Bai na kontenido

Bai na kontenido

Sea Kortes i Amabel—Esei Ta Promové Bon Relashon

Sea Kortes i Amabel—Esei Ta Promové Bon Relashon

Sea Kortes i Amabel​—Esei Ta Promové Bon Relashon

“Laga bo palabranan ta semper ku grasia.”​—KOL. 4:6.

1, 2. Kiko un ruman hòmber a logra ora el a keda kortes i amabel den sirbishi?

“DURANTE e trabou di prediká di kas pa kas, mi a topa un hòmber ku a rabia asina tantu ku su lepnan i asta henter su kurpa a kuminsá tembla. Mi a keda kalmu i a purba rasoná kuné for di e Skritura, pero esei a pon’é rabia mas. I ora su kasá i yunan tambe a kuminsá zundra mi, mi a komprondé ku ta ora pa bai. Pero promé ku esei, mi a sigurá e famia ku mi a bini na pas i ku mi ke bai na pas. P’esei, mi a mustra nan e teksto di Galationan 5:22 i 23 ku ta menshoná amor, mansedumbre, dominio propio i pas. Despues di esei, mi a bai for di e kas.

2 Mas despues, ora mi tabata prediká na e otro banda di e kaya, mi a mira e famia sintá dilanti di nan kas. Nan a yama mi pa bini serka nan. Mi a pensa: ‘Kiko nan lo bisa mi awor?’ E hòmber tabatin un djùg ku awa friu i a ofresé mi un poko. El a pidi mi despensa pa e manera brutu ku el a trata mi i a elogiá mi pa mi fe firme. Despues di esei, nos a despedí di otro na un manera amigabel.” Esei ta loke un ruman hòmber a eksperensiá den sirbishi.

3. Dikon nos no mester permití otro hende pone nos rabia?

3 Awendia nos ta biba den un mundu yen di tenshon. Pues, nos no por evitá di topa hende rabiá ora nos ta den sirbishi òf otro kaminda. Ora esei sosodé, ta masha importante pa nos desplegá “suavedat i reverensia [òf, “rèspèt profundo,”NW].” (1 Ped. 3:15) Si e ruman menshoná ariba a laga e rabia i falta di bondat di e doño di kas pon’é rabia, e hòmber lo no a kambia su aktitut. En bes di esei, lo e por a rabia mas. Pero debí ku e ruman a dominá su mes i a papia na un manera kortes i amabel, e tabatin bon resultado.

Kon Nos Por Ta Kortes i Amabel?

4. Dikon ta importante pa nos ta kortes i amabel?

4 Sea ku nos ta trata ku hende paden òf pafó di e kongregashon kristian, asta miembronan di nos famia, ta di sumo importansia pa nos sigui e konseho di apòstel Pablo: “Laga boso palabranan ta semper ku grasia, sasoná ku salu.” (Kol. 4:6) Sí, pa nos por tin bon komunikashon i ta na pas ku otro hende, ta masha importante pa nos papia semper ku grasia, esta, ser kortes i amabel.

5. Kiko bon komunikashon no ta nifiká? Duna un ehèmpel ku ta ilustrá esei.

5 Bon komunikashon no ta nifiká ku semper nos mester bisa tur loke nos ta pensa i sinti, spesialmente ora nos ta rabiá. E Skritura ta mustra ku rabia deskontrolá ta un señal di debilidat i no di fortalesa. (Lesa Proverbionan 25:28; 29:11.) Moisés, por ehèmpel, tabata e hòmber di mas “humilde” den su tempu. I tòg tabatin un okashon ku e rebeldia di e nashon di Israel a pon’é rabia i keda sin duna gloria na Dios. Ta bèrdat ku Moisés a ekspresá bon kla loke e tabata sinti, pero Yehova no a keda kontentu kuné. P’esei, maske Moisés a guia e israelitanan pa 40 aña den desierto, Yehova no a permitié hiba nan na e Tera Primintí.​—Num. 12:3; 20:​10, 12; Sal. 106:32.

6. Kiko ta enserá papia ku takto i ser prudente?

6 E Skritura ta papia bon di hende ku ta ehersé dominio propio i ku ta mustra takto ora di papia ku otro hende. E ta bisa: “Ora tin hopi papiamentu, piká no ta falta, ma esun ku frena su lepnan ta sabí.” (Pro. 10:19; 17:27) Sinembargo, ser prudente òf sabí no ta nifiká ku nunka nos no por ekspresá nos mes. Mas bien, e ta enserá papia “ku grasia,” esta, usa nos lenga pa edifiká i no pa ofendé hende.​—Lesa Proverbionan 12:18; 18:21.

