Bai na kontenido

Bai na kontenido

Contemplá e Hacidor di Cosnan Maraviyoso!

Contemplá e Hacidor di Cosnan Maraviyoso!

Contemplá e Hacidor di Cosnan Maraviyoso!

“Para ketu i mustra bo mes atento n’e obranan maraviyoso di Dios.”—JOB 37:14.

1, 2. Ki descubrimentu asombroso nan a haci na 1922, i kico tabata e reaccion?

PA AÑOS e arkeólogo i e noble ingles a colaborá cu otro den búskeda di e tesoro. Finalmente, dia 26 di november 1922, na e santana dje fáraonan di Egipto den e famoso vaye dje Reynan, arkeólogo Howard Carter i Lord Carnarvon a localisá e recompensa—e tumba di fárao Tutankhamen. Ora nan a yega na un porta seyá, nan a bora un buracu. Carter a hinca un bela dor di dje i a loer paden.

2 Mas despues Carter a relatá: “Ora Lord Carnarvon no por a soportá e suspenso mas, el a puntra ansiosamente: ‘Bo por mira algu?’ mi mester a haci hopi esfuerso pa mi djis bisa: ‘Sí, cosnan maraviyoso.’” Entre e miles di tesoronan den e graf tabatin un caha di morto di oro puru. Kisas bo a yega di mira algun di e “cosnan maraviyoso” ei riba potret of na un exposicion di museo. Sin embargo, ni maske con maraviyoso e obhetonan den e museonan ei por ta, casi sigur nan no tin nada di haci cu bo bida. P’esei, laga nos pasa over pa cosnan maraviyoso cu definitivamente ta relacioná cu bo i cu ta di balor pa bo.

3. Unda nos ta haña informacion tocante cosnan maraviyoso cu por ta balioso pa nos?

3 Por ehempel, pensa riba un homber cu a biba hopi siglo pasá, un homber mas sobresaliente cu cualkier artista di cine, ídolo di deporte of miembro di realesa. Nan a yam’é esun di mas grandi di tur e orientalnan. Sigur lo bo reconocé su nomber: Job. A skirbi henter un buki di Bijbel tocante dje. Tog, un di su contemporáneonan, e hóben Elihú, a haña su mes obligá di corigí Job. De echo, Elihú a bisa cu Job a duna demasiado atencion na su mes i na esnan rond di dje. Na Job capítulo 37, nos ta haña otro conseho specífico i sabí cu por ta realmente balioso pa cada un di nos.—Job 1:1-3; 32:1–33:12.

4. Kico a hiba na Elihú su exhortacion registrá na Job 37:14?

4 Den un combersacion largu, e tres supuesto amigunan di Job a mustr’é áreanan den cua, segun nan, el a faya den pensamentu of accion. (Job 15:1-6, 16; 22:5-10) Cu pacenshi Elihú a warda te ora e diálogo ei a terminá. Caba, el a papia cu comprendimentu profundo i sabiduria. El a trece yen di punto importante padilanti, pero tuma nota dje pensamentu clave aki: “Presta oido na esaki, o Job; para ketu i mustra bo mes atento n’e obranan maraviyoso di Dios.”—Job 37:14.

Esun Cu A Haci e Obranan

5. Kico “e obranan maraviyoso di Dios” cu Elihú a referí na dje ta encerá?

5 Ripará cu Elihú no a sugerí pa Job presta atencion na Job, na Elihú mes, ni na otro hende. Sabiamente Elihú a urgi Job—i nos—pa presta atencion na Jehova Dios su obranan maraviyoso. Kico segun bo, e expresion “e obranan maraviyoso di Dios” ta encerá? Ademas, en bista di tur e preocupacionnan cu podisé bo tin tocante salú, situacion financiero, futuro, bo famia, colega i bisiñanan, pakico bo mester presta atencion na e obranan di Dios? Ta keda claro cu Jehova Dios su obranan maraviyoso ta demostrá su sabiduria i su autoridad riba e creacion físico tur rond di nos. (Nehemías 9:6; Salmo 24:1; 104:24; 136:5, 6) Pa clarificá esaki, tuma nota di un punto den e buki di Hosué.

