Bai na kontenido

Bai na kontenido

Laga e Prinsipionan di Dios Guia Bo Pasonan

Laga e Prinsipionan di Dios Guia Bo Pasonan

Laga e Prinsipionan di Dios Guia Bo Pasonan

“[Yehova] ta siña bo, pa bo prosperá.”—ISAÍAS 48:17.

1. Kon e Kreador ta guia hende?

SEGUN ku sientífikonan ta traha duru pa deskubrí e sekretonan di universo, nan ta keda asombrá ku e gran kantidat di energia ku tin akumulá den espasio rònt di nos. Nos solo—ku ta un strea mediano—ta produsí mes tantu energia ku “100 mil mion bòm di hidrógeno eksplotando kada sekònde.” Dor di su poder sin límite e Kreador por kontrolá i dirigí e inmenso kuerponan selestial ei. (Job 38:32; Isaías 40:26) Kiko di nos komo hende ku tin boluntat liber, kapasidat moral, lógika i e kapasidat pa komprendé kosnan spiritual? Den ki manera Esun ku a traha nos a skohe pa duna nos guia? Di un manera amoroso e ta guia nos via su leinan perfekto i prinsipionan elevá, huntu ku nos konsenshi bon entrená.—2 Samuel 22:31; Romanonan 2:14, 15.

2, 3. Ki klase di obedensia ta agradá Dios?

2 Kriaturanan inteligente ku ta skohe pa obedesé Dios ta hasi Dios kontentu. (Proverbionan 27:11) Yehova no a programá nos pa obedes’é siegamente manera robòt ku no por pensa, mas bien el a dota nos ku boluntat liber pa nos por tuma desishonnan bon informá i asina hasi loke ta bon.—Hebreonan 5:14.

3 Hesus, kende a reflehá e personalidat di su Tata perfektamente, a bisa su disipelnan: “Boso ta mi amigu, si boso hasi loke mi ta ordená boso. Mi no ta yama boso esklabo mas.” (Huan 15:14, 15) Ántes, un esklabo no por a hasi nada otro sino obedesé e òrdunan di su doño. Di otro banda, bo ta sera amistat ku un persona dor di desplegá kualidatnan ku ta atraé su kurason. Nos por bira amigu di Yehova. (Santiago 2:23) Dor di amor mutuo e amistat aki ta bira mas fuerte. Hesus a relashoná obedensia na Dios ku amor ora el a bisa: “Si un hende ta stima mi, e lo warda mi palabra; i mi Tata lo stim’é.” (Huan 14:23) Pues, ta pasobra Yehova stima nos—i e kier guia nos na siguridat—e ta invitá nos pa biba na armonia ku su prinsipionan.

E Prinsipionan di Dios

4. Kon lo bo deskribí un prinsipio?

4 Kiko ta un prinsipio? Un prinsipio ta ser definí komo “un bèrdat general òf fundamental: un lei, doktrina òf suposishon amplio i fundamental riba kua otro lei i doktrinanan ta basá òf ta ser derivá for di dje.” (Webster’s Third New International Dictionary) Un estudio kuidadoso di Beibel ta revelá ku nos Tata selestial ta duna prinsipionan básiko ku ta kubri un variedat di situashon i aspekto di bida. E ta hasi esaki ku nos benefisio eterno na bista. Esaki ta kuadra ku loke e rei sabí Sálomon a bisa: “Tende, mi yu, i aseptá mi palabranan, i e añanan di bo bida lo ta hopi. Mi a dirigí bo den e kaminda di sabiduria; mi a guia bo den e bereanan di rektitut.” (Proverbionan 4:10, 11) E prinsipionan básiko ku Yehova ta duna tin influensia riba nos relashon kuné i ku nos próhimo, nos adorashon i riba nos bida di tur dia. (Salmo 1:1) Laga nos konsiderá algun di e prinsipionan fundamental aki.

