Skip to content

Skip to table of contents

A Jehovah a Rredemelel a Uldak el Omengull er Kid

A Jehovah a Rredemelel a Uldak el Omengull er Kid

“Moldanges er a Jah, kemiu el chad!”​—PSALM 111:1, NW.

1, 2. Ngera belkul a “Hallelujah,” e mekerang a lousbech er ngii er a Beches el Renged?

 “HALLELUJAH!” Tia el tekoi a deblechoel el rongesterir a rechad er a klsuul el Klekristiano el melekoi er ngii. A rebebil er a rechad a melisiich me a lechub e te merekui a cheldechedecherir er a bek el sils el ousbech er tia el tekoi. Engdi te di mekesai a medengelii a mera el belkul tia el tekoi, me a blekerdelel a klengar er a rebetok el ousbech er ngii a oltuub er a Dios. (Titus 1:16) A ta er a dictionary er a Biblia a mesaod er a “Hallelujah” el kmo “ngtekoi el ousbech er ngii a remelluches a kakerous el chelitakl el mengemedaol er a rechad el me teloi er tir el oldanges er a Jehovah.” E a mera er ngii, ngngar er ngii a rebetok el chellimosk er a omesubel a Biblia el melekoi el kirel a “Hallelujah” el kmo ngbelkul a kmo “‘Le modanges a Jah,’ [el ngii] a Jehovah.”

2 Me ngbleketakl, a New World Translation sel loliuid er a tekoi el debetik er ngii er a Psalm 111:1, e ngkmo “Moldanges er a Jah, kemiu el chad!” A tekoi er a Griik el kirel tiang a lousbech er ngii el eua el taem el ngar er a Chocholt 19:1-6 el kirel a klou el deurreng el mlo er ngii er a uriul er a telemellel a klsuul el klechelid. Sel leduubech ngii el tekoi, e a remera el mengull er a Dios a mo er ngii a ileakl el uchul e te ousbech er tia el tekoi el “Hallelujah” el ngar er a blekeradel el olecholt a omengull.

A Meklou el Urerel

3. Ngera moktek er a kldibel er kid el di blechoel?

3 Ngike el milluches er a chelitakl el ngar er a Psalm 111 a meskid a betok el uchul me a Jehovah a rredemelel a uldak el omengull er kid. A kot el kekerei el bades a melekoi el kmo: “Ak mo oba renguk el rokir el mereng a sulel a RUBAK el ngar ongdibel er a re chedal.” A Resioning er a Jehovah er a chelecha el sils a melechesiu a osisiu el tekoi. Sel klou el moktek er kid el blechoel el kldibel el obengkel a ongdibel er kid me a lechub e kede ngar er aike el meklou el convention, a mo mengull er a Jehovah.

4. Ngmekerang a rechad a losuub a urerel a Jehovah?

4 “Ng ngarbab a urerel a RUBAK, el losuub tirkel rokui el dmeu a rengrir er ngii.” (Psalm 111:2) Mutebengii a tekoi “el losuub.” A doltirakl er a ta er a omesaod, e tia el bades a sebechel el mutaut er a rechad el tir a remuul a urerel a Dios el mo “uchul a dmolech el omelebedebek me a omesuub el kirir.” A blebelel a Jehovah a betok a mengasireng el moktek er ngii. Nglilechang a sils me a beluulechad me a buil er aike el basio er ngii, el rokui el ngar er a ungil el deluill. Misei a uchul, e ngmeketmokl el kirel a beluulechad er kid a ungilbesul el kleald me a llomes, e moterekokl a klebesei me a cheos, me a ngeldechel a taem me a dolech.

