A Remechudela El Chad—A Meklou A Ultutelir El Chedal A Klodam Er Kid El Kristiano
A Remechudela El Chad—A Meklou A Ultutelir El Chedal A Klodam Er Kid El Kristiano
“Tirke el mla medalem er a blil a Jehovah . . . a mukeroul el mo ungil. Te mo melemolem el ourodech el mo lmuut er a lebocha lemechuodel.”—PSALM 92:13, 14, New World Translation.
A JEHOVAH a betik a rengul er a rokui el blak a rengrir el mesiungel, el uldimukl er a rechudelang el chad. Engdi, a tekoi el tilobed er a beluu er a Merikel el ouchais el kmo a kmeed el tedobech el milliol el chudelang el chad a longeterochel er tir ma lechub e te di cheloit. E a osisiu el chais el ngar er a beluulechad el rokir a meketeklii el kmo a omengeterochel er a remechuodel a mondai er a chutem el rokir. A ta el cheldebechel a melutk er a uchul tia el mondai el kmo “ngar er a uldesuir a rebetok el chad . . . e te omdasu el kmo a remechuodel a mla mo diak a ultutelir, e dikea lsebechir el oureor, e kmal di ousbech a ngeseu er a rebebil.”
2 A Jehovah el Dios a omes er a rechudela el mesiungel el ua lemekreos er a rengul. Ngii a omes er “ngike el chelsed el chad”—a blekerdeled er a klereng—er a bai chelitechetul a bedenged. (2 Korinth 4:16) Ngar er a Tekingel, el Biblia, e kede mesa tia el mengeald a reng el tekoi el kmo: “A melemalt el chad a mukeroul el mo ungil el ua kerrekar el palm; el ua cedar er a Lebanon, el mukeroul el mo klou. Tirke el mla medalem er a blil a Jehovah, el ngar er a mekesekesel a Dios er kid, a mukeroul el mo ungil. Te mo melemolem el ourodech el mo lmuut er a lebocha lechudelang, el melemolem el ungil e mesisiich a bedengir, el ouchais el kmo a Jehovah a melemalt.” (Psalm 92:12-15, NW.) A omesubel aike el bades a mo olecholt aike el tekoi el kemiu a remeklou el chad a meruul el olengeseu er tia el klodam er a Klekristiano.
“Melemolem el Ourodech e a Lebocha Lechudelang”
3 A meluches er a psalm a omekesiu er a melemalt el chad el mo er a kerrekar el palm el ‘delalem er a mekesekesel a Dios er kid.’ E tir a “melemolem el ourodech el mo lmuut er a lebocha lemechuodel.” A kuk ta er a oidel a kmo: “Ma lechudelang me tir a dirk ourodech.” (Tanakh) Ngdiak mkengei el kmo tia kmal melisiich a reng el tekoi? Aika el klebokel e melemalt el kerrekar el palm a lulemes er a mekesokes er a blirir a rechad er a Orient er a taem er a Biblia. Aikang a diak el di lebesichel a mekesokes e lemerekong, a redechel ngii el palm a meklou a ultutelel, e a bebil er a kerrekar a melemolem * Ma lsekum ke mesisiich el delalem er a mera el omengull, e kau a dirrek el uaisei el “meruul a bek lungil lurreor el mo ourodech.”—Kolose 1:10.
el ourodech el mo lmuut er a dart el rak.4 A Jehovah a soal a Rekristiano a bo lolecholt a “rodech ra ngor”—el tekoi el oldanges er ngii e ouchais a moktek er ngii. (Hebru 13:15) Tia el tekoi e ngmotaut el kirem kau el klou el chad? Chochoi.
