Bai na kontenido

Bai na kontenido

Boutismo di Clovis—1.500 Aña di Katolisismo na Fransia

Boutismo di Clovis—1.500 Aña di Katolisismo na Fransia

Boutismo di Clovis—1.500 Aña di Katolisismo na Fransia

“NA NÒMBER di Papa, bum.” Esei tabata e mensahe ku tabatin huntu ku un bòm improvisá ku nan a deskubrí den un misa na Fransia ku Papa Huan Pablo II mester a bishitá na sèptèmber 1996. Esaki tabata un ehèmpel ekstremo di e oposishon ku a karakterisá su di sinku bishita na tera firme di Fransia. Apesar di esei, rònt di 200.000 hende a bini e stat franses Reims e aña ei pa konmemorá huntu ku papa e di 1.500 aniversario dje echo ku e rei franko Clovis a kombertí bira katóliko. E rei aki, su boutismo a ser yamá é boutismo di Fransia. Pero ken e rei aki tabata? I dikon konmemorashon di e boutismo aki a kousa hopi kontroversia?

E Imperio Ta Disparsiendo

Clovis a nase rònt di aña 466 di Era Komun. E tabata yu di Childeric I, rei di frankonan di Salia. Despues ku e romanonan a dominá e tribu germano aki na 358 Era Komun, a pèrmití nan establesé nan mes na loke awe ta Bèlgika bou dje kondishon ku nan lo defendé e frontera i duna e ehérsito romano sòldá. E kontakto estrecho ku e frankonan a bin haña ku e poblashon galo-romano, a pone ku gradualmente nan a adoptá e kultura romano. Childeric I tabata un aliado dje romanonan ku a lucha kontra invashon di otro tribunan germano manera e visigodonan i e saksonan. Esei a pone ku e pueblo galo-romano tabata masha gradisidu na dje.

E provinsia romano di Galia a ekstendé for di riu Rijn, na nort, te na e serunan Pirineo den e parti sur. Sin embargo, despues di morto dje general romano Aetio na 454 Era Komun, no tabatin outoridat gubernamental mas den e pais. Ademas, e kaida di Rómulo Augústulo, e último emperador na Roma, na 476 Era Komun, i e fin dje parti west dje Imperio Romano, a kousa hopi instabilidat polítiko den e region. Konsekuentemente, Galia tabata manera un figu hechu kla pa un dje tribunan establesí denter di su fronteranan piki. Nada straño anto ku Clovis a kuminsá purba ekspandé fronteranan di su reino despues ku el a sigui su tata riba trono. Na 486 Era Komun den un bataya banda di e stat di Soissons, el a derotá e último representante romano na Galia. E viktoria aki a dun’é dominio riba henter e teritorio entre riu Somme n’e parti nort i riu Loire den Galia sentral i oksidental.

E Hòmber Ku Lo A Bira Rei

Distinto for dje otro tribunan germano, e frankonan sí a keda pagano. Sin embargo, Clovis su matrimonio ku un prinsesa di Borgonia, Clotilde, tabatin un influensia profundo riba su bida. Komo un katóliko ferviente, na un manera inkansabel Clotilde a purba kombertí su esposo. Di akuerdo ku e historia ku Gregorio di e stat Tours a skirbi den siglo 6, ta na 496 Era Komun durante e bataya di Tolbiac (Zülpich, Alemania) kontra e tribu alemani (hende ku ta papia dialekto aleman), Clovis a primintí di bandoná paganismo si e Dios di Clotilde por a garantis’é un viktoria. Maske e trupanan di Clovis tabata na rant di nan derotá, nan a asesiná e rei alemani i su ehérsito a entregá. Pa Clovis, ta e Dios di Clotilde a dun’é e viktoria. Segun tradishon, “San” Remigio a batisá Clovis den e katedral di Reims dia 25 di desèmber 496 Era Komun. Sin embargo, tin hende ta kere ku ta mas probabel ku el a batisá mas despues, esta, entre aña 498 i 499 Era Komun.

E intentonan ku Clovis a hasi pa kapturá e reino di Borgonia n’e parti zùitost a frakasá. Pero su kampaña kontra e visigodonan a ser koroná ku éksito ora ku na 507 Era Komun el a derotá nan na Vouillé banda di Poitiers. E viktoria aki a dun’é dominio riba mayoria parti di zùitwèst Galia. Komo rekonosementu pa Clovis su viktoria, e emperador dje Imperio Romano Oriental, Anastasio, a nombr’é kònsùl honorario. Asina e tabatin un status mas haltu ku tur e otro reinan oksidental, i p’e poblashon galo-romano, su gobernashon tabata legal.

