Bai na kontenido

Bai na kontenido

Abraham—Ehempel di Fe

Abraham—Ehempel di Fe

Abraham—Ehempel di Fe

“[Abraham tabata] tata di tur esnan cu tin fe.”—ROMANONAN 4:11.

1, 2. (a) Pa ki cualidad cristiannan berdadero ta recordá Abraham awe? (b) Di con Bijbel ta yama Abraham “tata di tur esnan cu tin fe”?

E TABATA antepasado di un nacion poderoso. Tambe e tabata profeta, comerciante i lider. Sin embargo, awe cristiannan ta record’é mas pa e cualidad cu a impulsá Jehova Dios pa mir’é como su amigu: su fe inkebrantabel. (Isaías 41:8; Santiago 2:23) Su nomber ta Abraham, i Bijbel ta yam’é “tata di tur esnan cu tin fe.”—Romanonan 4:11.

2 Pero hombernan cu a biba promé cu Abraham, manera Abel, Enoc i Noe, no tabatin fe? Sí, pero ta cu Abraham Dios a cera e pacto pa bendicioná tur nacion di tera. (Génesis 22:18) Asina el a bira e tata figurativo di tur esnan cu lo a pone fe den e Simia primintí. (Galationan 3:8, 9) Den un sentido, nos por considerá Abraham como nos tata pasobra su fe ta sirbi como ehempel pa nos imitá. Nos por mira henter su bida como un expresion di fe, pasobra el a consistí di vários prueba. Sí, hopi tempu promé cu Abraham a enfrentá loke nos por yama e test supremo di su fe—e ordu pa ofrecé su yu Isaac—Abraham a demostrá su fe den hopi prueba mas chikitu. (Génesis 22:1, 2) Awor, laga nos examiná algun dje promé pruebanan di fe aki i mira ki les nos por saca for di nan awe.

E Ordu pa Bandoná Ur

3. Kico Bijbel ta conta nos tocante Abram su antecedente?

3 Bijbel ta introducí nos na Abram (mas despues conocí como Abraham) na Génesis 11:26, cu ta bisa: “Taré a sigui biba pa setenta aña, despues di cua el a bira tata di Abram, Nacor i Haran.” Abram tabata desendiente di Sem, un homber temeroso di Dios. (Génesis 11:10-24) Segun Génesis 11:31, Abram tabata biba cu su famia den e stad próspero di “Ur dje caldeonan,” un stad cu un tempu tabata situá parti oost di riu Eufrátes. * Pues e no a lanta ta biba den tent, mudando di un lugá pa otro, sino como habitante di stad na un sitio cu a ofrecé hopi rikesa i comodidad. N’e bazarnan di Ur hende por a cumpra productonan importá. Su cayanan tabatin careda di casnan blanchá di 14 kamber, cu asta sistema di tuberia.

4. (a) Ki desafionan Ur a representá pa adoradónan dje Dios berdadero? (b) Con Abram a bin pone fe den Jehova?

4 Apesar di tur su bentahanan material, Ur a representá un desafio serio pa ken cu kier a sirbi e Dios berdadero. E tabata un stad profundamente enbolbí den idolatria i supersticion. Sí, su paisahe tabata dominá pa un zigurat, un tempel masha haltu mes na onor dje dios-luna Nana. Sin duda Abram tabata bou di hopi preshon pa participá den e adoracion degradá aki, tal bes incluso preshon di parti di algun pariente. Segun algun tradicion hudiu, Abram su tata mes, Taré, tabata un trahadó di dios falsu. (Hosué 24:2, 14, 15) Sea cual sea e caso, Abram sí no tabata un practicante di adoracion falsu degradá. Sem, su antepasado di edad avansá, tabata na bida ainda i sin duda a compartí su conocimentu dje Dios berdadero cuné. Como resultado, Abram a pone fe den Jehova, i no den Nana!—Galationan 3:6.