5 Ngngar er ngii a okesiu er a remechuodel el chad el ngar er a Biblia el tir a mle bekeu el olecholt er a ngklel a Jehovah ma moktek er ngii. A rekil a Moses a mla chengelakl er a “okeuid el rak” e a Jehova a milsa ngerachel el mo profet e dirrek el mo omtechei er ngii. (Psalm 90:10; Exodus 4:10-17) Ma cheluodel a dimlak lolekebai er a profet el Daniel el mo bekeu el omerk er a omengederederel a Jehovah. A Daniel a locha mle 90 ma derengel a rekil er sera lomekedong er ngii a Belsasar el me smodii a berrotel el llechukl er a chim el tekoi el ngar er a kboub. (Daniel, er a 5 el bliongel) E kuk mle mekerang a chuodel el apostol el Johanes? Sera lebocha lekeed a ullebengelel a blakerreng el omesiou er ngii, e ngmlekelebus er a iungs el Patmos “el tikingel a Dios ma chochotel a Jesus a uchul.” (Chocholt 1:9) Me kau a ulterekokl el sebechem el melatk er a rebebil el chad el ngar er a chelsel a Biblia el tir a ullecholt a “rodech ra ngor” er a lechudelang el chad.—1 Samuel 8:1, 10; 12:2; 1 Kings 14:4, 5; Lukas 1:7, 67-79; 2:22-32.
6 Ma lolekoi a tekingel a profet el Joel el chad er a Hebru, e a apostol el Petrus a kmo: “ ‘A Dios a melekoi a ikang el kmo, A ikel uriul sils e ak mo oitelii a Reng er ngak el mora rokuil chad [el uldimukl er a “remechuodel el sechal”], . . . me te mo omlaoch.’ ” (Rellir Ar Apostel 2:17, 18; Joel 2:28) Me nguaisei, ngar er a aika el uriul el sils, e a Jehovah a uluusbech er a remechuodel el chedal ngike el ngellitel el mesiou ma tirke el chedal a “ngodech el sib” el mo ouchais er a moktek er ngii. (Johanes 10:16) E a bebil er tirkang a kmal mle blak a rengrir el meruul a rodech er a Renged er a aika el merekong el betok el rak el mei er a chelechang.
7 Ka mesa Sonia, el mlo teloi er a mui-el-taem el omerk er a Renged er a 1941. Maltang chilarm er a meringel el secher, engdi ngullisechakl a Biblia el ngar er a blil. A Sonia a milsaod el kmo, “A berkel a ungil el chais a tedebechel a klengar er ngak. A mera er ngii, ngngii a klengar er ngak. Ngdiak bo kmeterob el omerk er a klumech.” A telkib el taem er a ngar er a mong, e a Sonia ma chudelel, el Olive, a uluuchais er a klumech er a omelatk er a Biblia el obengkel a Janet, el ngii a kmal smecher el mla er a delmerab er a osbitar. A delal a Janet, el mesisiich el Katolik, a mlo soal tia el klemeriarreng el mlocholt el mo er a ngelekel me ngkilengei el mo mesuub a Biblia e olengeriakl er a klereng er a chelechang. Kau ngsebechem el ousbech er choua isel techall el mo meruul a rodech er a Renged?
Josua 14:9-14; 15:13, 14) Bo modengei er a rengum el kmo a Jehovah a obengkem, el di ua lulebengkel a Kaleb, a omolemolem el meruul a rodech er a Renged er a cheluodel er kau. E a lsekum ke melemolem el blak a rengum, e ngii a mo meskau a basio er kau el ngar er sel mla metib el beches el beluulechad.—Isaia 40:29-31; 2 Petrus 3:13.
