Bai na kontenido

Bai na kontenido

Mantené un Punto di Bista Balansá di Uso di Alkohòl

Mantené un Punto di Bista Balansá di Uso di Alkohòl

Mantené un Punto di Bista Balansá di Uso di Alkohòl

“Biña ta un hasidó di bofon, bebida stèrki un borotadó; i esun ku ta bou di su influensia no ta sabí.”—PROVERBIONAN 20:1.

1. Kon e salmista a ekspresá su gratitut pa algun di e bon regalonan for di Yehova?

“TUR bon regalo i tur don perfekto ta for di ariba, i ta baha bin for di e Tata di lusnan,” disipel Santiago a skirbi. (Santiago 1:17) Gradisidu pa e tantísimo bon regalonan di Dios, e salmista a kanta: “E ta hasi yerba krese pa bestia, i vegetashon pa hende kultivá, pa asina e por saka pan for di e tera, i biña ku ta hasi kurason di hende kontentu, zeta pa hasi su kara lombra, i pan ku ta fortalesé kurason di hende.” (Salmo 104:14, 15) Biña i otro bebida alkohóliko, meskos ku vegetashon, pan i zeta, ta regalo ekselente for di Dios. Kon nos mester usa nan?

2. Kua preguntanan nos lo konsiderá tokante uso di alkohòl?

2 Un regalo agradabel ta bon solamente si us’é na e manera korekto. Por ehèmpel, honing òf miel “ta bon,” pero “no ta bon pa kome hopi miel.” (Proverbionan 24:13; 25:27) Pues, miéntras ku bebementu di “un poko biña” por ta un kos agradabel, ekseso di alkohòl ta un problema serio. (1 Timoteo 5:23) Beibel ta spièrta: “Biña ta un hasidó di bofon, bebida stèrki un borotadó; i esun ku ta bou di su influensia [òf, “ku ta dual debí na dje,” NW] no ta sabí.” (Proverbionan 20:1) Pero kiko ke men dual debí na alkohòl? * Ki kantidat di alkohòl ta di mas? Kiko ta un punto di bista balansá relashoná ku esaki?

Kon un Hende Por “Dual” Debí na Alkohòl?

3, 4. (a) Kiko ta mustra ku Beibel ta kondená bebementu te na e punto di bira burachi? (b) Menshoná algun síntoma di buracheria.

3 Den antiguo Israel, un yu hòmber ku tabata un haragan golos i un buraché ku no a repentí mester a wòrdu piedrá mata. (Deuteronomio 21:18-21) Apòstel Pablo a spièrta kristiannan: “No asosiá ku ningun hende ku ta ruman pa nòmber, si e ta un hende inmoral, òf golos pa plaka, òf un adoradó di dios falsu, òf un blasfemadó, òf un buraché, òf un estafadó—pa ni kome mes huntu ku un hende asina.” Pues ta bisto ku e Skritura ta kondená bebementu te na e punto di bira burachi.—1 Korintionan 5:11; 6:9, 10.

4 Deskribiendo e síntomanan di buracheria, Beibel ta deklará: “No wak biña ora ku e ta kòrá, ora ku e ta bria den kopa, ora ku e ta baha suave asina; na final e ta morde manera kolebra, i ta pika manera víbora. Bo wowonan lo mira kosnan straño, i bo kurason lo ekspresá kosnan pèrvèrso.” (Proverbionan 23:31-33) Bebementu di mas ta morde manera un kolebra venenoso, i ta kousa enfermedat, konfushon mental i asta ta manda hende leu. Un buraché por mira “kosnan straño” den e sentido ku e por kuminsá halusiná òf imaginá kosnan. Tambe e por bira mas liber den ekspresá pensamentu- i deseonan pèrvèrso ku normalmente hende ta dominá.

