Bai na kontenido

Bai na kontenido

E Tempu Cu Dios A Permití Sufrimentu Ta Cabando

E Tempu Cu Dios A Permití Sufrimentu Ta Cabando

E Tempu Cu Dios A Permití Sufrimentu Ta Cabando

UNDA cu bo bira, ta sufrimentu bo ta mira. Tin hende ta causa sufrimentu na nan mes. Nan ta haña malesanan transmití sexualmente of ta experenciá e efectonan di droga of di maluso di alcohol of di humamentu. Of nan ta haña problema cu salú pa motibu di come malu. Sin embargo, mayoria sufrimentu ta a consecuencia di factornan of sucesonan fuera di control di hende comun: guera, violencia étnico, crímen, pobresa, hamber i malesa. Un otro cos cu hende básicamente no por controlá ta sufrimentu relacioná cu behes i morto.

Bijbel ta sigurá nos cu “Dios ta amor.” (1 Juan 4:8) Ta di con anto un Dios di amor a permití tur e sufrimentu aki sigui pa asina tantu siglo? Na ki tempu lo e remediá e situacion? Pa contestá e tipo di preguntanan aki, nos mester examiná Dios su propósito en cuanto hende. Esaki lo yuda nos comprendé pakico Dios a permití sufrimentu i kico lo e haci tocante dje.

E Don di Boluntad Liber

Ora Dios a crea e promé hende, el a producí mas cu djis un curpa cu celebro. Ademas, Dios no a crea Adam cu Eva manera robot sin inteligencia. El a implantá e facultad di boluntad liber den nan. I esei tabata un regalo excelente, pasobra “Dios a mira tur cos cu el a traha i, mira! e tabata hopi bon.” (Génesis 1:31) Sí, “perfecto ta su actividad.” (Deuteronomio 32:4) Nos tur ta apreciá e don di boluntad liber aki dor cu nos no kier pa otronan dicta tur nos pensamentu i accionnan sin cu nunca nos por scoge nada.

Sin embargo, tabata e intencion pa usa e excelente don di boluntad liber sin ningun restriccion? Den e instruccionnan duná na cristiannan di promé, e Palabra di Dios ta contestá: “Sea como hende liber, i tog usa boso libertad, no como un disfras pa maldad, sino como esclabo di Dios.” (1 Pedro 2:16) Pa e bienestar general, mester tin límite. Pues, mester a controlá boluntad liber cu regla di ley. Sino, e resultado lo ta anarkia.

Ley di Ken?

Ley di ken tabatin cu determiná e berdadero límite di boluntad liber? E contesta dje pregunta aki tin di haci cu e motibu fundamental pakico Dios a permití sufrimentu. Siendo cu Dios a crea hende, e sa mihó ki ley nan tin cu obedecé pa nan mes bienestar i pa bienestar di otro hende. Bijbel ta describí esaki asin’akí: “Ami, Jehova, ta bo Dios, Esun cu ta siña bo beneficiá bo mes, Esun cu ta haci bo stap den e caminda den cua bo mester cana.”—Isaías 48:17.

Claramente, un punto vital ta esaki: Hende no a ser creá pa ta independiente di Dios. El a traha nan di tal manera cu nan éxito i felicidad ta dependé di obedencia na su leynan hustu. Dios su profeta Jeremías a bisa: “Mi sa masha bon, o Jehova, cu e caminda di hende terenal no ta pertenecé na dje. No ta pertenecé na hende cu ta cana pa ni sikiera dirigí su paso.”—Jeremías 10:23.

Dios a traha hende dependiente di su leynan físico, manera ley di gravedad. Di igual manera, el a traha hende pa ta sumiso na su leynan moral, cu ta diseñá pa producí un sociedad armonioso. Cu bon motibu anto, e Palabra di Dios ta urgi: “Confia den Jehova cu tur bo curason i no lèn riba bo mes comprendimentu.”—Proverbionan 3:5.

Kier men, e famia humano nunca lo por tabatin éxito den dirigí su mes sin gobernacion di Dios. Purbando di ta independiente for di dje, hende lo a diseñá sistemanan social, económico, político i religioso cu lo a clash cu otro, i ‘hende lo a dominá hende pa su perhuicio.’—Eclesiástes 8:9.

Kico A Bai Robes?

Dios a duna nos promé mayornan, Adam cu Eva, un comienso perfecto. Nan tabatin curpa cu mente perfecto i un hofi paradísico como nan hogar. Si nan a someté na e gobernacion di Dios, nan lo a keda perfecto i felis. Cu tempu, nan lo a bira e mayornan di henter un famia perfecto i felis, bibando den un paradijs terenal. Esei tabata Dios su propósito pa e rasa humano.—Génesis 1:27-29; 2:15.

