Skip to content

Skip to table of contents

Bo Mesisiich el Oumekemad el Omekerreu er a Uldesuem

Bo Mesisiich el Oumekemad el Omekerreu er a Uldesuem

ALII, kau a modelecheklang! E ngike el oldechelakl er kau a Satan, e a dongu el ousbech er ngii a kmal mesisiich. E tia el dongu a ileakl el sebechel el mo mengeuid er a uldesuem, el diak el bedengem. Me tiang ngerang? Ngmekngit el uldasu el lolisiich er ngii a Satan!

A apostol el Paulus a mle medengei el kmo ngkmal kdekudel a uldasu el lolisiich er ngii a Satan. Engdi ngdiak el rokui el Kristiano a medengei el kmo ngkmal kdekudel. El ua tiang, a rebebil el mla er a Korinth a kmal mle mesisiich a uldesuir el omdasu el kmo ngmesisiich a klaumerang er tir me ngdimlak el sebechir el mekesuseu er a Satan. (1 Korinth 10:12) Tiaikid a uchul me a Paulus a milengelechel er tir el kmo: “Ak kmal bekikl a cho bo mua Eva, el mlotuchakl er a cheblad el bersoech, el touchakl a rengmiu me ng mo diak le cherrungel e le klikiid a bltkil a rengmiu er a Kristus.”​—2 Korinth 11:3.

Me a tekingel a Paulus a meketeklii a klungel a ultutelel a lak lesal mo mesisiich a uldesued el kmo ngmesisiich a klaumerang er kid. Me a lsoad el mo mesisiich er a mekemad el omtok er tia el beluulechad el di melisiich a uldesuel a Satan, e ngkmal kired el mo medengei el kmo ngkmal kdekudel, e dirrek el mo meduch el omekerreu er kid er ngii.

NGUA NGERA EL KDEKUDEL A ULDASU EL LOLISIICH A SATAN?

Ngar tia el suobel e kede mo mesaod a uldasu el lolisiich a Satan el meketeklii el kmo ngkmal diak lulterekokl, e di cheleuid, e ngousbech el mengeblad er a rechad me a lechub e ngomekrael er tir el mo ua uldesuel me a omerellel. Me a omesodel a babier el Propaganda and Persuasion, el kirel tia el mekngit el uldasu a kmo: “Ngchebirukel, e kdekudel, e dirrek el diak el tabesul.” Me a rechad a mesaod er ngii el ousbech a tekoi el ua “blulak, e mengeuid a tekoi, e oltelechakl, e mengeblad, e [dirrek el] mengesuseu a uldasu.”

A mekngit el uldasu a kmal kdekudel el blekeradel e le ngsebechel el mekekokil el mengesuseu er a uldesued el di diak dolechesuar. Ngsebeched lomekesiu er ngii el mo er a dok el eolt el diak el sebeched el mesang me a lechub e kede turengur. A Vance Packard, el ta er a chellimosk er a omesuub el kirel a blekerdelir a rechad a kmo, a mekngit el uldasu a mengesuseu er kid el mo meruul a tekoi “el di diak dolechesuar e mocha meruul er ngii.” E a ta er a chellimosk a mesaod el kmo tia el mekngit el uldasu a mla rulleterir a rechad el mo remuul a kmal kdekudel el tekoi, el diak a ungil el uchul, e dirrek el mla rulleterir a rechad el mo melasem el (omekoad er a ta el bedengir a rechad) me a mekemad me a dirrek el okodellir a rechad, e le tir el chad er a ngodech el beluu me a lechub e ngodech a klechelid er tir.​—Easily Led​—A History of Propaganda.

A lsekum a rechad a sebechir el mengeblad er kid el ousbech a di uldesuir, e a Satan, ngdiak bai lluut el ngaruchei el sebechel el mengeblad er kid? Ngkmal ungil medengei a blekerdelir a rechad el ulemuchel er sera lekot el lobeob a rechad. E chelecha el taem e ngii a mengedereder er a “beluulchad el rokir,” me ngkmal sebechel el ousbech er a ngii di el basio er tia el beluulechad el mo omerk aika el blulekngel. (1 Johanes 5:19; Johanes 8:44) A Satan “a mla chodeng a rengrir” a rekmal betok el chad el oba di uldesuel me chelechang e “mengeblad er a beluulchad el rokir.” (2 Korinth 4:4; Ocholt 12:9) Me ngmekerang e mo sebechem el oltngakl a mekngit el uldasu el lolisiich a Satan?

