Skip to content

Skip to table of contents

SUOBEL EL BO DOSUUB 2

CHELITAKL 132 Kede Mla Mo Ta el Chelechad

Rebechiil el Sechal, Mungil e Mongull er a Bechim

Rebechiil el Sechal, Mungil e Mongull er a Bechim

“Kemiu el bechiil el sechal . . . mungil e mongull er tir.”1 PE. 3:7.

LOLISIICH ER NGII A SUOBEL

Rolel e a bechiil el sechal a sebechel lungil e mengull er a bechil loeak a tekingel me a omerellel.

1. Ngera ta er a uchul me a Jehovah kiltmeklii a chebechiil?

 A JEHOVAH a “dmeu a rengul el Dios” e soal a bo ledirrek el dmeu a rengud. (1 Ti. 1:​11NW) Ngmla meskid a betok el sengk el ngosukid el mo dmeu a rengud er a klengar. (Jak. 1:17) A chebechiil a ta er aika el sengk. Sel bo el bechiil a sechal me a redil, e te tibir el mo kaubltikerreng, kakull, e mengreos er a tang me a tang. Sel lolemolem el mesisiich a bltikerreng er a delongelir e ngsebechel kmal mo dmeu a rengrir.—Osi. 5:18.

2. Ngngua ngera betok el chebechiil er chelecha el taem?

2 Ngklengiterreng e le rebetok el bechiil el chad er chelecha el taem a mla obes aike el telbiil el leriruul er a sils er a merengel a chebechiielir. Tiakid a uchul me ngdiak el happy. A ta el omesuub el mlara World Health Organization a ouchais el kmo a rebetok el bechiil el sechal a abuse er a rebecherir. Te mengelebed er tir me a lechub e ngkmal mekngit omerellir me a tekingir el mo er tir. A bechiil el sechal el uaisei a locha ungil omerellel el mora bechil er mederir a rechad engdi ngmekngit er ngii sel lengar er a blai. A rebetok a dirrek el diak lungil a chebechiielir e le bechiil el sechal omes a siasing er a remeau.

3. Ngera uchul me a bechiil el sechal a locha mo abuse er a bechil?

3 Ngera rulleterir a rebebil el bechiil el sechal el mo mekngit er a rebecherir? A demerir a locha kmal mle violent me te omdasu el kmo ng normal el blekeradel. A rekuk bebil a cheltikaik er a siukang er a belurir el ngii a melisiich el kmo, a “mera el sechal” a kirel lochotii er a bechil el kmo ngtecha boss. E a rebebil el sechal a dimlak el mosisechakl el mo omtebechel a rengrir, luldimukl er ngii a ngasecherreng. Me a rebebil el sechal a blechoel el lomes a siasing er a remeau me ngmla mo diak el melemalt osengir el kirel a redil me a tekoi er a cheliuaiu. A lmuut kung, a betok el report ochotii el kmo a COVID-19 el pandemic a riruul aika el mondai el lmuut el mo worse. Me nguaisei engdi tia diak lebsa bechiil el sechal a llemeltel el mo mekngit er a bechil.

4. Ngera kirir el mo kerekikl er ngii a Rekristiano el bechiil el sechal, e ngerang?

4 A Rekristiano el bechiil el sechal a kirir el mo kerekikl me lak bo loba diak el melemalt el uldasu el kirir a redil. a E ngerang? A ta er ngii, a uldesuel a chad a mekrolii el mora omeruul. A apostol Paulus a ulemeklatk er a rengellitel el Kristiano er a Rom el kmo, “lak . . . moltirakl a blekerdelel a tekoi er tial beluulchad.” (Rom 12:​1, 2) A Paulus er a loluches el mo er tir e tia el ongdibel a mla mo melai a rak el lengar ngii. Me nguaisei engdi a tekingel a Paulus ochotii el kmo a rebebil er tir a dirk mle cheltikaik er a siukang me a uldasu er a beluulechad. Sei a uchul me ngmilengelechel er tir el mo ngmodech a uldesuir me a blekerdelir. Tia el omesmechokl a dirrek el mora Rekristiano el bechiil el sechal er chelecha el taem. Ngklengiterreng e le rebebil a mla mechetikaik er a uldasu er tia el beluulechad e mla abuse er a rebecherir. b Ngngerang expect er ngii a Jehovah er a rebechiil el sechal el kirel omerellir el mora rebecherir? Kede metik a nger er tiang er a bades el lemlengai er ngii tia el suobel.