Despues ku Clovis a poderá di e teritorio di e frankonan ku tabata yega te na kosta ost di riu Rijn, el a hasi Paris su kapital. Durante e último añanan di su bida el a fortalesé su reino. El a dun’é un kódigo legal skirbí, e Lex Salica, i a konvoká un konsilio di iglesia na Orléans pa definí e relashonnan entre iglesia i estado. Ora el a muri, probablemente dia 27 di novèmber 511 Era Komun, e tabata e úniko gobernante di e tres distritonan di Galia.

The New Encyclopædia Britannica ta kalifiká e kombertimentu di Clovis na fe katóliko komo “un momentu krusial den historia di Europa oksidental.” Dikon kombertimentu di e rei pagano aki tabata asina importante? E importansia ta sintá den e echo ku Clovis a skohe katolisismo i no arianismo.

Kontroversia den Arianismo

Rònt di aña 320 Era Komun, Ario, un pastor na Alehandria, Egipto, a kuminsá plama ideanan radikal tokante Trinidat. Ario a rechasá e idea di ku e Yu tabata igual ku e Tata. E Yu no por tabata Dios òf igual ku e Tata pasobra e sí tabatin un prinsipio. (Kolosensenan 1:15) Pa loke ta e spiritu santu, segun Ario e ta un persona pero inferior na tantu e Tata komo e Yu. E siñansa aki a bira hopi popular i a provoká oposishon severo den e religion. Na 325 Era Komun durante e Konsilio di Nisea, nan a eksiliá Ario i kondená su siñansanan. *

Sin embargo, esaki no a pone un fin na e kontroversia. E krísis en kuanto doktrina a sigui pa mas o ménos 60 aña. Durante e añanan aki, e emperadornan ku a sigui otro kada bes a skohe un di e dos doktrinanan. Finalmente na 392 Era Komun, Emperador Teodosio I a hasi katolisismo òrtodòks i su doktrina di Trinidat e religion di estado dje Imperio Romano. Miéntras tantu, Ulfilas, un obispu germano a kombertí e gótikonan na arianismo. No a tarda mashá ku e otro tribunan germano a adoptá e forma di “kristianismo” aki. *

Rònt di tempu di Clovis, Iglesia Katóliko na Galia tabata den krísis. E visigodonan ariano a purba suprimí e influensia di katolisismo dor di no pèrmití pa remplasá obispunan ku a muri. Ademas, den iglesia tabatin un lucha entre dos divishon papal, i saserdotenan di sektanan opositor tabata mata otro na Roma. Pa hasi e konfushon mas pió, algun eskritor katóliko a lansa e idea di ku fin di mundu lo ta na aña 500 Era Komun. P’esei, nan a konsiderá e kombertimentu di e konkistadó franko na katolisismo komo un suseso faborabel ku ta anunsiá “e milenio nobo di e santunan.”

Pero ta kiko a motivá Clovis? Maske no por ekskluí motibunan religioso kompletamente, loke é sigur tabatin na mente ta metanan polítiko. Dor di skohe katolisismo, Clovis a gana fabor dje pueblo katóliko galo-romano predominante i tambe e apoyo di e herarkia di iglesia ku tabatin hopi influensia. Esaki a dun’é un bentaha inkuestionabel riba su rivalnan polítiko. Segun The New Encyclopædia Britannica “su konkista di Galia a bira un guera pa libertat for di e yugo dje herehenan ariano ku hende tabata odia.”

Ken Clovis Tabata Realmente?

Den un introdukshon pa e konmemorashon na 1996, e arsobispu di Reims, Gérard Defois, a deskribí Clovis komo “e símbolo di un kombertimentu responsabel i bon planeá.” Sin embargo, e historiadó franses, Ernest Lavisse, a remarká: “Di ningun manera e kombertimentu di Clovis no a kambia su karakter, e moral bondadoso i pasífiko di e Evangelio no a toka su kurason.” Un otro historiadó a deklará: “En bes di inboká Odin [un dios skandinavo], el a inboká Kristu i a keda meskos.” Reflehando e kondukta di Constantino despues di su supuesto kombertimentu na kristianismo, Clovis a kuminsá fortalesé su gobernashon dor di mata sistemátikamente tur rival di su trono. El a eksterminá “tur su famianan te n’e di seis grado.”

Despues di morto di Clovis, nan a kuminsá traha mitonan ku lo a elev’é di un guerero kruel te na un santu ku un bon reputashon. E relato ku Gregorio di Tours a skirbí kasi un siglo despues ta ser konsiderá komo un esfuerso konsiente pa asosiá Clovis ku Constantino, e promé emperador romano ku a aseptá “kristianismo.” I dor di pretendé ku Clovis tabatin 30 aña ora el a batisá, ta parse ku Gregorio a purba establesé un similaridat entre Clovis ku Kristu.—Lukas 3:23.

