Skip to content

Skip to table of contents

Omekeroul er a Rengalek er a Chelsel a Beluulechad el Di Subed a Bek el Tekoi er Ngii

Omekeroul er a Rengalek er a Chelsel a Beluulechad el Di Subed a Bek el Tekoi er Ngii

NGMLA ta el momes er a ngalek el mengeluch er a demal me a delal el soal a lebsang a di ua kloklel a sechelil engdi tir a chetirir el omechar er ngii? Me a lechub e ke mla mesa ngalek el bla ledu er ngii a delal me a demal el kmo, “Ke di chelellakl er tiang” engdi ngii a soal el mo remurt? Ngsebeched el mes er a chelsel aika el eru el blekeradel el kmo, ngika el chedam me a chedil a melatk er a klungiolel a ngelekir, engdi a oumesingd el taem el sel bocha llangel el mengeluch a ngelekir e te kongei er ngii.

Te betok el chedam me a rechedil a oumerang el kmo, a lungil el oungalek e ngkirir el blechoel el otirakl a uldesuir a rengelekir el kirel a oumesingd el tekoi. El ua tiang, ngar er a beluu er a Merikel, e a omesuub a mleketmokl er a chelsir a 750 el ngalek el rekrir a ngar er 12 el mo er a 17. A loker er tir el ngalek el kmo, te mekerang a lsekum a redemerir me a rederrir a kmo ngdiak, e a 60 el basent er tir a melekoi el kmo te di melemolem el olturk. Ngar er ngii a bekord el 55 el basent el mla metik el kmo tia el tekoi a kmal oureor. Me alta e a redemerir me a rederrir a melatk el kmo a di lekengei aike el sorir a rengelekir e te olecholt a bltikerreng, engdi tiang ngmera el uaisei?

Ka molebedebek er tia el mellomes el belkul a tekoi el meldung er a irechar el kmo: “Ngikel di melemolem er a mesiungel er a le kekerei el me klou, a rullii a mesiungel el mo ouklalo a kloklel er a tar a klebesei.” (Osisechakl 29:21) Ngbleketakl el kmo a rengalek a diak el mesiou. Ngdi kau ngdiak bo mkengei el kmo a osisiu el omellach a sebeched el ousbech er a okurulir a rengalek? A domekedelad e dongeleoch er a rengalek e domesterir aike el rokui el sorir e ngsebechir el mukeroul el mo diak lodengei saul el meklou el chad.

A Biblia a omekrael er a rechedam me a rechedil el kmo: “Molisechakl er a ngalek er sel meral rolel a klengar.” (Osisechakl 22:6) A remellomes a rengrir el chedam me a rechedil a oltirakl er tia el ulekrael me te oterekokl e oltaut a bleketakl e tabesul el llach er a chelsel a delengcheklir. Ngdiak el mecheuid er a mera el olechotel a bltikerreng er a blekeradel el di cheloit a klemat er a ngalek me a diak el omsa omeksulel a ngalek el diak lemetekoi e lmangel el oumekngit el mengerechiil a soal. Ngbai kirir el mo oltirakl a tekingel a Jesus el kmo: “Bechei a omelekingiu me a le choi e di le choi, me ngdiak e ngdiak.” (Matteus 5:37NW) Me a leuaisei, e ngera uldimukl er a osisecheklir a rengalek? Ka me bo domes er a ta er a ngar er ngii a klisichel el okesiu.

‘Ua Kelel a Balech el Ngar er a Chim’

A Biblia a omekesiu er a deluill er a rechedam me a rechedil me a rengelekir el oeak a tekoi el olecholt el kmo a ngalek a ousbech a ulekrael er a demal me a delal. A Psalm 127:4, 5 a melekoi el kmo: “A resechal el ngelekel a kekerei el chad a ua kelel a balech el ngar er a chimal a ta el mesisiich el chad. Ngdmeu a rengul ngike el chad el mla mekekii a blil a kelel a belechel er ngii el kelel a balech.” Me a rengalek a lomekesiu er tir er a kelel a balech, e a rechedam me a rechedil a lomekesiu er tir er a ta el mesisiich el chad. Ngdi ua chad el omalech el medengei el kmo a kelel a belechel a diak di lengabt el sbechii er a mato, me nguaisei a rechedam me a rechedil a ungil el medengei el kmo a okurulel a ngalek a diak el kora ua lengii di le bong. Ngsorir a rengelekir a bo el sbechii er a “mato,” el mo meklou el chad el ultebechel e ngar er ngii a deurreng er a klengar er tir. E le ngsorir a rengelekir a bo el sebechir el ungil el melilt e lolecholt a llomeserreng e lolechib er tir er a mondai e loltoir a ngar er ngii a ultutelel el turrekong. Engdi ngdiak di el aikaikid e lungiang.