MOLISIICH ER A KLAUMERANG ER KAU

A Jesus a ulsisecheklid el mo medengelii a ta el beot el rolel e ngsebeched el oumekemad er tia el mekngit el uldasu er a ledu el kmo: “Ko mo medengei a klemerang, ma klemerang a meskemiu a ilmokl.” (Johanes 8:31, 32, BT) Me ngar er a mekemad, e a soldau a kirel el mo medengei el kmo ngmo er ker e sebechel el ngmai a mera el tekoi, e le cherrouel a ulterekokl el mo omerk a blulak me bo lsebechel el mengeblad er ngii. Me ngar ker a sebechem el mo er ngii e ngmai a mera el tekoi? A Jehovah a mla meskid el okiu a Tekingel el Biblia. E ngar tia el Biblia, e ngsebechem el metik a rokui el tekoi el mousbech el mo oltngakl aike el mekngit el uldasu el lolisiich a Satan.​—2 Timothy 3:16, 17.

A Satan a kmal ungil medengelii tia el tekoi, me ngousbech er tia el beluulechad er ngii el mo mengesang er kid, e mengitechut er kid me bo lak donguiu e dosuub er a Biblia. Me lak mecheblad er aika el mekngit el “chelebeldil a Diabelong.” (Efesus 6:11) Ngdiak lebelkul a kmo ngkired el di mo medengei a klemerang er a Biblia e ngungiang. Ngdirrek el kired el mo blak a rengud el omekeroul er a klemedengei er kid er a klemerang. (Efesus 3:18) A ta el chad el meluches a babier el Noam Chomsky a kmo: “Ngdiak a chad el mo omekeek er a uldesuem er a klemerang el tekoi. Ngkau a kirem el osiik aika el tekoi, el mo omekeek er ngii.” Me “di lekau el osiik” el okiu sel bom kerekikl el ‘mesuub er a Chedaol Llechukl’ er a bek el sils.​—Rellir 17:11.

Ngsebechem el mo mesisiich sel bo modengei aike el mekngit el uldasu el lolisiich a Satan, e mengeroid er kau er ngii

A Satan a kmal chetil a obo mungil medengei a klemerang el tekoi el morrenges. E ngera uchul? E le sel (Media and Society in the Twentieth Century) a mesaod el kmo, a mekngit el uldasu “a kot el beot el mengesuseu er a uldesuel a chad” er sel taem el bo “lemechitechut a uldesuel.” Me lak di mereched el mo oumerang a tekoi el morrenges, e bai bo mungil el merriter er uchei er a omkengei ngii el tekoi. (Osisechakl 14:15) A Dios a mla meskau a “llemesem ma sekutaberreng,” e kau a dirrek el mla mo meduch el melilt a tekoi, me mousbech aika el klemedengei er kau el smisichii a klaumerang er kau.​—Osisechakl 2:10-15; Rom 12:1, 2.

MOLEMOLEM EL NGAR ER A KLTARRENG

A resoldau el mekesuseu er a mekngit el uldasu a mo medakt, e dirrek el mo chetirir el oumekemad. Tia el mekngit el uldasu a dirrek el sebechel rulleterir me ngdi tir el mo kakoad er a delongelir me a lechub e te mo mengeroid er tir er a rebebil. A doltirakl a tekingel a ta el General er a resoldau er a Dois, e ngmesaod el kmo tia el mekngit el uldasu a ta er a uchul e a resoldau er a Dois a mlo mechitechut er sel Kot el Mekemedil a Beluulechad. Ngdmu el kmo, a rechad a kmal mlo imis el cheltikaik er tia el mekngit el uldasu me ngmlo diak el sebechir el di tir el omdasu, e le uldesuir a di mla mo kltmokl el oltirakl er tia el uldasu. Me a Satan a ousbech er a osisiu el dongu el melemall er a kltarreng er a Rekristiano er chelecha el taem. El ua tiang, ngmelasem el meruul er a rudam er kid el di mo kakebosech a uldesuir. Me a lechub e ngrulleterir el mo cheroid er a cheldebechelel a Jehovah el okiu sel bo lomdasu el kmo, tia el cheldebechel a diak el tabesul a tekoi el loruul me a lechub e ngmla rullii a cheleuid el tekoi.

