Bai na kontenido

Bai na kontenido

Rechasá “Banidat” i Kosnan sin Balor

Rechasá “Banidat” i Kosnan sin Balor

Rechasá “Banidat” i Kosnan sin Balor

“Esun ku kore tras di banidat tin falta di komprondementu.”​—PRO. 12:11.

1. Kiko ta algun kos balioso ku nos tin, i kua ta e mihó manera pa usa nan?

KOMO kristian, nos tur tin algun kos balioso. Eseinan por ta, entre otro, un basta bon salú i vigor, kapasidat mental natural òf rekursonan finansiero. Nos ta stima Yehova i p’esei gustosamente ta usa e kosnan aki den su sirbishi. Di e manera ei nos ta respondé na e konseho inspirá: “Onra Yehova ku bo kosnan balioso.”​—Pro. 3:9NW.

2. Ki spièrtamentu Beibel ta duna tokante kosnan sin balor, i kon e spièrtamentu aki ta apliká den un sentido literal?

2 Di otro banda, Beibel ta papia tambe di kosnan ku ta banidat, kosnan sin balor, i ta spièrta nos pa no malgastá nos rekursonan dor di kore tras di nan. Relashoná ku esaki, konsiderá e palabranan di Proverbionan 12:11: “Esun ku kultivá su tera lo tin pan na kantidat, ma esun ku kore tras di banidat tin falta di komprondementu.” Ta fásil pa mira kon e proverbio aki ta apliká den sentido literal. Si un hòmber usa su tempu i energia pa traha duru pa mantené su famia, e tin un bon chèns di logra un sierto grado di siguridat. (1 Tim. 5:8) Ma si e malgastá su rekursonan koriendo tras di kosnan sin balor, e ta demostrá un “falta di komprondementu,” sí, un falta di sano huisio i bon motivashon. Un hòmber asina, muy probablemente lo haña su mes den nesesidat.

3. Kon e spièrtamentu di Beibel tokante banidat i kosnan sin balor ta apliká na nos adorashon?

3 Pero kiko si nos apliká e prinsipio di e proverbio na nos adorashon? E ora ei nos lo mira ku un kristian ku ta sirbi Yehova diligentemente i fielmente ta haña berdadero siguridat. E por ta sigur ku lo e haña e bendishon di Dios awor i e tin un speransa firme pa futuro. (Mat. 6:33; 1 Tim. 4:10) Sin embargo, un kristian ku ta laga kosnan sin balor kita su atenshon ta kore e riesgo di daña su relashon ku Yehova i pèrdè e posibilidat di bida eterno. Kon nos por evitá esei? Nos tin ku tuma nota di kiko ta e kosnan den nos bida ku ta “banidat” i kultivá e determinashon pa rechasá nan.​—Lesa Tito 2:​11 i 12.

4. Den un sentido general, kiko ta banidat i kosnan sin balor?

4 Pero kiko ta kosnan sin balor? Den un sentido general, nan por ta kualke kos ku ta kita nos atenshon for di sirbi Yehova di henter nos alma. Esei por enserá vários forma di relahá i rekreá. Klaru ku rekreo tin su lugá. Pero ora nos ta dediká demasiado tempu na dibertishon a kosto di aktividatnan konektá ku nos adorashon, rekreo ta bira un kos sin balor i e ta daña nos relashon ku Dios. (Ekl. 2:24; 4:6) Pa evitá esei, un kristian mester bira balansá, vigilando kuidadosamente kon e ta usa su tempu balioso. (Lesa Efesionan 5:​15 i 16.) Sin embargo, tin kosnan sin balor ku ta hopi mas peligroso ku rekreo. Un di nan ta diosnan falsu.

Rechasá Dios Bano

5. Hopi biaha, den ki sentido Beibel ta usa e ekspreshon “no bal nada”?

5 Un punto interesante ta ku mayoria kaminda ku e ekspreshon “no bal nada” òf “sin balor” ta aparesé den e hebreo original, e ta apliká na dios falsu. Por ehèmpel, Yehova a bisa Israel: “No traha ídolo [“diosnan ku no bal nada,” NW] pa boso mes, ni lanta un imágen ni un pilá sagrado pa boso mes, i no pone un piedra grabá den boso tera pa bùig p’e.” (Lev. 26:1) Rei David a skirbi: “SEÑOR ta grandi i digno di supremo alabansa; tambe mester tin temor di dje mas ku di tur dios. Pasobra tur e diosnan di e pueblonan ta ídolo [“diosnan ku no bal nada,” NW], ma SEÑOR a traha e shelunan.”​—1 Kró. 16:​25, 26.

