Skip to content

Skip to table of contents

SUOBEL EL BO DOSUUB 44

Ngngera Belkul er Kau a Diak Lemengodech el Bltikerreng er a Jehovah?

Ngngera Belkul er Kau a Diak Lemengodech el Bltikerreng er a Jehovah?

“A diak el mengodech el bltikerreng er [a Jehovah] a diak a ulebengelel.”​—PSA. 136:1, NW.

CHELITAKL 108 A Bltikerreng er a Dios

NGAR TIA EL SUOBEL *

1. A Jehovah ngmelisiich er a remesiungel el mo mekerang?

A JEHOVAH kmal soal lolecholt er a diak lemengodech el bltikerreng. (Hos. 6:6) Ngmelisiich er a remesiungel el dirrek el mo meruul uaisei. Ngmilengelechel er kid loeak a profet Mika el mo “olecholt er a diak le mengodech el bltikerreng.” (Mik. 6:8) Engdi uchei er a bo el sebeched el meruul el uaisei e ngkired el mo medengelii el kmo, ngngera diak lemengodech el bltikerreng.

2. Ngera diak lemengodech el bltikerreng?

2 Kede metik er tia el tekoi el diak lemengodech el bltikerreng el 230 el taem er a New World Translation of the Holy Scriptures. A bebil Biblia oliuid er tia el tekoi el blechoel bltikerreng, bltikerreng, diak a ulebengelel bltikerreng, me a diak lemekimd el bltikerreng. A lsekum aike el bades el ngar tia el suobel a ousbech chouaika el tekoi e ngmelutk el kirel a diak lemengodech el bltikerreng. Me ngngera diak lemengodech el bltikerreng? A doltirakl er a “Glossary of Bible Terms” el ngar tia el Biblia er kid el tekoi er a Merikel, e tia el bedengel a bltikerreng a rullii a chad el moba blakerreng el mora chad e merekedii er ngii e diak lechitii. Tia blechoel el mesaod el kirel a bltkil a rengul a Dios el mora rechad engdi ngdirrek el sebechel el mesaod er a bltikerreng el mocholt er a delongelir a rechad. A Jehovah ngike el kot el ngarbab el olecholt er a diak lemengodech el bltikerreng. Ngar tia el suobel e kede mo mesaod er a rolel e a Jehovah olecholt er a diak lemengodech el bltikerreng el mora rechad. E ngar sel ongingil e kede mo mesaod er a rolel e kid el mesiungel a sebeched el oukerebai er ngii el olecholt er a diak lemengodech el bltikerreng er a delongeled.

JEHOVAH “MUI ER A DIAK LEMENGODECH EL BLTIKERRENG”

3. Ngera nguluuchais a Jehovah er a Moses?

3 Kedeb el taem er a uriul er a ltobed er a Ekipten a rechad er a Israel, e a Jehovah uluuchais er a Moses a blekerdelel me a ngklel. Ngdilu el kmo: “Jehovah, Jehovah, ng Dios el chubechub e bekokuii, meoud el ngmasech a rengul e mui er a diak lemengodech el bltikerreng me a blakerreng, ngolecholt er a diak el mengodech el bltikerreng el mora rebetok el telael, ngousubes a cheleuid me a teluchakl me a klengit.” (Exo. 34:6, 7NW) Me a Jehovah uluuchais er a Moses er a ileakl el tekoi el kirel a diak lemengodech el bltkil a rengul. Tiang ngerang?

4-5. (a) Ngera ngdilu Jehovah el kirel? (b) Ngera el ker a bo dosaod?

4 A Jehovah diak di losaod el kmo ngolecholt er a diak lemengodech el bltikerreng, ngdirrek el dilu el kmo ng “mui er a diak lemengodech el bltikerreng.” E kmal betok a bades el mesaod er a klungel a bltkil a rengul a Jehovah. (Ule. 14:18; Psa. 106:7) Tia kmal utebengall. Tia ochotii el kmo a diak lemengodech el bltikerreng a kmal klou a ultutelel er osengel a Jehovah. Sei a uchul me a King David a dilu el kmo: “RUBAK, a diak le mengodech el bltkil a rengum a mo turkii er a eanged . . . Ng imis el ungil a diak le mengodech el bltikerreng er kau e Dios! Ma re chad a metik osebecheklir er eungel osebekem.” (Psa. 36:5, 7) Kid kede ua David el kmal milengreos er a diak lemengodech el bltikerreng er a Dios?