Me lak mecheblad! Molemolem el oltirakl a ulekrael el ngar er a Tekingel a Dios, e molemolem el ngar er a kltarreng kau me a rudam er kau. El ua tiang, a Biblia a melisiich er kid el mo “kausubes” e dirrek el mo mereched el mesmechokl a mlo chetituokel er a delongeled. (Kolose 3:13, 14; Mateus 5:23, 24) Ngdirrek el mengelechel er kid me lak dongeroid er kid er a ongdibel. (Osisechakl 18:1) Bo mungil el kutmeklau me lsebechem el oltngakl a mekngit el uldasu el lolisiich a Satan. E molatk el kmo, ‘A omerellek, nguleldeu er a rengul a Dios me a lechub a Satan, er sel taem er a lolibas er ngak a odam er ngak?’​—Galatia 5:16-26; Efesus 2:2, 3.

DI MOLEMOLEM EL OUMERANG

A soldau el diak leblak a rengul el mo er a merredelel a diak lsebechel mo ungil loumekemad. Me a recheraro a ousbech er tiaikid el mekngit el uldasu el mo melemall a klaumerang er tirka el soldau me ngmo diak loumerang er a merredelir. Me a lsekum a merredelir a rullii a ta el cheleuid el tekoi, e tirka el cheraro a sebechir el ousbech er tia el cheleuid el omeruul e melekoi er a resoldau el kmo: “Ngkmal diak el sebechem el mo oumerang er tir!” e dirrek el dmu el kmo, “Lak bechititerir me lecheteklau el mo er a tellemall!” A Satan a dirrek el meruul er tia el osisiu el tekoi. Ngmelasem el melemall er a klaumerang er kau el bedul tirke el chad el Jehovah a ousbech er tir el omekrael er a rechedal.

Me ngmekerang e mo sebechem el di kau el omekerreu er kau? Mtibir er a rengum el mo melemolem el ngar er a chelsel a cheldebechelel a Jehovah. Molemolem el blak a rengum e molengeseu er tirke el chad el omekrael er a cheldebechelel a Dios, alta e tirka el chad a diak lemecherrungel. (1 Thesalonika 5:12, 13) Tirke el omtok a mera el osisechakl me a rebebil el di omulak a locha mo omtok er a cheldebechelel a Dios. (Titus 1:10) El mo lmuut er a taem el momdasu el kmo a tekoi el lolekoi a ua leklemerang, me lak di lemereched “el mo rrau a rengmiu e bo le sebek a rengmiu.” (2 Thesalonika 2:2) Moltirakl er a ulekrael el Paulus a dillii el mo er a Timothy el kmo: “Ngdi kau, bo mesisiich el ngar a ikel bla msuub el msal oumerang,” e lak mobes “el kmo te rua techa ullisechakl er kau.” (2 Timothy 3:14, 15) Molatk aike el rokui el olechotel a tekoi el meketeklii el kmo ngsebechem el ultuil a klaumerang er kau er a blak a rengul e mellomes a rengul mesiou, el Jehovah a mla ousbech er ngii el mla mo bekord el dart el rak el olisechakl er kid el kirel a klemerang.​—Mateus 24:45-47; Hebru 13:7, 17.

