Bai na kontenido

Bai na kontenido

Armagedón—Un Komienso Felis

Armagedón—Un Komienso Felis

Armagedón​—Un Komienso Felis

E PALABRA “Armagedón” tin su orígen den e ekspreshon hebreo “Har-Magedon,” es desir “Seru di Meguido.” E ta aparesé na Revelashon 16:16, ku ta bisa: “Nan a reuní nan tur huntu na e lugá ku na lenga hebreo yama Armagedón.” Ken ta bini huntu na Armagedón, i ku ki propósito? Djis dos versíkulo mas promé, na Revelashon 16:14, nos ta lesa: “E reinan di henter mundu” ta ser reuní huntu “pa e guera di e gran dia di Dios Todopoderoso.” Manera ta di spera, e deklarashonnan ei ta lanta algun pregunta adishonal hopi interesante. Unda e “reinan” aki lo bringa e guera? Riba ki kuestion nan lo batayá, i kontra ken? Nan lo usa armanan di destrukshon masal, manera hopi hende ta kere? Lo tin sobrebibiente di Armagedón? Laga Beibel kontestá e preguntanan aki.

Akaso e referensia na “Seru di Meguido” ta nifiká ku e guera di Armagedón lo tuma lugá na un seru spesífiko den Medio Oriente? Nò, pasobra na promé lugá, no ta eksistí un seru asina mes. Kaminda e antiguo Meguido tabata, tin solamente un seritu ku ta mas o ménos 20 meter mas haltu ku e sabana pegá kuné. Na di dos lugá, ta kon e área rònt di Meguido lo por kontené tur “e reinan di tera i nan ehérsitonan”? (Revelashon 19:19) Sin embargo, Meguido tabata e esenario di algun di e batayanan di mas feros i mas desisivo den historia di Medio Oriente. Pues, e nòmber Armagedón ta simbolisá un bataya desisivo ku un solo ganadó.—Wak e kuadro “Meguido Ta un Símbolo Apropiá,” na página 5.

Armagedón no por ta djis un bataya entre nashonnan riba tera, ya ku Revelashon 16:14 ta bisa ku “e reinan di henter mundu” ta forma un grupo uní na “e guera di e gran dia di Dios Todopoderoso.” Jeremias a deklará den su profesia inspirá ku “esnan ku SEÑOR mata” lo keda bentá “for di esun ekstremo di mundu te na e otro.” (Jeremias 25:33) Pues, Armagedón no ta un guera humano limitá na un sitio spesífiko den Medio Oriente. Ta trata aki di e guera di Yehova, i lo e abarká henter mundu.

Pero tuma nota ku na Revelashon 16:16, Armagedón ta ser yamá un “lugá.” Den Beibel, “lugá” por nifiká un kondishon òf un situashon—den e kaso aki e ta un situashon den kua henter mundu lo ta uní kontra Yehova. (Revelashon 12:6, 14) Na Armagedón tur e nashonnan riba tera lo sera kabes kontra “e ehérsitonan ku ta den shelu” bou di e mando militar di e “Rei di reinan i Señor di señornan,” Hesukristu.—Revelashon 19:14, 16.

Kiko di e idea ku Armagedón lo ta un katástrofe ku ta enbolbé armanan di destrukshon masal òf un choke ku un ke otro kuerpo selestial? Un Dios amoroso lo laga humanidat i nan hogar, tera, yega na un fin spantoso asina? Nò. E ta bisa spesífikamente ku e no a krea tera “pa e keda bashí” sino el a “form’é pa e wòrdu habitá.” (Isaias 45:18; Salmo 96:10) Na Armagedón, Yehova lo no destruí nos planeta den un kandela katastrófiko. Mas bien, lo e “destruí esnan ku ta destruí e tera.”—Revelashon 11:18.

Na Ki Tempu Armagedón Lo Bini?

Un pregunta persistente ku den transkurso di siglonan a lanta masha hopi spekulashon ta: Na ki tempu Armagedón lo bini? Un análisis di e buki di Revelashon ku yudansa di otro partinan di Beibel por yuda nos determiná na ki tempu e bataya krusial aki lo tuma lugá. Revelashon 16:15 ta konektá Armagedón ku Hesus su binida inesperá manera un ladron. Hesus tambe a usa e ilustrashon ei ora el a deskribí su binida pa ehekutá huisio riba e mundu aki.—Mateo 24:43, 44; 1 Tesalonisensenan 5:2.

Manera kumplimentu di profesia bíbliko ta mustra, for di aña 1914 nos ta bibando den e último dianan di e sistema di kosnan aki. * E periodo ku Hesus a yama e “gran tribulashon” lo marka e parti final di e último dianan. Beibel no ta bisa kon largu e periodo ei lo ta, pero e kalamidatnan ku e ta trese kuné lo ta pió ku tur loke mundu a yega di mira. E gran tribulashon ei lo kulminá na Armagedón.—Mateo 24:21, 29.