8 Ma loba blekeu e lolemolem el outekangel el omerk er a klumech er a Renged e alta e ngar er ngii a chelitechut er a cheluodel, engdi a remechuodel el Kristiano a oltirakl a ultil a ochil a blak a rengul el chad er a Israel el Kaleb, el ulebengkel a Moses el ngar er a ked el okeua el rak. A Kaleb a mle 79 a rekil er a bo leiuul er a Chomoachel el Jordan el mo er a Beluu er a Nglat. Uriul er a elolem el rak el oumekemad el teloi er a urrurt er a rechad er a Israel, e ngii a mle sebechel el olengull er a meringel el ureor. Engdi ngbai dimlak, ngii a mle bekeu el olengit er a meringel el ngerachel el mo melai aike el “mats el mesisiich a cheotelel” el ngar er a rois el beluu er a Juda, el lekiei er ngii a Rechanakim, el kmal mekoar el chad. Me ngoeak a ngelsuil a Jehovah, e a Kaleb a “ngilai a belurir, el di ua blel iaksok a Jehovah.” (“El Melemolem el Ungil e Mesisiich a Bedengir
9 Ma lolutk er a blekerdelir el bekerredechel el chudela el mesiungel a Jehovah, e a milluches er a psalm a mengitakl el kmo: “A melemalt el chad a mukeroul el mo ungil el ua kerrekar el palm; el ua cedar er a Lebanon, el mukeroul el mo klou. Te mo melemolem el ourodech el mo lmuut er a lebocha lechudelang, el melemolem el ungil e mesisiich a bedengir.”—Psalm 92:12, 14.
10 Ke mekerang e melemolem el mesisiich er a klereng a omchudelang? A klou a ultutelel ma uchul a kerrekar el palm a melemolem el klebokel a lsekum e ngar er a bita er a ungil el ralm. Me ngosisiu, ngsebechem el ngmai a klisichem er a ralm er a klemerang er a Bilbia sel mosuub er a Tekingel a Dios e mobengkel a cheldebechelel. (Psalm 1:1-3; Jeremia 17:7, 8) A klisichel a klereng er kau a rullau el mo mekreos el chad el mo er a rekldemem er a klaumerang. Ka mesa klemerang er tia el tekoi el mlotaut er a chuodel el Ngar er a Bab el Priist el Jehoiada.
11 A Jehoiada a mle dart ma derngel a rekil er sera taem er a mekngit el king el dil el Atalia a ngiluu a derreder er a Juda er a lokodeterir a rengelekir a rengelekel. A chudelang el Jehoiada ngmo mekerang? Ngii ma bechil a ngiluu a Jehoas, el di ngii el tang a silobel el oudiukes er a kleking, e mertii er a chelsel a templo, el elolem el rak. E sola, loeak a olekibetiekl el rolel, e a Jehoiada a dillemii a euid-a-rekil el Jehoas el king e dilung me lokodir a Atalia.—2 Kronika 22:10-12; 23:1-3, 15, 21.
12 A Jehoiada a mle mengkerengel a king, me ngmle sebechel el melisiich er a mera el omengull. Ngii a “rirellii a telbiil er a delongelel ngii ma rebek el chad ma king el mo melemolem el chedal a Jehovah.” (NW) Ngoeak a meirei er a Jehoiada, er a rechad a tirrudii a blil a klsuul el chelid el Baal e ngilai el choroid a olengetongel, ma bleob el chaus, e urrebetii a priist er ngii. Ngdirrek el ngar er a cheungel a ulekrael er a Jehoiada e a Jehoas a ulelluut a omesiou er a templo e mlo mekekeek e omekbeches er a templo. “A Jehoas a millemolem el meruul a soal a Jehovah er a klemengetel a taem el Jehoiada el priist a ulemekrael er ngii.” (NW) (2 Kronika 23:11, 16-19; 24:11-14; 2 Kings 12:2) A Jehoiada er a lebocha ledart ma okedei a rekil, e a klou el chetengakl a mlo er ngii e le ngmeldakl er a olekellir a reking e le “ngii a riruul a ungil el mo er a Israel ma mera el Dios ma blil a Dios.”—2 Kronika 24:15, 16, NW.