5. Duna ehèmpel di algun prinsipio básiko.

5 Hesus a deklará tokante nos relashon ku Yehova: “Stima SEÑOR bo Dios ku henter bo kurason, i ku henter bo alma, i ku henter bo mente.” (Mateo 22:37) Ademas, Dios ta duna prinsipionan relashoná ku e manera ku nos mester trata ku nos próhimo. Un di nan ta e Regla di Oro: “P’esei, tur loke boso kier pa hende hasi pa boso, hasi meskos pa nan.” (Mateo 7:12; Galationan 6:10; Tito 3:2) Enkuanto adorashon, nos ta ser instruí: “Laga nos konsiderá kon pa stimulá otro pa stima i hasi bon obra, i no laga di asistí na nos mes reunionnan.” (Hebreonan 10:24, 25) Pa loke ta e aspektonan di nos bida diario, apòstel Pablo a bisa: “Sea ku boso ta kome òf bebe òf kiko ku boso ta hasi, hasi tur pa e gloria di Dios.” (1 Korintionan 10:31) E Palabra di Dios ta kontené hopi prinsipio mas.

6. Kiko ta e diferensia entre prinsipio i lei?

6 Prinsipionan ta bèrdatnan práktiko i fundamental, i kristiannan sabí ta siña stima nan. Yehova a inspirá Sálomon pa skirbi: “Paga atenshon na mi palabranan; inkliná bo orea na loke mi ta bisa. No laga nan kita for di bo bista; warda nan den bo kurason. Pasobra nan ta bida pa esnan ku haña nan, i salú pa henter nan kurpa.” (Proverbionan 4:20-22) Kiko ta distinguí un prinsipio for di un lei? Prinsipio ta forma e base pa un lei. Regla, ku tin bes sa ta spesífiko, podisé ta válido pa un temporada òf situashon spesífiko, pero un prinsipio no ta kambia nunka. (Salmo 119:111) Dios su prinsipionan no ta bira bieu ni no ta bai for di moda. E palabranan di profeta Isaías ta bèrdat: “Yerba ta seka, flor ta marchitá, ma e palabra di nos Dios ta permanesé pa semper.”—Isaías 40:8.

Pensa i Aktua a Base di Prinsipio

7. Kon e Palabra di Dios ta animá nos pa pensa i aktua a base di prinsipio?

7 Bes tras bes, “e palabra di nos Dios” ta animá nos pa pensa i aktua a base di prinsipio. Ora nan a pidi Hesus pa resumí e Lei, el a hasi dos ekspreshon breve i al kaso: unu a enfatisá amor pa Yehova, i e otro a enfatisá amor pa próhimo. (Mateo 22:37-40) E palabranan ei di Hesus ta un sita parsial di un resúmen breve di e prinsipionan básiko di e Lei di Moises ku ta pará skirbí na Deuteronomio 6:4 i 5: “SEÑOR ta nos Dios, SEÑOR ta ún! I stima SEÑOR bo Dios ku henter bo kurason, ku henter bo alma i ku tur bo forsa.” Aparentemente Hesus tabatin na mente tambe e instrukshon di Dios ku tin na Levítiko 19:18. Den e konklushon kla, breve i poderoso di e buki di Eklesiástes, e palabranan di Rey Sálomon ta abarká un gran kantidat di lei divino: “E konklushon di tur loke ku a wòrdu tendí, ta: teme Dios i warda su mandamentunan, pasobra esaki ta aplikabel na kada persona. Pasobra Dios lo trese tur echo na huisio, tur kos ku ta skondí, sea bon òf malu.”—Eklesiástes 12:13, 14; Mikéas 6:8.

8. Dikon un bon komprendimentu di e prinsipionan bíbliko básiko ta un protekshon?

8 Si nos tin un bon komprendimentu di e prinsipionan básiko ei, esei por yuda nos komprendé i apliká otro instrukshonnan mas spesífiko. Ademas, si nos no ta komprendé i aseptá e prinsipionan básiko kompletamente, kisas nos lo no por tuma desishonnan sabí, i nos fe por tambaleá masha lihé. (Efesionan 4:14) Si nos fiha e prinsipionan ei den nos mente i kurason, nos lo ta kla pa usa nan ora di tuma desishon. Ora nos apliká nan ku komprendimentu, nan lo hiba na éksito.—Hosué 1:8; Proverbionan 4:1-9.