5. A doltirakl er a 1 Petrus 3:​7, e ngkirel uangerang a omerellel a bechiil el sechal el mora bechil?

5 Monguiu er a 1 Petrus 3:7. A Jehovah dmu er a rebechiil el sechal me lungil e longull er a rebecherir. A mengull a melutk er a omerelled el mora chad el de respect er ngii. Me a bechiil el sechal el mengull er a bechil a ungil omerellel el mora bechil. Ngar tia el suobel e kede mo mesaod er a rolel e a bechiil el sechal ochotii omengull el mora bechil. Me nguaisei, engdi kot e me dosaod aike el blekeradel el diak lochotii omengull el mora bechiil el redil.

MOLTNGAKL OMERUUL EL DIAK LOCHOTII OMENGULL EL MORA BECHIM

6. Ngera uldesuel a Jehovah el kirir a resechal el mengelebed er a rebecherir? (Kolose 3:​19, BT)

6 Mengelebed er ngii. A Jehovah a ouketui er a rechad el violent. (Psa. 11:​5NW) Ngtokubets louketui er a rebechiil el sechal el abuse er a rebecherir. (Mal. 2:16; monguiu er a Kolose 3:​19, BT. c) A doltirakl er a 1 Petrus 3:7 el bades el lemengai er ngii tia el suobel, e a lsekum a bechiil el sechal a mo mekngit er a bechil e ngngar ngii a lebo lerellii er a deleuill er ngii me a Dios. A Jehovah mo diak lorrenges a nglunguchel.

7. A doltirakl er a Efesus 4:​31, 32, e a bechiil el sechal ngkirel mengeroid er ngii er a choua ngera el rolel a cheldecheduch? (Dirrek el momes er a “Omesodel a Tekoi.”)

7 Oldiu me a lechub e ngmelekoi a kmal diak lungil el tekoi er ngii. A rebebil el bechiil el sechal a kesib a rengrir el mengedecheduch er a rebecherir e melekoi a tekoi el melemall a rengrir. Me nguaisei engdi a Jehovah ouketui a “cheldechuderreng, ma ngasecherreng . . . klaiuediu, ma otuub.” d (Monguiu er a Efesus 4:​31, 32.) Ngremenges a rokui el tekoi. A Jehovah omekerreu a rolel e a sechal a mengedecheduch er a bechil, mo lmuut me a di le tir el terung. A sechal el diak lungil a rolel a longedecheduch er a bechil a diak di lolemall er a chebechiielel ngdirrek el tomellii a deleuill er ngii me a Dios.—Jak. 1:26.

8. Ngngera osengel a Jehovah el kirel a siasing er a remeau, e ngerang?

8 Omes a siasing er a remeau. Ngngera uldesuel a Jehovah el kirel a siasing er a remeau? Ngkmal louketui. Me a bechiil el sechal el lomes a siasing er a remeau a tomellii a deleuill er ngii me a Jehovah e otubii a bechil. e A Jehovah expect er a bechiil el sechal el mo melemolem el loba blakerreng el mora bechil el diak di lengar er a omerellel ngdirrek el uldesuel. A Jesus a dilu el kmo, a sechal el melemolem lomes er a kuk ta er a redil e nguibes er ngii a mla mora laokreng er a “chelsel a rengul.” fMt. 5:​28, 29.

9. Ngera uchul me a Jehovah kmal chetil sel lsekum a sechal orrimel er a bechil el mo meruul a rolel a tekoi er a durs er a chebechiil el diak el soal?