Un Test di Fe

5. Ki mandato i promesa Dios a duna Abram tempu cu e tabata na Ur ainda?

5 E fe di Abram a ser sometí na prueba. Dios a aparecé na dje i a mand’é: “Sali for di bo pais i for di bo parientenan i for dje cas di bo tata, i bai n’e pais cu lo mi mustra bo; i lo mi haci bo bira un nacion grandi i lo mi bendicioná bo i lo mi haci bo nomber grandi; i lo bo resultá di ta un bendicion. I lo mi bendicioná esnan cu ta bendicioná bo, i esun cu ta inbocá malu riba bo, lo mi maldicioná, i tur e famianan di suela siguramente lo bendicioná nan mes pa medio di bo.”—Génesis 12:1-3; Echonan 7:2, 3.

6. Pakico Abram mester tabatin berdadero fe p’e bandoná Ur?

6 Abram tabata bieu i no tabatin yu. Con lo e por a bira “un nacion grandi”? I unda exactamente e tera aki na cua Dios a mand’é bai tabata? Pa e tempu ei, ainda Dios no a bis’é. P’esei Abram mester tabatin berdadero fe p’e bandoná e stad próspero di Ur cu tur su comodidadnan. E buki Family, Love and the Bible (Famia, Amor i Bijbel) ta comentá tocante tempu antiguo: “E castigu mas pisá cu por a duna un miembro di famia culpabel di un crímen serio tabata di expuls’é, kit’é di ta ‘miembro’ di e famia. . . . P’esei, ora Abraham a bandoná no solamente su pais sino tambe su famia debí na e yamada divino, esei tabata un manifestacion hopi extraordinario di obedencia absoluto i confiansa den Dios.”

7. Con cristiannan djawe por haña nan cu pruebanan manera esnan cu Abram a enfrentá?

7 Awe cristiannan por haña nan cu pruebanan similar. Mescos cu Abram, nos por sinti nos bou di preshon pa pone interes material riba cos teocrático. (1 Juan 2:16) Tal bes nos ta haña oposicion for di miembronan di famia incrédulo, incluso parientenan expulsá, cu por purba lok nos den asociacion insaludabel. (Mateo 10:34-36; 1 Corintionan 5:11-13; 15:33) Pero Abram a pone un ehempel excelente pa nos. El a pone amistad cu Jehova riba tur cos—asta lasonan familiar. E no tabata sa exactamente con, ki dia of unda Dios su promesanan lo a cumpli. Tog, e tabata dispuesto pa risca su bida a base dje promesanan ei. Esta un excelente animacion pa pone e Reino na promé lugá den nos mes bida awe!—Mateo 6:33.

8. Ki efecto Abram su fe tabatin riba su famianan mas yegá, i kico cristiannan por siña for di esaki?

8 Kico di Abram su famianan mas yegá? Evidentemente, Abram su fe i conviccion tabatin un efecto dramático riba nan, pasobra tantu su esposa, Sarai, como su subrino Lot, kende tabata huérfano, a sinti nan impulsá pa obedecé e yamada di Dios i bandoná Ur. Mas despues Nacor, ruman di Abram, i algun di su yunan a bandoná Ur i a bai biba na Haran, caminda nan a adorá Jehova. (Génesis 24:1-4, 10, 31; 27:43; 29:4, 5) Figurá bo, asta Taré tata di Abram, a dicidí di bai cu su yu! P’esei Bijbel ta bisa cu ta Taré, como cabes di e famia, a dicidí di muda bai den direccion di Canan. (Génesis 11:31) Nos tambe lo por disfrutá di un midí di éxito si nos duna testimonio cu tacto na nos parientenan?