9. Dikon no ta semper fásil pa diserní i apliká prinsipionan bíbliko?

9 Diserní i apliká prinsipio bíbliko no ta mes fásil ku sigui un sèt di lei. Komo hende imperfekto kisas nos ta evitá e esfuerso ku rasoná a base di prinsipio ta eksigí. Kisas nos ta preferá di tin un lei spesífiko ku nos por sigui ora nos haña nos ku un desishon òf den un dilema. Podisé nos ta bai buska guia serka un kristian maduro—kisas un ansiano dje kongregashon—ku e speransa ku e ta duna nos un regla spesífiko ku ta apliká den nos situashon. Sin embargo, por sosodé ku ni Beibel ni publikashonnan basá riba Beibel no ta duna un regla spesífiko, i si nan ta dun’é mes, kisas e no ta aplikabel den tur kaso. Podisé bo ta kòrda ku un sierto hòmber a puntra Hesus: “Maestro, bisa mi ruman hòmber pa parti e herensia ku mi.” En bes di bula duna e dos rumannan un regla ku lo a resolvé e disputa entre nan, Hesus a duna nan un prinsipio mas general: “Tene kuidou, i warda boso di tur golosidat.” Pues Hesus a duna un prinsipio ku tabata útil tantu p’e tempu ei komo pa awe.—Lukas 12:13-15.

10. Di ki manera nos komportashon na armonia ku prinsipio ta revelá kiko ta motivá nos kurason?

10 Probablemente bo a yega di mira hende ku ta obedesé lei di mala gana, djis pa nan no haña kastigu. Un hende ku ta respetá prinsipio, lo no tin un aktitut asina. E esensia mes di prinsipio ta motivá un hende ku ta laga prinsipio dirigí su bida, pa obedesé lei di kurason. De echo, den kaso di mayoria prinsipio hende no ta haña kastigu mesora ora nan no kumpli ku nan. Esaki ta duna nos e oportunidat pa revelá pakiko nos ta obedesé Yehova, kiko ta motivá nos kurason. Un ehèmpel di esaki ta e kaso di Yosef, kende a rechasá e avansenan inmoral di e kasá di Potifar. Ounke e tempu ei ainda Yehova no a duna un lei skirbí kontra adulterio i no tabatin ningun kastigu di Dios preskribí pa un persona ku tin relashon ku kasá di un otro hòmber, Yosef tabata konsiente di e prinsipionan ku Dios a dekretá tokante fieldat den matrimonio. (Génesis 2:24; 12:18-20) Na Yosef su reakshon nos por mira ku e prinsipionan ei tabatin un influensia poderoso riba dje. El a bisa: “Kon anto mi por hasi e maldat grandi aki i peka kontra Dios?”—Génesis 39:9.

11. Den kua áreanan kristiannan kier laga e prinsipionan di Yehova guia nan?

11 Awe kristiannan kier laga e prinsipionan di Yehova guia nan ora ta trata di asuntunan personal, manera skohementu di amistat, dibertishon, músika i literatura. (1 Korintionan 15:33; Filipensenan 4:8) Segun ku nos ta haña mas konosementu, komprendimentu i apresio pa Yehova i su normanan, nos konsenshi i nos sentido moral lo yuda nos apliká prinsipionan di Dios den tur situashon ku nos haña nos, asta den asuntunan hopi privá. Si nos ta laga e prinsipionan bíbliko guia nos, nos lo no buska buraku den Dios su leinan pa skapa di nan; ni nos lo no imitá hende ku ta purba wak te kon leu nan por bai sin ègt kibra un sierto lei. Nos ta konsiente ku e manera di pensa ei ta kontraprodusente i ta perhudiká nos mes.—Santiago 1:22-25.

12. Kiko ta un punto klave pa laga prinsipionan di Dios guia nos?

12 Kristiannan maduro ta rekonosé ku e klave pa sigui prinsipionan di Dios ta e deseo pa sa kiko Yehova ta pensa di un asuntu. E salmista a urgi: “Boso ku ta stima SEÑOR, odia maldat.” (Salmo 97:10) Menshonando kosnan ku Dios ta konsiderá maldat, Proverbionan 6:16-19 ta bisa: “Tin seis kos ku SEÑOR ta odia, sí, shete kos ku ta un abominashon p’e: wowonan altanero, un lenga mentiroso, i mannan ku ta drama sanger inosente, un kurason ku ta planea maldat, pianan ku ta lihé pa kore hasi maldat, un testigu falsu ku ta papia mentira, i esun ku ta sembra desunion entre rumannan.” Ora ku loke ta dominá nos bida ta un deseo pa reflehá e mesun sintimentu ku Yehova tin pa e kosnan básiko ei, biba di akuerdo ku prinsipio ta bira un kustumber.—Yeremías 22:16.