5. Den ki manera ekseso di alkohòl ta perhudisial?

5 Kiko si un persona ta usa alkohòl pero ta tene kuidou pa e no bebe te na e punto ku hende ta mira ku e ta burachi? Tin persona ta duna masha tiki señal di ta burachi maske nan a dal vários drinks. Sin embargo, pa pensa ku esei no tin nada malu aden ta un forma di gaña bo mes. (Jeremias 17:9) Pokopoko pero sigur un persona por kuminsá dependé di alkohòl i bira “sklabisá na biña.” (Tito 2:3) Relashoná ku e proseso di bira un alkohóliko, outor Caroline Knapp a bisa: “E ta slow, gradual, sutil, difísil pa definí.” Ekseso di alkohòl ta realmente un trampa mortal!

6. Dikon un hende mester evitá di kome i bebe di mas?

6 Konsiderá tambe e spièrtamentu di Hesus: “Tene kuidou pa boso kurason no ta kargá pa kousa di paranda i buracheria [òf, “komementu di mas i bebementu di mas,” NW] i e preokupashonnan di bida, i e dia ei no bin diripiente riba boso manera un trampa; pasobra e lo bin riba tur esnan ku ta biba riba superfisie di henter mundu.” (Lukas 21:34, 35) Un hende no mester a bebe te bira burachi pa e kuminsá sinti su mes grògi i floho tantu den sentido físiko komo spiritual. Kiko si e dia di Yehova yega i hañ’é den tal kondishon?

Loke Mal Uso di Alkohòl Por Hiba na Dje

7. Dikon mal uso di alkohòl no ta na armonia ku e instrukshon ku tin na 2 Korintionan 7:1?

7 Uso inmoderá di alkohòl ta hiba na hopi peliger, tantu físiko komo spiritual. Algun di e malesanan kousá dor di ekseso di alkohòl ta entre otro, malesa di higra, hepatítis alkohóliko i trastornonan di nèrvio manera agitashon, temblamentu i halusinashon. Mal uso prolongá di alkohòl por hiba na kanser, diabétis i algun malesa di kurason i di stoma. Ta opvio anto ku mal uso di alkohòl no ta na armonia ku e instrukshon bíbliko: “Laga nos purifiká nos mes di tur impuresa di karni i spiritu, i asina perfekshoná nos santidat den e temor di Dios.”—2 Korintionan 7:1.

8. Segun Proverbionan 23:20 i 21, mal uso di alkohòl por hiba na kiko?

8 Mal uso di alkohòl por nifiká tambe dispidimentu di plaka, asta un hende por pèrdè su empleo. Rei Salomon di antiguo Israel a spièrta: “No anda ku esnan ku ta gusta dal nan biña, ni ku esnan ku ta golos pa kome karni.” Dikon nò? “Pasobra e buraché i e hende golos lo bira pober, i kabishamentu lo hasi un hende bisti paña kibrá.”—Proverbionan 23:20, 21.

9. Dikon ta sabí pa un persona no bebe alkohòl si e tin ku kore outo?

9 The Encyclopedia of Alcoholism ta señalá un otro peliger. E ta bisa: “Estudionan a mustra ku alkohòl ta pone un hende su abilidat di kore outo bai atras, entre otro, e ta afektá su tempu di reakshoná, kordinashon, atenshon, alerta visual i sano huisio.” E konsekuensianan di kore outo bou di influensia di alkohòl ta desastroso. Na Merka so, tur aña míles di hende ta muri i rònt di mei mion ta sufri leshon den aksidentenan di tráfiko ligá ku alkohòl. Esnan mas vulnerabel pa e peliger aki ta hóbennan, ya ku nan tin ménos eksperensia den korementu di outo i den bebementu. Akaso un hende por kore outo despues di a dal vários drinks i na mesun tempu pretendé ku e ta respetá bida komo un regalo for di Yehova Dios? (Salmo 36:9) En bista di e echo ku bida ta sagrado, ta mihó pa ora un persona tin ku kore outo e no bebe alkohòl mes. *