13 Alta chelitechetul a bedengem ma lechub a kuk bebil el blekeradel er a klengar a rullau el mo olengesonges a urerem el kirel a mera el omengull. Malta nguaisei, engdi kau a dirrek el sebechem el ‘meruul a ungil el mo er a mera el Matteus 24:45-47) Ngdirrek el sebechem el melisiich er a rekldemem er a omengull el kirel a “bltikerreng ma ungil lomeruul.” (Hebru 10:24, 25; Filemon 8, 9) E kau a dirrek el sebechem el mo uchul a klengeltengat el kirir a rebebil a lsekum kau a oltirakl a uleklatk er a Paulus el kmo: “Mongelechel rar mechuodel me le kilmekl a rengrir er chomelim el bilong, e lulterekokl, e lulserechakl a rengrir, e lungil ra kloumerang, ma bltikerreng ma ducherreng. Ar mechas me dilerrek el uaisei el mongelechel er tir me le ua teletelir ar mechedaol, e lak lolaes rar chad ma ka bo lsibil a chomelim el bilong; e bai bo lsensei ra ungil tekoi.”—Titus 2:2-4.
Dios ma blil’ el dirrek. Ngsebechem el ochotii a blakerreng er kau el kirel a blil a Jehovah er a klereng sel obo er a miting er a ongdibel e monger er a suobel e bo moldingel obliil er a bek el techellem. E a omolai a ulekrael er a Biblia ma omolengeseu er a “blak a rengul e mellomes a rengul mesiou” ma ongdibel el dirrek a mo uchul a omelisiich el mo er a klodam er a Klekristiano. (14 Kau ke mla mesiou el ua elder er a betok el rak? A ta el kmal meketeketang el elder er a ongdibel a melekoi el kmo: “Bo mungil el ousbech aike el bla msuub el llomeserreng er a klteketel a klengar er kau. Morous a ngerachel, e mouchais a expeience er kau el mo er tirke el sorir el mesuub . . . Momes er tir er aike el ileakl el duch er tir. Moleketek e momekeroul er sel ileakl el duch. Mongetmokl el kirel a ngar er a medad.” (Duteronomi 3:27, 28) A mera el klemeriarreng er kau el kirel tia el merael-el-mo-klou el ureor er a berkel a Renged a sebechel el mo uchul a betok el klengeltengat el kirir a rebebil el ngar er a chelsel a klodam er kid el Kristiano.
“Mouchais el kmo a Jehovah a Melemalt”
15 A rechudela el mesiungel a Dios a dmeu a rengrir el meruul a ngerechelir el “ouchais el kmo a Jehovah a melemalt.” A lsekum e kau a chudela el Kristiano, e a tekingem ma omerellem a sebechel el olecholt el mo er a rebebil el kmo ‘A Jehovah a Risois er kau, el diak a chelebirukel er ngii.’ (Psalm 92:15, NW.) A kerrekar el palm a di lmuk e olecholt aike el ngar er a bab el blekerdelel ngike el Ulemeob. Engdi a Jehovah a mla meskau a ileakl el techall el mo ocholt el kirel el mo er tirke el orreked er a mera el omengull er a chelechang. (Duteronomi 32:7; Psalm 71:17, 18; Joel 1:2, 3) Ngera uchul ma ocholt el kirel a Jehovah a klou a ultutelel?
16 A mengeteklir a rechad er a Israel el Josua er a “le sal chudelang e ngulemekedong er a Israel el rokir, a remeklou el chad ma rebedul ma rejudges ma rechofiser,” el mo omeklatk er tir er a melemalt el omerellel a Dios. Ngdilu el kmo: “Ngdiak a di ta el tekoi er aike el ungil el tekingel a Jehovah el Dios el ledilu er kemiu el mlechoit. Ngii el rokui a di mlotaut el kiriu.” (Josua 23:1, 2, 14, NW.) Me ngmle telkib el taem e aika el tekoi a millisiich er a rechad el mo melemolem el blak a rengrir. Engdi, uriul er a kodellel a Josua, “e sel mlo ongingil el telecheroll a ulebes ra Rubak ma ikel bek el tekoi el le riruul el kirel a Israel. Misei e ar chad ra Israel a mlora klengit el omtok ra Rubak e mlo mesiou ra Baal.”—Mengeteklel 2:8-11.