6. Dikon ídolo òf dios falsu no bal nada?

6 Manera David a indiká, tur rònt di nos tin evidensia di e grandesa di Yehova. (Sal. 139:14; 148:​1-10) Ki un gran privilegio e israelitanan tabatin di por tabata den un pakto ku Yehova! Nan tabata basta bobo di bira lomba pa Yehova i bai bùig dilanti di imágennan grabá i pilánan sagrado! Den tempu di krísis, nan ídolonan òf diosnan falsu a resultá di no tabatin ningun balor, i no por a salba nan mes te pa salba nan adoradónan.​—Hues. 10:​14, 15; Isa. 46:​5-7.

7, 8. Kon “Rikesa” por bira manera un dios?

7 Den hopi pais awe, hende ainda ta bùig pa imágen ku man di hende a traha, i e diosnan ei ta mes inútil ku nan tabata den pasado. (1 Juan 5:21) Sin embargo, Beibel ta deskribí mas kos fuera di imágen komo dios. Konsiderá por ehèmpel e palabranan aki di Hesus: “Ningun hende no por sirbi dos shon; pasobra òf e lo odia esun i stima e otro, òf e lo ta leal na esun i despresiá e otro. Boso no por sirbi Dios i Rikesa.”​—Mat. 6:24.

8 Kon “Rikesa” por bira manera un dios? Wèl, pensa por ehèmpel riba un piedra den kunuku den Israel di antigwedat. E piedra ei lo por tabata útil den konstrukshon di un kas òf un muraya. Di otro banda, si nan a us’é komo “un pilá sagrado” òf komo “un piedra grabá,” el a bira e ora ei un piedra di trompeká pa e pueblo di Yehova. (Lev. 26:1) Meskos tambe, plaka tin su lugá. Nos tin mester di dje pa sobrebibí, i nos por us’é bon den e sirbishi di Yehova. (Ekl. 7:12; Luk. 16:9) Pero si nos pone korementu tras di plaka na lugá di nos sirbishi kristian, plaka de echo ta bira un dios pa nos. (Lesa 1 Timoteo 6:​9 i 10.) Den e mundu aki, kaminda korementu tras di rikesa ta asina importante pa hende, nos tin ku hasi sigur ku nos ta keda ku un punto di bista balansá di e asuntu aki.​—1 Tim. 6:​17-19.

9, 10. (a) Kon un kristian ta mira enseñansa eskolar? (b) Kiko ta un peliger di estudio avansá?

9 Un otro ehèmpel di un kos útil ku por pèrdè su balor ta enseñansa eskolar. Nos ke pa nos yunan ta bon siñá di manera ku nan por gana nan pan di kada dia. Mas importante ainda, un kristian bon siña ta den mihó posishon pa lesa Beibel ku komprondementu, pa rasoná riba problemanan diario i saka konklushonnan sano, i pa siña otro hende bèrdatnan bíbliko den un manera kla i konvinsente. Un bon enseñansa ta tuma tempu, pero e ta tempu bon invertí.

10 Pero kiko di estudio avansá ku bo ta haña por ehèmpel na universidat? Tur kaminda hende ta konsiderá esaki sumamente importante pa logra éksito. Sin embargo, hopi hóben ku sigui tal enseñansa ta terminá ku nan mente yen di e sabiduria perhudisial di mundu. E tipo di enseñansa ei ta desperdisiá añanan balioso di nan hubentut ku nan lo por a hasi mihó uso di dje den e sirbishi di Yehova. (Ekl. 12:1) Podisé no ta un sorpresa ku den paisnan kaminda hopi hende a haña tal enseñansa, tin mas tiki hende ku nunka ta kere den Dios. Na kontraste, un kristian ta konfia den Yehova en bes di stèns riba e sistemanan di estudio avansá di e mundu aki pa haña siguridat.​—Pro. 3:5.

No Laga Deseo Karnal Bira Bo Dios

11, 12. Dikon Pablo a bisa di algun hende ku “nan dios ta nan barika”?

11 Den e karta di apòstel Pablo na e filipensenan, el a señalá un otro kos ku por bira un dios. El a papia den e karta ei di algun hende ku un tempu tabata su rumannan den fe i a bisa: “Hopi ta kana, di kendenan mi a bisa boso hopi biaha, i ta bolbe bisa boso na yoramentu, ku nan ta enemigu di e [“staka di tormento,” NW] di Kristu, kende nan fin ta destrukshon, kende nan dios ta nan barika, . . . kendenan ta pone nan mente riba kosnan terenal.” (Fil. 3:​18, 19) Kon un persona su stoma, òf barika, por ta un dios?