5. Sel lorael el mo klou a klemedengei er a rechad el kirel a melidiul, e ngera el tekoi a mo bleketakl?

5 A rehakase a mla mo medengei a betok el kirel a delecherul a beluulechad er a chelsel a solar system er kid el uldimukl er a kllungel a buil me a ulterekokl el omerolel el meliuekl er a beluulechad. A oketmeklel me a klaiuetuil el deluill er aika el klekedellel a eanged a rullii me ngmo sebechel el ngar er ngii a klebokel e ulterekokl el ngeldechel a taem. Ngdirrek el kmal betok a bla lsuub el kirel a omengedechuul el mlo olterekokl er a blekerdelel a klisichel a siseng el ngar er a melidiul. Me seikid e a suobel el dai er ngii a kmo “A Melidiul el Meltib el ‘Sel Kmal Ngii,’” el lulluuches er ngii a ta er a sensei er a mechanical engineering, a millekoi el kmo: “Ngkmal beot er kid el mo medengelii a uchul me a rebetok el hakase a millodech a uldesuir er aika el mereko el 30 el rak, e mlo kongei el kmo kede mera el ousbech er a klou el klaumerang el mo oumerang el kmo tia el melidiul a di mle ngabtchelid e ngduubech. A olechotel a kmo ngmla er ngii a mellomes el chad er a omelib a mengal mo bleketakl sel lorael a klemedengei er kid el mo klou el kirel tia el sal ble lekerekikl el mengeduib er ngii el delengchekled.”

6. Ngera uldesuem er a blekerdelel a Dios er a lerellii a chad?

6 A ta er a kmal ngar er a bab el ochotel a omebelel a Dios a sel rolel a lomeob er kid. (Psalm 139:14) Sera lerelleterir a rechad, e ngmilsterir a uldesuir me a bedengir el mui er a kakerous el meklou a ultutelel el klekedall e riruul el sebechel el meruul a tekoi. El di ua tiang, ngoeak a mengasireng el rolel e a Dios a milskid a duch er kid el mengedecheduch e orrenges e meluches e menguiu. A rebetok el chad a locha ngar er ngii choua aika el duch er tir. Ke dirrek el kmal mle ungil el meteketek​—me ngsebechem el dechor el melemalt. Sel dolebedebek er ngii, e a teletelel a omebelel me a tabesul el urerel a bedengem me a klisichel el mengitengtik e meruul a tekoi a kmal mengasireng. Me a lmuut el ngar er a bab er tiang, a mengasireng el omechelel a ngurd el rullii a uldesuem me a klisichel a bedengem el omelechesiu, el dmak el oureor er a rolel el diak el mukesiu er a ngii di el ngerang el bla lebeob a rehakase. E a mera er ngii, aike el bla lruul a rechad a mlo sebechel el mo uaisei e le rechad el mludiukes er a uldasu me a klisichel a bedenged el omelechesiu. Ngmo lmuut er a kmal ulsemuul el engineer a ulterekokl el dimlak el sebechel el meob a ngii di el ngerang el mekesiu a klebekelel me a usbechel a teruich el mengasireng el klemngel a chimam. Di el kau el oker er kau el kmo, ‘Ngmle sebechel a klebokel el sunga me a lechub a omekedecheraol el mlo er ngii a lemlak aika el klemngel a chimam el lebilskau a Dios?’

