Bai na kontenido

Bai na kontenido

Con pa Bringa Corupcion cu e Spada di Spiritu

Con pa Bringa Corupcion cu e Spada di Spiritu

Con pa Bringa Corupcion cu e Spada di Spiritu

“Bisti e personalidad nobo cu a ser crea segun e boluntad di dios den berdadero husticia i lealtad.”—Efesionan 4:24.

TEMPU cu e Imperio Romano tabata na su top, e tabata e areglo di gobernacion humano di mas grandi cu mundu a yega di conocé. Legislacion romano tabata asina eficiente cu te awe e ta sirbi como base dje código di ley di hopi pais. Pero apesar di Roma su logronan, su legionnan no por a vence un enemigu sutil: corupcion. Finalmente, corupcion a acelerá e caida di Roma.

Apostel Pablo tabata unu cu a sufri bou di oficialnan romano corupto. Félix, e gobernadó romano cu a interogu’é, aparentemente a reconocé Pablo su inocencia. Pero Félix, un dje gobernadónan mas corupto di su tempu, a posponé Pablo su huicio sperando cu Pablo lo dun’é placa p’e recobrá su libertad.—Echonan 24:22-26.

En bes di soborná Félix, Pablo a papia francamente cuné tocante “husticia i dominio propio.” Félix no a cambia su manera, i Pablo a keda den prizon en bes di purba evitá e proceso legal cu un soborno. El a predicá un mensahe di berdad i onrades, i el a biba na armonia cu esei. “Nos ta confia cu nos tin un concenshi onrado,” el a skirbi cristiannan hudiu, “ya cu nos ta deseá na comportá nos mes onradamente den tur cos.”—Hebreonan 13:18.

Un posicion asina tabata un contraste skerpi cu e normanan moral dje tempu ei. Félix su ruman Pallas tabata un dje hombernan mas ricu dje mundu antiguo. El a acumulá su rikesa—calculá na 45 miyon dollar—casi completamente mediante soborno i extorsion. Pero, su fortuna ta nada na comparacion cu e miles di miyones di dollar cu algun gobernante corupto di siglo 20 a sconde den cuentanan bancario secreto. Ta bon cla anto cu ta solamente hende naïf lo kere cu gobiernunan djawe a gana e guera contra corupcion.

Siendo cu corupcion a existí pa asina tantu tempu, nos tin cu asumí cu esei ta simplemente parti di naturalesa humano? Of por haci algu pa frena corupcion?

Con Ta Haci Frena Corupcion?

E promé paso indicá pa frena corupcion ta pa reconocé cu corupcion ta destructivo i incorecto, ya cu e ta beneficiá hende sin escrúpulo i ta perhudicá otronan. Sin duda, tin progreso den e direccion ei. James Foley, subsecretario di estado di Merca, a bisa: “Nos tur ta reconocé cu e costo di soborno ta haltu. Soborno ta debilitá bon gobernacion, ta haci daño na eficiencia económico i desaroyo, ta deformá comercio i ta castigá ciudadanonan rond mundu.” Hopi hende lo bai di acuerdo cuné. Dia 17 di december 1997, 34 pais importante a firma un “tratado riba soborno” cu ta diseñá pa “haci un impacto considerabel riba e lucha mundial contra corupcion.” Segun e tratado, “ofrecé, primintí of duna un oficial público stranhero un soborno pa por haña of mantené acuerdonan comercial internacional, ta un crímen.”

Pero, soborno pa logra haña contrato comercial den otro pais ta djis e top dje ijsberg di corupcion. Pa eliminá corupcion den liñanan general, un paso muchu mas difícil ta necesario: un cambio di curason of, mas bien, un cambio di hopi curason. Tur caminda hende mester siña odia soborno i corupcion. Ta e ora ei so ganashi via medionan ilegal lo disparcé. Pa logra esaki, e revista Newsweek a bisa cu algun hende ta haña cu gobiernunan mester “animá un sentido general di birtud cívico.” Transparencia Internacional, un grupo cu ta lobi contra corupcion, tambe ta recomendá pa su apoyadónan “inyectá un ‘simia di integridad’” na trabou.

E lucha contra corupcion ta un lucha moral cu legislacion so of “e spada” di castigunan penal no por gana. (Romanonan 13:4, 5) Mester sembra simianan di birtud i integridad den curason di hende. Por logra esaki mihó dor di usa loke apostel Pablo a describí como “e spada di spiritu,” esta Bijbel, e Palabra di Dios.—Efesionan 6:17.

Bijbel Ta Condená Corupcion

Pakico Pablo a nenga di pasa por haltu di corupcion? Pasobra e kier a haci e boluntad di Dios, “cu no ta trata ningun persona cu parcialidad ni no ta aceptá soborno.” (Deuteronomio 10:17) Ademas, sin duda Pablo a corda e instruccion specífico dje Ley di Moises: “Bo no mag di ta parcial ni aceptá soborno, pasobra soborno ta ciega wowo di esnan sabí i ta troce palabra di esnan hustu.” (Deuteronomio 16:19) Rey David tambe a comprendé cu Jehova ta odia corupcion, i el pidi Dios pa no cont’é entre e pecadónan, ‘kende nan man drechi ta yen di soborno.’—Salmo 26:10.