12 Parse ku pa e konosínan ei di Pablo, e deseo di entregá nan mes na deseo karnal a bira mas importante ku sirbi Yehova huntu ku Pablo. Algun di nan kisas a entregá nan mes literalmente na komementu i bebementu di mas te ku nan a bira hende golos i buraché. (Pro. 23:​20, 21; kompará ku Deuteronomio 21:​18-21.) Algun otro kisas a skohe pa probechá plenamente di e oportunidatnan ku e mundu di promé siglo a ofresé i dje manera ei nan atenshon a kita for di e sirbishi di Yehova. Laga nos nunka permití e deseo pa e supuesto ‘bon bida’ pone nos baha man den e sirbishi ku nos ta rindi na Yehova di kurason.​—Kol. 3:​23, 24.

13. (a) Kiko ta kudishi, i kon Pablo a deskribié? (b) Kon nos por evitá kudishi?

13 Pablo a menshoná tambe un otro aspekto di adorashon falsu. El a skirbi: “Konsiderá e miembronan di boso kurpa terenal komo morto pa inmoralidat, impuresa, pashon, deseo malu, i golosidat, ku ta igual na idolatria.” (Kol. 3:5) Golosidat [òf, “kudishi,” NW] ta un deseo fuerte pa algu ku nos no tin. E por ta pa kosnan material. E por inkluí asta deseo seksual ilísito. (Eks. 20:17) Bo no ta haña ku e ta un kos serio pa pensa riba dje, esta, ku e deseonan ei ta igual na idolatria, adorashon di un dios falsu? Hesus a usa un deskripshon bibu pa mustra kon importante ta pa kueste loke kueste nos kontrolá tal mal deseo.​—Lesa Marko 9:47; 1 Juan 2:16.

Tene Kuidou ku Palabranan sin Balor

14, 15. (a) Kiko tabata e “kos sin ningun balor” ku a pone hopi hende trompeká den tempu di Jeremias? (b) Dikon e palabranan di Moisés tabata balioso?

14 Kosnan sin balor por inkluí palabra tambe. Por ehèmpel, Yehova a bisa Jeremias: “E profetanan ta profetisá mentira den mi nòmber. Mi no a manda nan, ni a duna nan òrdu, ni a papia ku nan; un vishon falsu, adivinashon, kos sin ningun balor i desepshon di nan mes mente nan ta profetisá na boso.” (Jer. 14:14) E profetanan falsu ei a pretendé ku nan tabata papia den nòmber di Yehova, pero ta nan mes ideanan nan tabata promové, nan mes sabiduria. Pues, nan palabranan tabata “kos sin ningun balor.” Nan no tabata bal nada i a forma un berdadero peliger pa adorashon berdadero. Na aña 607 promé ku nos era, hopi di e hudiunan ku a bai tras di e palabranan sin balor ei a muri un morto prematuro na man di e sòldánan di Babilonia.

15 Na kontraste, Moisés a bisa e israelitanan: “Paga bon tinu na tur e palabranan ku mi ta spièrta boso kuné awe . . . Pasobra esaki no ta un palabra bashí pa boso; di bèrdat, esaki ta boso bida. I pa medio di e palabra aki boso lo prolongá boso dianan na e tera ku boso ta bai krusa Hordan pa poderá di dje.” (Deu. 32:​46, 47) Sí, e palabranan ei di Moisés tabata inspirá pa Dios. Pues, nan tabata balioso, de echo sumamente importante, pa bienestar di e nashon. E israelitanan ku a hasi kaso di nan a gosa di un bida largu i di prosperidat. Laga nos tambe semper rechasá palabranan sin balor i tene duru na e palabranan balioso di e bèrdat.

16. Kon nos ta mira e deklarashonnan di sientífikonan ku ta kontradisí e Palabra di Dios?

16 Awe tambe nos ta tende hopi hende papia kosnan sin balor. Por ehèmpel, algun sientífiko ta bisa ku e teoria di evolushon i deskubrimentunan sientífiko riba otro terenonan ta demostrá ku nos no tin nodi kere den Dios mas, ya ku segun nan tur kos a kuminsá eksistí via di prosesonan natural. E tipo di deklarashonnan arogante ei mester preokupá nos? Klaru ku nò! Sabiduria humano ta distinto for di sabiduria divino. (1 Kor. 2:​6, 7) Sin embargo, nos sa ku ora siñansa humano ta kontradisí loke Dios a revelá, semper ta e siñansa humano ta robes. (Lesa Romanonan 3:4.) Apesar di e adelanto sientífiko riba algun tereno, loke Beibel ta bisa di sabiduria humano ta un gran bèrdat: “E sabiduria di e mundu aki ta bobedat dilanti di Dios.” Kompará ku e sabiduria infinito di Dios, rasonamentu humano ta banidat.​—1 Kor. 3:​18-20.