“Un Tempu pa Keda Ketu i un Tempu pa Papia”

7. Kiko nos mester evitá, i dikon?

7 No ta den sirbishi i na trabou so nos mester ehersé dominio propio i ser kortes i amabel. Nos mester desplegá e kualidatnan akí na kas i den kongregashon tambe. Si nos ekspresá nos rabia sin tene kuenta ku e konsekuensianan, esaki por perhudiká nos i otro hende den sentido spiritual, emoshonal i físiko. (Pro. 18:​6, 7) P’esei, nos mester dominá emoshonnan negativo, ku ta karakterístikanan di imperfekshon. Ademas, ta malu pa kalumniá, hasi bofon, menospresiá hende i ekspresá rabia deskontrolá. (Kol. 3:8; Sant. 1:20) Si nos hasi e kosnan ei, nos por daña nos relashon ku Yehova i ku otro hende. De echo, Hesus a bisa: “Ken ku sigui rabiá ku su ruman lo keda responsabel dilanti di korte di hustisia; pero ken ku dirigí su mes na su ruman ku un palabra di despresio sumamente baho lo keda responsabel dilanti di e Korte Supremo; miéntras ku ken ku bisa: ‘Bobo despresiabel!’ lo kore riesgo di haña e kastigu di kandela di Gehena.”​—Mat. 5:22, NW.

8. Ki ora nos mester ekspresá nos sintimentunan, i kon nos mester hasi esei?

8 Pero tin biaha, ta importante pa papia. Por ehèmpel, si un ruman a bisa òf hasi algu ku a molestiá bo asina tantu ku bo no por pas’é por altu, no laga sintimentu di renkor desaroyá den bo kurason. (Pro. 19:11) Si un hende pone bo rabia, kontrolá bo emoshonnan promé i despues dal paso pa resolvé e asuntu. Pablo a skirbi: “No laga solo baha riba boso rabia.” Sí, ora un problema ta sigui molestiá bo, trata di resolv’é na un manera bondadoso i na un tempu apropiá. (Lesa Efesionan 4:​26, 27, 31 i 32.) Papia frankamente ku bo ruman, pero na un manera kortes i amabel ku e meta di drecha bo relashon kuné.​—Lev. 19:17; Mat. 18:15.

9. Dikon nos mester kontrolá nos emoshonnan promé ku nos aserká un otro hende pa resolvé un problema?

9 En bèrdat ta importante pa skohe e tempu apropiá, ya ku tin “un tempu pa keda ketu i un tempu pa papia.” (Ekl. 3:​1, 7) Es mas, “kurason di e hustu ta studia bon kon pa kontestá.” (Pro. 15:28) Esaki por nifiká ku tin biaha nos tin ku warda promé ku trata un problema. Pasobra, si nos hasi esei miéntras nos ta rabiá ainda, e asuntu por bira pió. Pero no ta sabí tampoko pa laga muchu tempu pasa.

Aktonan Bondadoso Ta Promové Bon Relashon

10. Kon aktonan bondadoso por yuda nos mehorá nos relashon ku otro hende?

10 Si nos ta kortes i amabel i ta papia na un manera franko ku otro hende, nos por establesé i mantené un bon relashon ku nan. De echo, ora nos ta hasi esfuerso pa mehorá nos relashon ku otro hende, nos lo por tin un mihó komunikashon ku nan. Ora nos ta tuma inisiativa pa mustra bondat—esta, buska oportunidat pa yuda hende, duna regalo ku e motivashon korekto i mustra hospitalidat—nos ta kontribuí na un bon komunikashon. Di e manera akí, ta komo si fuera nos ta “montoná karbon sendí” riba nan kabes i asina saka na kla nan bon kualidatnan. I esei ta pone ku ta bira mas fásil pa papia tokante problema i resolvé nan.​—Rom. 12:​20, 21.

11. Kiko Jakòb a hasi pa mehorá su relashon ku Esau, i kiko tabata e resultado?

11 E patriarka Jakòb a komprondé bon kla ki efekto aktonan bondadoso por tin riba un relashon. Na un okashon, Jakòb mester a hui pasobra su ruman ohochi, Esau, kende tabata masha rabiá kuné, kier a mat’é. Despues di hopi aña, ora Jakòb a regresá, Esau a bin top’é huntu ku 400 hòmber. Jakòb a resa pidi Yehova yudansa, i despues el a manda hopi bestia pa Esau. E regalo ei a logra su meta, pasobra Esau su aktitut a kambia. I ora nan a topa, el a kore bin brasa Jakòb.​—Gén. 27:​41-44; 32:​6, 11, 13-15; 33:​4, 10.