Siendo ku Armagedón ta “e guera di e gran dia di Dios Todopoderoso,” no tin nada ku hende por hasi pa pospon’é. Yehova tin su “tempu stipulá” pa e guera ei kuminsá i “e lo no tarda.”—Habakuk 2:3.

Un Dios di Hustisia Ta Bringa un Guera Hustu

Pero pakiko Dios lo bringa un guera mundial? Armagedón ta estrechamente ligá ku un di Dios su kualidatnan prinsipal, esta, hustisia. Beibel ta deklará: “SEÑOR ta stima hustisia.” (Salmo 37:28) Yehova a mira tur e aktonan di inhustisia ku a wòrdu kometé durante historia humano. Klaru ku e ta desaprobá tur i su repudio ta kompletamente hustifiká. P’esei mes el a nombra su Yu pa bringa un guera hustu pa eliminá henter e mundu malbado aki.

Ta Yehova so ta kapas pa bringa un guera berdaderamente hustu i selektivo den kua hende di bon kurason, sin importá unda nan ta riba tera, lo wòrdu konserbá. (Mateo 24:40, 41; Revelashon 7:9, 10, 13, 14) I komo Esun ku a krea tera, ta e so tin derecho di imponé su soberania riba tera kompletu.—Revelashon 4:11.

Ki medionan di destrukshon Yehova lo usa kontra su enemigunan? Simplemente nos no sa. Loke sí nos sa ta ku e tin e medionan na su disposishon pa destruí e nashonnan malbado por kompletu. (Jòb 38:22, 23; Sofonias 1:15-18) Sin embargo, Dios su adoradónan riba tera lo no partisipá den e bataya. E vishon den Revelashon kapítulo 19 ta indiká ku ta e ehérsitonan selestial so lo partisipá ku Hesukristu den e guera. Niun sirbidó kristian di Yehova riba tera lo no bringa.—2 Krónikanan 20:15, 17.

Un Dios di Sabiduria Ta Duna Hopi Spièrtamentu

Kiko di sobrebibiente? De echo, niun hende no tin nodi muri na Armagedón. Apòstel Pedro a remarká: ‘Yehova no ke pa ningun hende bai pèrdí, ma pa tur bin na repentimentu.’ (2 Pedro 3:9) I apòstel Pablo a deklará ku Dios “ta deseá pa tur hende wòrdu salbá i yega na konosementu di e bèrdat.”—1 Timoteo 2:4.

Ku e meta ei na mente, Yehova a perkurá na un manera sabí pa e ‘evangelio di e reino’ ser proklamá na tur parti di tera, den sentenáres di idioma. Rònt mundu hende ta hañando e oportunidat pa sobrebibí i risibí salbashon. (Mateo 24:14; Salmo 37:34; Filipensenan 2:12) Esnan ku ta reakshoná faborablemente riba e evangelio òf bon notisia por sobrebibí Armagedón i biba pa semper den perfekshon den un paradeis riba tera. (Ezekiel 18:23, 32; Sofonias 2:3; Romanonan 10:13) No ta esaki ta loke bo por spera di un Dios ku ta amor?—1 Juan 4:8.

Un Dios di Amor Ta Bringa?

Sin embargo, hopi hende ta puntra nan mes pakiko un Dios ku ta personifiká amor ta bai kousa morto i destrukshon di gran parti di humanidat. Nos por kompará e situashon ku esun di un kas pèstá ku insekto. Bo no ta di akuerdo ku un doño di kas responsabel mester protehá e salú i bienestar di su famia dor di kaba ku e pèst?

Di igual manera, ta pa motibu di e amor profundo ku Yehova tin pa hende, e mester bringa e bataya di Armagedón. E propósito di Dios ta pa hasi tera un paradeis, i pa hende bira perfekto i biba na pas, sin ‘ningun hende pa spanta nan.’ (Mikeas 4:3, 4; Revelashon 21:4) Kiko mester hasi anto ku hende ku ta menasá e pas i siguridat di nan próhimo? Dios mester eliminá e “pèst” ei—e malbadonan inkoregibel—pa benefisio di e hustunan.—2 Tesalonisensenan 1:8, 9; Revelashon 21:8.

Hopi di e konfliktonan i dramamentu di sanger djawe ta ser kousá pa gobernashon humano imperfekto i nan empeñonan egoista pa promové interesnan nashonalista. (Eklesiastés 8:9) Den nan afan pa amplia nan influensia, gobièrnunan humano no ta hasi kaso mes di e Reino establesí di Dios. No tin indikashon ku nan lo sede nan soberania na Dios i Kristu. (Salmo 2:1-9) P’esei mester eliminá e gobièrnunan ei pa habri kaminda pa e gobernashon hustu di e Reino di Yehova bou di Kristu. (Daniel 2:44) Pa resolvé di unabes pa semper e kuestion di ken tin derecho di goberná e planeta aki i humanidat, mester bringa e guera di Armagedón.