17 A blakerreng er a ongdibel er a Rekristiano er a chelcha el sils a diak lultuil er a tekingir Mengeteklel 2:7; 2 Petrus 1:16-19) A lsekum ke mla me teloi er a cheldebechelel a Jehovah er a betok el rak, e ke locha dirk medengei aike el taem el ble lemekesai a rumerk er a Renged er a hang er kau ma lechub a beluam ma lechub e ngmla er ngii a meringel el ultok el kirel a ureor er a klumech. Engdi a cherengel a taem, e ke mla mesa Jehovah a lengai el choroid aike el melenget e ‘lorechedii’ a ildois er a Renged. (Isaia 54:17; 60:22) Ke mla omtab a omichel a klemerang er a Biblia e mla mesa meues el telengtengil a cheldebechelel a Dios a lokekokil el mesmechokl. (Osisechakl 4:18; Isaia 60:17) Kau ngsoam el mo melisiich er a rebebil sel mouchais er tir a experience er kau er a melemalt el urerel a Jehovah el kirem? Ngkol ua ngera el ungil el melisiich er a klodam er a Rekristiano!
a remeklou el chad el mesiungel a Dios. Nguaisei, engdi a klaumerang er kid er a Jehovah ma ike el telbilel a mengal el mo mesisiich sel dorrenges a chais el kirel a “meklou el ureor” el bla lruul el mo er a rechedal er aike el uriul el sils. (18 E kuk mekerang el kirel aike el taem el kau a mlo melechesuar a ulekerreuil a Jehovah ma ulekrael er ngii er a chelsel a klengar er kau? (Psalm 37:25; Matteus 6:33; 1 Petrus 5:7) A ta el chuodel el odos el ngklel a Marta a mle blechoel el melisiich er a rebebil er a lolekoi el kmo: “Ma leduubech a ngii di lengerang, e kele mchitii a Jehovah. Ngii a mo omekerreu er kau.” Tia el uleklatk a mera el riretechii a rengul a Tolmina, el ta er a milsuub a Biblia el obengkel a Marta e miltecholb er a uchelel a 1960. A Tolmina a dmu el kmo: “A bechik er sera lemad, e ngmera el mlo mechitechut a renguk, engdi aike el tekoi a rirellak el mo mesisiich el diak el soak el mengoit a ta er a miting. Ma Jehovah a mera el millisiich er ngak el mo outekangel.” A Tolmina a dirrek el mla mesterir a rebetok el chad el losuub a Biblia el obengterir a osisiu el uleklatk er aike el betok el rak. Nguaisei, sel omolisiich e mouchais a melemalt el omerellel a Jehovah, e kau a meruul a betok el mo meleketek er a klaumerang er a rekldemem er a klaumerang.
A Remechudelang el Blak a Rengrir a Mekreos er a Rengul a Jehovah
19 A beluulechad er a chelechang, el diak lodengelii a omereng el saul el blekeradel, a diak lekerekikl er a remechuodel. (2 Timoteus 3:1, 2) Sel team el bo lolatk er tir, e te di melatk aike el lurruul er a ngar er a mong—el kmo ngera aike el lurruul, er a bai ngera aike el loruul er a chelechang. Engdi, a Biblia a dmu el kmo: “Ele Dios a diak le ngara chelebirukl, me ngdiak lobes a ureriu kemiu el mesiou rar mechedaol, me kom dirke mesiou er chelechang el ochotii sel bltikerreng el kirel a ngklel a Dios.” (Hebru 6:10) Ngulterekokl, a Jehovah el Dios a melatk aike el urerem el oeak a blakerreng er a ngar er a mong. E ngii a dirrek el melatk er kau a omolemolem el mesiou er ngii. Chochoi, ngii a omes er a reblak a rengrir el mechuodel el bekerredechel, e mesisiich er a klereng, e meses el Kristiano—el klengar er tir a ocholt el kirel a klisichel.—Filipi 4:13.