A Meklou el Urerel a Dios me a Blekerdelel

7. Ngera uchul me ngkired el omes er a Biblia el kmo ngngar er a bab el urerel a Dios?

7 A meklou el urerel a Jehovah a uldimukl er a bebil er a mengasireng el tekoi el lurruul el kirir a rechad, el ua losaod er a Biblia. Ngii el babier a kmal ngar er a bab el urerel a Jehovah me a kltang er a uldasu el olecholt er ngii a kmal mengasireng. Me ngdiak el ua bebil er a babier, e le ng “melluches luleak a Reng ra Dios, me ngngarngii a blkul er chosisechakl.” (2 Timoteus 3:16) El di ua tiang, sel kot el babier er a Biblia el Genesis a mesaod er a blekerdelel a Dios er a lekikidii tia el beluulechad er a mekngit el omeruul er a taem er a Noah. E sel ongerung el babier el Exodus, a kuk olecholt er a Jehovah er a lebeketeklii a Kldios er ngii el oeak sera losobelterir a Rengalek er a Israel el otobedeterir er a klsibai er a Ekipten. A milluches er a Psalm a ulterekokl el millatk aika el tekoi er a lolekoi el kmo: [A Jehovah a] chetengakl e smiich a urerel, e a llemeltel a di medechel el mo cherechar. Ng mla remuul a mengasireng el urerel el mo diak a obes, a RUBAK a bekokuii e chubechubchad.” (Psalm 111:3, 4) Kau ngdiak el sebechem el mes a omerellel a Jehovah er a klemengetel a reksi er a klechad, el uldimukl er a tekoi el lurruul er a taem el omngar, el kmo ngrokui el di omeklatk er kid er a kmo ng “chetengakl e smiich a urerel”?

8, 9. (a) Ngoeak a ngera el rolel e a urerel a Dios a ngodech er a betok el urerir a rechad? (b) Ngera bebil er a blekerdelel a Dios el moba omereng el saul el kirel?

8 Mutebengii el kmo ngika el milluches er a Psalm a dirrek el millisiich a betok el klebokel el blekerdelel a Jehovah, el ua llemalt me a blekokeuii me a klechubechub. Kau a medengei el kmo a urerir a rengar er a klengit el chad a diak el blechoel el ultuil er a llemalt e loruul. Ngbai oumesingd el taem e ngolecholt a rechorecherreng me a chelechei me a kldidai el reng. Tiang a bleketakl el mocholt er aike el mekngit el klekedall er a mekemad el loruul el kirel aike el mekemad el oldubech me a dirrek el kirel a omengereker, el uchul a kmal klou el chelebuul me a dakt el kirir a rebetok el milliol el diak a telemellir el chad. Ngdirrek el kmal betok el urerir a rechad a meketmokl el oeak a orimel el mo er a remechebuul. A ta er a okesiul tiang el sebeched el mesechii a usbechir a resibai el ulemekedechor a pyramid, el ngii a di luluusbech el olekellir a rengar er a bab a rengrir el Farao. Ngdirrek el betok el urerir a rechad er a chelecha el sils a diak di el uchul a orimel el kirir a rebebil e ngdirrek el “olekngemed ra belulechad.”​—Monguiu er a Chocholt 11:18.

9 Ngmera el klou a klekakerous er ngii me a urerel a Jehovah el ngii a blechoel el meketmokl el okiu a llemalt! A urerel a uldimukl er a klechubechub er ngii el mlocholt er a leketmeklii a rolel a osobel el kirir a rengar er a klengit el chad. Me a leketmeklii a olubet, e a Jehovah a ‘ulleisech ra llemeltel.’ (Rom 3:25, 26) E ngii el “llemeltel a di medechel el mo cherechar”! E a kuk blekokeuii er ngii a mlocholt er sel kllourreng el lullecholt er ngii er a chelsel a omerellel el me er a rengar er a klengit el chad. Me ngoeak a klechubechub e ngmenglou er a rengul el kirir, el soal a lechoit a mekngit el blekerdelir e bo loruul a llemalt.​—Monguiu er a Esekiel 18:23.

