Bai na kontenido

Bai na kontenido

ARTÍKULO DI ESTUDIO 14

Un Atake for di Nort!

Un Atake for di Nort!

“Un nashon a invadí mi tera.”—YOËL 1:6.

KANTIKA 95 E Lus Ta Bira Mas Kla

UN BISTA ADELANTÁ *

1. Ki método di estudio Ruman Russell i su kolaboradónan a usa, i dikon esei tabata un bon método?

MAS ku un siglo pasá, Ruman C. T. Russell i su kolaboradónan, un grupo chikitu di studiante di e Palabra di Dios, a kuminsá reuní huntu. Nan kier a haña sa kiko Beibel realmente ta siña tokante Yehova Dios, Hesukristu, e kondishon di e mortonan i e reskate. Nan método di estudio tabata simpel. Un hende tabata hasi un pregunta, despues, e grupo lo tabata analisá tur teksto di Beibel relashoná ku e tópiko ei. Na final, nan tabata skirbi loke nan a komprondé for di e investigashon. Yehova a yuda e grupo ei komprondé hopi bèrdat bíbliko importante ku te awe ta importante pa nos.

2. Dikon tin biaha nos por komprondé profesia bíbliko robes?

2 Pero, no a tarda mashá ku e studiantenan di Beibel a realisá ku ta mas difísil pa komprondé profesia bíbliko ku pa komprondé siñansa básiko di Beibel. Dikon esei ta e kaso? Un motibu ta ku normalmente nos ta komprondé un profesia bíbliko mihó segun ku e ta kumpli òf despues ku el a kumpli kaba. Pero tin un motibu mas. Pa nos por komprondé e profesia ei bon, normalmente nos mester analisá su konteksto. Si nos enfoká solamente riba un parti di e profesia i ignorá sobrá parti, nos por yega na un komprondementu robes. Ta parse ku ta esei ta loke a pasa ku un profesia ku tin den e buki di Yoël. Laga nos wak e profesia ei i analisá dikon ta nesesario pa nos ahustá nos komprondementu.

3-4. Kon nos a komprondé e profesia di Yoël 2:7-9 te ku awor?

3 Lesa Yoël 2:7-9. Yoël a profetisá ku un plaga di dalakochi lo destruí Israel. Ku djente i kakumbein meskos ku di leon, e insektonan golos ei lo destruí tur mata den Israel. (Yoël 1:4, 6) Pa hopi aña, nos a komprondé ku e profesia ei ta referí na e pueblo di Yehova ku lo sigui prediká meskos ku un trupa di dalakochi ku niun hende no por stòp. Nos a komprondé ku e trabou ei lo tin un efekto devastador riba e “tera,” esta, e hendenan ku ta bou di kontrol di e lidernan religioso. *

4 Si nos lesa Yoël 2:7-9 so, e splikashon ei ta zona lógiko. Pero si nos analisá e konteksto di e profesia ei di Yoël, nos ta mira ku nos mester ahustá nos komprondementu. Laga nos wak kuater motibu dikon nos mester hasi esei.

KUATER MOTIBU PA AHUSTÁ NOS KOMPRONDEMENTU

5-6. Ki pregunta ta lanta ora nos lesa (a) Yoël 2:20? (b) Yoël 2:25?

5 Promé, wak kiko Yehova a primintí tokante e plaga di dalakochi: “Lo mi hala e ehérsito di nort [e dalakochinan] leu for di boso.” (Yoël 2:20) Esei ta lanta un pregunta: Si e dalakochinan ta representá Testigunan di Yehova ku ta obedesé e mandamentu di Hesus pa prediká i hasi disipel, dikon Yehova a bisa ku lo e hala nan leu? (Eze. 33:7-9; Mat. 28:19, 20) Ta klaru ku Yehova no tabata halando su fiel sirbidónan leu, ma un enemigu di su pueblo.