6, 7. (a) Ki obranan maraviyoso Jehova a haci den e dianan di Moises i Hosué? (b) Si ta abo a mira un di e obranan ei den e tempu di Moises i di Hosué, con lo bo a reaccioná?

6 Jehova a manda plaga riba antiguo Egipto i despues a parti laman Corá pa asina Moises por a hiba e antiguo israelitanan na libertad. (Éxodo 7:1–14:31; Salmo 106:7, 21, 22) Hosué capítulo 3 ta relatá un suceso similar. Hosué, sucesor di Moises, mester a guia e pueblo di Dios crusa un otro awa pa nan drenta e Tera Primintí. Hosué a bisa: “Santificá boso, pasobra mañan Jehova lo haci cos maraviyoso meimei di boso.” (Hosué 3:5) Cua cos maraviyoso e texto ta referí na dje?

7 Wel, e relato ta mustra cu Jehova a habri un caminda dor di un barera di awa, esta, e riu Jordan di manera cu cientos di miles di homber, muher i mucha por a crusa pasa riba tera secu. (Hosué 3:7-17) Si nos tabata einan, i nos a mira e riu habri i tur e hendenan ei crusa sano i salbo, nos lo a keda impresioná di e forma maraviyoso cu e logro aki a tuma lugá! E suceso aki a desplegá Dios su poder riba creacion. Sin embargo, awor akí mes—den nos bida—tin cos mes maraviyoso ta sosodé. Pa wak kico algun dje cosnan aki ta i pa sa di con nos mester presta atencion na nan, considerá Job 37:5-7.

8, 9. Na ki obranan maraviyoso Job 37:5-7 ta señalá, i di con nos mester pensa riba esakinan?

8 Elihú a declará: “Di un manera maraviyoso Dios ta laga su bos zona manera donder, i ta haci cosnan grandi cu nos no por sa.” Kico Elihú tabatin na mente ora el a bisa cu Dios ta haci cosnan “di un manera maraviyoso”? Wel, e ta mencioná sneu i yobida fuerte. Esakinan ta stroba un cunukero di traha den su cunucu, dunand’e tempu i motibu pa refleccioná riba e obranan di Dios. Kisas nos no ta cunukero, pero tog awaceru of sneu por afectá nos tur. Dependiendo na unda nos ta biba, tal bes sneu cu awaceru ta interumpí nos actividadnan tambe. Nos ta tuma tempu pa refleccioná riba ken ta tras di e maraviyanan ei i kico esaki ta nificá? Bo a yega di haci esei?

9 Ta significativo cu, manera nos ta lesa den Job capítulo 38, Jehova Dios mes ta sigui un liña di pensamentu similar, segun cu e tabata haci Job preguntanan importante. Aunke nos Creador a dirigí e preguntanan aki na Job, sin duda nan ta di importancia pa nos actitud, nos existencia i nos futuro. P’esei, laga nos wak kico Dios a puntra, i pensa riba loke nan ta encerá, sí, laga nos haci loke Job 37:14 ta urgi nos pa haci.

10. Ki efecto Job capítulo 38 mester tin riba nos, i cua preguntanan e ta lanta?

10 Capítulo 38 ta cuminsá cu e palabranan: “Jehova a contestá Job for dje tempestad di bientu i a bisa: ‘Ta ken ta obscurecé conseho cu palabranan sin conocimentu? Faha bo heup, por fabor, manera un homber físicamente fuerte, i laga mi interogá bo, i abo informá mi.’” (Job 38:1-3) E palabranan aki ta prepará e mente. Nan a yuda Job ahustá su manera di pensa na e realidad di cu e tabata pará dilanti e Creador di universo i cu e mester rindi cuenta na dje. Esei ta algu bon pa tantu nos como nos contemporáneonan haci. Despues Dios a hala atencion na e mésun cosnan cu Elihú a mencioná. “Unda bo tabata ora mi a funda tera? Bisa mi, si en berdad bo conocé comprendimentu. Ken a fiha su midínan, si acaso bo sa, of ken a extendé riba dje e cabuya di midi? Den kico a hundi su pedestalnan, of ken a pone su piedra di skina?”—Job 38:4-6.