5 Me dosaod a eru el ker el menglou er a klemedengei er kid er a diak lemengodech el bltikerreng: A Jehovah, ngolecholt er a diak lemengodech el bltikerreng el mora rua techang? E mekerang a dengai a klungioled er a diak lemengodech el bltikerreng er a Jehovah?

A JEHOVAH, NGOLECHOLT ER A DIAK LEMENGODECH EL BLTIKERRENG EL MORA RUA TECHANG?

6. A Jehovah, ngolecholt er a diak lemengodech el bltikerreng el mora rua techang?

6 A Jehovah, ngolecholt er a diak lemengodech el bltikerreng el mora rua techang? A diak lemengodech el bltikerreng a di mocholt el mora rechad. Me nguaisei, engdi Jehovah diak lolecholt er tia el blekeradel el mora ngii di el chad. Ngdi olecholt er ngii el mo er tirke el chad el ngar ngii a mesisiich el deleuill er tir me ngii. A Dios er kid oba blakerreng el mora resechelil. Ngngar ngii a ungil moktek er ngii el kirir e kmal diak el bo lemekimd lolecholt er a bltikerreng el mo er tir.

Jehovah omesterir a rokui el chad el mo lmuut er tirke el diak losiou er ngii a betok lungil (Momes er a parakurab 7) *

7. A Jehovah ngmekera olecholt er a bltikerreng el mora rokui el chad?

7 A Jehovah olecholt er a bltikerreng el mora rokui el chad. A Jesus a dilu er a chad el ngklel a Nikodemus el kmo: “Dios a kmal mle betik a rengul [er a rechad] er a beluulchad me ng milsa di tal Ngelekel, me tirkel rokui el mo oumera er a Ngelekel a Dios a diak le mad e bai mo ngar el diak a ulebengelel.”​—Jn. 3:1, 16; Mt. 5:44, 45.

A doltirakl a tekingel a King David me a profet el Daniel, e a Jehovah olecholt er a diak lemengodech el bltikerreng el mo er tirke el medengelii, meluu er ngii, betik a rengrir er ngii, e oltirakl a llechul (Momes er a parakurab 8-9)

8-9. (a) Ngera uchul me a Jehovah di olecholt er a diak lemengodech el bltikerreng el mora remesiungel? (b) Ngera kede mo mesaod er ngii er chelechang?

8 Me nguaisei engdi ngua dulsaod er ngii er a uchei, a Jehovah kmal di olecholt er a diak lemengodech el bltikerreng el mo er tirke el ngar ngii a mesisiich el deleuill er tir me ngii, el tir a remesiungel. Tia bleketakl el mocholt er a tekingel a King David me a profet Daniel. El ua tiang, a David a dilu el kmo: “Molemolem el olecholt er a diak lemengodech el bltikerreng el mo er tirke el medengelkau.” “A diak lemengodech el bltikerreng er a Jehovah el mo er tirke el meluu er ngii, a medechel el mo cherechar.” Me a Daniel a dirrek el dilu el kmo: “Jehovah el mera el Dios, el ngii olecholt er a diak lemengodech el bltikerreng el mo er tirke el betik a rengrir er ngii e oltirakl a llechul.” (Psa. 36:10, NW; 103:17, NW; Dan. 9:4NW) A doltirakl aika el mlukreng el tekoi, e a Jehovah olecholt er a diak lemengodech el bltikerreng el mora remesiungel e le tir el medengelii, meluu er ngii, betik a rengrir er ngii, e oltirakl a llechul. A diak lemengodech el bltikerreng er a Jehovah a di mora rechedal, el tir a mera el mengull er ngii.

9 A uchei er a bo dosiou er a Jehovah, e kede ngiluu a bltikerreng el olecholt er ngii el mora rokui el chad. (Psa. 104:14) Me nguaisei, kid el mesiungel a dirrek el nguu a diak lemengodech el bltikerreng er ngii. A Jehovah olterekokl a rengrir a remesiungel el kmo: “Ngkmal diak bo lecheroid a diak lemengodech el bltikerreng er ngak er kau.” (Isa. 54:10NW) Me ngdi ua lulemelechesiu a David, a “Jehovah a mo eklii ngike el oba blakerreng el mo er ngii.” (Psa. 4:3NW) Me a ileakl el ulekerreuil a Jehovah el mei er kid, ngkirel rullid el mo mekerang? A ta er a milluches er a Psalm a melekoi el kmo: “Ngike el mellomes a oltirakl aika el tekoi e melatk aike lolechotel a diak lemengodech el bltikerreng er a Jehovah.” (Psa. 107:43NW) Me dolatk er tia el kmal ungil ulekrael e dosaod a edei el rolel e a remesiungel a Jehovah a ngmai a klungiolir er aike el loruul a Jehovah el olecholt er a diak lemengodech el bltikerreng er ngii.