Engdi ngera usbechall me bo el sebechel a kelel a balech el mo subechii er a mato er ngii? Ngkirel el mo ungil el meketmokl, e ungil el mukerreu, e mesisiich el obdalem el bedul a mato er ngii. Me ngngar er a osisiu el blekeradel, e a rengalek a kirir el meketmokl e mukerreu e muklemalt er a omerollir el bedul a ungilbesul el klloulechad. Ka me bo doudersta el mesaod aika el edei el telengtengil a okurulir a rengalek.

Ungil Kutmeklii a Kelel a Balech

A kelel a balech el luluusbech a rumalech er a taem er a omelechesel a Biblia a kmal ble lekerekikl el meruul. A chelechedal el locha mle mekebekakl el kerrekar a mle kirir el dmasech el kmal mo melemalt, e a bita el ulebengelel a ledirremii el mo kedorm e a bitang a lurrenged a bsechel a charm el suebek er ngii el olengeseu el omeklemalt er a omerollel sel lobalech.

A rechedam me a rechedil a sorir a rengelekir a bo leua aike el melemalt el kelel a balech el mimokl el suebek el diak el mesokl a omerollir. Me a lemellomes a rengrir e ngdiak el bo el lolechib a osengir er a bleketakl el ngelsengesir a rengelekir e bai oba bltikerreng e ngosuterir el sumechokl. Ngmo er ngii a betok el uaisei el ureor el mo kirel a ta me a ta el ngalek e le “a klebelung a medechel er a chelsel a rengul a ngalek.” (Osisechakl 22:15) Me a Biblia a mengelechel er a rechedam me a rechedil el mo mellach er a rengelekir. (Efesus 6:4) Ngulterekokl el omellach a kmal klou a lerellii el omeob e omeklemalt a uldesuel me a blekerdelel a ngalek.

Me seikid a uchul me a Osisechakl 13:24 a melekoi el kmo: “Ngikel diak le chelebedii a ngelekel a diak le betik a rengul er ngii, e ngikel betik a rengul er a ngelekel a meses el mesmechokl er ngii.” Me a lollach el oeak a bltikerreng, e a rechedam me a rechedil a mesmechokl a ngelsengesir a rengelekir el lebechei e ngsebechel el medalem er a chelsir me ngmo uchul a telemellir a bo lemeklou el chad. E kmal merang, e le lorreked a choua isei el omellach e ngua louketui er a rengelekir, e a lollach e te olecholt er a bltikerreng.

A betik a rengul el chedam me a chedil a ngosuterir a rengelekir el mo bleketakl er a rengrir a klungel a ultutelel a choua itia el llach. E le omellach a diak di el sel domsa llach a chad me loltirakl me a lechub e domals er ngii el kirel a telemellel, e ngbai klou a ultutelel a debsang a klemedengei el sebechel el mo uchul a llomeserreng. A Biblia a melekoi el kmo: “Ngikel ngalek el oltaut a llach a mellomes a rengul.”​—Osisechakl 28:7.

A bsechel a suebek el charm el rrengodel el bereked er a kelel a balech a olengeseu er ngii me ngmelemolem el melemalt el suebek er a uriul er a letobed er a balech. Me ngdi osisiu, a osisechakl el ngar er a Biblia el mla er Ngike el uchul a telungalek a mlo er ngii a sebechel el melemolem el obengterir a rengalek er a uriul er a letobed er a rekeblirir e lolemolem el ungil a klengar er tir. (Efesus 3:14, 15) Engdi te mekerang a rechedam me a rechedil e mo ulterekokl el medengei el kmo aika el osisecheklir a mera el “rrengodel el bereked” er a rengelekir?

Ka mutab a omellach el ngar er a tekingel a Dios el mo er a rechedam me a rechedil er a taem er a Moses el kmo: “Ng kmal diak mobes a ikal llach el kumeskau er chelechal sils. Mosisechakl el mor a re ngelekem.” (Duteronomi 6:6, 7) Me a rechedam me a rechedil a kirir el meruul a eru el tekoi. A kot, e ngkirir el mo mesuub e mo oltaut a tekingel a Dios er a klengar er tir me bo lebetik a rengrir er a llechul a Dios. (Psalm 119:97) E seikid e tir a mochu sebechir el oltaut er sel ongingil el tekoi el lolekoi er ngii a bades el mo ‘olisechakl’ er a rengelekir a llechul a Dios. Tiang a belkul a kmo ngkirir el smisichii a klungel a ultutelel ngii el llach er a rengrir a rengelekir el oeak sel lolisechakl me sel leblechoel el melekoi el omelekl.