9 Orrimel er ngii el mo meruul a tekoi el diak el soal sel loruul a durs er a chebechiil. A rebebil el bechiil el sechal orrimel er a rebecherir el mo meruul a tekoi er a durs er a chebechiil el ngii a rulleterir el mo feel el diak el klikiid me a lechub te diak el respect er tir. A Jehovah kmal chetil chouaika el teletael. Ngmengerechir er a bechiil el sechal el mo betik a rengul er a bechil e mengreos er ngii, e mo respect a feelings er ngii. (Efe. 5:​28, 29) E kuk mekerang a lsekum a Kristiano el bechiil el sechal diak a lungil omerellel me a lechub e ng abuse er a bechil me a lechub e ngomes a siasing er a remeau? Ngmekera sebechel ngodechii a uldesuel me a omerellel?

ROLEL OMSTOB EL MERUUL A TEKOI EL DIAK LOCHOTII OMENGULL EL MORA BECHIM

10. Ngmekera sebechir a rebechiil el sechal el ngmai a klungiolir er a kerebil a Jesus?

10 Ngera sebechel ngosuir a bechiil el sechal el mo diak el abuse er a bechil me a lechub e loruul er ngii el mo feel el diak el klikiid? Bora tkurrebab el sebechem el loukerebai er a Jesus. Alta Jesus a dimlak ta el bo lebechiil, a omerellel el mora redisaiplo er ngii a ungil kerebai el mora rebechiil el sechal el kirel omerellir el mora rebecherir. (Efe. 5:25) El ua tiang, molatk aike el sebechir a rebechiil el sechal el suub er a omerellel a Jesus el mora rechapostol er ngii me a rolel a lulengedecheduch er tir.

11. Ngmle uangerang a omerellel a Jesus el mora redisaiplo er ngii?

11 A Jesus a mle ungil omerellel el mora rechapostol er ngii e ulechotii a respect el mo er tir. Ngkmal dimlak a ta el bo lemekngit er tir. Alta Jesus a mle Rubak e Mastang er tir, ngdimlak a ta el lousbech er a klisichel el meruul er tir el mo medakt me a lechub e te mechitechut er ngii. Ngbai uleba klengariourreng el mesiou er tir. (Jn. 13:​12-17) Ngdilu er a redisaiplo er ngii el kmo: “Mosuub er ngak, ele ngak a medemedemek e ngariou a renguk; me kom mo metik er a ulengelliu.” (Mt. 11:​28-30) Mutebengii el kmo a Jesus a mle medemedemek. A chad el medemedemek a diak el mechitechut a rengul, ngbai kmal mesisiich a rengul le ngsebechel loserechii a rengul. Sel lemeasem e ngmelemolem el chelellakl e mtebechelii a rengul.

12. Ngmilekera longedecheduch er a rechad a Jesus?

12 A Jesus uluusbech a tekingel el mengelaod e melisiich er a rebebil. Ngdimlak bo lemekngit el mengedecheduch er a rultirakl er ngii. (Lk. 8:​47, 48) Mo lmuut me a rumtok a bo lolekoi a mekngit er ngii el melasem er ngii, “e ngdimlak lolekoi a mekngit el omtechei.” (1 Pe. 2:​21-23, BT) E ngar ngii aike el taem el dililuk. (Mt. 27:​12-14) Ngmera el lungil kerebai el kirir a Rekristiano el bechiil el sechal!

13. Ngua losaod a Mateus 19:​4-6, ngmekera bechiil el sechal e “mo obengkel a bechil”? (Dirrek el momes er a siasing.)

13 A Jesus a dilu er a rebechiil el sechal me lolemolem el loba blakerreng el mora rebecherir. Ngulemelekl a tekingel a Demal el dilu el kmo, a bechiil el sechal a kirel “mo obengkel a bechil.” (Monguiu er a Mateus 19:​4-6.) A tekoi er a Grik el lousbech er ngii tia el bades el moiuid el “mo obengkel” a belkul a kmo “mo bereked.” Me a leuaisei e a bltikerreng er a delongelel a bechiil el sechal me a redil a kirel el kmal mesisiich me ngua lebereked er a tang me a tang. A lsekum e ngmeterakl e ngtomelleterir el terung. A bechiil el sechal el mekurulii chouaisei el deleongel lobengkel a bechil a mo otngakl a rokui el bedengel a siasing er a remeau. Ngkmal di mo mereched el ochebir a ‘medal er a chelsengsang.’ (Psa. 119:37) Me ngua lerellii a telbiil lobengkel a chelsul a medal el kmo ngkmal diak bo lomes er a ngodech el redil el diak el bechil.—Job 31:1.