Animá Otro ku Palabranan Bondadoso

12. Dikon nos mester usa palabranan bondadoso ora nos ta papia ku nos rumannan?

12 Komo kristian, nos ta sirbi Dios i no hende. Sinembargo, di naturalesa nos ke tin aprobashon di otro hende. P’esei, si nos ta amabel i ta animá nos rumannan ku palabranan bondadoso, nos por aliviá nan karga. Pero ora nos ta kritiká nan, nos por hasi nan karga mas pisá i nan por asta kuminsá pensa ku nan a pèrdè Yehova su aprobashon. Pues, laga nos enkurashá otro, papiando loke “ta bon pa edifikashon, konforme e nesesidat di e momento, pa esaki por duna grasia na esnan ku ta tende.”​—Efe. 4:29.

13. Kiko ansianonan tin ku kòrda (a) ora di duna konseho? (b) ora di skirbi karta?

13 Spesialmente ansianonan mester ta bondadoso, òf “kariñoso,” i trata e tou ku suavedat. (1 Tes. 2:​7, 8) Na momento di duna konseho, ansianonan ta hasi esei ku “suavedat,” asta ora di papia ku “esnan ku ta den oposishon.” (2 Tim. 2:​24, 25) Ademas, ansianonan mester ekspresá nan mes na un manera bondadoso ora di skirbi karta pa otro kuerpo di ansiano òf sukursal. Sí, nan mester usa takto i ser amabel na armonia ku e prinsipio di Mateo 7:12.

Papia ku Kortesia i Bondat den Famia

14. Ki konseho Pablo a duna esposonan, i dikon?

14 Kisas nos no ta imaginá ki efekto nos palabranan, nos ekspreshon di kara i nos gestonan tin riba otro hende. Por ehèmpel, tin hende hòmber no ta realisá ku nan palabranan tin efekto profundo riba hende muhé. Un ruman muhé a bisa: “Mi ta spanta ora mi kasá hisa bos ora e ta rabiá.” Palabranan fuerte por hasi un impakto mas profundo riba hende muhé ku riba hende hòmber. I hende muhé no ta lubidá e palabranan ei fásilmente. (Luk. 2:19) Sí, palabranan asina ta hasi doló foral si nan ta bini di un persona ku e hende muhé ta stima i respetá. P’esei, Pablo a konsehá esposonan: “Stima boso esposanan, i no sea amargá kontra nan.”​—Kol. 3:19.

15. Ilustrá dikon un esposo tin ku trata su kasá ku suavedat.

15 Un ruman hòmber ku tin hopi tempu kasá a ilustrá dikon un esposo mester trata su kasá ku e mesun suavedat, òf delikadesa, ku e ta trata un vas, òf ‘vaso, delikado.’ El a bisa: “Ora bo kohe un vas balioso i delikado, bo no por ten’é muchu duru, pasobra e por kibra. Ounke bo por drech’é, kaminda el a kibra ta keda visibel. Di mes manera, si un esposo ta papia brutu ku su kasá, e por hùrt e. I esaki por daña nan relashon pa semper.”​—Lesa 1 Pedro 3:7.

16. Kon un esposa por edifiká su famia?

16 Ta klaru ku hende hòmber tambe por sinti nan animá òf desanimá debí na loke otronan, inkluso nan esposa, ta bisa nan. P’esei, “un esposa prudente,” kende su esposo realmente ta “konfia,” ta tene kuenta ku e sintimentunan di su kasá, meskos ku e ke pa su esposo tambe hasi. (Pro. 19:14; 31:11) Sí, un esposa por tin masha influensia riba su famia, sea pa bon òf pa malu. Beibel ta bisa: “E muhé sabí ta traha su kas, ma esun bobo ta bash’é abou ku su mes man.”​—Pro. 14:1.

17. (a) Kon hóbennan mester papia ku nan mayornan? (b) Kon adultonan mester papia ku hóbennan, i dikon?

17 Mayor- i yunan tambe mester papia na un manera amabel i bondadoso ku otro. (Mat. 15:4) Si nos ta mustra konsiderashon ora nos ta papia ku hóbennan, nos no ta ‘provoká nan na rabia.’ (Kol. 3:21; Efe. 6:4) Asta ora yunan mester haña disiplina, tantu mayornan komo ansianonan tin ku papia ku rèspèt ku nan. Ora nan ta hasi esei, hóbennan ta mas inkliná pa hasi kambio i konserbá nan relashon ku Dios. Pues, no mester duna hóbennan e impreshon ku no por hasi nada mas pa yuda nan, pasobra esei por pone nan stòp di hasi esfuerso ya ku nan ta kuminsá pensa meskos. Hóbennan por laga di keda kòrda tur e konsehonan ku nan a haña, pero e manera ku otronan a papia ku nan sí nan ta keda kòrda.