NGMEKERANG A DENGAI A KLUNGIOLED ER A DIAK LEMENGODECH EL BLTIKERRENG ER A JEHOVAH?

Jehovah a meruul a lmuut el betok lungil el mo er tirke el mengull er ngii (Momes er a parakurab 10-16) *

10. Ngmekera ngosukid sel dodengei el kmo a diak lemengodech el bltikerreng er a Dios a diak a ulebengelel? (Psalm 31:7)

10 A diak lemengodech el bltikerreng er a Dios a diak a ulebengelel. Kede metik er tiang el 26 el taem er a Psalm 136, NW. Ngar sel kot el bades e kede menguiu el kmo: “Moreng a sulel a Jehovah e le ngii a ungil. A diak lemengodech el bltikerreng er ngii a diak a ulebengelel.” (Psa. 136:1NW) Ngar er a 2 el mora 26 el kekerei el bades e kede menguiu el kmo, “e le diak lemengodech el bltikerreng er ngii a diak a ulebengelel.” Sel donguiu er tia el psalm, e ngkmal mo mechas a rengud er aike el betok el rolel e a Jehovah diak lemekimd lolecholt er a diak lemengodech el bltikerreng er ngii. A omeleklel a tekoi el “diak lemengodech el bltikerreng er ngii a diak a ulebengelel” olterekokl er a rengud el kmo, a bltkil a rengul a Dios el mora rechedal a diak lemengodech. Ngkmal rutechii a rengud sel dodengei el kmo a Jehovah diak di lemereched el mo otngeklii a mesiungel! Ngbai merekedii er ngii e melemolem el bereked er ngii, tokubets sel bo lechebangel a ringel. Klungioled er ngii: Kid el medengei el kmo a Jehovah diak bo lechitid a meskid a deurreng me a klisiich el mo outekangel a ringel e melemolem el merael er a rael el mora klengar.​—Monguiu er a Psalm 31:7.

11. A doltirakl er a Psalm 86:5, NW, e ngngera rullii a Jehovah el mo ousubes?

11 A diak lemengodech el bltikerreng er a Dios a uchul me ngousubes. A diak lemengodech el bltikerreng er a Jehovah odbechii el mo ousubes er a chad sel lesa el kmo ngmera el mla obult er a kngtil. A David el ta er a milluches er a Psalm a millekoi el kirel a Jehovah el kmo: “Ng diak lomals er kid el ngar sel kmal kirel belsed, el ka lomeskid a ikel kmal kirel a kngtid ma telemelled.” (Psa. 103:8-11) A David a kmal mle ungil medengelii a klou el berraod el lechellungel er ngii a chad el diak el klikiid a ukltkel. Engdi ngdirrek el silubii el kmo a Jehovah a “kltmokl el mo ousubes.” Ngera rullii a Jehovah el mo ousubes? A nger er tiang a ngar er a Psalm 86:5, NW. * (Monguiu.) Chochoi, ngua lullekoi a David er a nglunguchel, a Jehovah olecholt er a diak lemengodech el bltikerreng el mo er tirke lolengit a klausubes er ngii.

12-13. A lsekum a rengud a dirk oldechelakl er kid el kirel a tekoi el deriruul er a ngar er a mong, e ngngera sebechel ngosukid?

12 Sel derebet er a klengit e ngmelemalt e dirrek lungil tekoi a douuchel er a rengud er a tekoi el derirellii. Ngsebechel rullid el mo olengit a klausubes e ngodechii a blekerdeled. Me nguaisei engdi ngngar ngii a rebebil mesiungel a Dios el kmal dirk oldechelakl a rengrir el kirel a tekoi el leriruul er a ngar er a mong. A rengrir a rulleterir el mo omdasu el kmo alta te mla obult el mo diak loruul aika el tekoi engdi a Jehovah a kmal diak el sebechel lousubes er tir. A lsekum e ngmo uaisei a uldesuem e ngmo ngosukau el mo diak momdasu el uaisei sel msuubii el kmo a Jehovah a kmal soal lolecholt er a diak lemengodech el bltikerreng el mo er kau.