17. Kon nos mester mira e palabranan di e lidernan di kristiandat i di apóstatanan?

17 Un otro ehèmpel di palabranan sin balor nos ta haña den e lidernan di kristiandat. Nan ta pretendé ku nan ta papia den nòmber di Dios, pero mayoria di nan deklarashonnan no ta basá riba e Skritura, i loke nan ta bisa básikamente no ta bal nada. Apóstatanan tambe ta papia kosnan sin balor, i ta pretendé di ta mas sabí ku e “esklabo fiel i prudente” apuntá. (Mat. 24:​45-47) Sin embargo, apóstatanan ta papia nan propio sabiduria, i nan palabranan ta sin balor, un piedra di trompeká pa ken ku skucha nan. (Luk. 17:​1, 2) Kon nos por evitá ku nan ta gaña nos?

Kon pa Rechasá Palabranan sin Balor

18. Den ki maneranan nos por apliká e konseho di 1 Juan 4:1?

18 Apòstel Juan den su behes a duna ekselente konseho relashoná ku esaki: “Stimánan, no kere tur ekspreshon inspirá, sino pone e ekspreshonnan inspirá na prueba pa mira si nan ta originá di Dios, pasobra hopi profeta falsu a sali den e mundu.” (1 Juan 4:​1, NW) Na armonia ku e konseho di Juan, nos semper ta animá hende ku nos topa den e trabou di prediká pa nan tèst òf pone na prueba loke nan a ser siñá dor di kompar’é ku loke tin den Beibel. Esaki ta un bon regla pa nos tambe. No ta asina-asina nos ta aseptá kualke deklarashon ku nos tende ku ta kritiká e bèrdat òf ku ta kalumniá e kongregashon, e ansianonan òf kualke un di nos rumannan. Al kontrario, nos ta puntra promé: “E persona ku ta plama e historia aki ta aktuando na armonia ku loke Beibel ta bisa? E historianan òf alegashonnan aki ta kontribuí na adelanto di e propósito di Yehova? Nan ta promové pas den e kongregashon?” Kiko ku nos tende ku ta kibra òf destruí e hermandat en bes di edifik’é ta un kos sin balor.​—2 Kor. 13:​10, 11.

19. Kon ansianonan ta hasi sigur ku nan palabranan no ta sin balor?

19 Pa loke ta palabranan sin balor, ansianonan tambe ta siña un lès importante. Ki ora ku nan tin ku duna konseho, nan ta tene na mente nan limitashonnan i no ta tribi ofresé konseho basá solamente riba nan konosementu òf eksperensia personal. Nan mester referí semper na loke Beibel ta bisa. Nos ta haña un bon regla den e palabranan aki di apòstel Pablo: “No pasa límite di loke tin skirbí.” (1 Kor. 4:​6BPK) Ansianonan no ta bai mas leu di loke tin skirbí den Beibel. I den un sentido mas amplio, nan no ta bai mas leu di e konseho basá riba Beibel ku tin den e publikashonnan di e esklabo fiel i prudente.

20. Den ki maneranan nos ta ser yudá pa rechasá kosnan sin balor?

20 Kosnan sin balor​—sea ta ‘diosnan,’ palabra òf kualke otro kos​—ta masha perhudisial. Pa e motibu ei, semper nos ta pidi Yehova yuda nos rekonosé nan pa loke nan ta, i nos ta buska su guia pa sa kon pa rechasá nan. Bon mirá, ora nos ta hasi esei, nos ta bisando samsam ku e salmista: “Kita mi bista for di banidat; i rebibá mi den bo kamindanan.” (Sal. 119:37) Den e siguiente artíkulo, nos lo konsiderá mas aleu e balor di aseptá e guia di Yehova.

Bo Por Splika?

• Den un sentido general, ki ‘kosnan sin balor’ nos tin ku rechasá?

• Kon nos por evitá ku plaka ta bira manera un dios?

• Den ki manera deseonan karnal por bira idolatria?

• Kon nos por rechasá palabranan sin balor?

[Preguntanan di Estudio]

[Plachi na página 12]

E israelitanan a haña e animashon pa ‘kultivá nan tera’ i no kore tras di banidat

[Plachi na página 14]

Nunka laga e deseo pa kos material pone bo baha man den e sirbishi di Yehova

[Plachi na página 14]

E palabranan di ansianonan por ta di gran balor