A bechiil el sechal el loba blakerreng el mora bechil a kmal diak lekengei el mo omes a siasing er a remeau (Momes er a parakurab 13) h


14. Ngera kirel a bechiil el sechal el abuse er a bechil el meruul el sumechii a deleuill er ngii me a Jehovah me a dirrek el bechil?

14 A bechiil el sechal el abuse er a bechil loeak omerellel me a lechub e ngtekingel a kirel el remuul a lmuut el bebil er a tekoi el mo mesumech er a deleuill er ngii me a Jehovah me a dirrek el bechil. Aikang ngerang? A kot, ngkirel mtebengii el kmo ngngar ngii oberaod el mondai er ngii. Ngdiak a ngerang el blart er osengel a Jehovah. (Psa. 44:21; Oli. 12:14; Heb. 4:13) Ongerung, ngkirel el stob el abuse er a bechil e ngmodech a omerellel. (Osi. 28:13) Ongedei, ngkirel chaiamar er a bechil me a Jehovah e olengit a klausubes er tir. (Rel. 3:19) Ngdirrek el kirel lolengit er a Jehovah me lebsang a urungulel el mo melodech a blekerdelel e lengesuir el mtebechel a uldesuel, tekingel, me a omerellel. (Psa. 51:​10-12; 2 Ko. 10:5; Fil. 2:13) Ongeuang, ngoureor lobengkel a nglunguchel loeak a losuub el mo ouketui a rokui el bedengel a violence me a mekngit el rolel a cheldecheduch. (Psa. 97:10) Ongeim, ngdi mereched el mo osiik a ngeso er a remechuodel er a ongdibel. (Jak. 5:​14-16) Ongelolem, ngrullii a plan el ngii a mo ngosuir er a ngar medad el mengeroid er ngii er aika el rokui el teletael. A bechiil el sechal el lomes a siasing er a remeau a dirrek el kirel remuul aika el osisiu el tekoi. A Jehovah mo omekngeltengat er ngii el melasem el melodech omerellel. (Psa. 37:5) Engdi ngdiak el sebechel a bechiil el sechal el di stob el meruul aika el tekoi el ngii a diak lochotii omengull el mora bechil, ngdirrek el kirel suubii el mo olecholt er a omengull el mo er ngii. Ngmekera loruul er tiang?

ROLEL E KE OCHOTII OMENGULL EL MORA BECHIM

15. Ngmekera bechiil el sechal e sebechel lochotii el kmo ngbetik a rengul er a bechil?

15 Mochotii el kmo ngbetik a rengum er ngii. A rebebil el bechiil el odam el kmal happy a chebechiielir a bek el sils e te make sure el meruul er a kmung ngerang lochotii er a rebecherir el kmo ngkmal betik a rengrir er tir. (1 Jn. 3:18) A bechiil el sechal a locha mo meruul a mekekerei el tekoi el lochotii er a bechil el kmo ngbetik a rengul er ngii el uai a orreked er a chimal me a lechub e ngomechull er ngii. Nglocha mo text er ngii el kmo “Ak miss er kau” me a lechub e ngoker er ngii el kmo “Ngua ngera sils er kau?” E kuk mo er ngii a taem e ngluchesii a card el mo er ngii el mesaod er a klungel a bltkil a rengul el mo er ngii. A bechiil el sechal sel loruul aika el tekoi e ngochotii omengull er a bechil e smisichii a chebechiielir.

16. Ngera uchul me ngungil a bechiil el sechal a lechat er a bechil?

16 Mouchais er ngii el kmo ke kmal appreciate er ngii. A bechiil el sechal el mengull er a bechil a melisiich e meleketek er ngii. A ta er a rolel e ngsebechel meruul er tiang a diak lobes el mereng a sulel el kirel aike el rokui el loruul el support er ngii. (Kol. 3:15) A bechiil el sechal sel lemera el ngar er a rengul el chemat er a bechil e ngrutechii a rengul. Ngmo rullii el mo feel el kmo ngbetik a rengul er ngii e mengull er ngii.—Osi. 31:28.