10. Kon alkohòl por afektá nos mente, i dikon esei ta peligroso?

10 Bebementu inmoderá ta hasi hende daño no solamente den sentido físiko sino tambe spiritual. Beibel ta deklará: “Biña i biña nobo ta kita komprondementu.” (Oseas 4:11) Alkohòl ta afektá e mente. Un publikashon di e Instituto Nashonal di Uso di Droga (di Merka) ta splika: “Ora un hende dal un drinks, su sirkulashon di sanger ta apsorbá e alkohòl via e sistema digestivo i e ta yega rápidamente na e selebro. E ta pone e partinan di e selebro ku ta kontrolá pensamentu i emoshon kuminsá funshoná mas slow. E persona ta sintié ménos reservá, mas liber.” Den tal kondishon, tin mas chèns ku nos ta “dual,” bira muchu familiar i haña nos ku hopi tentashon.—Proverbionan 20:1, NW.

11, 12. Uso inmoderá di alkohòl por resultá den ki daño spiritual?

11 Ademas, Beibel ta manda: “Sea ku boso ta kome òf bebe òf kiko ku boso ta hasi, hasi tur pa e gloria di Dios.” (1 Korintionan 10:31) Bebementu di gran kantidat di alkohòl a yega di trese gloria pa Dios? Un kristian definitivamente lo ke evitá di tin e reputashon di ta un hende ku ta bebe pisá. Un reputashon asina lo trese reproche riba Yehova su nòmber i no gloria.

12 Kiko si un kristian su falta di moderashon den bebementu ta pone un ruman den fe trompeká, kisas un disipel nobo? (Romanonan 14:21) Hesus a spièrta: “Ken ku hasi ún di e chikitunan aki, ku ta kere den mi, trompeká, ta mihó p’e ku un piedra di mulina pisá wòrdu kologá na su garganta, i ku e wòrdu hogá den profundidat di laman.” (Mateo 18:6) Bebementu di mas por resultá tambe den pèrdèmentu di privilegionan den kongregashon. (1 Timoteo 3:1-3, 8) Un otro mal konsekuensia ku no mester lubidá ta e konflikto ku mal uso di alkohòl por kousa den famia.

Kon Por Evitá e Peligernan?

13. Kiko ta krusial ora di evitá mal uso di alkohòl?

13 Un punto klave pa evitá e peligernan di ekseso di alkohòl ta di no djis evitá buracheria sino pa pone komo nos meta pa no bebe di mas. Ken por determiná kuantu alkohòl lo ta un kantidat moderá pa bo i kuantu lo ta kai bou di bebementu di mas? Komo ku esaki ta enserá hopi faktor, no por tin un regla estrikto tokante kuantu drinks ta muchu hopi. Kada persona individualmente mester sa su límite i keda denter di e límite ei. Kiko lo yuda bo disidí kuantu alkohòl ta muchu hopi pa bo? Tin un prinsipio ku por sirbi komo guia?

14. Ki prinsipio por guia bo pa distinguí entre bebe moderá i bebe di mas?

14 Beibel ta deklará: “Retené sabiduria sano i diskreshon, asina nan lo ta bida pa bo alma i adorno na bo garganta.” (Proverbionan 3:21, 22) Pues, e prinsipio pa guia nos ta esaki: Kualke kantidat di alkohòl ku ta afektá bo huisio indebidamente i ta mengua bo diskreshon òf abilidat di pensa, ta muchu hopi pa bo persona. Pero un kos sí, bo mester ta onesto ku bo mes ora di rekonosé kiko ta bo límite personal!

15. Ki ora asta un solo drinks lo por ta di mas?

15 Den algun situashon, asta un solo drinks por ta di mas. Un hende muhé na estado por disidí di no bebe mes en bista di e peliger pa e feto. I lo no ta un bondat pa keda sin bebe den presensia di un persona ku tin problema ku alkoholismo òf kende su konsenshi no ta aprobá bebementu? Tambe Yehova a duna òrdu na personanan ku tabata hasi tareanan saserdotal na e tabernakel: “No bebe biña ni bebida stèrki . . . ora boso ta bai den e tènt di reunion, pa boso no muri.” (Levítiko 10:8, 9) P’esei, evitá di bebe bebida alkohóliko djis promé ku reunionnan kristian, promé ku sali den sirbishi di vèlt i ora di atendé otro responsabilidatnan spiritual. Ademas, na lugánan kaminda konsumo di alkohòl ta prohibí òf ta permití solamente pa hende riba sierto edat, kristiannan mester mustra debido rèspèt pa e leinan di e pais.—Romanonan 13:1.