LAK BO MEDAKT

A Satan a dirrek el melasem el mengesuseu er kau el lokiu a bleketakl el rolel. A lebebil e ngmelasem el omekdakt er kau. A dakt a “ta er a kot el chuodel el rolel a omengesuseu er a uldasu.” (Easily Led​—A History of Propaganda) A Philip M. Taylor, el brobesong er a beluu er a Britain a milluches el kmo a resoldau er a Asiria a di uluusbech a ulekdakt e mlo mesisiich er a recherrouir. Me a Satan a dirrek el mo ousbech a betok el rolel a dakt el ua dakt el kirir a rechad, me a dakt el kirel a odechelakl, me a dakt el kirel a kodall, el mo merrob er kau me bo lak mosiou er a Jehovah.​—Isaia 8:12; Jeremia 42:11; Hebru 2:15.

Me lak becherei a Satan me longeblad er kau! A Jesus a dilu el kmo: “Lak omedakt er tirke el mekodir a chelechad, e a uriul er isei e ngdikea ngera el sebechir el rullii.” (Lukas 12:4NW) Bo lulterekokl a rengum el kmo a Jehovah a melemolem el oltaut er a telbilel el mo omekerreu er kau, e mo meskau a “klou el klisiich,” e dirrek el ngosukau me ngsebechem el mo mesisiich er a odelecheklel a Satan.​—2 Korinth 4:7-9; 1 Petrus 3:14.

Nglocha mo er ngii a taem el bo lemechitechut a rengum me a lechub e ke mo medakt. Engdi lak mobes a tekingel a Jehovah el kmal millisiich er a rengul a Josua el kmo: “Bo mesisiich e bekeu! Lak medakt ma lechub e le telirm a rengum ele ngak el Rubak el Dios er kau a mo obengkem er a ikel bek el bor ngii.” (Josua 1:9) Me a lsekum ke mo bekikl, e suebek a rengum, e di mereched el meluluuch el mo er a Jehovah el ouchais a ringelel a uldesuem. E bo lulterekokl a rengum el kmo ‘a budech er a Dios, el diak el sebechel a chad el mo cherrungel el medengelii, a mo mtebechel ra rengum ma uldesuem.’ Seikid e ngmo er ngii a klisichem el oltngakl a rokui el mekngit el uldasu el lolisiich a Satan.​—Filipi 4:6, 7, 13.

Ke dirk melatk aike el mekngit el uldasu me a klumech el lullab a Rabsake el oderchelel a king er a Asiria el mo omekdakt er a rechedal a Dios? Ngmle soal a bo loumerang el kmo ngdiak a ngii di el chad el sebechel lomekerreu er tir er a resoldau er a Asiria, el mo lmuut er a Jehovah me ngdiak lsebechel lomekerreu er tir. Ngdirrek el dilu el kmo a Jehovah a dilu er a rechad er a Asiria el mo melemall er a Jerusalem. Me ngera ngdilu Jehovah? Ngdilu el kmo: “A Rubak a dmu er kau el kmo lak bechititerir a re chad er a Asiria me lokdektau el olab a mesisiich el omelekingir el kmo a Rubak a diak el sebechel el osebelau.” (2 King 18:22-25; 19:6) E sola e a Jehovah a ulderchii a ta el anghel el mo mekodeterir a re 185,000 el soldau er a Asiria er a chelsel a di ta el kesus!​—2 King 19:35.

BO LEMELLOMES A RENGUM​—E BO BLECHOEL LORRENGES ER A JEHOVAH

Ngmla ta el momes er a mubi e mesa chad el diak lodengei el kmo ngmla mecheblad? Nglocha mo soam loldiu el kmo: ‘Lak moumerang er tir! Tirka di omulak er kau!’ Ka di molatk er a tekoi el louchais er ngii er kau a rechanghel el kmo: “Lak moumera” blulekngel a Satan!

Me lak morrenges a mekngit el tekoi el di melisiich a uldesuel a Satan. (Osisechakl 26:24, 25) Morrenges er a Jehovah, e bo mui loumerang er ngii er aike el rokui el tekoi el moruul. (Osisechakl 3:5-7) Ngkmal betik a rengul er kau me ngmengelechel er kau el kmo: “Bo le mellomes a rengum e rungalek, e mrellii a renguk el mo ungil.” (Osisechakl 27:11) Sel moruul el uaisei e ke ulterekokl el mo mesisiich er a ngii di el mekngit el uldasu el melasem el melemall er a uldesuem!