Yehova lo aktua na Armagedón ku e bienestar di humanidat na pechu. Ku e kondishonnan di mundu ku ta birando pió, ta e gobernashon perfekto di Dios so por satisfasé e nesesidatnan di hende kompletamente. Ta su Reino so lo por trese berdadero pas i prosperidat. Kon e kondishonnan di mundu lo bira si Dios no intervení den asuntunan humano? Odio, violensia i guera lo no sigui tormentá humanidat manera a sosodé durante siglonan di gobernashon humano? Bon mirá, e bataya di Armagedón ta un di e mihó kosnan ku por tuma lugá!—Lukas 18:7, 8; 2 Pedro 3:13.

E Guera pa Pone Fin na Tur Guera

Armagedón lo pone fin na tur guera, algu ku niun otro guera no a logra nunka. Ken no ta anhelá e tempu ora ku lo no tin guera mas? Sin embargo, tur esfuerso humano pa pone fin na guera a frakasá. I kada bes ku hende faya den nan intento pa pone fin na guera, esei ta simplemente enfatisá e bèrdat di e palabranan di Jeremias: “O SEÑOR, mi sa ku e kaminda di hende no ta di dje mes; tampoko no ta keda na hende pa dirigí su pasonan.” (Jeremias 10:23) En konekshon ku loke Yehova lo realisá, Beibel ta primintí: “E ta hasi gueranan stòp te na e fin di tera; e ta kibra bog i ta kòrta lansa na dos; e ta kima e garoshinan ku kandela.”—Salmo 46:8, 9.

Ora e nashonnan kuminsá usa nan armanan mortífero kontra otro i menasá di destruí e medio ambiente, Esun ku a traha tera lo tuma akshon—na e Armagedón di Beibel! (Revelashon 11:18) P’esei, e guera aki lo kumpli ku loke hende ku a teme Dios atraves di siglonan solamente por a spera. Lo e vindiká e gobernashon hustu di e Doño di tera, Yehova Dios, riba henter su kreashon.

Pues, hende ku ta stima hustisia no mester tin miedu di Armagedón. Al kontrario, e ta duna base pa speransa. E guera di Armagedón lo kaba ku tur maldat i korupshon riba tera i habri kaminda pa un hustu mundu nobo bou dje gobernashon di Dios su Reino Mesiániko. (Isaias 11:4, 5) Armagedón no ta un fin katastrófiko spantoso; lo e marka mas bien un komienso felis pa personanan hustu ku lo biba pa semper den un paradeis riba tera.—Salmo 37:29.

[Nota]

^ par. 9 Wak Conocimentu cu Ta Hiba na Bida Eterno, kapítulo 11, publiká dor di Testigunan di Yehova.

[Kuadro/Plachi na página 5]

MEGUIDO TA UN SÍMBOLO APROPIÁ

Meguido di antigwedat tabata stratégikamente situá, ku bista riba e parti wèst di e vaye fértil di Jezreel, den nort di Israel. E stat tabata kontrolá e rutanan di komersio internashonal i militar ku tabata krusa einan. Dor di esei Meguido a bira un lugá di batayanan desisivo. Profesor Graham Davies a skirbi den su buki Cities of the Biblical World​—Megiddo (Statnan di e Mundu Bíbliko​—Meguido): “E stat di Meguido . . . tabata fásilmente aksesibel pa komersiante- i imigrantenan for di tur direkshon; pero na mes momentu, si e tabata sufisiente fuerte, lo e por a kontrolá akseso pa medio di e rutanan aki i asina dirigí e avanse di tantu komersio komo guera. Nada straño anto ku e tabata . . . un premio ku hende a bringa hopi p’e i ora nan a konkist’é, nan a defend’é fuertemente.”

E historia largu di Meguido a kuminsá den e di dos milenio promé ku nos era, ora e gobernante egipsio Tutmosis III a derotá e gobernantenan kananeo einan. El a sigui atraves di siglonan i yega te na aña 1918 ora e general britániko Edmund Allenby a propiná e ehérsito turko un derota doloroso. Ta na Meguido Dios a permití Hues Barak aplastá e rei kananeo Jabin. (Huesnan 4:​12-24; 5:​19, 20) Den e bisindario ei Hues Gideon a kaba ku e madianitanan. (Huesnan 7:​1-22) Ta einan tambe e reinan Okozias i Josias a ser matá.​—2 Reinan 9:27; 23:​29, 30.

Ta na su lugá anto pa establesé un konekshon entre Armagedón i e área di Meguido pasobra e tabata e esenario di vários bataya desisivo. E ta un símbolo apropiá di Dios su viktoria kompletu riba tur forsa enemigu.

[Rekonosementu]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Plachinan na página 7]

Rònt mundu, hende ta hañando un spièrtamentu i e oportunidat pa sobrebibí Armagedón

[Plachi na página 7]

Armagedón lo marka un komienso felis