Den siglo 9, Hincmar, obispu di Reims, a sigui ku e mitonan aki. Tempu ku e katedralnan tabata kompetí pa haña peregrino, el a skirbi un biografia tokante su predesesor, “San” Remigio, probablemente ku e intenshon di oumentá e fama di su iglesia i hasié mas riku. Su relato ta bisa ku un palomba blanku a trese un bòter di zeta pa ungi Clovis na su boutismo. Aki klaramente e ta referí na e echo ku Hesus a ser ungí ku spiritu santu. (Mateo 3:16) Asina Hincmar a establesé un relashon entre Clovis, Reims i e monarkia, i a duna krédito n’e idea di ku Clovis tabata e ungí di Señor. *

Un Konmemorashon Kontroversial

Eks presidente di Fransia, Charles de Gaulle, a yega di bisa: “Pa ami, e historia di Fransia ta kuminsá ku Clovis, kende a ser skohí komo rei di Fransia dor dje tribunan franko ku a duna Fransia nan nòmber.” Sin embargo, no ta tur hende ta pensa asina. E konmemorashon di e di 1.500 aniversario dje boutismo di Clovis tabata kontroversial. Den un nashon kaminda iglesia i estado tabata ofisialmente separá desde 1905, hopi hende a kritiká e partisipashon di Estado den loke nan a konsiderá un konmemorashon religioso. Ora e komishon dje stat Reims a anunsiá ku nan tin plan di finansiá e podio ku lo ser usá durante e bishita di papa, un asosiashon a logra konvensé korte pa anulá e desishon ei. Otronan a sinti ku iglesia a bolbe purba imponé su outoridat moral i sivil riba Fransia. Loke tambe a kompliká e konmemorashon tabata e mal uso ku nan a hasi di Clovis komo un símbolo di e grupo ultra derechista Frente Nashonal i di gruponan katóliko fundamentalista.

Otronan a kritiká e konmemorashon desde e punto di bista históriko. Nan a bisa ku e boutismo di Clovis no a kombertí Fransia na katolisismo pasobra e religion aki tabata firmemente establesé kaba den e pueblo galo-romano. Nan no a haña tampoko ku su boutismo a marka e nasementu di Fransia komo nashon. Nan a pensa ku ta mas apropiado pa pone e nasementu di Fransia komo nashon durante e divishon dje reinado di Karel e Grandi na 843 Era Komun, i esaki ta hasi Karel e Kalvo e promé rei di Fransia i no Clovis.

1.500 Aña di Katolisismo

Kon ta bai ku katolisismo awe na Fransia, despues di 1.500 aña komo “e yu muhé mayó di Iglesia”? Na 1938 Fransia tabatin e kantidat mas grandi di katóliko batisá na mundu. Awor e ta na di seis lugá, despues di paisnan manera Filipínas i Merka. I maske tin 45 mion katóliko na Fransia, ta solamente 6 mion ta bai misa regularmente. Un enkuesta resien entre e fransesnan katóliko a revelá ku 65 porshento di nan “no ta preokupá ku loke Iglesia ta siña en kuanto asuntunan seksual,” i pa 5 porshento, Hesus no ta nifiká “nèt nada.” Ta e tendensianan negativo ei a pone ku durante su bishita na Fransia na 1980, papa a puntra: “Fransia, kiko bo a hasi ku e promesanan di bo boutismo?”

[Nota]

^ par. 12 Mira E Toren di Vigilansia (na ingles) di 1 di ougùstùs 1984, página 24.

^ par. 13 Mira E Toren di Vigilansia di 15 di mei 1994, página 8 i 9.

^ par. 19 E nòmber Louis a ser derivá for di Clovis, for di ken 19 rei franses (inkluso Louis XVII i Louis-Felipe) a haña nan nòmber.

[Mapa na página 27]

(Pa e teksto den su formato kompleto, wak e publikashon)

SAKSO

Riu Rijn

Riu Somme

Soisson

Reims

Paris

GALIA

Riu Loire

Vouillé

Poitiers

PIRENEO

VISIGODO

Roma

[Plachi na página 26]

Pintura di Clovis su boutismo den un manuskrito di siglo 14

[Rekonosementu]

© Cliché Bibliothèque nationale de France, Paris Cliché Bibliothèque nationale de France, Paris

[Plachi na página 28]

Eskultura dje boutismo di Clovis (e figura meimei) pafó dje katedral di Reims, Fransia

[Plachi na página 29]

Huan Pablo II su bishita na Fransia pa konmemorá e boutismo di Clovis a kousa kontroversia