6 Di dos, wak loke Yehova a bisa na Yoël 2:25: “Lo mi hasi restitushon na boso pa e añanan ku e tirakochinan [òf, e dalakochinan] ku ta kriul den otro a kome, e tirakochinan ku ta lastra, e tirakochinan ku ta pela i e tirakochinan ku ta kou.” Ripará ku Yehova a primintí di “hasi restitushon” pa e daño ku e dalakochinan ta kousa. Pero, esei ta lanta un otro pregunta: Si e dalakochinan ta representá e predikadónan di Reino, dikon a ser bisá ku e mensahe ku nan ta proklamá ta kousa daño? E mensahe ei ta salba bida i por motivá algun malbado pa arepentí. (Eze. 33:8, 19) Pues, esei ta algu bon!

7. Dikon e palabranan “despues di esaki” na Yoël 2:28 i 29 ta importante?

7 Lesa Yoël 2:28, 29. E di tres motibu ta relashoná ku e sekuensia di e susesonan den e profesia. Bo a ripará kiko Yehova a bisa? El a bisa: “Despues di esaki . . . lo mi basha mi spiritu,” esta, despues ku e dalakochinan a kaba ku nan trabou. Si e dalakochinan ta predikadó di e Reino di Dios, kon bini Yehova lo basha su spiritu riba nan despues ku nan kaba ku nan trabou di prediká? Echo ta ku sin yudansa di spiritu santu di Dios, nan lo no por a sigui prediká pa asina tantu aña aunke nan a haña nan ku oposishon i asta prohibishon di nan obra.

Ruman J. F. Rutherford i otro sirbidó ungí ku kurashi a proklamá Dios su huisio kontra e mundu malbado akí (Wak paragraf 8)

8. Ken e dalakochinan deskribí na Revelashon 9:1-11 ta representá? (Wak e plachi riba portada.)

8 Lesa Revelashon 9:1-11. Awor laga nos wak e di kuater motibu. Ántes nos tabata bisa ku e plaga di dalakochi ku Yoël ta deskribí ta representá nos trabou di prediká debí na un profesia similar ku tin den e buki di Revelashon. E profesia ei ta deskribí un trupa di dalakochi ku tin kara di hende i algu ku ta “parse korona di oro” riba nan kabes. (Rev. 9:7) Nan ta tormentá “e hendenan [e enemigunan di Dios] ku no tin e seyo di Dios riba nan frenta.” Nan ta hasi esei pa un periodo di sinku luna, mas o ménos e largura di bida di un dalakochi. (Rev. 9:4, 5) Esei sin duda ta deskribí Yehova su sirbidónan ungí. Ku kurashi nan ta proklamá Dios su huisio kontra e mundu malbado i, komo resultado, e hendenan ku ta apoyá e mundu akí ta sinti nan masha inkómodo.

9. Ki diferensia importante tin entre e dalakochinan ku Yoël a mira i esnan ku Huan a deskribí?

9 Ta sierto ku tin algun punto ku ta similar entre e profesia di Revelashon i esun di Yoël. Pero tin algun diferensia importante tambe. Por ehèmpel, den e profesia di Yoël, e dalakochinan ta destruí e matanan. (Yoël 1:4, 6, 7) Pero den e vishon di Huan, e dalakochinan “a haña òrdu pa no hasi daño na e matanan riba tera.” (Rev. 9:4) E dalakochinan ku Yoël a mira a bini for di nort. (Yoël 2:20) Esnan ku Huan a mira a sali for di un abismo. (Rev. 9:2, 3) Den e profesia di Yoël, Yehova ta hala e dalakochinan leu, ma den Revelashon, Yehova ta permití nan kaba ku nan trabou. No tin nada den Beibel ku ta mustra ku Yehova no tabata kontentu ku nan.—Wak e kuadro  Dos Profesia Tokante Dalakochi—Similar Pero Diferente.”

10. Duna un ehèmpel for di Beibel ku ta mustra ku un símbolo por tin mas ku un nifikashon.

10 E diferensianan ei ta laga nos komprondé ku e dos profesianan no tin nada di haber ku otro. Esei ke men ku e dalakochinan ku Yoël a deskribí no ta meskos ku esnan den e buki di Revelashon? Asina mes. Den Beibel, tin biaha, un símbolo por tin mas ku un nifikashon dependiendo di e konteksto. Por ehèmpel, na Revelashon 5:5 Hesus ta ser yamá “e Leon di e tribu di Huda,” miéntras ku na 1 Pedro 5:8, Diabel ta ser deskribí komo “un leon ku ta grita.” Pues, di akuerdo ku e kuater motibunan ku nos a analisá, ta bisto ku nos mester buska un otro splikashon pa e profesia di Yoël. Kiko esei por ta?