11. Kico Job 38:4-6 mester yuda nos comprendé bon cla?

11 Unda Job tabata—unda cualkier un di nos tabata—ora tera a yega na existencia? Nos tabata e arkitectonan cu a diseñá nos tera i a base dje diseño ei a marca e midínan como si fuera cu un liñal? Claro cu no! Hende no tabata existí mes e tempu ei. Como si fuera nos tera ta un enorme edificio, Dios a puntra: “Ken a pone su piedra di skina?” Nos sa cu e tera ta precis n’e distancia corecto for di nos solo di manera cu nos por biba i prosperá riba dje. Su tamaño tambe ta net bon. Si nos tera tabata hopi mas grandi, gas hidrógeno lo no a sali di nos atmósfera i bida lo no por tabata posibel. Claramente, un persona “a pone su piedra di skina” n’e lugá corecto. Ta Job a merecé e mérito? Acaso ta nos? Of ta Jehova Dios?—Proverbionan 3:19; Jeremías 10:12.

Ken Tin e Contestanan?

12. Riba kico e pregunta na Job 38:6 ta pone nos pensa?

12 Tambe Dios a puntra: “Den kico a hundi su pedestalnan?” Esei no ta un bon pregunta? Probablemente nos ta familiarisá cu un concepto cu tabata desconocí pa Job, esta, gravedad. Mayoria di nos ta comprendé cu e forsa di gravedad dje masa inmenso di solo ta yuda tene nos tera na su lugá, ta como si fuera a hundi su pedestalnan. Sin embargo, ken ta comprendé gravedad completamente?

13, 14. (a) Kico hende mester admití tocante gravedad? (b) Con nos mester reaccioná riba e situacion cu Job 38:6 ta resaltá?

13 Un buki recien publicá titulá The Universe Explained (E Universo Splicá) ta admití cu ‘gravedad ta e forsa di naturalesa mas conocí, i tog esun ménos comprendí.’ E buki ta sigui bisa: “Forsa di gravedad ta parce di biaha atrabes di espacio bashí instantáneamente, sin ningun medio obvio pa haci esei. Sin embargo, den e último añanan, físiconan a cuminsá speculá cu kisas gravedad ta biaha den ondanan cu ta consistí di partículanan cu yama graviton . . . Pero niun hende no ta completamente sigur di nan existencia.” Pensa riba loke esaki ta nificá.

14 Ciencia a avansá 3.000 aña desde cu Jehova a haci Job e preguntanan ei. Te ainda, ni nos ni físiconan experto no por splica gravedad completamente, esta, e forsa cu ta tene nos tera den e órbita corecto, exactamente caminda e mester ta pa nos por disfrutá di bida aki. (Job 26:7; Isaías 45:18) Esaki no ta insinuá cu nos tur tin cu bai haci un estudio profundo di e misterionan di gravedad. Mas bien, presta atencion na djis esun aspecto aki di e obranan maraviyoso di Dios mester influenciá nos punto di bista di dje. Su sabiduria i conocimentu no ta impresioná bo; i bo ta comprendé pakico nos mester siña mas tocante su boluntad?

15-17. (a) Riba kico Job 38:8-11 a enfocá, i esaki ta hiba na ki preguntanan? (b) Kico hende mester admití relacioná cu conocimentu di e océano i nan distribucion riba e planeta?

15 E Creador ta sigui cu su interogacion: “Ken a pone porta como baricada pa laman, cu a cuminsá sali manera ora e ta basha sali for di matris; ora mi a pone e nubia como su bistí i tiniebla denso como su paña pa lora aden, i mi a kibra mi reglamentu riba dje i pone un bara i portanan, i mi a bisa e ora ei: ‘Te aki bo tin mag di yega, i no mas leu; i aki ta e límite di bo olanan orguyoso’?”—Job 38:8-11.

