Bai na kontenido

Bai na kontenido

Kon Importante Limpiesa Ta?

Kon Importante Limpiesa Ta?

Kon Importante Limpiesa Ta?

KADA ken por tin su mes idea di kiko ta limpiesa. Por ehèmpel, ora un mama bisa su yu chikitu p’e laba su man i su kara, e yu por pensa ku si e laga e awa di kranchi basha riba su dedenan i e muha su lep, esei mes ta sufisiente. Su mama sí sa ku no ta asina. E ta bai ku e mucha bèk den baño i ta frega su man i su kara ku habon, maske e yu grita protestá!

Klaro ku no ta tur kaminda na mundu e normanan di limpiesa ta meskos. Kada ken ta lanta ku su propio konsepto tokante kiko ta limpiesa. Ántes, den hopi pais, skolnan limpi i na òrdu tabata yuda e alumnonan kria bon kustumber di limpiesa. Awendia tin tereno di skol ku tin asina tantu sushi i potoshi, ku nan parse lugá di tira sushi mas bien ku lugá pa hunga òf hasi ehersisio. Kiko di e lokalnan mes? Darren, e ‘concierge’ di un skol sekundario na Oustralia, a remarká: “Awor tin sushi den lokal di duna lès mes tambe.” Tin alumno ta sinti ku ora bo bisa nan “piki e kos ei” òf “limpi’é,” ta straf bo ta straf nan. E problema ta ku en bèrdat tin dosente ta usa limpiesa komo straf.

Di otro banda, tin bes ku mayornan mes no ta pone un bon ehèmpel, ni den bida diario ni den mundu di negoshi. Por ehèmpel, hende ta laga hopi lugá públiko i di negoshi tur sushi i deskuidá. Algun sektor industrial ta susha medio ambiente. Pero no ta industria ni empresa ta kousa sushedat; ta e hendenan ku tin nan tras. Maske probablemente ta golosidat ta e kousa prinsipal dje problema mundial di sushedat i tur su konsekuensianan, mal kustumber di limpiesa di hende tambe ta parti dje problema. Un eks-direktor general dje Mankomunidat Oustraliano a apoyá e konklushon aki dor di bisa: “Na fin di kuenta, tur kuestion di salú públiko tin di haber ku e hòmber, e muhé i e mucha individual.”

Tòg tin hende ta haña ku limpiesa ta un asuntu personal ku otro hende no mester mete kuné. Di bèrdat ta asina?

Kasi bo no por eksagerá ora bo ta papia riba e importansia di limpiesa den loke ta toka nos kuminda. Esaki ta asina, sea ku bo kumpra e kuminda den tienda, kom’é den restorant, òf kome na kas di un amigu. Nos ta spera un nivel haltu di limpiesa di parti di esnan ku sea ta traha ku e kuminda ku nos ta kome, òf ta sirbié. Si nan òf nos mes tin man sushi, esei por kousa hopi enfermedat. Kiko nos por bisa di hospital, e lugá ku mas nos lo spera pa ta limpi? The New England Journal of Medicine a informá ku e echo ku tin dòkter i verplegster ku no ta laba man, por yuda splika dikon pashèntnan di hospital ta haña infekshonnan ku ta kosta dies mil mion dòler anual pa kura. Nos tin derecho di spera pa niun hende no pone nos salú na peliger ku su mal kustumbernan di limpiesa.

Otro asuntu masha serio ta ora hende kontaminá nos suministro di awa, sea ku nan hasié aksidentalmente òf pa malu. I kon ‘safe’ ta pa kana pia abou riba santu kant’i laman, si bo ta mira angua bentá abou ku drogadikto i otronan a bai laga? Un pregunta kisas asta mas importante ainda pa nos personalmente ta: Nos ta tene nos propio kas limpi?

Suellen Hoy, den su buki Chasing Dirt (Kore ku Sushi), ta puntra: “Nos ta mesun limpi ku ántes?” Su kontesta ta: “Probablemente nò.” E ta menshoná kambio den balornan di sosiedat komo e motibu prinsipal. Dor ku hende ta pasa kada bes ménos tempu na kas, nan ta djis paga un hende numa p’e limpia kas pa nan. Debí na esei, tene nan ambiente di biba limpi no ta un prioridat mas pa hende. Un sierto hòmber a bisa: “Ami no ta tene mi lugá di baña limpi—mi ta tene mi kurpa limpi. Asina, si mi kas ta sushi, por lo ménos ami mes sí ta limpi.”

Pero limpiesa ta enserá hopi mas ku djis nos aparensia. E ta un prinsipio general pa un bida salú. Tambe e ta un manera di pensa i un aktitut ku tin di haber ku nos moralidat i nos forma di adorá. Laga nos mira dikon ta asina.