Ngultirakl a Tekoi el Tilib

10. Ngera el kerebai er a blakerreng a lekiltmeklii a Jehovah el oeak sel telbilel el mo er a Abraham?

10 “Ng mesterir a kelir tirkel meluu er ngii, e kmal diak lobes a telbilel.” (Psalm 111:5) Sel domtab er tia el bades, e ngika el milluches er a Psalm a locha millekoi el kirel sel telbiil el mo er a Abraham. A Jehovah a dilu el kmo ngmo omekngeltengat er a ruldidellel a rsechel a Abraham me te mo mesisiich er a recherrouir. (Genesis 22:17, 18; Psalm 105:8, 9) Sel kot el otutel ngii el telbiil a mlo er ngii er a taem el ruldidellel a rasech er a Abraham a mlo obdois el mekedbechii a renged er a Israel. Ngii el renged a mle kemanget el taem el lesibai er a Ekipten, engdi Dios a “liletkii a telbilel el mor a Abraham” me ngultebedeterir er a klsibai. (Exodus 2:24) A omerellel a Jehovah el mo er tir er a uriul a dirrek el kmal ullecholt er a blekururau el reng er ngii. Ngulemesterir a kall el kirel a omelisichel a bedengir e dirrek el ulemesterir a kall er a klereng el kirel a uldesuir me a rengrir. (Duteronomi 6:1-3; 8:4; Nehemia 9:21) Ngar er aike el betok el dart el rak er a uriul er tia el taem, alta e a Dios a millemolem el oldurokl er a reprofet er ngii el mo mengelechel er tir me lluut el obult el mo er ngii, engdi tia el renged a mle blechoel el mo ikrii a Dios. Ngar er a betok er a 1,500 el rak er a uriul er a losobelterir a Rengalek er a Israel er a beluu er a Ekipten, e a Dios a uldureklii a di ta el ngelekel el mlei er a beluulechad. A ruumesingd el chad er a Judea a ultngeklii a Jesus e milecherei me ngmlokoad. Me seikid e a Jehovah a milekedebechii a beches el renged, el renged er a klereng el ngii a “Israel ra Dios.” Me ngobengkel a Kristus, e ngii el renged a rullii a uldidellel a rasech er a Abraham er a klereng, el ledilu Jehovah el kmo ngmo ousbech er ngii el mo omekngeltengat er a rokui el chad.​—Galatia 3:16, 29; 6:16.

11. Ngmekerang a Jehovah a lolemolem el “diak lobes a telbilel” el mo er a Abraham?

11 A Jehovah a millemolem el “diak lobes a telbilel” me aike el klengeltengat el mei el okiu ngii el telbiil. Chelecha el sils, e ngoltobed er a kmal klou el kall er a klereng el ngar er a betok er a 400 el omelekoi. Ngdirrek el melemolem el onger a nglunguuch el kirel aike el dousbech er a klechad er kid el oltirakl aika el tekoi el kmo: “Beskemam ra bek el sils a kelel a tal sils.”​—Lukas 11:3; Psalm 72:16, 17; Isaia 25:6-8.

A Mengasireng el Klisichel a Jehovah

12. Ngoeak a ngera el rolel e a renged er a Israel er a irechar a lebilsterir “a belurir a re bebil er a re chad . . . el mo belurir”?

12 “Ng mla ocholt er a re chedal a klisichel a urerel, er a le nguu a belurir a re bebil er a re chad el mesterir el mo belurir.” (Psalm 111:6) A ta er a merael a chisel el tekoi el mla er a reksi er a Rengalek er a Israel, el ngika el milluches er a Psalm a locha millebedebek er ngii, a sel mengasireng el otebedir er a Ekipten. A Jehovah er a bocha lekengei er a Rengalek er a Israel me bo el siseb er a Beluu er a Nglat, e ngmlo sebechir el mo oumekemad el mo mesisiich a betok el renged el ngar er a ongos me a ngebard er a Omoachel er a Jordan. (Monguiu er a Nehemia 9:22-​25.) A Jehovah a mera el milsterir a Rengalek er a Israel a “belurir a re bebil er a re chad . . . el mo belurir.” Tia mera el mle klou el ochotel a klisichel a Dios!

13, 14. (a) Ngera el ochotel a klisichel a Dios el kirel a Babilon a locha lullatk er ngii a milluches er a Psalm? (b) Ngera el lmuut el ngar er a bab el rolel a osobel a lekiltmeklii a Jehovah?