Sin embargo, nos antepasadonan original a haci mal uso di nan boluntad liber. Nan a pensa ekibocadamente cu nan lo por ta exitoso independiente di Dios. Di nan mes boluntad liber, nan a surpasá e límitenan di su leynan. (Génesis, capítulo 3) Dor cu nan a rechasá su gobernacion, e no tabata obligá mas pa sostené nan den perfeccion. ‘Nan a obra ruinosamente riba nan propio cuenta; nan no a keda su yunan, i e defecto tabata di nan mes.’—Deuteronomio 32:5.

For di e tempu cu nan a desobedecé Dios, e curpa i mente di Adam cu Eva a cuminsá degenerá. E fuente di bida ta cerca Jehova. (Salmo 36:9) Pues pa motibu cu nan a separá nan mes for di Jehova, e promé pareha humano a bira imperfecto i finalmente a muri. (Génesis 3:19) Na armonia cu leynan genético di herencia, nan desendencia por a ricibí solamente loke nan mayornan mes a poseé. I kico esei tabata? Esei tabata imperfeccion i morto. P’esei apostel Pablo a skirbi: “Pa medio di un solo hende [Adam] picá a drenta mundu i morto pa medio di picá, i asina morto a plama na tur hende pasobra nan tur a peca.”—Romanonan 5:12.

E Cuestion Principal: Soberania

Ora cu Adam i Eva a rebelá contra Dios, nan a desafiá su soberania, esta, su derecho di goberná. Jehova lo por a destruí nan i cuminsá completamente di nobo cu un otro pareha, pero esei lo no a resolvé e cuestion di ken su gobernacion ta hustu i mihó pa hende. Dunando hende tempu pa desaroyá nan sociedadnan segun nan propio ideanan, sin duda lo a demostrá si nan gobernacion independiente for di Dios lo a yega di ta exitoso.

Kico miles di aña di historia humano ta bisa nos? Durante tur e siglonan ei, hende a purba diferente tipo di sistema social, económico, político i religioso. Sin embargo, maldad i sufrimentu a sigui existí. De facto, ‘hende malbado a bai di malu pa pió,’ specialmente den nos tempu.—2 Timoteo 3:13.

Siglo 20 a mira logronan científico i industrial yega na un punto máximo. Pero tambe el a mira e pió sufrimentu den henter e historia dje rasa humano. I no ta importá ki avance médico ta ser hací, e ley di Dios ainda ta válido: Hende separá di Dios—e fuente di bida—ta bira malu, bira bieu i muri. E situacion aki ta proba masha cla cu hende no por ‘dirigí nan mes paso’!

Dios Su Soberania Confirmá

E experimento trágico aki di independencia for di Dios a demostrá una bes pa semper cu gobernacion di hende separá for di Dios nunca por logra. Solamente gobernacion di Dios por trece felicidad, unidad, salú i bida. Ademas, e Palabra infalibel di Jehova Dios, Bijbel Santu, ta mustra cu nos ta biba den “e último dianan” di gobernacion humano independiente di Dios. (2 Timoteo 3:1-5) Jehova lo no tolerá esaki, ni maldad ni sufrimentu pa hopi tempu mas.

Pronto Dios lo intervení den asuntunan humano. E Scritura ta bisa nos: “Den e dianan dje reynan ei [gobernacion humano cu ta existí actualmente] e Dios di shelu lo establecé un reino [den shelu] cu nunca lo no ser reducí na ruina. I e reino mes lo no pasa na ningun otro pueblo [nunca mas hende lo no goberná tera]. Lo e aplastá i pone un fin na tur e reinonan aki [gobernacionnan actual], i e mes lo permanecé te na tempu indefiní.”—Daniel 2:44.

E vindicacion di Jehova Dios su soberania mediante e Reino celestial ta e tema di Bijbel. Jesus a haci esaki su siñansa principal. El a bisa: “E bon nobo aki dje reino lo ser predicá den tur e tera habitá como testimonio pa tur nacion; i e ora ei e fin lo yega.”—Mateo 24:14.

Ora gobernacion di Dios remplasá gobernacion di hende, ken lo sobrebibí i ken no? Proverbionan 2:21 i 22, ta sigurá nos: “E rectonan [cu ta sostené gobernacion di Dios] ta esnan cu lo biba riba tera, i esnan sin culpa ta esnan cu lo keda riba dje. En cuanto e malbadonan [cu no ta sostené gobernacion di Dios], nan lo ser cortá for dje tera mes.” Bou di inspiracion divino e salmista a canta: “Solamente un poco tempu mas, i e malbado lo no t’ei mas . . . Pero e mansunan mes lo poseé e tera, i berdaderamente nan lo haña nan deleite exkisito den e abundancia di pas. E hustunan mes lo poseé tera, i nan lo biba pa semper riba dje.”—Salmo 37:10, 11, 29.