16. Kon bo mester disidí kiko pa hasi ora un hende pone un bebida alkohóliko bo dilanti?

16 Ora un hende ofresé bo un drinks òf pon’é bo dilanti, e promé pregunta ku bo tin ku hasi ta: ‘Mester mi mester bebe?’ Si bo disidí di bebe, tene bon kla na mente kiko ta bo límite personal, i no surpasá e límite ei. No laga e generosidat di un anfitrion pone bo kambia di idea. I tene kuidou ora ku tin “open bar” ku ta sirbi kuantu drinks ku bo ke na okashonnan manera resèpsi di kasamentu. Na hopi lugá, lei ta permití mucha haña akseso na alkohòl. Ta responsabilidat di mayornan pa instruí nan yunan tokante uso di alkohòl i supervisá nan akshonnan relashoná ku esaki.—Proverbionan 22:6.

Bo Por Trata ku e Problema

17. Kiko por yuda bo saka afó si bo tin un problema òf nò ku mal uso di alkohòl?

17 Bo tin un problema ku mal uso di biña i bebida stèrki? Bo por tin sigur ku si mal uso di alkohòl bira un piká sekreto, tardi òf trempan lo e afektá bo. Pues, hasi un eksaminashon krítiko i onesto di bo mes. Puntra bo mes: ‘Mi ta bebe ku mas frekuensia ku ántes? Mi ta bebe bebida mas stèrki ku ántes? Mi ta bebe pa skapa di preokupashon, strès òf problema? Un miembro di famia òf un amigu a ekspresá su preokupashon tokante mi bebementu? Mi bebementu a kousa problema den mi famia? Ta difísil pa mi pasa un siman, un luna òf vários luna sin bebe alkohòl? Mi ta skonde pa otro hende e kantidat di biña òf bebida stèrki ku mi ta bebe?’ Kiko si bo a kontestá “sí” riba algun di e preguntanan aki? Wèl, no sea manera un hende ku ‘ta wak su kara natural den spil i e ta lubidá mesora kon e ta.’ (Santiago 1:22-24) Dal paso pa korigí e problema. Kiko bo por hasi?

18, 19. Kon bo por stòp di usa alkohòl na un manera inmoderá?

18 Apòstel Pablo a spièrta kristiannan: “No bebe biña bira burachi, pasobra esei ta libertinahe, ma sea yená ku e spiritu.” (Efesionan 5:18) Disidí kiko ta muchu hopi alkohòl pa bo, i fiha límitenan apropiá. Sea determiná pa no surpasá nan; ehersé dominio propio. (Galationan 5:22, 23) Bo tin amistatnan ku ta pone preshon riba bo pa bebe di mas? Tene kuidou. Beibel ta bisa: “Esun ku anda ku hende sabí lo ta sabí, ma un kompañero di hende bobo lo sufri daño.”—Proverbionan 13:20.

19 Si bo ta usando alkohòl pa skapa di un problema, enfrentá e problema manera mester ta. Nos por trata ku problema dor di apliká konseho for di e Palabra di Dios. (Salmo 119:105) No vasilá pa buska yudansa di un ansiano kristian di konfiansa. Hasi bon uso di e perkurashonnan di Yehova pa edifiká bo spiritualidat. Fortalesé bo relashon ku Dios. Resa na dje ku regularidat, spesialmente tokante bo debilidatnan. Pidi Dios ‘refiná bo nirnan i bo kurason.’ (Salmo 26:2, NW) Manera nos a konsiderá den e artíkulo anterior, hasi bo sumo posibel pa kana den e kaminda di integridat.