13 Kede rokui el medengei el kmo, alta e ngmle betok a tekoi el lurruul a Jehovah el kirir, engdi a Rengalek er a Israel a dimlak lolecholt a omengull er tir el mo er ngii me a dirrek el uchelir er a Abraham me a Isak me a Jakob. Te millemolem el omtok el mo lmuut er a taem el Dios a uluusbech er a Babilon el mo tomellii a belurir e ngoititerir el mo blebaol. (2 Kronika 36:15-17; Nehemia 9:28-30) Me a lsekum e ngua aike el lolekoi a remesuub er a Biblia el kmo ngika el milluches er a Psalm 111 a kiliei el mo lmuut er a taem er a ltobed er a Babilon a Ngalek er a Israel e lmuut el mo remei er a belurir, e ngmla er ngii a lmuut el bebil er a uchul e nguleldanges er a Jehovah el kirel a blakerreng er ngii me a klisichel. A Dios a ulechotii tiang er a lotobedeterir a rechad er a Judea er a Babilon​—el ngii a beluu el mla er ngii a llechul el dimlak loltobed er a blebaol er tir.​—Isaia 14:4, 17.

14 Ngbekord el eim el dart el rak er a uriul, e a Jehovah a uluusbech er a klisichel er a lmuut el ngar er a bab el rolel er a losebelterir er a klsibai el mo er a klengit me a kodall a remla mo er a bult el chad. (Rom 5:12) Tia el tekoi a mlo uchul e ngulebkais a techall el kirir a 144,000 el chad el mo ngellitel el oltirakl er a Kristus. Sera 1919, e a Jehovah a uluusbech er a klisichel el mo olsobel er tirke el kesai el dirk medechel el ngellitel er a eungel a klisichel a klsuul el klechelid. Aike el tekoi el bla leketmokl er a chelecha el uriul el sils a di olechotel a urerel a klisichel a Dios. A uriul er a lebeketakl a blakerreng er tir el mo lmuut er a kodall, e te mo obengkel a Jesus Kristus el ngar er a eanged e mengedereder er tia el beluulechad el kirel a klungiolir a remlo er a bult el chad. (Chocholt 2:26, 27; 5:9, 10) Te mo oudiukes er tia el beluulechad el ngar er a lmuut el kmal mengasireng el rolel a domekesiu er ngii me a dikesir a Rengalek er a Israel er a irechar.​—Matteus 5:5.

Omellach el Sebeched el Otuil a Klaumerang er Kid er Ngii el Diak a Ulebengelel

15, 16. (a) Ngera uldimukl er aike el “urerel” a chimal a Dios? (b) A Dios ngngera el llach a lebilsa Israel er a irechar?

15 “A ikel loruul a urerel a blakerreng ma llemalt; a rokui el llechul a sebeched el ultuil er ngii, ng delalem el diak a ulebengelel el mo cherechar, ele ng ulekedechor er a klemerang ma llemalt.” (Psalm 111:7, 8) Nguldimukl er aike el “urerel” a chimal a Jehovah aike el teblo el taber el bad el mle llechukl er ngii a teruich el meklou a ultutelel el llach el kirir a Rengalek er a Israel. (Exodus 31:18) A uchetemel aikaikid el llach, el uldimukl er aike el rokui el llach el mle tedebechel sel tebiil er a llach el uleak a Moses, a mlengai er a omellach el sebeched el otuil a klaumerang er kid er ngii el diak a ulebengelel.

16 El di ua tiang, a ta er aikeikid el llach el mla er aike el taber a kmo: “Ngak el RUBAK el Dios er kau a bechecherirs el Dios.” Ngdirrek el olecholt er a Jehovah el melekoi el kmo: “E ngdi mor tirkel betik a rengrir er ngak e olab a llechuk, a bo kuchotii er tir a diak a ulebengelel el bltikerreng er ngak el mo lmuut er a betok el telael cheroll er tir.” Aika el taber el bad a dirrek el mla er ngii er ngii a kmal diak el turk a temel el omellach el kmo “ke mo mengull er a demam ma delam” me a “lak bo morechorech” me a dirrek el kmal mellomes el llach el omtok a nglebokel el mo er a kloklel a ta er a chad.​—Exodus 20:5, 6, 12, 15, 17.