17. Ngmekera sebechel a bechiil el sechal el lochotii omengull el mora bechil?

17 Lungil omerellem e mochotii er ngii a respect. A bechiil el sechal el betik a rengul er a bechil a mengreos er a bechil. Ngomes er ngii mekreos el sengk el mlara Jehovah. (Osi. 18:22; 31:10) Sei a uchul me ngungil omerellel el mo er ngii e olecholt a respect el mo er ngii, mo lmuut me sel loruul a tekoi er a durs er a chebechiil. Ngdiak bo lorrimel er ngii el mo meruul a tekoi el diak el soal, rullii el mo feel el kmo ng abuse er ngii, me a lechub e ngmengesang er a ukltkel. g Ngii me ngdiak bo loruul a tekoi el luchul e ngmo diak el klikiid a ukltkel er osengel a Jehovah.—Rel. 24:​16, BT.

18. Ngera kirir a rebechiil el sechal rullii er a rengrir? (Dirrek el momes er a baks el “ Kleua el Rolel e a Bechiil el Sechal Ochotii a Respect el Mora Bechil.”)

18 Rebechiil el sechal ngkmal sebechel mo ulterekokl a rengmiu el kmo a Jehovah a mes e appreciate aike el moruul el mo mengull er a bechim el ngar er a rokui el tekoi el molekoi e moruul. Mrellii er a rengum el mo mengull er a bechim loeak a mongeroid er kau er aike el tekoi el diak lochotii omengull el mo er ngii, e bo mungil er ngii, em respect er ngii, e moruul aike el lochotii el kmo ngbetik a rengum er ngii. Sel moruul el uaisei e ke ochotii er ngii el kmo ngmera el betik a rengum er ngii e mengreos er ngii. Mongull er a bechim e seikid e ke mo mekerreuii sel kot el klou a ultutelel el deleuill el mobang el ngii a deleuill er kau me a Jehovah.—Psa. 25:14.

CHELITAKL 131 ‘Aikel Bla Lodak a Dios’

a Rebechiil el sechal ngungil omonguiu er a suobel el “Omerellem el Mora Redil Ngdi Ua Omerellel a Jehovah el Mo er Tir?” el ngar er a January 2024 el Ongkerongel.

b A lsekum a bechim a mla mengelebed er kau e nglocha mo ngosukau omonguiu er a suobel el “Help for Victims of Domestic Abuse” el ngar cheungel a “More Topics” el series er a suobel el ngar er a jw.org me a JW Library®.

c Kolose 3:​19, BT: Me kemiul sechal, bo le betik a rengmiu rar bechemiu, e lak le mekngit a ngeriu er tir.

d OMESODEL A TEKOI: A “otuub” a uldimukl er ngii a melekoi a mekngit el tekoi el mora chad e rullii el mo mekngit a uldesuel el kirel. Ngdirrek el luldimukl er ngii a di melekoi er ngii aike el diak el soad el kirel. Me a otuub a ngii di el rolel a cheldecheduch el melemall er a bechim.

e Momes er a suobel el “Pornography Can Shatter Your Marriage” el ngar er a jw.org me a JW Library.

f A bechiil el redil el bechil omes a siasing er a remeau a locha mo ngmai klungiolel er a suobel el “A Lsekum a Bechim Omes a Siasing er a Remeau” el ngar er a August 2023 el Ongkerongel.

g A Biblia a diak el komakai el mesaod el kmo ngngera el omeruul er a delongelel a bechiil el sechal me a redil er a temel a durs er a chebechiil a klikiid me a diak el klikiid. A obekel el Kristiano a kirir el meruul omelilt, el ngii ochotii el kmo ngsorir el mengebkall er a Jehovah, odeuir a rengul a tang me a tang, e melemolem el loba klikiid el uklatk. A rubekel a diak bo losaod er tia el telengtengil a chebechiielir lobengkel a ngii di el chad.

h OMESODEL A SIASING: Rechad el diak el Sioning el loureor lobengkel odam a melasem el meruul er ngii el mo omes a magazine el ngar ngii a siasing er a remeau er ngii.