Bai na kontenido

Bai na kontenido

Kon pa Resolvé Desakuerdonan

Kon pa Resolvé Desakuerdonan

Kon pa Resolvé Desakuerdonan

ED TABATA muriendo, i Bill tabatin rabia riba dje. Dos dékada promé, Ed a tuma un desishon ku a pone Bill pèrdè su trabou, i esaki a kibra e amistat será ku un tempu nan tabatin. Awor Ed a purba diskulpá su mes pa e por a muri na pas. Sin embargo, Bill a nenga di skuch’é.

Kasi 30 aña despues ora ku Bill tabata serka di muri, el a splika dikon e no a pordoná Ed. “Ed no tabatin nodi hasi loke el a hasi ku su mihó amigu. Gewon mi no kier a hasi bon kuné despues di binti aña. . . . Podisé mi tabata robes, pero ta asina mi a sinti.” *

Normalmente desakuerdonan personal no tin resultadonan trágiko asina, pero ku frekuensia nan ta laga hende di hùrt òf amargá. Tuma por ehèmpel un hende ku kisas ta sinti manera Ed. Realisando ku su desishon a kousa daño, e persona ei lo por ta biba ku un konsenshi ku ta molesti’é i ku un sintimentu di a pèrdè un gran amistat. Sin embargo, e ta sintié di hùrt ora e pensa kon su kompañero ofendí a legumai nan amistat komo si fuera e ta simplemente basura.

Di otro banda, un persona ku tin e mesun punto di bista ku Bill, ta konsiderá su mes un víktima inosente i por bira un persona profundamente amargá i yen di renkor. Na su opinion, su eks-amigu tabata sa mihó i ta pa malu el a perhudik’é. Hopi bes ora tin un konflikto entre dos persona, kada un ta konvensí ku ta é tin rason i ku e otro tin tur falta. Pues, asina dos hende ku promé tabata amigu ta haña nan mes komo si fuera den un guera ku otro.

Nan ta bringa nan guera ku armanan silensio: esun ta bira aya banda ora e otro ta pasa aki banda, i nan ta ignorá otro ora nan topa den un grupo. Djaleu, nan ta tira bista skondí riba otro òf ta keda wak otro duru den kara den un manera friu, yen di odio. Ora nan papia ku otro, nan ta hasié ku un tono skèrpi òf ofensivo ku ta hinka manera kuchú.

Sin embargo, ounke nan ta parse di ta kompletamente kontra otro, probablemente nan ta di akuerdo riba algun asuntu. Podisé nan ta rekonosé ku nan tin problema serio i ku kibra ku un amigu íntimo ta algu tristu. Probablemente kada un ta sinti e doló di e konflikto ku ta meskos ku un herida ku pus, i nan tur dos sa ku nan mester hasi algu pa kur’é. Pero ken lo dal e promé paso pa drecha e amistat dañá i hasi pas? Ningun di dos no ta dispuesto.

Dos mil aña pasá, tabatin biaha ku e apòstelnan di Hesukristu tabatin diskushonnan fuerte ku otro. (Marko 10:35-41; Lukas 9:46; 22:24) Despues di un di nan diskushonnan, Hesus a puntra: “Ta kiko boso tabata diskutí na kaminda?” Bèrgwensa a pone ku nan a keda ketu i niun no a respondé. (Marko 9:33, 34) Hesus su siñansanan a yuda nan drecha ku otro. Su konseho, i esun di algun di su disipelnan, ta sigui yuda hende solushoná nan konfliktonan i drecha nan amistatnan ku a kibra. Laga nos mira kon.

Traha Duru pa Hasi Pas

“Mi no ke papia ku e persona ei. Mi no ke mir’é ni pintá.” Si bo a yega di ekspresá e palabranan ei relashoná ku un persona, bo tin ku tuma akshon, manera e siguiente pasashinan di Beibel ta mustra.

Hesus a siña: “Si bo presentá bo ofrenda na altar, i ayanan bo kòrda ku bo ruman tin algu kontra bo, laga bo ofrenda ayanan dilanti di altar, i bai; rekonsiliá ku bo ruman promé.” (Mateo 5:23, 24) Tambe el a bisa: “Si bo ruman peka kontra bo, bai i mustr’é su falta entre abo kuné so.” (Mateo 18:15) Sea ku ta abo a ofendé un persona òf ta e persona a ofendé bo, Hesus su palabranan ta enfatisá ku ta abo tin ku papia riba e asuntu mesora ku e otro persona. Bo tin ku hasi esaki ku “un spiritu di mansedumbre [òf, “suavedat,” NW].” (Galationan 6:1) E meta di e kòmbersashon ei no ta pa bo hustifiká bo mes djis pa bo keda bon mirá den bista di otronan òf pa obligá e kontrapartida pa pidi despensa, ma pa rekonsiliá òf hasi pas. E konseho bíbliko aki ta duna resultado?