Papia Loke Ta Bon di Kurason

18. Kon nos por eliminá pensamentu- i sintimentunan ku ta hasi nos daño?

18 Kontrolá rabia no ta nifiká djis laga hende kere ku nos ta trankil. Nos no mester aparentá di ta trankil siendo ku nos ta kunsumí di paden, pasobra esei ta hasi nos daño. Ta meskos ku ora un hende ta kore outo i ta primi brek i tròt pareu. Esei ta pone e outo traha malu, i ku tempu e por asta daña. P’esei, no keda kunsumí pa despues bo eksplotá di rabia. En bes di esei, hasi orashon i pidi Yehova yuda bo eliminá mal sintimentunan for di bo kurason. I laga Yehova su spiritu transformá bo mente i kurason pa bo por aktua na armonia ku Su boluntat.​—Lesa Romanonan 12:2; Efesionan 4:23 i 24.

19. Kiko por yuda bo evitá konfrontashon ku hende rabiá?

19 Tuma medida ku por yuda bo kontrolá bo emoshonnan. Si bo haña bo den un situashon difísil i bo ta sinti ku bo ta bai rabia, ta bon pa laga e asuntu para òf bandoná e lugá, i asina duna bo mes tempu pa kontrolá bo emoshonnan. (Pro. 17:14) Awor si ta e persona ku bo ta papiando kuné kuminsá rabia, hasi mas esfuerso pa keda bondadoso i amabel. Kòrda ku “un kontesta suave ta kita rabia, ma un palabra skèrpi ta lanta rabia.” (Pro. 15:1) Palabranan skèrpi òf ofensivo, maske nan ta ser ekspresá ku un bos suave, por hasi un situashon tenso bira pió. (Pro. 26:21) Pues, ora un situashon ta pone bo dominio propio na prueba, ‘no sea lihé pa papia ni lihé pa rabia.’ Mas bien, resa pidi Yehova pa su spiritu santu yuda bo papia loke ta bon i no loke ta malu.​—Sant. 1:19.

Pordoná di Kurason

20, 21. Kiko por yuda nos pordoná otro hende, i dikon nos mester hasi esei?

20 Lamentablemente, nos niun no tin nos lenga kompletamente bou di kontròl. (Sant. 3:2) Apesar di tur esfuerso ku nos miembronan di famia i nos rumannan den fe ta hasi, nan por bisa algu sin pensa ku ta ofendé nos. Pero, en bes di ta kla pa sinti nos ofendí, laga nos mustra pasenshi i analisá e asuntu pa sa dikon e persona a bisa loke a hùrt nos. (Lesa Eklesiastés 7:8 i 9.) Puntra bo mes: ‘E persona kisas tabata bou di tenshon? E tabatin miedu òf e no tabata sinti bon? Akaso e ta lucha ku un problema ku mi no ta konsiente di dje?’

21 Sinembargo, esaki no ta un èksküs pa no kontrolá nos lenga. Pero, ta bon pa tene kuenta ku e faktornan ei, ya ku nan ta yuda nos komprondé pakiko tin biaha hende ta bisa i hasi kosnan ku nan no mester a bisa òf hasi. Esei ta yuda nos pordoná hende. Nos tur sa bisa i hasi kosnan ku ta ofendé otronan i nos ta spera ku nan ta pordoná nos bondadosamente. (Ekl. 7:​21, 22) Hesus a bisa ku nos mester pordoná otro hende si nos ke pa Dios pordoná nos. (Mat. 6:​14, 15; 18:​21, 22, 35) P’esei, nos mester ta lihé pa pidi despensa i lihé pa pordoná, i asina nos ta keda mustra amor—e “laso perfekto di unidat”—tantu den nos famia komo den kongregashon.​—Kol. 3:14.

22. Dikon ta bale la pena pa hasi esfuerso pa papia na un manera kortes i amabel?

22 Sin duda, lo bira mas i mas difísil pa mantené nos goso i union segun ku e mundu yen di rabia akí ta yegando su fin. Pero, si nos apliká e prinsipionan práktiko di e Palabra di Dios, esei lo yuda nos usa nos lenga pa hasi loke ta bon i no loke ta malu. E ora ei, nos lo tin un mihó relashon ku nos rumannan den kongregashon i ku nos famia. Ademas, nos ehèmpel lo duna otro hende un ekselente testimonio tokante nos “Dios di pas,” Yehova.​—Rom. 15:33.

Bo Por Splika?

• Dikon ta importante pa skohe un tempu apropiá pa trata problema?

• Dikon miembronan di famia semper mester papia ku otro “ku grasia”?

• Kon nos por evitá di bisa kosnan ku ta ofendé otro hende?

• Kiko por yuda nos pordoná?

[Preguntanan di Estudio]

[Plachinan na página 25]

Laga bo emoshonnan baha, i despues buska e mihó momento pa papia