Bai na kontenido

Bai na kontenido

Bo Tabata Sa?

Bo Tabata Sa?

Ki krímennan Barabas a kometé?

Tur kuater Evangelio ta papia di Barabas, e hòmber kende e gobernador romano Ponsio Pilato a pone den libertat na lugá di Hesus. Beibel ta bisa ku Barabas tabata “un preso di mal fama” i “un ladron.” (Mateo 27:16; Juan 18:40) E romanonan a tene Barabas prezu den Yerusalèm “huntu ku e revolushonarionan ku a mata hende durante di e revolushon.”​—Marko 15:7.

Fuera di loke tin skirbí den Beibel no tin niun otro informashon tokante Barabas su krímennan. Pero e echo ku a menshon’é huntu ku e revolushonarionan a pone algun erudito vinkul’é ku gruponan rebelde ku tabata aktivo den Israel di promé siglo. Historiadó Flavio Hosefo a skirbi ku entre e problemanan sosial diario ku tabata eksistí, gruponan di bandidu tabata e problema di mas grandi ku tur; e kriminalnan ei a pretendé di buska hustisia pa e kampesinonan hudiu pober i oprimí. Meimei di promé siglo di nos era, e rebelion di e hudiunan kontra loke segun nan tabata un inhustisia di parti di e romanonan i noblenan hudiu a oumentá drástikamente. Ku tempu, gruponan di bandidu a forma un gran parti di e ehérsito hudiu ku a kore ku e romanonan for di Hudea na aña 66 di nos era.

The Anchor Bible Dictionary ta bisa: “Barabas probablemente tabata miembro di un di e gruponan di salteadó. E salteadónan akí tabata bon mirá serka e pueblo pasobra nan tabata asaltá negoshinan próspero di Israel i tabata kousa hopi problema pa e gobièrnu romano.”

Den tempu romano, ta pa ki krímen hende a haña e kastigu di morto manera esun di Hesus?

Kon e romanonan tabata kastigá bandidu, hende ku a lanta kontra gobièrnu i otro rebeldenan? Nan tabata mara nan por ehèmpel na un palu i laga nan keda sufri te ora nan muri. A konsiderá e kastigu akí komo esun di mas kruel ku un hende por a haña.

E buki Palestine in the Time of Jesus ta bisa: “E tabata algu públiko, humiante i doloroso, i e intenshon tabata pa spanta kualke hende ku a forma un menasa pa e gobièrnu eksistente.” Un eskritor romano di tempu antiguo a skirbi lo siguiente tokante ehekushon di kriminalnan: “Nan tabata skohe e kamindanan mas frekuentá, ya mas tantu hende por a mira i asina haña miedu.”

Segun Hosefo, durante e sitiamentu di Yerusalèm na aña 70 di nos era, e trupanan di Tito a kapturá un prizonero di guera i a mat’é di e forma ei dilanti e murayanan di e stat den un intento pa spanta e defensornan pa nan entregá. Ora ku finalmente Tito a konkistá e stat, el a laga mata hopi otro prizonero den e mesun forma.

Segun historia, e tempu ku a mata mas tantu hende usando e método akí tabata na fin di e rebelion bou di mando di Spartako (73-71 promé ku nos era). A ehekutá 6.000 esklabo i gladiadó di e forma akí kantu di e kaminda ku ta kore for di Kapua te Roma.

[Plachi na página 12]

“Duna nos Barabas” di Charles Muller, 1878