16 Pone baricada pa laman, tin di haci cu e continentenan, e océanonan i eb cu vloed. Cuantu tempu hende tin ta observá i studia esakinan? Pa miles di aña, i masha intensivo den e último siglo. Lo bo por imaginá cu pa awor ya mayoria cos cu hende sa tocante nan mester ta establecí. Sin embargo, den e aña 2001 aki, si bo a investigá e tópico ei pa haña sa kico ta e último descubrimentunan, na bibliotecanan grandi of a usa Internet cu su capacidad inmenso pa haci investigacion, kico lo bo a descubrí?

17 Den un obra di referencia cu mayoria di hende ta aceptá, lo bo por ripará cu nan a admití lo siguiente: “Pa hopi tempu un di e problemanan mas intrigante di investigacion i teoria científico tabata e distribucion di plataformanan di continente i e conchinan di océano riba superficie dje planeta, i e distribucion dje rasgonan natural principal di tera.” Despues di bisa esaki, e enciclopedia citá ariba ta ofrecé cuater posibel splicacion, pero ta reconocé cu esakinan ta “entre e hopi hipótesisnan.” Por ta bo sa cu un hipótesis “ta un teoria cu ta implicá un falta di suficiente evidencia pa por duna mas cu djis un splicacion temporal.”

18. Na ki conclusionnan Job 38:8-11 ta hiba bo?

18 Esei no ta resaltá con apropiado e preguntanan cu nos ta lesa na Job 38:8-11 ta? Sin duda, no ta nos mester ricibí e mérito di a areglá tur e aspectonan aki di nos planeta. No ta nos a pone luna di tal manera cu su atraccion lo a yuda producí eb cu vloed cu normalmente no ta inundá nos costa ni perhudicá nos personalmente. Bo sa ken sí a haci esaki, e Hacidor di cosnan maraviyoso.—Salmo 33:7; 89:9; Proverbionan 8:29; Echonan 4:24; Revelacion 14:7.

Duna Jehova e Debido Onor

19. E expresionnan poético na Job 38:12-14 ta dirigí nos atencion na ki realidadnan di naturalesa?

19 Hende no por aceptá mérito pa e echo cu mundu ta drei, mencioná na Job 38:12-14. E rotacion aki ta causa e aurora, hopi bes sumamente bunita. Segun solo ta sali, formanan di nos planeta ta bira mas cla, mescos cu e marca cu un seyo ta laga riba klei suave. Ora nos meditá maske ta un tiki riba e movecion di tera, ta sigur cu nos ta keda strañá cu mundu no ta drei muchu lihé, loke lo tabata desastroso, manera nos por comprendé fácilmente. Ni e no ta drei asina poco-poco cu dia i anochi ta bira hopi mas largu i ta trece cayente i friu extremo cu lo a haci bida humano imposibel. Sinceramente, nos mester ta contentu cu ta Dios, i no un par di hende, a fiha e velocidad cu mundu ta drei rond.—Salmo 148:1-5.

20. Con lo bo contestá e preguntanan hací na Job 38:16 i 18?

20 Awor, imaginá cu ta abo Dios a haci e siguiente preguntanan: “Abo a yega te na e fuentenan di laman, of bo a cana rond ta explorá e profundidad di awa?” Ni sikiera un experto di océano lo por a contestá esei completamente! “Bo a considerá cu inteligencia e espacionan hanchu di tera? Bisa, si bo a yega di sa tur esaki.” (Job 38:16, 18) Bo a bishitá i explorá tur region di tera, of sikiera gran parti di nan? Cuantu tempu di bida nos lo mester tin pa presta atencion na tur e sitionan bunita i e maraviyanan di nos tera? I esta maraviyoso e tempunan ei lo ta!

21. (a) E preguntanan na Job 38:19 por lanta ki punto di bista científico? (b) E realidadnan tocante lus mester conmové nos pa haci kico?