9. Ki preparacion Abram tabatin cu haci pa su biahe, i pakico esei kisas lo a encerá sacrificio?

9 Promé cu el a cuminsá su biahe, Abram tabatin hopi cos di haci. E tabatin cu bende su propiedadnan i otro cosnan, i cumpra tent, kamel, cuminda i ekipo necesario. Tal bes Abram a sufri pérdida financiero ora el a haci e preparacionnan purá ei, pero e tabata contentu di por a obedecé Jehova. Lo mester tabata un dia importante pa Abram ora tur preparacion tabata tras di lomba i su caravana tabata pará pafó dje murayanan di Ur, cla p’e biahe! E caravana a cuminsá move den direccion nortwest siguiendo e curvanan di riu Eufrátes. Despues di simannan largu di biahe, cubriendo un 1.000 kilometer, el a yega un stad den nort di Mesopotamia cu yama Haran, un parada principal pa caravana.

10, 11. (a) Probablemente, pakico Abram a keda Haran pa un tempu? (b) Ki animacion por duna cristiannan cu ta cuida nan mayornan di edad avansá?

10 Abram a establecé su mes na Haran, probablemente dor cu el a tene consideracion cu Taré, su tata biehitu. (Levítico 19:32) Awe tambe hopi cristian tin e privilegio di percurá pa mayornan di edad avansá of enfermo. Algun asta tin cu haci cierto ahuste pa esaki. Ora esei bira necesario, personanan asina por tin sigur cu nan sacrificionan amoroso ta “aceptabel den bista di Dios.”—1 Timoteo 5:4.

11 Tempu a pasa. “E dianan di Taré a yega doshenticincu aña. Anto Taré a muri na Haran.” E pérdida aki sigur a dal Abram duru, pero ora e periodo di luto a pasa, mesora el a sali bai. “Abram tabatin setenticincu aña di edad ora el a sali fo’i Haran. Di manera cu Abram a tuma Sarai su esposa i Lot yu di su ruman homber i tur e propiedadnan cu nan acumulá i e almanan cu nan a adkerí na Haran, i nan a sali pa bai e tera di Canan.”—Génesis 11:32; 12:4, 5.

12. Kico Abram a haci tempu cu e tabata biba na Haran?

12 Ta interesante pa nota cu tempu cu Abram tabata na Haran, el a ‘acumulá biennan.’ Aunke el a haci sacrificio material pa por a bai for di Ur, Abram a sali di Haran como un homber ricu. Claramente, esaki tabata debí n’e bendicion di Dios. (Eclesiástes 5:19) Aunke Dios no ta primintí rikesa na henter su pueblo awe, e ta fiel na su promesa di percurá p’e necesidadnan di esnan cu ta ‘laga cas, ruman homber of ruman muher’ pa causa dje Reino. (Marco 10:29, 30) Tambe Abram a ‘adkerí almanan,’ esta, hopi sirbidó. Segun e Targum di Jerusalem i e Parafrase Caldeo, Abram a ‘haci nan prosélito.’ (Génesis 18:19) Bo fe ta impulsá bo pa papia cu bisiña, colega di trabou of compañero di scol? En bes di establecé su mes na Haran i lubidá e mandato di Dios, Abram a usa su tempu na Haran productivamente. Pero awor a yega tempu p’e move. “Riba esei Abram a bai manera Jehova a bis’é.”—Génesis 12:4.

Otro Banda di Eufrátes

13. Na ki tempu Abram a crusa riu Eufrátes, i ki importancia e accion aki tabatin?

13 Un bes mas Abram tabatin cu biaha. Lagando Haran atras, su caravana a coge direccion west i cubri un distancia di 90 kilometer. Podisé Abram a haci un parada na un sitio pegá cu Eufrátes na otro banda dje centro comercial antiguo di Carkemis. Esaki tabata un sitio ideal caminda caravananan tabata crusa e riu. * Riba ki fecha e caravana di Abram a crusa e riu? Bijbel ta indicá cu esei a tuma lugá 430 aña promé cu e éxodo dje hudiunan for di Egipto riba 14 di nísan di aña 1513 P.E.C. Éxodo 12:41 ta bisa: “A sosodé na fin di cuatershentitrinta aña, sí, a sosodé precis riba e dia aki cu tur ehército di Jehova a sali for di tera di Egipto.” Evidentemente anto, e pacto abrahámico a drenta na vigor riba 14 di nísan di aña 1943 P.E.C., ora Abram obedientemente a crusa Eufrátes.

