Ngsebechel aike el Klechelid el Mo Mukerreu?
Ngsebechel aike el Klechelid el Mo Mukerreu?
“A RECHAD el ngar er a beluu er a Britain a dirk oumerang er a Dios engdi ngchetirir el mo melib a rengrir el mo er a Kristus,” ngmelekoi a Stephen Tirwomwe, el mengeteklel a klechelid el mlechell er a beluu er a Uganda. Ngbekord el 20 el rak er a mla me mong, e ngsilobel er a kmal meringel el ultok er a eklesia er ngii el ngar er a Uganda. Chelecha el sils, e ngmengedecheduch el ngar er aike el cheldebechelir a resechal el ngar er a Leeds, er a England, el oltobed a teruich-el-bung el cheldecheduch er a uchei er a bo lousekool a bingo a rechad.
Sel kuk bitang er a Atlantic el omuchel er a Britain, e sel dirk mleketmokl el cheldebechel el Anglican Mission el ngar er a Merikel a chuarm er a di osisiu el rengelel a tekoi er a klereng. A llel a Web er sel eklesia a melekoi el kmo: “A beluu er a Merikel a ngar er ngii er ngii a kot el klou el ildois er a rechad el melekoi a tekoi er a Merikel er a beluulechad el rokir el diak el teloi er a ngii di el eklesia e dirrek el beot a rengrir er a tekoi er a klereng. “A Merikel a mla mo ua ike el beluu el ousbech er a remissionari el mo oureor er ngii.” Ngmlo seselk a rengrir el kirel a telemellel a urerir el mo melodech a tekoi er a chelsel a eklesia er tir, me sel beches el cheldebechel a mlo meleakl er tir er aike el uldedelid el siokang er tir e mlo obengterir a remengeteklel a klechelid el mla er a beluu er a Asia ma Africa e mlo omuchel a “ureor er a klemissionari el mo er a beluu er a Merikel.”
Engdi, ngera uchul ma remissionari el chad er a Africa, ma Asia, ma Latin-America a ‘olsobel er a rechad’ el ngar er aike el beluu el leko te Kristiano el ngar er a Europe ma North America?
Ngtechang a Olsobel er a Techang?
Ngbetok er a eua el dart el rak, e a rebetok el missionari el mla er a Europe a uleakuriul er tirke el mlo osiik a beches el beluu el ngar er a Africa, ma Asia, ma ike el iungs er a Pacific, ma South America. A moktek er tir a mle sorir el oba a klechelid er tir el mo er a rediak loudios el chad el ngar er aike el beluu. E sola, maike el beluu el ngar er a Merikel, el leko te mleketmokl el oltirakl a omellach er a Klekristiano, a mlo obengterir e uruil e te mlo kuk betok er a remissionari er a Europe el omekedechor a eklesia er tir el ngar er a beluulechad el rokir. E chelechang e ngmla mengodech a blekeradel.
A Andrew Walls, el merreder er a Centre for the Study of Christianity in the Non-Western World, a melekoi el kmo: “Ngmla mengodech a basio el kirel a uchetemel a Klekristiano.” Sera 1900, e a 80 el basent er tirke el leko te Kristiano a mle chad er a Europe ma lechub e te chad er a North America. Engdi, chelecha el sils a 60 el basent er tirke el rokui el leko te Kristiano a kiei er a beluu er a Africa, ma Asia, ma Latin America. A dirk tilobed el chais er a simbung a melekoi el kmo: “Aike el eklesia er a Katolic el ngar er a beluu er a Europe a ousbech er a repriist el mla er a Huiriping ma India,” ma “tang er a delongelir a retelolem el priist el oureor el ngar er aike el eklesia er a Katolic el ngar er a Merikel a mla er a kuk bebil er a beluu el mei.” A rechad er a Africa el chedal a eklesia el ngar er a beluu er a Netherlands, el oumesingd er tir a mla er a beluu er a Ghana, a omdasu el kmo tir a ua “leremissionari el ngar er sel klou el beluu.” Ma rechedal a eklesia el chad er a Brazil a blechoel el meruul a crusade er tir el ngar er a bebil er a beluu er a chelsel a Britain. A ta el chad er a omeluches a milluches el kmo: “A klemissionari er a Rekristiano a mla obitokl.”
Ngmochu er Ngii a Klou el Mondai
Me nguaisei altang a remissionari a mera el usbechall el ngar er a beluu er a Europe ma North America. A ta el magazine er a chais a melekoi el kmo: “Ngar er a beluu er a Scotland ngkesai er a 10 el basent er a Rekristiano a blechoel el mo er a eklesia.” Te lmuut el mekesai tirke el mo er a eklesia el ngar er a beluu er a France ma Dois. Sera lebo loker er a rechad, e a “bekord el 40 el basent er a rechad er a Merikel ma 20 el basent er a rechad er a Canada a melekoi el kmo te blechoel el mo er a eklesia.” Engdi kuk bitang, a ildisir tirke el blechoel el mo er a eklesia er tir el ngar er a beluu er a Huiriping a kmeed el 70 el basent, e tia di osisiu el ngar er aike el bebil er a beluu el ua ingii.
Ma lmuut el klou a ultutelel, tirke el mo er a eklesia el ngar er a Dimes er a Beluulechad a blechoel el oltirakl er a uldedelid el siukang er tir er a bai tirke el kiei er a Diluches er a Beluulechad. El ua itiang, sera loker a uldesuir a rechad er a Katolic el ngar er a beluu er a Merikel ma Europe, e a oumesingd er tir a uluuchais el kmo te oumededenger er a remengeteklel a klechelid er tir e olduubech er a usbechir a redi chad er a tekoi er a eklesia ma llemeltir a redil el mo osisiu el ua resechal. Engdi, a rechad er a Katolic el ngar er aike el beluu er a Dimes er a Beluulechad a dirk orreked e oltirakl aike el uldedelid el siukang er a eklesia er tir. Ma lorael el mocha ngodech a ildisir a rechad el tirke el ultuil er a eklesia er tir el mla er a diluches el mocha obdois el ngar er a dimes er a beluulechad, e a uchetemel a klou el klautok a meketmeklang el kirel a ngar er a medad el klebesei. A Philip Jenkins, el chellimosk er a tekoi er a reksi ma klechelid, a omlaoch el kmo: “Ngulterekokl el ngar er a chelsel a teruich ma lechub e ngelluich el rak e a Klekristiano el ngar er a diluches ma dimes a diak bo lomes er tirke el ngar er aike el bitang el kmo te mera el Kristiano.”
Ngoeak aike el blekeradel, e a Walls a melekoi el kmo a orechudel el ker a kmo “te mekerang a Rekristiano el chad er a Africa, ma Asia, ma Latin America, ma North America ma Europe a sebechir el mo dmak el kiei el ngar er a chelsel a osisiu el eklesia, el mesaod er a osisiu el klaumerang.” Ngera uldesuem? Ngsebechel aike el eklesia el mo suobel el ngar er tia el blii el beluulechad? Ngerang a uchetemel a kltarreng er a remera el Kristiano? A Resioning er a Jehovah a kmal dmeu a rengrir el olecholt er a nger er a chelsel a Biblia el kirel aika el ker, el obengkel a bleketakl el ocholt el kmo a cheldebechel er a Rekristiano el dmak el ngar er a kltarreng a kmal el ngar er ngii er a beluulechad el rokir.
[Picture on page 4]
Tiang el mle eklesia a mla mo blil a blengur ma ongngak
[Picture Credit on page 4]
AP Photo/Nancy Palmieri