20. Ki medidanan kisas lo bo tin ku tuma pa vense un problema konstante ku bebementu di mas?

20 Kiko si e problema di bebementu di mas ta sigui apesar di bo esfuersonan? E ora ei bo tin ku apliká e konseho di Hesus: “Si bo man hasi bo trompeká, kòrt’é kit’afó; mihó bo drenta bida mankaron, ku teniendo bo dos mannan bo bai den [“Gehena,” NW].” (Marko 9:43) E kontesta ta: No bebe mes. Esei ta loke un señora ku nos lo yama Irene a disidí firmemente pa hasi. El a bisa: “Despues di no a bebe nada di alkohòl pa kasi dos aña i mei, mi a kuminsá pensa ku podisé un drinks so lo no hasi nada, djis pa mi wak kon mi ta want’é. Pero kada bes ku mi sinti asina, mi ta kuminsá hasi orashon na Yehova tokante e asuntu. Mi ta desididu pa no purba ni un bebida alkohóliko mas te den sistema nobo, i ei mes ta kisas.” Apstinensia total lo no ta un sakrifisio muchu grandi a kambio di bida den Dios su hustu mundu nobo.—2 Pedro 3:13.

“Kore di Tal Manera Anto pa Boso Por Gana”

21, 22. Ki opstákulo por stroba nos di alkansá e meta final den e kareda pa bida, i kon nos por evitá e opstákulo ei?

21 Apòstel Pablo a kompará e kurso di bida di un kristian ku un kareda òf kompetensia, i el a bisa: “Boso no sa ku esnan ku ta kore un kareda, ta tur ta kore, ma ku ta ún so ta risibí e premio? Kore di tal manera anto pa boso por gana. I tur ku ta kompetí den e weganan ta ehersé dominio propio den tur kos. Nan anto ta hasi esaki pa risibí un korona ku no ta dura, ma nos ta hasié pa risibí un korona ku ta dura pa semper. P’esei mi no ta kore manera un hende sin meta; mi no ta bòks manera un hende ku ta dal den bashí, ma mi ta gòlpia mi kurpa i ta hasié mi esklabo, pa no sosodé ku, despues ku mi a prediká na otronan, mi mes wòrdu deskualifiká.”—1 Korintionan 9:24-27.

22 E premio ta bai solamente pa esnan ku terminá e kareda ku éksito. Den e kareda di bida, mal uso di alkohòl por stroba nos di yega e meta final. Nos tin ku ehersé dominio propio. Pa kore na un manera sigur ta nesesario pa nos no entregá na ekseso di alkohòl òf “buracheria.” (1 Pedro 4:3) Al kontrario, nos tin ku ehersé dominio propio den tur kos. Pa loke ta bebida alkohóliko, ta sabí pa nos “renunsiá impiedat [òf, maldat] i deseonan mundano i pa biba huisioso, hustu i santu.”—Tito 2:12.

[Nota]

^ par. 2 Den e artíkulo aki “alkohòl” ta referí na serbes, biña i otro bebida stèrki.

^ par. 9 Kaminda lei ta prohibí di bebe bebida alkohóliko promé ku kore outo òf durante ku ta kore outo, kristiannan, mas ku klaru, ta kumpli ku e leinan di tráfiko.

Bo Ta Kòrda?

• Kiko ta kai bou di mal uso di alkohòl?

• Mal uso di alkohòl ta resultá den ki daño?

• Kon bo por evitá e peligernan di mal uso di alkohòl?

• Kon un hende por trata ku e problema di mal uso di alkohòl?

[Preguntanan di Estudio]

[Plachi na página 19]

Biña “ta hasi kurason di hende kontentu”

[Plachi na página 20]

Nos mester sa nos límite personal i keda denter di e límite ei

[Plachi na página 21]

Disidí di antemano ki ora ta basta

[Plachi na página 22]

Resa na Yehova ku regularidat tokante bo debilidatnan

[Plachi na página 23]

Mayornan tin e responsabilidat di instruí nan yunan tokante uso di alkohòl