14. (a) Kico Abram por a mira cu su wowonan di fe? (b) Den ki sentido e pueblo di Dios awe ta mas bendicioná cu Abram?

14 Abram a laga un stad próspero atras. Sin embargo, awor e por a imaginá su mes “e stad cu tin berdadero fundeshi,” un gobernacion hustu riba humanidad. (Hebreonan 11:10) Sí, cu casi nada na informacion, Abram a cuminsá haña un idea dje propósito di Dios pa rescatá humanidad muribundo. Awe, nos ta bendicioná cu un comprendimentu hopi mas extenso dje propósito di Dios cu Abram tabatin. (Proverbionan 4:18) E “stad,” of gobernacion di Reino, den cua Abram a spera, awor ta un realidad—establecí den shelu desde 1914. P’esei, nos no mester sinti nos impulsá pa demostrá obranan di fe i confia den Jehova?

E Estadia Temporal den e Tera Primintí Ta Cuminsá

15, 16. (a) Pakico Abram tabatin mester di curashi pa construí un altar pa Jehova? (b) Awe, con cristiannan por tin e mésun curashi cu Abram?

15 Génesis 12:5 i 6 ta bisa nos: “Por fin nan a yega e tera di Canan. I Abram a sigui crusa e tera te ora el a yega e sitio di Síkem, banda dje palunan grandi di Moré.” Síkem tabata keda 50 kilometer nort di Jerusalem i tabata den un vaye fértil cu a ser describí como e “paradijs dje tera santu.” Asina mes, “e tempu ei e cananeo tabata den e tera.” Siendo cu e cananeonan tabata moralmente perverso, Abram lo mester a tuma precaucion pa protehá su famia for di nan influencia corupto.—Éxodo 34:11-16.

16 Pa di dos bes “Jehova awor a aparecé na Abram i a bisa: ‘Na bo simia mi ta bai duna e tera aki.’” Ki emocionante! Claro cu Abram mester tabatin fe p’e por a alegrá den algu cu ta solamente su futuro desendientenan lo a bai disfrutá di dje. Asina mes, como reaccion Abram “a construí einan un altar pa Jehova, cu a aparecé na dje.” (Génesis 12:7) Segun un experto riba tereno di Bijbel: “E lantamentu [di] un altar den e tera tabata, eigenlijk, un forma di tuma posesion dje tera basá riba un derecho adkerí pa ehercé su fe.” Construccion di un altar asina tabata tambe un acto di curashi. Sin duda, e altar aki tabata dje tipo cu mas despues a ser specificá den e pacto di Ley, consistiendo di piedra natural hinté. (Éxodo 20:24, 25) Lo e tabatin un aparencia remarcablemente diferente for dje altarnan cu e cananeonan tabata usa. Asina Abram cu curashi a tuma un posicion público como adoradó dje Dios berdadero, Jehova, exponiendo su mes na hostilidad i posibel peliger pa su bida. Kico di nos awe? Algun di nos—foral e hóbennan—ta keda sin laga bisiña of compañero di scol sa cu nos ta adorá Jehova? Mare Abram su ehempel yen di curashi por animá nos pa sinti nos orguyoso di ta un sirbidó di Jehova!

17. Den ki manera Abram a duna prueba di ta un predicadó dje nomber di Dios, i riba kico esaki ta pone cristiannan corda?

17 Unda cu Abram a bai, semper Jehova su adoracion tabatin prioridad. “Despues el a muda for di einan bai na e region montañoso na oost di Betel, i el a arma su tent cu Betel na banda west i Ai na banda oost. Anto el a construí einan un altar pa Jehova i a cuminsá inbocá e nomber di Jehova.” (Génesis 12:8) E frase hebreo “inbocá e nomber” ta nificá tambe “declará (predicá) e nomber.” Sin duda, Abram cu curashi a declará e nomber di Jehova entre su bisiñanan cananeo. (Génesis 14:22-24) Esaki ta pone nos corda riba nos deber di participá mas tantu posibel den haci “declaracion público di su nomber.”—Hebreonan 13:15; Romanonan 10:10.