KIKO E PROFESIA TA NIFIKÁ?

11. Kon Yoël 1:6 i 2:1, 8 i 11 ta yuda nos komprondé ken e dalakochinan ta representá?

11 Ora nos analisá otro versíkulo den e profesia di Yoël, nos ta komprondé ku e tabata papia di un atake militar. (Yoël 1:6; 2:1, 8, 11) Yehova a bisa ku lo e usa su “ehérsito grandi” (e sòldánan di Babilonia) pa kastigá e israelitanan desobediente. (Yoël 2:25) Ta lógiko ku Beibel ta papia di “e ehérsito di nort,” pasobra e sòldánan di Babilonia lo a bini for di nort pa invadí Israel. (Yoël 2:20) E ehérsito ei ta ser kompará ku un trupa di dalakochi ku ta bon organisá. Yoël a bisa lo siguiente tokante nan: “Kada [sòldá] ta marcha riba su kaminda. . . . Nan ta basha bai riba e stat, nan ta kore riba e muraya; nan ta subi drenta den e kasnan, nan ta drenta pa bentana manera ladron.” (Yoël 2:8, 9) Bo por visualisá e esena ei? Tur kaminda ku bo bira tin sòldá. No tin niun kaminda di skonde. Niun hende no por skapa for di e ehérsito di Babilonia!

12. Kon e profesia di Yoël tokante e dalakochinan a kumpli?

12 Na aña 607 promé ku Kristu, e babilonionan (òf, kaldeonan) a invadí e stat di Herúsalèm meskos ku dalakochi. Beibel ta bisa: “Rei di e kaldeonan . . . , kendenan a mata nan hòmbernan hóben ku spada . . . no tabatin kompashon di e hòmber hóben, ni di e bírgen, e hende grandi ni e ansiano; [Dios] a entregá nan tur den su man. E ora ei nan a kima e kas di Dios, i a basha e muraya di Herúsalèm abou, a pega tur su edifisionan fortifiká na kandela, i a destruí tur su artíkulonan di balor.” (2 Kró. 36:17, 19) E babilonionan a destruí e pais kompletamente. E úniko kos ku hende por a bisa tabata: “E ta un desolashon, sin hende i sin bestia; e ta entregá den man di e kaldeonan.”—Yer. 32:43.

13. Splika e nifikashon di Yeremías 16:16 i 18.

13 Mas o ménos 200 aña despues di e profesia di Yoël, Yehova a usa Yeremías pa profetisá algu otro tokante e atake di e babilonionan. Yehova a bisa ku nan lo hasi un búskeda intensivo di e israelitanan ku a hasi kos malu i kapturá nan tur. Yeremías 16:16 i 18 ta bisa: “‘Mira, mi ta bai manda buska hopi piskadó,’ SEÑOR ta deklará, ‘i nan lo piska nan. Despues lo mi manda buska hopi yagdó, i nan lo yag nan for di riba tur seru i tur seritu i for di den e spletnan den baranka. . . . Lo mi paga nan dòbel pa nan inikidat i pa nan piká.’” E israelitanan ku no a arepentí no por a usa ni laman ni seru pa skonde pa e sòldánan di Babilonia.

YOËL TIN BON NOTISIA

14. Na ki tempu Yoël 2:28 i 29 a kumpli?

14 Yoël ta trese bon notisia: E tera lo bolbe produsí fruta. (Yoël 2:23-26) Despues, na dado momento den futuro, lo tin un abundansia di kuminda spiritual. Yehova a primintí: “Lo mi basha mi spiritu riba henter humanidat; i boso yu hòmbernan i yu muhénan lo profetisá . . . I tambe riba e sirbidónan hòmber i muhé lo mi basha mi spiritu.” (Yoël 2:28, 29) Pero, Yehova no a basha su spiritu santu mesora riba e israelitanan ku a regresá for di Babilonia na nan tera natal, sino mas o ménos 600 aña despues, na Pentekòste di aña 33. Kon nos por sa esei?