Bon Motivashon Ta Nesesario

13. Ki manera di pensa Hesus a enfatisá den su Sermon Riba Seru?

13 E echo ku nos sa i ta apliká e prinsipionan tambe ta protehá nos for di e trampa di adorashon bashí i hasí pa formalidat. Tin un diferensia entre sigui prinsipio i obedesé regla estriktamente. Hesus a mustra esaki bon kla den e Sermon Riba Seru. (Mateo 5:17-48) Kòrda ku e oyentenan di Hesus tabata hudiu, pues ta e Lei di Moises mester a dirigí nan komportashon. Pero den práktika, nan tabatin un punto di bista trosí di e Lei. Nan a kuminsá pone énfasis riba e sentido literal di loke e Lei a bisa, i no riba su berdadero nifikashon. I nan a pone énfasis riba nan tradishonnan, dunando nan mas importansia ku e siñansa di Dios. (Mateo 12:9-12; 15:1-9) Esei a pone ku hende en general no a siña pensa a base di prinsipio.

14. Kon Hesus a yuda su oyentenan pensa a base di prinsipio?

14 Kontrali ku esei, Hesus a inkluí den su Sermon Riba Seru prinsipio ku ta toka sinku área di moralidat: rabia, matrimonio i divorsio, promesa, vengansa, i amor i odio. Den kada kaso Hesus a mustra e benefisio di sigui un prinsipio. Asina Hesus a elevá e norma moral di su siguidónan. Por ehèmpel, pa loke ta e asuntu di adulterio, el a duna nos un prinsipio ku ta protehá no solamente nos echonan, sino tambe nos pensamentu i deseonan: “Ken ku wak un muhé pa dese’é, ya kaba el a kometé adulterio kuné den su kurason.”—Mateo 5:28.

15. Kon nos por evitá kualkier tendensia di ta demasiado estrikto pegá na lei?

15 E ehèmpel aki ta mustra ku nunka nos no mester pèrdè for di bista e intenshon i nifikashon di Yehova su prinsipionan. I sigur nos no mester purba gana Dios su aprobashon dor di desplegá simplemente un aparensia moral. Hesus a saka na kla ku e aktitut ei ta robes dor di hala atenshon na Dios su miserikòrdia i amor. (Mateo 12:7; Lukas 6:1-11) Dor di sigui prinsipionan di Beibel, nos ta evitá di purba hiba un bida (òf eksigí pa otronan hiba un bida) ku ta konsistí di un lista largu i estrikto di hasi-esaki i no-hasi-esaya ku ta bai mas leu ku e siñansanan di Beibel. Nos lo ta mas interesá pa sigui e prinsipionan di stima Dios i obedes’é, ku preokupá ku loke hende ta mira di nos adorashon.—Lukas 11:42.

Resultadonan Felis

16. Duna ehèmpel di prinsipionan ku tin tras di algun instrukshon den Beibel.

16 Segun ku nos ta hasi esfuerso pa obedesé Yehova, ta importante pa nos komprendé ku su leinan ta basá riba prinsipionan fundamental. Por ehèmpel, kristiannan mester evitá idolatria, inmoralidat seksual i mal uso di sanger. (Echonan 15:28, 29) Kiko tin tras dje posishon kristian den e kasonan aki? Dios meresé nos deboshon eksklusivo; nos mester ta fiel na nos kasá; i Yehova ta e Dunadó di Bida. (Génesis 2:24; Éksodo 20:5; Salmo 36:9) Si nos ta komprendé e prinsipionan básiko aki, ta bira mas fásil pa nos aseptá i sigui e leinan ku tin di haber ku nan.