Ngbleketakl el kmo, ngdiak el kora tekoi er a irechar me a lechub e lemechudelang el tekoi a rolel a omellach el lousbech er a Biblia me a lechub el oeak a bltikerreng e lollach el omeklemalt a ngelsengesir a rengalek. Aikang a kmal meklou a ultutelel el tekoi el dousbech el mengetmokl aika el mekreos el “kelel a balech” me ngsuebek el melemalt e ulterekokl el mo tmurk er a klloulechad.

Omekerreu a Kelel a Balech

Ka me deluut el mo er sel okesiu el ngar er a Psalm 127:4, 5. Molatk er ngike el chad er a balech el kmo ngmle ulekeek a “blil a kelel a belechel.” Sel ta el lemeruul a kelel a balech e ngmla mo kired el omekerreu. Me a chad er a balech sel lolab el merael e ngoltuu er a blil me ngdiak el metemall. A Biblia a dirrek el melekoi el oeak a ulaoch el kirel a Messias el kmo ngmle blengtanget el kelel a balech el demal a ulematek er ngii er a chelsel a blil. (Isaia 49:2) A Jehovah el Dios el ngii a ngike el kot el betik a rengul el chedam a mera el ulemekerreu er a Ngelekel el Jesus er a bek el bedengel a tellemall el mo lmuut er sel telutk el taem el blochu el kirel a Messias el mo mad. Ngmo lmuut er isei, me a Dios a ulemekerreu er a Ngelekel er a telemellel a kodall, el oeak sera lokisii el lmuut el mo er a selebechakl el delengchokl er a eanged el diak a ulebengelel.

Me ngdi osisiu, a rungil el chedam me a rechedil a kerekikl el melatk el omekerreu er a rengelekir er a kengaol el tekoi er tia el mekngit el beluulechad el sebechel el tomelleterir. Te locha mo olekebai a bebil er a tekoi el sebechel el mo uchul a mekngit el ongetikaik el mo er a rengelekir. El di ua tiang, a remellomes a rengrir el chedam me a rechedil a kerekikl er a omellach el kmo: “A mekngit el klausechelei a tomii a ungil blekeradel.” (1 Korinth 15:33) A lomekerreu er a rengelekir me lak lousechelei er a rechad el diak longull a tekoi er a kldung el lolekoi a Biblia, e ngulterekokl el sebechir el mukerreu a rengelekir er a betok el meringel me a lechub e ngsebechel el mo uchul a kodall el cheleuid el bo lruul.

A rengalek a diak el blechoel el sorir a ulekerreu er a redemerir me a rederrir. E le omomekerreu er a rengelekem e ke mo blechoel el kmu er tir el kmo ngdiak. A ta er a kuoll el meluches a babier el kirel a okurulir a rengalek a melekoi el kmo: “Alta e ngdiak el lochotii me a ka loureng a sulem er isel taem, engdi a rengalek a mera el sorir a redemerir me a rederrir a leketmeklii a selebechakl e ulterekokl el teletael el sebechir el ultuil a klengar er tir er ngii. Ngkmal sebeched el rullii tiang a lsekum kede mo chedam me a lechub e kede chedil el ngar er ngii a ulterekokl el blekeradel el dekengei me a diak.”

Me nguaisei, a omomekerreu er a rengelekem er a ngii di el ngerang el sebechel el tomall a budech er tir me a klikiid el uldesuir me a ungil el delecherurir er a medal a Dios a klou a ultutelel el rolel e ke olecholt el kmo ngbetik a rengum er tir. A lorael el mo meklou e ngmo bleketakl er a rengrir a uldesuem me a tekoi el moruul me te mo oba omereng el saul el kirel a bltkil a rengum el ulemekerreu er tir.