13 Klungioled er ngii: Alta ngdiak demecherrungel engdi ngkmal sebeched el mesiou er a Jehovah el klikiid a ukltked. Tia sebechel meketmokl e le “rsechel a Jesus el Ngelekel a kikidid er a rokui el klengit.” (1 Jn. 1:7) Sel bo lemechitechut a rengum el kirel a chelitechetum e lak mobes el kmo a Jehovah a kmal kltmokl e kmal soal lousubes er a chad el lobult er a kngtil. Molatk er a rolel e a David a milsaod el kirel a diak lemengodech el bltikerreng me a klausubes. Ngdilu el kmo: “Ng ua kldidiul a melidiul er bebul a chutem, me nguaisei a diak lemengodech el bltikerreng er ngii el bedul tirke el meluu er ngii. El ua cherridel a delongelel ongos me a ngebard, me nguaisei a longeroid a kngtid er kid.” (Psa. 103:11, 12NW) Chochoi, a Jehovah a kmal kltmokl el “mereched el ousubes a klengit.”​—Isa. 55:7.

14. Ngmilekera David e smodii a rolel e a diak lemengodech el bltikerreng er a Dios a mesebechakl er a rechedal?

14 A diak lemengodech el bltikerreng er a Dios a meskid osebechakl er a tekoi er a klereng. A David a milluluuch el mora Jehovah el kmo: “Kau omertelek; ke mo osebelak er a chelebuul. Ng mo klou a ngerek el mengitakl el kirel olsobel er kau, ele ke mesebechakl er ngak. . . . Tirkel oumeral ulsirs er a RUBAK a selebechakl er a diak le mengodech el bltikerreng er ngii.” (Psa. 32:7, 10) Ngdi ua cheotelel a beluu el lulemekerreu er a rechad el mle kiei er a chelsel, a diak lemengodech el bltikerreng er a Jehovah mesebechakl er kid er a ngii di el tekoi el mo choitechetur a deleuill er kid me ngii. Me a dirrek el diak lemengodech el bltikerreng er ngii odbechii a Jehovah el mo olekeed er ngii er kid.​—Jer. 31:3.

15. Ngmekera diak lemengodech el bltikerreng er a Jehovah e ua basio er a osebechakl?

15 A David a dirrek luluusbech er a lmuut el ta er a okesiu lolecholt er a rolel e a Dios a omekerreu er a rechedal. Ngmilluches el kmo: “A Dios a cheuotelek, ng Dios lolecholt er a diak lemengodech el bltikerreng el mei er ngak.” Ngdirrek el millekoi el kirel a Jehovah el kmo: “Ngii a diak lemengodech el bltikerreng er ngak e osebecheklek, ngcheuotelek e osebelek, ngomekreakl er ngak e ngike el kbo er ngii el kirel a osebechakl.” (Psa. 59:17, NW; 144:2NW) Ngera uchul me a David ulemekesiu er a diak lemengodech el bltikerreng er a Jehovah el mo ua cheuatel me a osebechakl? A ngii di el basio el dekiei er ngii er tia el beluulechad a lsekum e kede mesiungel a Jehovah e ngii a mo meskid a osebechakl el dousbech er ngii el mo mekerreuii a mekreos el deleuill er kid me ngii. Omesodel tiang a dirrek el debetik er ngii er a Psalm 91. Ngika el ta er a milluches er a Psalm a dilu el kmo: “Ak mo dmu er a Jehovah: ‘Kau a cheuotelek e osebecheklek.’” (Psa. 91:1-3, 9, 14NW) A Moses a dirrek luluusbech er a osisiu el okesiu el kirel a cheuatel. (Psa. 90:1) A lmuut kung, ngar er a ulebengelel a klengar er ngii e ngdirrek el uluusbech er a kmal klebokel el okesiu. Ngmilluches el kmo: “A Dios a di blechoel el mesebechakl er kemiu, ma diak a ulebengelel chimal a melekau er kemiu.” (Dut. 33:27) Tia el tekoi el kmo a “diak a ulebengelel chimal a melekau er kemiu,” ngngera ngouchais er kid el kirel a Jehovah?

16. Ngoeak a ngera el eru el rolel e kede mukngeltengat? (Psalm 136:23NW)

16 A Jehovah sel le Cheuoteled e kede mo omelechesiu er a ulekerreuil. Me nguaisei engdi nglocha ngar ngii aike el sils el bo lemechitechut a rengud e meringel er kid a di kid lokisid. Ngera ngmo meruul er ngii a Jehovah el lolengeseu er kid er choua ikakid el taem? (Monguiu er a Psalm 136:23, NW. *) A chimal a mo melekau er kid, me ngii a mo mekekokil lokisid e ngosukid el lmuut el mo mesisiich. (Psa. 28:9; 94:18) Klungioled er ngii: Sel dodengei el kmo ngkmal sebeched lultuil er a ulengesuil a Jehovah e kede mukngeltengat el ngar er a eru el rolel. A kot, e a ngii di el basio el dengar ngii e kede medengei el kmo a Jehovah blechoel el omekerreu er kid. Ongerung, a betik a rengul Demad el ngar er a eanged a kmal betik a rengul er kid.

