Bai na kontenido

Bai na kontenido

Opservando Mundu

Opservando Mundu

Opservando Mundu

Aparato pa Kore ku Tribon

E idea di topa kara-kara ku un tribon ta tene hopi hende ku tin gana di landa for di laman. Sin embargo, e Komishon di Tribon di Natal, Sur Afrika, a inventá un aparato ku ta kore ku tribon. Segun e korant Weekend Witness di e provinsia KwaZulu-Natal, e komishon a “deskubrí ku un sierto onda eléktriko tin un efekto riba e reseptornan sensitivo situá den nanishi di tribon.” E komishon a diseñá un transmisor ku yamá Aparato pa Protekshon den Laman, ku ta pone un tribon sintié mas i mas malu segun ku e ta aserká e aparato. Ora e situashon bira insoportabel, “e ora ei e tribon ta kambia di direkshon i hala kita.” Un empresa oustraliano ta traha un transmisor asina pa landadó i hende ku ta sùrf. Ora un landadó peg’é na e parti abou di su pal’i pia, e ta krea un “zona liber di tribon” rònt di dje. Ma e fabrikante ta spièrta: “Ta simplemente imposibel pa garantisá ku lo e kore ku tur tribon bou di tur sirkunstansia.”

Televishon Ta Perhudisial pa Mucha Chikí?

“Muchanan hopi chikitu ku ta wak televishon tin mas chèns di haña nan ku problema pa presta atenshon ora nan alkansá edat di bai skol,” segun The Herald di Siudat di Mexico. E rapòrt ta sita un estudio publiká den e revista médiko Pediatrics ku a enbolbé dos grupo ku huntu tabatin 1.345 mucha—un grupo di un aña i e otro di tres aña di edat. Segun e estudio, e rísiko di ku muchanan ta haña problema ku konsentrashon dia nan hasi 7 aña ta krese ku 10 porshento pa kada ora ku nan wak televishon pa dia. E investigadónan ta kere ku e “imágennan ku ta pasa irealístikamente lihé den hopi programa di televishon por afektá e desaroyo normal di selebro” di mucha chikí. “E bèrdat ta ku tin hopi motibu pakiko mucha no mester wak televishon,” segun Dr. Dimitri Christakis, outor di e estudio. “Otro estudionan a mustra ku [wakmentu di televishon] ta estrechamente ligá ku obesidat i agresividat.”

Harimentu Ta Bon pa Salú

“Neurólogonan na Universidat di Stanford [na California, Merka] a deskubrí un otro motibu pakiko harimentu ta pone nos sinti bon,” segun e UC Berkeley Wellness Letter. “Nan a studia e aktividat selebral di hende ku ta lesa kòmeksnan prèt i a haña ku humor i harimentu ta aktivá e ‘sentro di rekompensa’ selebral,” esta, e mesun área ku ta ser afektá dor di stimulante. “Harimentu ta redusí tenshon, ta pone hende pensa ku klaridat i ta lanta ánimo,” segun e Wellness Letter. Ademas, harimentu ta oumentá nos produkshon di hormon i batimentu di kurason, i e ta kontribuí na mihó sirkulashon di sanger i kondishon muskular. E Wellness Letter ta bisa mas aleu: “Sí, un bon harí ta un tipo di ehersisio. No ku e ta eksaktamente e manera prinsipal pa kima kaloria; bo por hari te lora abou, pero bo no ta baha mashá.”