20 A osengem el kirir a rechudelang el chedal a klodam er kid el Kristinao ngdi ua osengel a Jehovah el kirir? A lsekum ke uaisei, ngdi kau el mo duubech el mo olecholt a bltkil a rengum el mo er tir. (1 Johanes 3:18) A ongingil el suobel a mo mesaod a bebil el ungil el rolel a olechotel choua itia el bltikerreng a dolengeseu er tir er aike el lousbech.
[Footnote]
^ A chimo el sikt er a rodech el date a sebechel el ngar er ngii a ta el telael el derta el redechel, el sebechel el mo 18 el bongd el mo er a bab. A chad el meluches a kmo “a derta er aike el ourodech a erung ma lechub ede el tol el rodech el mo er ngike el oukerrekar er ngii er a klemengetel a klengar er ngii.”
Ngerang a Nger er Kau?
• A rechudela el chad te mekerang e “lourodech”?
• Ngera uchul ma klisichel a klereng er a rechudela el Kristiano a mekreos el tekoi?
• A rechudela el chad te mekera e “ouchais el kmo a Jehovah a melemalt”?
• Ngera uchul ma remeketeketang el mesiungel a mekreos er a rengul a Jehovah?
[Study Questions]
1. Ngua ngera osengir a rebetok el chad el kirir a remechudela el chad?
2. (a) Ngua ngera osengel a Jehovah el kirir a reblak a rengrir el chudela el mesiungel? (b) Ngera el ungil el omesodel el ngar er ngii er a Psalm 92:12-15?
3. (a) Ngera uchul ma remelemalt el chad a ua kerrekar el palm? (b) Te mekerang a rechudela el chad e ‘melemolem el ourodech a lechudelang’?
4, 5. (a) Ngera el klou a ultutelel el rodech a kirir a Rekristiano el mo olecholt er ngii? (b) Mouchais a okesiu er a Bades er a chudela el chad el ulechotii a “rodech ra ngor.”
6. Ngmekerang a Jehovah a uluusbech er a “remechuodel el sechal” el mo omlaoch er a chelecha el uriul el sils?
7. Ka momekesiu el kmo te mekerang a rechudela el chad a melemolem el olecholt a rodech er a Renged altang ngar er ngii a chelitechetul a bedengir.
8. Ngmekerang e a chudela el Kaleb a ullecholt el kmo ngultuil er a Jehovah, e mekerang a rechudelang el Kristiano a sebechir el oltirakl er a kerebai er ngii?
9, 10. Te mekerang a rechudela el Kristiano e melemolem el mesisiich a klaumerang er tir e urrekodel er a mesisiich el klereng er tir?
11, 12. (a) Ngera el klou el tekoi a lerirellii a Jehoiada er a reski er a renged er a Juda? (b) Ngmilekerang a Jehoiada e uluusbech er a klisichel el melisiich er a mera el omengull?
13. Te mekerang a rechudela el Kristiano ‘a loruul a ungil el mo er a mera el Dios ma blil a Dios’?
14. Ngera sebechir a remeketeketang el overseer el Kristiano el meruul el mo melisiich er a mera el omengull?
15. A rechudela el Kristiano te mekera e “ouchais el kmo a Jehovah a melemalt”?
16. Ngera el kerebai er a Biblia a ochotii a ultutelel a ‘douchais el kmo a Jehovah a melemalt’?
17. A Jehovah ngmilekerang el kirir a rechedal er a chelecha el taem?
18. (a) Momekesiu er a tekoi el sebechel el mo melemolem el oureor e le uchul e a chad a ‘ouchais el kmo a Jehovah a melemalt.’ (b) Ngmlekerang e kau a mlo melechesuar el kmo a Jehovah a melemalt?
19, 20. (a) Ngua ngera osengel a Jehovah el kirel a urerir a chudela el mesiungel? (b) Ngerang a bo dosaod er a ongingil el suobel?
[Picture on page 8]
A rechudelang el chad a olecholt a mekreos el rodech er a Renged
[Picture on page 10]
A klisichel a klereng er a chudelang el chad a mekreos el tekoi