Omdalem er a Balech

Mutebengii a Psalm 127:4, 5 el ulemekesiu er a rechedam me a rechedil el mo er a “mesisiich el chad.” Tiang belkul a kmo ngdi ta el chedam a sebechel el mo ungil er tia el ngerachel er a klaungalek? Ngkmal diak el uaisei. E le omellach el mengai er tia el okesiu a dul melutk er a rechedam me a rechedil. (Osisechakl 1:8) Tia el tekoi el “mesisiich el chad” a olecholt el kmo a chad er a balech a ousbech a klisiich el mo sebechel el omalech. Ngar er a taem er a omelechesel a Biblia, e a balech a mle blechoel el lulemail er a sintsiu, me a soldau a mle kirel “meduch el ousbech a balech” [ngar er a Hebru e tia blkul a kmo ‘merderd a balech’] el locha merderd er a balech e meleu er ngii e merenged er a kerelel. (Jeremia 50:14, 29) Me ngbleketakl el kmo, a chad a kirel el omekaduch el oltamet er a belechel e ngmochu sebechel el melechii a kelel a belechel el bedul a mato!

Me ngbleketakl el kmo, a okurulir a rengalek a ousbech er a choua isei el meringel el omelasem. E le ngdiak el sebechir el di tir el mekuruleterir el di ua kelel a balech el diak el sebechel el di ngii el suebek el bedul a mato. Engdi ngklengiterreng, e le te betok el chedam me a rechedil er a chelecha el sils a kora diak el sorir el mengoit a temir me a klisichir el kirel tia el tekoi. Te di osiik er sel betengel me te mechei a tv me a skuul me a rekldemir a rengelekir me te olisechakl er a rengelekir a melemalt me a cheleuid me a tekoi er a kldung me a omesodel a tekoi er a durs. Te mechititerir a rengelekir me te di ngar er aike el sorir. E a lsekum a bo ledu ngdiak e ngkmal mo ocheuidel a tekoi e te bai di beot el kmo choi, e a oumesingd el taem e te mesosaod el kmo ngdiak el sorir el tomall a rengrir a rengelekir. Engdi a mera er ngii, a di lecheloit a klemat er a rengelekir e ngmo uchul a telemellir.

A okurulir a rengalek a meringel el ureor. A doruul er ngii el ureor el oba rengud el rokir el oltirakl a ulekrael er a Tekingel a Dios e ngkmal meringel engdi ngmo uchul a klou el omeksaul. A babier el Parents a kmo: “A omesuub . . . a mla meketeklii el kmo a rengalek el mlukeroul er a rechedam me a rechedil el betik a rengrir er tir engdi ngmle mesisiich a tekingir, me te ullengeseu er a rengelekir engdi te ulelterekokl a telkael er a tekoi el lekengei er a rengelekir el meruul, a mle ungil er a skuul, e meduch el teloi er a rechad, e sebechir el di tir e ungil a rengrir, me a deurreng er tir a kuk mle klou er a deurreng er a rebebil er a rengalek el rederrir me a redemerir a lak di lebilechititerir me lengar er aike el sorir e ngkuk kmal mle meringel a tekingir er tir.”

Ngar er ngii a lmuut el ngar er a bab el omeksaul. Sera domuchel e kede milsoad er a uchelel a bades el ngar er a Osisechakl 22:6 el kmo: “Molisechakl er a ngalek er sel meral rolel a klengar.” Tia el bades a melemolem el melekoi el kmo: “E ngmo melatk er ngii er a klteketel a klengar er ngii.” Tia el mlukreng el osisechakl ngoterekeklii a klungiaol el mo er ngii? Ngdiak. E le ngelekem a dirk mimokl el melilt a tekoi me a lorael el me klou el chad e ngmo ousbech er tia el ilmokl. Engdi tia el bades a kilou a rengrir a rechedam me a rechedil. El oeak a ngera el rolel?

Sel omosisecheklterir a rengelekem el oltirakl a omellach er a Biblia e ke kutmeklii a kmal el ungil el blekeradel el sebechel el mo uchul a ungil el tekoi el mo duubech el ua sel bo momes er a rengelekem el mukeroul el mo meklou el ngar er ngii a deurreng er tir me a moktek er a klengar er tir e ultebechel el meklou el chad. (Osisechakl 23:24) Me bo er sel tkul er a bab el sebechem el mengetmokl ngii el mekreos el “kelel a balech,” e momekerreu e momekrael er tir. Ngkmal diak bo mouuchel er a rengum a omoruul el uaisei.

[Siasing er a 28 el llel]

A rechedam me a rechedil te olecholt a bltikerreng el oeak sel di lekengei a rokui el sorir a rengelekir?

[Siasing er a 29 el llel]

A ungil el rechedam me a rechedil a omekerreu er a rengelekir er aike el kengaol el tekoi er tia el beluulechad el sebechel el tomelleterir

[Siasing er a 31 el llel]

A okurulir a rengalek a meringel el ureor, engdi ngmo uchul a klou el omeksaul