Esnan cu ta adorá Dios cu sinceridad tin motibunan adicional pa rechasá corupcion. “Cu husticia un rey ta duna un pais stabilidad,” Sálomon a skirbi, “pero esun cu ta golos pa soborno ta kibr’é.” (Proverbionan 29:4, New International Version) Husticia—foral ora e ta ser practicá for dje oficial di mas haltu bin abou—ta trece stabilidad, miéntras cu corupcion ta haci un pais pober. Interesantemente, Newsweek a señalá: “Den un sistema caminda tur hende kier un pida dje bolo di corupcion i sa con pa hañ’é, e economia ta simplemente basha den otro.”

Asta ora e economia no basha den otro completamente, stimadónan di husticia ta sinti nan frustrá ora corupcion ta crece bai for di man. (Salmo 73:3, 13) Esei ta ofendé nos Creador tambe, kende ta esun cu a hinca den nos e deseo natural pa husticia. Den pasado, Jehova a intervení pa eradicá corupcion abierto. Por ehempel, el a bisa e habitantenan di Jerusalem francamente pakico lo el a bandoná nan den man di nan enemigunan.

Pa medio di su profeta Mikéas, Dios a bisa: “Tende esaki por fabor, boso cu ta cabes dje cas di Jacob i boso cu ta comandante dje cas di Israel, esnan cu ta detestá husticia i esnan cu ta haci asta tur loke ta stret trocí. Su mes cabesnan ta husga meramente pa soborno, i su mes sacerdotenan ta instruí pa prijs so, i su mes profetanan ta practicá adivinacion simplemente pa placa . . . P’esei pa motibu di boso, lo ploeg Síon manera un simpel cunucu, i Jerusalem mes lo bira djis un monton di ruina.” Corupcion a ruina sociedad den Israel, mescos cu el a corumpí Roma siglonan despues. Na cumplimentu di Dios su spiertamentu, rond di un siglo despues cu Mikéas a skirbi e palabranan ei, Jerusalem a ser destruí i desolá.—Mikéas 3:9, 11, 12.

Pero ningun hende ni nacion tin nodi di ta corupto. Dios ta animá e malbadonan pa bandoná nan manera di biba i pa cambia nan manera di pensa. (Isaías 55:7) E kier pa cada un di nos remplasá golosidad cu inegoismo i corupcion cu husticia. “Esun cu ta estafá e persona di condicion humilde a brongosá su Formador, pero esun cu ta mustra fabor n’e pober ta glorifik’E,” Jehova ta corda nos.—Proverbionan 14:31.

Con pa Combatí Corupcion Exitosamente cu e Berdad di Bijbel

Kico por motivá un persona pa haci un cambio asina? E mésun forsa cu a motivá Pablo p’e renunciá e bida di un fariseo p’e bira un fiel siguidó di Jesucristo. “E palabra di Dios ta bibu i ta ehercé poder,” el a skirbi. (Hebreonan 4:12) Awe, ainda e berdad di Bijbel ta promové onrades, asta entre esnan cu tabata profundamente enbolbí den corupcion. Wak un ehempel aki.

No hopi tempu despues cu Alexander, cu ta di Oost Europa, a terminá servicio militar, el a djoin un gèng cu tabata practicá estafa, extorsion i soborno. * “Mi trabou tabata consistí di ranca placa for di comerciantenan ricu a cambio di proteccion,” e ta splica. “Una bes mi a gana e confiansa di un comerciante, otro miembronan di nos tim a menas’é cu violencia. E ora ei ami ta ofrec’é pa atendé e asuntu—pa un prijs reimu. Mi ‘clientenan’ tabata gradicí mi pa a yuda nan resolvé nan problemanan, siendo cu eigenlijk ta ami mes tabata causa nan. Pa straño cu por parce, esaki tabata un aspecto dje trabou cu m’a gusta mashá.

Tambe mi a gusta e placa i e excitacion cu e estilo di bida aki a ofrecé mi. Mi tabata core un auto caru, biba den un bunita apartamento, i mi tabatin e placa pa cumpra kico cu mi kier. Hende tabatin miedu di mi, loke a duna mi un sentido di poder. Mi a haña manera un sintimentu cu ningun hende por a mishi cu mi i cu ley no tabata conta pa mi. Cualkier problema cu polis por a ser resolvé sea dor di un abogado versá, cu tabatin su manera di evadí e sistema hudicial, of dor di soborná e persona corecto.