21 Ripará tambe e preguntanan profundo na Job 38:19: “Unda pues ta e caminda cu lus ta biba? Pa loke ta scuridad, unda pues ta su lugá?” Por ta bo sa cu pa hopi tempu hende a pensa cu lus ta biaha manera un onda, mescos cu olanan chikitu cu bo por wak den un dam. Anto na 1905, Albert Einstein a splica cu lus ta comportá su mes manera grupito, of partículanan, di energia. Esei a establecé e asuntu? Wel, un enciclopedia recien ta puntra: “Lus ta un onda of un partícula?” E ta contestá: “Aparentemente, [lus] no por ta tur dos pasobra e dos modelonan [esta, onda i partícula] ta hopi distinto for di otro. E mihó contesta ta cu lus, estrictamente bisá, ta niun di dos.” No obstante, lus di solo ta sigui keinta nos (direct of indirectamente), maske den e caso aki ainda ningun hende no por splica e obranan di Dios completamente. Nos ta disfrutá di cuminda i oxígeno producí dor cu matanan ta reaccioná riba lus. Nos por lesa, mira cara di nos sernan kerí, wak solo baha, etcétera. Segun nos ta haci esakinan, nos no mester duna reconocimentu n’e obranan maraviyoso di Dios?—Salmo 104:1, 2; 145:5; Isaías 45:7; Jeremías 31:35.

22. Con David di antigwedad a reaccioná riba e obranan maraviyoso di Dios?

22 E meta pakico nos ta meditá riba e obranan maraviyoso di Jehova ta djis pa nos keda impresioná, como si fuera aplastá dor di temor respetuoso of babucá dor di e obranan? Apénas. E antiguo salmista a admití cu ta imposibel pa comprendé i comentá riba tur e obranan maraviyoso di Dios. David a skirbi: “Hopi cos bo mes a haci, o Jehova mi Dios, asta bo obranan maraviyoso . . . Si mi incliná mi mes pa informá i papia di nan, nan a bira mas numeroso di loke mi por relatá.” (Salmo 40:5) Pero, sigur e no tabata kier men cu lo el a keda ketu en cuanto e obranan magnífico aki. David a duna prueba di esaki dor di su determinacion na Salmo 9:1, caminda el a bisa: “Lo mi elogiá bo, o Jehova, cu tur mi curason; lo mi declará tur bo obranan maraviyoso.”

23. Con bo ta reaccioná riba e obranan maraviyoso di Dios, i con bo por yuda otronan?

23 Nos tambe no mester ser conmoví di igual manera? E asombrá cu nos ta keda dje obranan magnífico di Dios no mester conmové nos pa papia di dje, di loke el a haci i di loke lo e haci ainda? E contesta ta masha cla—nos mester “declará entre e nacionnan su gloria, entre tur e pueblonan su obranan maraviyoso.” (Salmo 96:3-5) Sí, nos por demostrá nos aprecio humilde pa e obranan maraviyoso di Dios dor di compartí cu otro hende loke nos a siña tocante dje. Asta si nan ta biba den un comunidad cu ta nenga e Creador, nos expresionnan informativo i positivo por lanta nan interes pa reconocé Dios. Mas cu esei, esei por lanta un deseo den nan pa siña di esun cu “a crea tur cos,” e Hacidor di obranan maraviyoso, Jehova, i sirbié.—Revelacion 4:11.

Con Lo Bo Contestá?

• E exhortacion registrá na Job 37:14 ta pone bo pensa tocante cua obranan di Dios?

• Cua ta algun cos cu Job capítulo 37 i 38 ta resaltá cu ciencia no por splica completamente?

• Con bo ta sinti relacioná cu e obranan maraviyoso di Dios, i esei ta animá bo pa haci kico?

[Preguntanan di Estudio]

[Plachi na página 7]

Ken a pone baricada pa laman, pa manten’é na su lugá?

[Plachi na página 7]

Ken a bishitá tur e sitionan bunita riba tera, cu Dios a crea?