A UCHUL ME A DIAK LEMENGODECH EL BLTIKERRENG ER A DIOS A OLTEREKOKL ER A RENGUD

17. A diak lemengodech el bltikerreng er a Dios, ngrullid el mo ulterekokl a rengud er a ngerang? (Psalm 33:18-22)

17 Me ngua bla desaod, sel bo dechebangel a ringel e ngsebechel mo ulterekokl a rengud el kmo a Jehovah a mo ngosukid el melemolem el loba blakerreng el mo er ngii. (2 Ko. 4:7-9) A profet Jeremia a dilu el kmo: “A diak lemengodech el bltikerreng er a Jehovah a uchul me ngdirkak de ngemed, e le klechubechub er ngii a diak a ulebengelel.” (Kle. 3:22NW) Ngkmal ulterekokl a rengud el kmo a Jehovah mo melemolem lolecholt er a diak lemengodech el bltikerreng er ngii el mei er kid e le Biblia ouchais er kid el kmo, “a RUBAK a mengkar er tirkel meluu er ngii, el tirkel ulsirs er a diak le mengodech el bltikerreng er ngii.”​—Monguiu er a Psalm 33:18-22.

18-19. (a) Ngera kired el blechoel el melatk er ngii? (b) Ngera kede mo mesaod er a ongingil suobel?

18 Ngera soad el blechoel melatk er ngii? Uchei er a bo dosiou er a Jehovah e kede ngiluu a bltikerreng el lolecholt er ngii el mora rokui el chad, me nguaisei engdi kid el mla mo mesiungel a dirrek el nguu a diak lemengodech el bltikerreng er ngii. Tiakid el diak lemengodech el bltikerreng er ngii a uchul me kede selebechakl. Ngblechoel el kmeed er kid me ngii a mo oltaut a rokui el telbilel el kired. Ngkmal soal a bo desechelil el mo cherechar! (Psa. 46:1, 2, 7) Me a leuaisei, a ngii di el ringel el bo dechebangel, a Jehovah mo meskid a klisiich el dousbech er ngii el mo melemolem loba blakerreng el mo er ngii.

19 Kede mla mesa rolel e a Jehovah olecholt er a diak lemengodech el bltikerreng el mora remesiungel. E ngii a soal a dekaiuecholt er tia el blekeradel. Ngmekera doruul er tiang? A ongingil suobel a mo mesaod er tia el kmal klou el ultutelel el tekoi.

CHELITAKL 136 ‘A Cherrungel el Lomeksuled’ el Mla er a Jehovah

^ par. 5 Ngera diak lemengodech el bltikerreng? A Jehovah ngolecholt er a diak lemengodech el bltikerreng el mora rua techang, e tia ngmekerang e mo klungiolir tirke el nguu a diak lemengodech el bltikerreng er ngii? Kede mo onger aika el ker el ngar tia el suobel me sel ongingil.

^ par. 11 Psalm 86:5, NW: E le kau e Jehovah a ungil e kltmokl el mo ousubes. Ke olecholt er a diak lemengodech el bltikerreng el mo er tirke el omekedong er kau.

^ par. 16 Psalm 136:23, NW: Ngdimlak lobes er kid er a bo demechitechut, e le diak lemengodech el bltikerreng er ngii a diak a ulebengelel.

^ par. 55 OMESODEL A SIASING: A Jehovah olecholt er a bltikerreng el mora rokui el chad. Aike el siasing el mocholt er bebrir a rechad olecholt a bebil olechotel a bltikerreng er a Dios. E sel kot el klou a ultutelel el ocholt el desang a olubet el tenget.

^ par. 63 OMESODEL A SIASING: Tirke el mo mesiungel a Jehovah e moumerang er a olubet el tenget a nguu a ileakl el olechotel a bltikerreng er a Dios. Te diak di lenguu a bltikerreng el lolecholt er ngii el mora rokui el chad, te dirrek el nguu a diak lemengodech el bltkil a rengul. A bebil er a olechotel a diak lemengodech el bltikerreng er ngii a mocholt er a siasing.