17. Ki bon resultadonan nos por haña dor di diserní i apliká prinsipionan di Beibel?

17 Segun ku nos ta diserní e prinsipionan básiko i ta apliká nan, nos ta realisá ku nan ta pa nos mes bon. E bendishonnan spiritual ku e pueblo di Dios ta disfrutá di dje hopi bes ta bai kompañá ku benefisionan palpabel. Por ehèmpel, hende ku no ta huma, ku ta hiba un bida moralmente limpi i ku ta respetá e santidat di sanger, ta evitá ku nan ta haña sierto malesa. Asina tambe, dor di biba na armonia ku prinsipionan di Beibel nos por saka benefisio den sentido ekonómiko, sosial òf den nos famia. Tur e benefisionan palpabel ei ta mustra e balor di e normanan di Yehova, sí, ku nan ta realmente útil. Pero e bentahanan práktiko ei, riba nan mes, no ta e motibu prinsipal pakiko nos ta apliká e prinsipionan di Dios. Kristiannan berdadero ta obedesé Yehova pasobra nan stim’é, pasobra e meresé nan adorashon i pasobra esei ta e kos korekto pa hasi.—Revelashon 4:11.

18. Kiko mester guia nos bida si nos kier ta un kristian eksitoso?

18 Si nos laga prinsipionan di Beibel guia nos bida, esei ta hiba na un manera di biba mas elevá, ku riba su mes ta atraé otro hende na e kaminda di Dios. Loke ta mas importante, nos estilo di bida ta duna onor na Yehova. Nos ta realisá ku Yehova ta realmente un Dios amoroso ku kier lo mihó pa nos. Ora nos tuma desishonnan na armonia ku e prinsipionan di Beibel i ta mira kon Yehova ta bendishoná nos, nos ta kuminsá sinti ku nos relashon kuné ta bira mas será. Sí, ademas nos ta kultivá un relashon basá riba amor ku nos Tata selestial.

Bo Ta Kòrda?

• Kiko ta un prinsipio?

• Kiko ta distinguí un prinsipio for di un lei?

• Dikon ta bon pa nos pensa i aktua a base di prinsipio?

[Preguntanan di Estudio]

[Kuadro na página 20]

Wilson, un kristian na Ghana, a ser notifiká ku denter di un par di dia nan lo kit’é for di trabou. Riba Wilson su último dia di trabou, nan a mand’é laba e outo privá di e direktor di e kompania. Ora Wilson a haña un suma di plaka den e outo, su supervisor a bis’é ku ta Dios a manda e plaka pa Wilson pasobra e dia ei nan tabata bai kit’é for di trabou. Sin embargo, aplikando e prinsipio bíbliko di onestidat, Wilson a debolbé e plaka na e direktor. Sorprendí i impreshoná, e direktor no solamente a ofresé Wilson trabou permanente mesora, sino tambe a promov’é na un rango haltu den staf di e kompania.—Efesionan 4:28.

[Kuadro na página 21]

Rukia ta un señora albanes di 60 i piku aña. Debí na un problema familiar, e tabatin 17 aña sin papia ku su ruman hòmber. El a kuminsá studia Beibel ku Testigunan di Yehova i el a haña sa ku kristiannan berdadero mester ta na pas ku otro hende i ku nan no ta warda renkor. Despues ku el a hasi orashon henter anochi, el a kana bai kas di su ruman hòmber. Su kurason tabata bati sinfin. Su subrina a habri porta. Sorprendí el a puntra Rukia: “Ken a muri? Kiko bo a bin hasi?” Rukia a pidié p’e papia ku su ruman hòmber. Di un manera trankil el a splika nan ku dor ku el a siña tokante Yehova i e prinsipionan di Beibel, el a ser motivá pa hasi pas ku su ruman hòmber. Despues ku nan a yora i brasa otro, nan a selebrá e reenkuentro spesial aki!—Romanonan 12:17, 18.

[Plachi na página 23]

Mateo 5:27, 28

[Plachi na página 23]

Mateo 5:3

[Plachi na página 23]

Mateo 5:24

[Plachi na página 23]

“Ora Hesus a mira e multitutnan, el a subi bai riba seru; i ora ku el a kai sinta, su disipelnan a bin serka dje. I el a habri su boka i a kuminsá siña nan.”—MATEO 5:1, 2