Sin embargo, casi no ta existí lealtad entre esnan cu ta biba di corupcion. Un dje miembronan di nos gèng a cuminsá perde simpatia pa mi i, un dado momento, mi no tabata masha gustá. Di ripiente, mi a perde mi auto nèchi, mi placa, mi namorada caru. Nan a asta bati mi mal batí. E cambio di situacion aki a pone mi pensa seriamente tocante e propósito di bida.

Un par di luna promé, mi mama a bira Testigo di Jehova, i mi a cuminsá lesa nan literatura. E texto na Proverbionan 4:14 i 15 di berdad a pone mi pensa: ‘No subi e caminda dje malbadonan, i no cana bai derechitu riba caminda di esnan cu ta malu. Evit’é, no pasa riba dje; desviá for di dje i sigui cana.’ Pasashinan manera esaki a convencé mi cu esnan cu kier hiba un bida criminal no tin berdadero futuro. Mi a cuminsá haci oracion na Jehova i pidié guia mi den e caminda corecto. Mi a studia Bijbel cu Testigonan di Jehova, i finalmente, mi a dedicá mi bida na Dios. Desde e tempu ei mi ta hibando un bida onrado.

Claro cu dor di biba segun normanan di onrades mi ta gana hopi ménos placa. Pero awor mi ta sinti cu mi tin un futuro, cu mi bida tin berdadero nificacion. Mi ta realisá cu mi estilo di bida anterior cu tur su adorno caru tabata mescos cu un cas trahá di bará di carta cu tabata cla pa basha aden un ora pa otro. Antes, mi concenshi tabata sin heful. Awor, danki na mi studio di Bijbel, e ta pui mi ki ora cu mi haña e tentacion pa ta desonrado—asta den cosnan chikitu. Mi ta trata na biba na armonia cu Salmo 37:3, cu ta bisa: ‘Confia den Jehova i haci bon; biba riba tera, i trata cu fieldad.’”

“Esun Cu Ta Odia Soborno Lo Biba”

Manera Alexander a descubrí, e berdad di Bijbel por impulsá un persona pa vence corupcion. El a haci cambio na armonia cu loke apostel Pablo ta bisa den su carta n’e efesionan: “Kita e personalidad bieu cu ta conformá cu boso manera di anda anterior i cu ta ser corumpí segun su deseonan engañoso; . . . boso mester ser hací nobo den e forsa cu ta impulsá boso mente, i boso mester bisti e personalidad nobo cu a ser creá segun e boluntad di Dios den berdadero husticia i lealtad. P’esei, awor cu boso a kita falsedad, papia e berdad cada un di boso cu su próhimo, pasobra nos ta miembro cu ta pertenecé un na otro. Laga esun cu ta horta no horta mas, sino mas bien lagu’e haci trabou duru, haciendo cu su man loke ta bon trabou, p’e por tin algu pa parti cu un hende den necesidad.” (Efesionan 4:22-25, 28) E futuro mes di humanidad ta dependé dje transformacionnan ei.

Si golosidad i corupcion sigui pa nan cuenta, nan por ruiná e tera, mescos cu nan a contribuí n’e ruina dje Imperio Romano. Pero afortunadamente, e Creador di humanidad no tin intencion di laga cosnan asina na encargo di casualidad. El a determiná “pa causa e ruina di esnan cu ta ruinando e tera.” (Revelacion 11:18) I Jehova ta primintí esnan cu ta anhelá un mundu liber di corupcion cu un djis akí lo bini “shelu nobo i un tera nobo . . . i den esakinan husticia lo tin cu biba.”—2 Pedro 3:13.

Berdad, kisas no ta fácil pa biba segun normanan di onrades awe. No obstante, Jehova ta garantisá nos cu a lo largu, “un homber golos ta causa problema pa su famia, pero esun cu ta odia soborno lo biba.” * (Proverbionan 15:27, NIV) Dor di evitá corupcion awor, nos ta mustra nos sinceridad ora nos ta pidi Dios: “Laga bo reino bini. Laga bo boluntad sosodé, mescos cu den shelu, tambe riba tera.”—Mateo 6:10.

Miéntras cu nos ta warda p’e Reino ei tuma accion, cada un di nos por ‘sembra simia den husticia’ dor di no pasa por haltu di corupcion ni practik’é. (Oséas 10:12) Si nos haci esei, nos bida tambe lo duna testimonio dje poder di Dios su Palabra inspirá. E spada di spiritu por vence corupcion.

[Nota]

^ par. 20 A cambia su nomber.

^ par. 28 Claro cu tin un diferencia entre soborno i un tip. Hende ta duna soborno pa corumpí husticia of pa otro propósitonan desonesto, pero un tip ta un expresion di aprecio pa un servicio ricibí. “Pregunta di Lector” den e edicion di E Toren di Vigilancia na spañó di 1 di october 1986, ta splica esaki.

[Plachi na página 7]

Cu yudansa di Bijbel, nos por cultivá “e personalidad nobo” i rechasá corupcion