Ernest ta supervisor den un ofisina grandi. * Pa hopi aña su trabou a rekerí p’e trata ku asuntunan delikado ku tur klase di hende i tambe mantené un bon relashon di trabou ku e personanan aki. El a yega di mira kon lihé konfliktonan personal por desaroyá. El bisa: “De bes e kuando mi a yega di tin desakuerdo ku otro hende. Pero ora esei ta e kaso, mi ta sinta huntu ku e persona i papia riba e problema. Bai serka nan direktamente. Enfrentá nan ku e meta di hasi pas. Semper e ta funshoná.”

Alicia tin amiga di diferente kultura, i el a bisa: “Tin bes mi ta bisa algu, i despues mi ta sinti ku kisas mi a ofendé un persona. Mi ta bai serka e persona ei i pidié despensa. Podisé mi ta pidi despensa mas di loke ta nesesario pasobra asta si e persona no a sintié ofendí, ami ta sinti mi mihó dor ku mi a pidié despensa. E ora ei mi ta sigur ku no tin ningun mal komprondementu.”

Kon pa Vense Opstákulonan

Sin embargo, hopi bes tin hopi opstákulo ku ta blòkia e kaminda ku ta hiba na pas den pleitunan personal. Bo a yega di bisa: “Dikon ta ami ta esun ku tin ku hasi pas promé? Ta é a kousa e problema.” Òf bo a yega di bai serka un persona pa resolvé un problema, i e persona ta bisa bo: “Mi no tin nada di kòmbersá ku bo”? Algun hende ta reakshoná asina debí n’e echo ku nan a ser di hùrt emoshonalmente. Proverbionan 18:19 ta bisa: “Un ruman ofendí ta mas difísil pa gana ku un stat fortifiká, i pleitu ta manera baranan di un kastel.” P’esei, tene kuenta ku e persona su sintimentunan. Si e rechasá bo, laga un poko tempu pasa i purba atrobe. Kisas e ora ei e “stat fortifiká” ta habrí i podisé a kita e “baranan” for di e porta ku ta hiba na rekonsiliashon.

Un otro opstákulo pa pas por tin di haber ku un persona su sentido di rèspèt propio. Pa algun hende, pidi despensa òf asta papia ku un kontrapartida ta un humiashon. Ta bon pa un persona preokupá ku su rèspèt propio. Pero si e nenga di hasi pas, su rèspèt propio ta oumentá òf e ta mengua? Akaso loke nos ta kere ta un preokupashon pa rèspèt propio, en realidat ta un kapa pa nos orguyo?

E eskritor di Beibel, Santiago, ta mustra ku tin un konekshon entre e spiritu di pleitu i orguyo. Despues ku el a saka na kla e ‘pleitunan’ i ‘konfliktonan’ ku algun kristian tabatin ku otro, el a sigui bisa: “Dios ta resistí e orguyosonan, ma ta duna grasia na e humildenan.” (Santiago 4:1-3, 6) Kon orguyo por stroba nos di hasi pas?

Orguyo ta gaña hende, poniendo nan kere ku nan ta mihó ku otronan. Hende arogante ta pensa ku nan tin e outoridat pa husga e balor moral di nan próhimo. Den ki manera? Ora surgi desakuerdo, hopi bes nan ta mira nan kontrapartida komo un kousa pèrdí, no tin speransa pa mehorashon. Orguyo ta pone algun hende kondená esnan ku no ta pensa meskos ku nan komo hende ku no ta ni meresé atenshon, te pa pidi nan despensa sinsero. P’esei hende ku ta ser motivá pa orguyo personal, hopi bes ta permití konfliktonan sigui eksistí en bes di resolvé nan manera mester ta.

Meskos ku un barikada ta para tráfiko riba un karetera, asina orguyo hopi bes ta frena pasonan ku ta hiba na pas. Pues si bo ripará ku bo ta resistiendo esfuersonan pa hasi pas ku un persona, podisé bo tin un lucha ku orguyo. Kon bo por vense orguyo? Dor di kultivá e kualidat nèt kontrali: humildat.

