Skip to content

Skip to table of contents

1 Mteketekii a Klaumerang er Kau er a Biblia

1 Mteketekii a Klaumerang er Kau er a Biblia

“Ele chedaol Llechukl el rokui a melluches luleak a Reng ra Dios, me ngngarngii a blkul er chosisechakl, ma chomellach, ma chomekmelemalt.”​—2 Timoteus 3:16.

NGERANG A CHETITUOKEL EL TEKOI? A rebetok el chad a omdasu el kmo a Biblia a di babier el lulluches er ngii a remellomes a rengrir el chad. A rebebil a kmo aike el tekoi er a reksi el ngar er a chelsel a cheleuid, e a rebebil a kmo a omellach er a chelsel a diak loureor er a chelecha el taem e le ngtekoi er a irechar.

KE MEKERANG E SMODII SEL CHETITUOKEL EL TEKOI? Te betok er tirke el oumededenger er a klungel a ultutelel a Biblia a dirkak el lorriter er tia el babier el di tir. Te bai di omelekl a tekingir a rebebil. Engdi a Biblia a omeklatk el kmo: “A meleolt a rengul chad a oumerang a rokui el tekoi, e a mellomes a rengul a omes er a le bor ngii.”​—Osisechakl 14:15.

Ngdiak el soad el di kongei me a lechub e kede oumerang a tekingir a rechad, e ngbai kired el oltirakl er a kerebai er tirke el Kristiano er a kot el dart el rak el kiliei er a Beroea, el beluu el ngar er a diluches er a Gris er a chelecha el taem. Ngdimlak el di lekengei aike el lullekoi a rebebil el mo er tir. Ngbai mle blekerdelir el “mlerriter a chedaol Llechukl ra bek el sils, el sorir el mo medengei el kmo ngiil tekoi nguaisei ngdiak.” (Rellir 17:11) Ka momtab aika el eru el uchul e ngsebechem el oumerang el kmo a Biblia a mlukreng el Tekingel a Dios.

Aike el tekoi er a reksi el ngar er a Biblia a klemerang. Ngbetok el rak, e a ruumededenger a ulemtok​—e millemolem el omtok—​er a bleketakl el omesodel a Biblia el kirel a ngklir a rechad me a basio el medung er a chelsel. A bek el taem, e a bleketakl el olechotel a mla meketeklii el mo er tirka el oumededenger el kmo a Biblia a mera el klemerang e sebeched el lotuil a klaumerang er kid er ngii.

El ua tiang, ngmla er ngii a taem e a remellomes a rengrir el chad a dimlak el oumerang el kmo a King el Sargon er a Asiria el medung a ngklel er a Isaia 20:1 a mera el kiliei er a ngar er a mong. Engdi ngar er aike el rak er a 1840, e tirke el hakase el mengiis a chutem a miltik er a blil ngkaikid el king. Chelechang, e a Sargon a ta er tirke el kot el merael a chisel el king er a Asiria.

A rumtok a dimlak el oumerang el kmo ngmla er ngii a chad el ngklel a Pontius Pilatus, el ngii a mle ta er a rekabernor er a renged er a Rom el ngike el ulterekeklii a kodellel a Jesus. (Matteus 27:1, 22-24) Engdi sera 1961, e a bad el llechukl a ngklel me a deruchellel a Pilatus a lebiltik er ngii er a bita er a mats er a Sesarea el ngar er a Israel.

Sel babier el U.S.News & World Report er a October 25, 1999, a millekoi el kirel aike el klemerang el tekoi er a reksi el ngar er a Biblia el kmo: “Ngar er a ileakl el rolel, e tirke el hakase el mengiis a chutem er a chelechang a mla meketeklii el kmo aike el meklou el tekoi el ngar er a Chuodel me a Beches el Testament​—a mla oterekeklii a cheldecheduch el kirir tirke el merredel er a Israel er a irechar me a taem er a letobed er a Ekipten a rechad er a Israel me a sel taem er a leking a David me a klengar er a Jesus.” Me alta e a klaumerang el ngar er a Biblia a diak el ultuil er aike el tekoi el lebetik tirke el mengiis a chutem, engdi a babier el mlukreng er a Dios a kirel el di klemerang aike el tekoi er a reksi el ngar er a chelsel.

A llomeserreng el mengai er a Biblia a uchul a klengeltengat el mo er a bek el bedengir a rechad. Betok el rak er a uchei er a lebetik er a rolel a loberk a secher el oeak a baiking, e a Biblia a ulemeklatk el kirel a klungel a ultutelel a omengikiid er a bedenged el dirk ngar er ngii a ultutelel el me lmuut er a chelechang. (Levitikus 11:32-40; Duteronomi 23:12, 13) A rechedal a telungalek el oltirakl a ulekrael er a Biblia el kirel a omerellir el bedul a rebebil a dmeu a rengrir. (Efesus 5:28–6:4) A chad el kiei el oltirakl a omellach er a Biblia a mo ungil el chad er a ureor me a lechub e ngmo ungil el merreder er a ureor. (Efesus 4:28; 6:5-9) A doltirakl a omellach er a Biblia a uchul e ngmo ungil a blekerdeled. (Osisechakl 14:30; Efesus 4:31, 32; Kolose 3:8-10) Kid a ulterekokl el soad el ngmai aika el klemerang el tekoi er ngika el Omebeled.

NGERA KEDE NGUU ER NGII? A llomeserreng el ngar er a Biblia a sebechel el rullii a metitur el chad el mo mellomes a rengul. (Psalm 19:7) Me a lmuut el tang, ngdiak a ta er a babier el uai a Biblia el sebechel el ngosukid el olengeriakl el mo mesisiich a klaumerang er kid.

A lsoam a lmuut el omesodel, e momes er a 2 el bliongel el dai er ngii a kmo, “A Biblia​—A Babier el Mla er a Dios,” el ngar er a babier el What Does the Bible Really Teach? a (Ngerang a Mera el Osisecheklel a Biblia?)

[Footnote]

a Mirruul er a Resioning er a Jehovah.