Un Maraviyoso Mundu Nobo

Bou di gobernacion di e Reino di Dios, sobrebibientenan dje fin di e sistema actual di cosnan lo ser introducí den un tera hací limpi di maldad i sufrimentu. Dios lo duna humanidad instruccion, i cu tempu “tera sigur lo ta yená cu e conocimentu di Jehova mescos cu e awanan ta cubri laman.” (Isaías 11:9) E educacion edificante i positivo aki lo resultá den un sociedad humano berdaderamente pacífico i armonioso. Dor di esaki, no ta bai tin guera, asesinato, violencia, violacion, ladronicia ni ningun otro crímen mas.

Humanidad obediente bibando den Dios su mundu nobo lo ricibí beneficio físico maraviyoso. Tur e mal consecuencianan di e rebelion contra Dios su gobernacion lo ser kitá. Imperfeccion, malesa, behes i morto lo ta cosnan di pasado. Bijbel ta sigurá nos: “Ningun residente lo bisa: ‘Mi ta malu.’” Ademas, e Scritura ta primintí: “N’e tempu ei lo habri wowo dje ciegunan, i lo habri asta orea dje surdunan. N’e tempu ei e coho lo subi bai ariba mescos cu un biná, i lenga dje muda lo sclama di alegria.” (Isaías 33:24; 35:5, 6) Ki un placer lo ta pa gosa di salú vibrante tur dia, pa semper!

Bou di e direccion amoroso di Dios, e habitantenan di e mundu nobo ei lo usa nan energia i abilidad pa construí un paradijs mundial. Pobresa, hamber i falta di bibienda lo no existí nunca mas, pasobra e profecia di Isaías ta bisa: “Nan sigur lo traha cas i biba den nan; i nan sigur lo planta cunucu di wijndruif i come nan fruta. Nan lo no traha cas i otro hende ta biba aden; nan lo no planta i otro hende ta come.” (Isaías 65:21, 22) En berdad, “nan realmente lo sinta, cada un bou di su mata di wijndruif i bou di su palu di figu, i lo no tin ningun hende cu ta haci nan tembla.”—Mikéas 4:4.

E tera lo respondé na e cuido amoroso di Dios i hende obediente. E Scritura ta duna nos e garantianan aki: “E desierto i e region sin awa lo tin gran alegria, i e yanura di desierto lo ta gososo i lo florecé manera asafran. . . . Den e desierto awa lo a brota, i riunan den e yanura di desierto.” (Isaías 35:1, 6) “Lo yega di tin abundancia di grano riba tera; riba top dje cerunan lo tin sobreabundancia.”—Salmo 72:16.

Kico di e miles di miyones di hende cu a muri? Esnan cu ta den Dios su memoria lo haña bida atrobe, pasobra “lo bai tin un resureccion di tantu e hustunan como e inhustunan.” (Echonan 24:15) Sí, e mortonan lo ser restorá na bida. Lo siña nan e maraviyoso berdadnan en cuanto Dios su gobernacion i nan lo haña e oportunidad di biba pa semper den Paradijs.—Juan 5:28, 29.

Mediante e cosnan aki, Jehova Dios lo cambia completamente e condicion teribel di sufrimentu, malesa i morto cu tabatin gara riba humanidad pa miles di aña. Lo no tin malesa mas! Ni hendikep! Ni morto! Dios lo “seca tur lágrima di nan wowo, i lo no tin morto mas, ni lo no tin lamento ni sclamacion ni dolor mas. E cosnan anterior [lo] a pasa bai.”—Revelacion 21:3, 4.

Esei ta e manera cu Dios lo pone fin na sufrimentu. Lo e destruí e mundu corupto aki i introducí un sistema di cosnan completamente nobo den cua “husticia lo tin cu biba.” (2 Pedro 3:13) Esaki sí ta bon nobo! Nos tin mester di e mundu nobo ei desesperadamente. I nos lo no tin cu warda hopi pa mir’é. For di cumplimentu di profecia bíblico, nos sa cu e mundu nobo ta djis dilanti porta, i cu e tempu cu Dios a permití sufrimentu ta cabando.—Mateo 24:3-14.

[Kuadro na página 8]

E Fracaso di Gobernacion Humano

Relacioná cu gobernacion humano, e ex-canciyer aleman Helmut Schmidt a declará: “Nos como hende . . . semper a goberná mundu solamente parcialmente, i mayoria di tempu masha malu mes. . . . Nunca nos no a gobern’é den pas total.” Raport di Desaroyo Humano 1999 a observá: “Tur pais ta informá cu nan structura social ta birando swak, cu conflicto social, mas crímen, mas violencia na cas. . . . Menasanan mundial ta aumentá, surpasando abilidadnan nacional pa trata cu nan, i creciendo mas lihé cu reaccion internacional.”

[Plachinan na página 8]

“Nan lo haña nan deleite exkisito den e abundancia di pas.” —Salmo 37:11

[Rekonosementu pa Potrèt na página 5]

Di tres bini abou, mama cu yu: FAO potret/B. Imevbore; abou, explosion: potret di U.S. National Archives