Hasi Nèt Lo Kontrario

Beibel ta rekomendá humildat masha hopi mes. “E rekompensa di humildat i e temor di SEÑOR ta rikesa, onor i bida.” (Proverbionan 22:4) Na Salmo 138:6 nos ta lesa loke Dios ta pensa di hende humilde i di hende orguyoso: “Pasobra ounke SEÑOR ta halsá, tòg e ta atendé e hende humilde; ma e hende orguyoso e ta konosé djaleu.”

Hopi hende ta pensa ku humildat i humiashon ta meskos. Ta parse ku gobernantenan di mundu tambe ta pensa asina. Ounke nashonnan kompletu ta someté nan mes na boluntat di e lidernan polítiko, nan sí no tin e kurashi pa humildemente atmití nan erornan. Si bo tende un gobernante bisa “dispensá mi,” esei ta algu digno di ser menshoná den notisia. Ora ku resientemente un eks-funshonario di gobièrnu a pidi diskulpa pa su fayonan den un desaster fatal, su palabranan a bira titularnan di notisia.

Humildat ta e kualidat di ser humilde òf di tin un opinion modesto di bo mes. E ta lo kontrario di orguyo òf arogansia. Pues humildat ta deskribí e punto di bista ku un persona tin di su mes, no loke otro hende ta pensa di dje. P’esei, ser humilde ta diferente for di ser humiá, ku ta algu ku otro hende ta hasi ku un persona. Si un persona humildemente ta atmití su fayonan i sinseramente ta pidi pordon, esei no ta humi’é; mas bien esei ta mehorá su reputashon. Beibel ta bisa: “Promé ku su kaida kurason di un hende ta halsa su mes, ma humildat ta bin promé ku onor.”—Proverbionan 18:12.

Relashoná ku polítikonan ku no ta pidi diskulpa pa nan erornan, un opservadó a bisa: “Lamentablemente ta parse ku nan ta pensa ku atmití bo erornan ta un señal di debilidat. Hende débil i insigur kasi nunka ta bisa: ‘Despensa.’ Ta hende generoso i ku kurashi no ta sinti ku nan ta bira ménos si nan bisa: ‘M’a faya.’” Esei ta e kaso tambe asta si bo no tin poder polítiko. Si bo hasi esfuerso pa remplasá orguyo ku humildat, bo chèns di logra pas den pleitunan personal lo oumentá masha hopi. Wak kon un famia a deskubrí e bèrdat aki.

Un mal komprondementu a kousa tenshon entre Julie i su ruman hòmber William. William a rabia asina tantu ku Julie ku su kasá Joseph, ku el a kibra tur kontakto ku nan. Asta el a debolbé tur e regalonan ku Julie ku Joseph a dun’é atraves di añanan. Segun ku lunanan tabata pasa, amargura a remplasá e amistat íntimo ku un tempu e ruman hòmber aki i su ruman muhé tabatin ku otro.

Sin embargo, Joseph a disidí di apliká Mateo 5:23 i 24. El a purba aserká su sua ku un spiritu di suavedat i a mand’é algun karta personal den kua el pidié despensa pasobra el a ofend’é. Joseph a enkurashá su esposa pa pordoná su ruman hòmber. Ku tempu, William a ripará ku Julie ku Joseph sinseramente kier a hasi pas, i su aktitut a kambia. William ku su esposa a bai topa ku Julie ku Joseph; nan tur a pidi otro despensa, brasa otro i a restorá nan amistat.

Si bo ta anhelá pa resolvé un konflikto personal ku un persona, tene pasenshi i apliká e siñansanan di Beibel i hasi esfuerso pa hasi pas ku e persona ei. Yehova lo yuda bo. Loke Dios a bisa Israel di antigwedat lo resultá sierto den bo kaso: ‘Mara bo pone atenshon na mi mandamentunan! E ora ei bo pas lo ta manera un riu, i bo hustisia manera ola di laman.’—Isaias 48:18.

[Nota]

^ par. 3 Basá riba e buki The Murrow Boys—Pioneers on the Front Lines of Broadcast Journalism (E Muchanan di Murrow—Pioneronan na Vanguardia di Periodismo di Transmishon), skirbí pa Stanley Cloud i Lynne Olson.

^ par. 12 A kambia algun nòmber.

[Plachinan na página 7]

Hopi bes pidi despensa ta trese pas bèk den un relashon