18. Con e relacion entre Abram i e habitantenan di Canan tabata?

18 Na niun dje sitionan ei Abram no a keda muchu largu. “Despues Abram a lanta e campamentu, anto a sigui di campamentu pa campamentu den direccion di Négueb,” e área semi-secu zuid dje cerunan di Huda. (Génesis 12:9) Dor di muda cada bes i establecé su mes como adoradó di Jehova den cada sitio nobo, Abram i su famia di cas “a declará públicamente cu nan tabata stranhero i residente temporal den e tera.” (Hebreonan 11:13) Semper nan a evitá di yega muchu cerca di nan bisiñanan pagano. Awe cristiannan tampoco ‘no mester ta parti di mundu.’ (Juan 17:16) Aunke nos ta bondadoso i cortes cu nos bisiña i coleganan di trabou, nos ta tene cuidou pa no haña nos mes enbolbí den comportacion cu ta reflehá e spiritu dje mundu alehá for di Dios.—Efesionan 2:2, 3.

19. (a) Pakico e bida nomádico lo a presentá desafionan pa Abram i Sarai? (b) Ki otro desafio tabatin na horizonte pa Abram?

19 Laga nos no lubidá cu lo no tabata fácil pa Abram ni Sarai adaptá nan mes n’e rigornan dje bida nomádico. Nan a alimentá nan mes cu e productonan di nan tounan en bes di cu cuminda cumprá na un dje bazarnan bon di stock di Ur; nan tabata biba den tent en bes di den un cas bon construí. (Hebreonan 11:9) Abram tabatin hopi co’i haci; e mester a dedicá hopi tempu na dirigí su tounan i su sirbidónan. Indudablemente Sarai a ocupá su mes cu e tareanan cu tradicionalmente hende muher dje cultura ei tabata haci: mansa hariña, traha pan, hila lana, cose paña. (Génesis 18:6, 7; 2 Reynan 23:7; Proverbionan 31:19; Ezekiel 13:18) Pero, tabatin otro pruebanan na horizonte. Pronto Abram i su famia di cas lo a confrontá un situacion cu lo a pone nan bida mes na peliger! Abram su fe lo a resultá di ta suficiente fuerte pa por a enfrentá e desafio?

[Nota]

^ par. 3 Aunke actualmente riu Eufrátes ta core rond di 16 kilometer oost dje sitio antiguo di Ur, tin evidencia cu den tempu antiguo e riu tabata core djis parti west dje stad. P’esei mes Bijbel por a bisa despues cu Abram a bini for di “e otro banda dje Riu [Eufrátes].”—Hosué 24:3.

^ par. 13 Siglonan despues, rey asirio Asurnasirpal II a usa vlot pa crusa Eufrátes banda di Carkemis. Bijbel no ta bisa si Abram tambe mester a traha vlot of cu e huntu cu su caravana a simplemente crusa e riu na pia.

Bo A Tuma Nota?

• Di con Abram ta ser yamá “tata di tur esnan cu tin fe”?

• Pakico Abram mester tabatin fe p’e bandoná Ur dje caldeonan?

• Con Abram a mustra cu el a duna prioridad n’e adoracion di Jehova?

[Preguntanan di Estudio]

[Mapa na página 16]

(Pa e teksto den su formato kompleto, wak e publikashon)

BIAHE di ABRAM

Ur

Haran

Carkemis

CANAN

Laman Grandi

[Rekonosementu]

Basá riba un mapa publicá cu autorisacion di Pictorial Archive (Near Eastern History) Est. and Survey of Israel

[Plachi na página 15]

Fe tabata necesario pa Abram bandoná e comodidadnan cu bida na Ur a ofrecé

[Plachi na página 18]

Dor di biba den tent, Abram i su famia “a declará públicamente cu nan tabata stranhero i residente temporal”