Ngike el Chedaol e Mesisiich el Melubet er Kid

17. Ngera mla er ngii el uchul me a Israel a mle kirel el mengedaol er a ngklel a Dios?

17 “Ng ngilbeteterir a re chedal, e rullii a diak a ulebengelel telbiil el obengterir. Ng chedaol e mesisiich!” (Psalm 111:9) Ngar er tiang, e ngike el milluches er a psalm a locha dirrek el liluut el mo melatk er sel telbilel a Dios el mo er a Abraham. Ngoltirakl er tia el telbiil, e a Jehovah a dimlak el chititerir a rechedal, el kot e te mlo sibai er a Ekipten e a uriul e te mlo blebaol er a Babilon. Ngar er ngii el eru el taem, e a Dios a millubet er a rechedal. Me a di leblo el aika el teblo el tekoi a lekiltmokl a Dios el kirir e lemerekong, me a Israel a dirk mle kirel el mengedaol er a ngklel a Dios.​—Monguiu er a Exodus 20:7; Rom 2:23, 24.

18. Ngera me ngsebechem el melatk el kmo ngkmal ileakl el techall a omobang a ngklel a Dios?

18 A osisiu el blekeradel a mo klemerang el kirir a Rekristiano er a chelecha el sils, el tir a mla mengubet er a diak a omeltkel el klsibai el ngar er a eungel a klengit me a kodall. Ngkired el mo er sel tkul er a bab el sebeched el kiei el oltirakl er sel kot el ongit el ngar er sel kerebai el kirel a nglunguuch el kmo: “Le mechedaol a ngklem.” (Matteus 6:9) Sel bo dedmolech el melebedebek er tia el chetengakl el ngakl e ngsebechel el mekdebechii er a chelsed a omeluu el mo er a Dios. Ngike el milluches er a Psalm 111 a mle melemalt a osengel el kirel a omeluu el mo er a Dios er a ledu el kmo: “A omeluu er a RUBAK a uchelel a llomeserreng; me tirikel meruul el ua isei a nguu a ungil klemedengei.”​—Psalm 111:10.

19. Ngera kede mo mesaod er a ongingil el suobel?

19 A omeluu er a Dios a ngosukid el mo ouketui a mekngit. Ngdirrek el ngosukid el mo mesuub aike el klebokel el blekerdelel a Dios el olecholt a Psalm 112, el ngii a bo dosaod er sel ongingil el suobel. Ngii el psalm a ouchais er kid el kmo kede mekerang e mo sebeched el mo teloi er tirke el betok el milliol el chad el tir a mo oldeu a rengrir el oldanges er a Dios el mo cherechar. Ngii a rredemelel aike el kot el ungil el ngar er ngii er kid. “Bo le modanges a RUBAK el mo cherechar.”​—Psalm 111:10.

Ker el kirel a Dmolech el Omelebedebek

• Ngera uchul me a Jehovah a rredemelel a uldak el omengull er kid?

• Ngera el blekerdelel a Jehovah a mocholt el oeak a urerel?

• Ngera osengem el kirel tia el ileakl el techall el oba ngklel a Dios?

[Aike el Ker er a Suobel]

[Siasing er a 22 el llel]

Sel klou el moktek er a kldibel er kid el di blechoel a mo oldanges er a Jehovah

[Siasing er a 25 el llel]

A uchetemel a rokui el llechul a Jehovah a mlengai er a omellach el sebeched el otuil a klaumerang er kid er ngii el diak a ulebengelel