diripiente—sin ku bo ke—den un amistat entre personanan di sekso opuesto. Un simpel abraso sin konotashon seksual por haña instantáneamente un nifikashon mas romántiko.”

Pa parehanan kasá, ta hopi importante pa nan ta realístiko i práktiko. Outor Dennis Prager a skirbi den su buki Happiness Is a Serious Problem (Felisidat Ta un Problema Serio), “tur forma di intimidat ku otro hende por ta un peliger pa un matrimonio.” “Un relashon íntimo no ta konsistí di sèks so, i bo kasá tin derechi di ferwagt ku e ta bo úniko amigu realmente íntimo di e sekso opuesto.” Hesus a indiká ku pa mantené puresa moral ta un asuntu di kurason. (Mateo 5:28) P’esei, sea amigabel, pero protehá bo kurason i kuidadosamente evitá situashonnan ku lo por hiba na pensamentu, sintimentu òf akshon inapropiá pa ku kualke persona di e sekso opuesto.

[Plachinan na página 7]

Ora bo ta kuida bo kurpa i bo mente bo ta bira mas atraktivo

[Plachi na página 8]

Amigunan ta habri nan kurason pa otro