15. Segun Echonan 2:16 i 17, ki kambio Pedro a hasi na e palabranan di Yoël 2:28, i kiko esei ta indiká?

15 Bou di inspirashon, Apòstel Pedro a relashoná loke Yoël 2:28 i 29 a bisa ku algu maravioso ku a sosodé riba e dia di Pentekòste. Pa mas o ménos nueb’or di mainta, Dios a basha su spiritu santu na un manera milagroso riba un grupo di disipel, i nan a kuminsá papia “tokante e obranan magnífiko di Dios.” (Echo. 2:11) Bou di inspirashon, Apòstel Pedro a ahustá e palabranan di e profesia di Yoël ora el a sit’é. Bo a ripará ki kambio el a hasi? (Lesa Echonan 2:16, 17.) Na lugá di kuminsá e sita ku e palabranan “despues di esaki,” el a bisa: “Den e último dianan,” esta, e tempu djis promé ku Herúsalèm i su tèmpel a ser destruí kompletamente. Durante e tempu ei, Dios lo a basha su spiritu “riba tur sorto di hende.” Tur esei ta mustra ku basta tempu a pasa promé ku e profesia di Yoël a haña su kumplimentu.

16. Ki efekto spiritu santu di Dios tabatin riba e trabou di prediká den promé siglo, i kiko di nos tempu?

16 Despues ku Dios a basha su spiritu santu riba e kristiannan di promé siglo, e trabou di prediká a kuminsá progresá remarkablemente. Rònt di aña 61, tempu ku Apòstel Pablo a skirbi e kolosensenan, e por a bisa ku e bon notisia a ser prediká “na henter e kreashon bou di shelu.” (Kol. 1:23) Ora Pablo tabata papia di “henter e kreashon,” e tabata referí na e partinan di mundu ku e i otro hende por a biaha bai na dje. Ku yudansa di Yehova su spiritu santu, e trabou di prediká a plama muchu mas ainda den nos tempu: “te na e parti mas leu di tera.”—Echo. 13:47; wak e kuadro “ Lo Mi Basha Mi Spiritu.”

KIKO A KAMBIA?

17. Ki kambio a tuma lugá den nos komprondementu di Yoël 2:7-9?

17 Awor nos tin un komprondementu mas eksakto di e profesia di Yoël 2:7-9. Ku poko palabra, e versíkulonan ei no ta referí na nos trabou di prediká, pero na e ehérsito di Babilonia ku a invadí Herúsalèm na aña 607 promé ku Kristu.

18. Kiko no a kambia pa e pueblo di Yehova?

18 Ta bèrdat ku nos komprondementu di e profesia di Yoël 2:7-9 a kambia, pero nos zelo pa e trabou di prediká sí no a kambia. E pueblo di Yehova ta sigui prediká e bon notisia tur kaminda, i nan ta usa tur método pa hasi esei. (Mat. 24:14) Niun prohibishon di gobièrnu no ta stroba nos di kumpli ku nos trabou di prediká. I ku Yehova su bendishon, nos ta mas aktivo ku nunka; nos ta prediká e bon notisia di Reino ku kurashi! Humildemente, nos ta sigui konfia ku Yehova lo yuda nos komprondé profesia bíbliko i ku, na e debido tempu, lo e yuda nos “komprondé e bèrdat plenamente!”—Huan 16:13.

KANTIKA 97 Bida Ta Dependé di e Palabra di Dios

^ par. 5 Pa hopi aña nos tabata kere ku e profesia di Yoël kapítulo 1 i 2 ta referí na e trabou di prediká den nos tempu. Pero tin kuater motibu bálido dikon nos tin ku ahustá nos komprondementu di e profesia ei di Yoël. Ki e motibunan ei ta?

^ par. 3 Por ehèmpel, wak e artíkulo “Yehova Su Sabiduria Ta Bisto den Kreashon” den E Toren di Vigilansia di 1 di aprel 2009, par. 14-16.